PROF. DR. AHMET SAMSUNLU
Ä°TÜ Ä°nÅŸaat Fak. Çevre Müh. Böl. ÖÄŸretim Üyesi
44. Hükümet Ä°mar ve Ä°skân Bakanı

Bu “Yorum” yazımda, ÅŸimdiye kadar yazdığım konulardan farklı olan bir konu üzerinde duracağım... Ülkemizin çok tanınan ve Kurban Bayramı’nda en çok ziyaret edilen tatil yöresinde, “Çevre”yle ilgili olan ve beni olumsuz etkileyen bazı hususları sizlerle paylaÅŸmak istiyorum. 

Bodrum’un dışındaki bir kooperatif sitesinde 26 yıldır yaz tatilimi geçiriyorum. Bodrum’dan 35 kilometre uzakta olan ve yörede kurulan ikinci site olan sitemizin tertemiz olan denizinde yıllarca yüzdüm, kuÅŸların seslerini dinleyerek balkonunda oturdum ve ellerimle diktiÄŸim 43 fidanın yıllar içinde büyümesini izledim. 

Fakat bu güzellikler çok da uzun sürmedi. Ä°lk darbeyi 2006 yılında, Torba ve Yalıkavak gibi koylarda bulunan balık çiftliklerinin, bu koyları kirlettiÄŸi ve turizmi olumsuz etkilediÄŸi ileri sürülerek Bodrum’a uzak ve turizmin geliÅŸmediÄŸi, diÄŸer bir ifadeyle “lobi” yapacak otellerin bulunmadığı Bodrum, Milas ve Didim ilçeleri sınırları içinde kalan ve kenarında bizim sitemizin de yer aldığı Mandalya Körfezi’ne taşınması kararıyla aldık.

1992 yılında ilk tatilimi geçirdiÄŸimde sitemizin denizi oldukça temizdi. Yüzerken denizin tabanı gözüküyor ve denizde yaÅŸayan balıkları yüzerken izleyebiliyorduk. Ayrıca sahilimizde yer alan ve dalgaların vurduÄŸu kayalar üzerinde hiçbir yosun bulunmayan plajımız, bugün öncelikle bu çiftliklerin yarattığı kirlilikten müthiÅŸ etkilenmiÅŸ durumda. Bugünlerde denizimize dalanlar, denizin çok bulanık ve tabanda az da olsa çamur birikintisi olduÄŸunu söylüyorlar. Kayalar üzerinde aşırı beslenmeden dolayı yosunlar oluÅŸtu. Balık çiftliklerinin yem artıkları, yaptıkları temizlikten kaynaklanan deterjan köpükleri, plastik yem torba kalıntıları ve daha birçok balıkçılıkla ilgili malzeme bu kirliliÄŸin ana nedenlerinden bazıları.

Bu kirliliÄŸin daha da artmasında, Bodrum’a gelen teknelerin denize boÅŸalttıkları çöplerin de etkisi olduÄŸunu belirtmek isterim. Yüzerken onlar tarafından atılan ÅŸampuan, yoÄŸurt kapları gibi çok sayıda plastiÄŸi, ben ve diÄŸer site sakinleri yüzerken denizden çıkarıyoruz veya koyu-muzdan topluyoruz. Bazı günler site sakinleri kirlenme nedeniyle denize giremiyorlar. Denizimizde eskiden kokuya rastlanmazken bugün suda balık kokusu hissediliyor.

Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından 13 Haziran 2009 tarihli ve 27257 sayılı denizlerde kurulan balık yetiÅŸtiriciliÄŸi tesislerinin izlenmesine iliÅŸkin yayınlanan tebliÄŸde, “Balık çiftliÄŸi kurulacak alanlarda etkin akıntı ve rüzgar yönünün kıyıdan koy ve körfez aÄŸzına, açığa doÄŸru olması önem arz etmektedir” deniliyor. Bu tebliÄŸin ve ilgili diÄŸer tebliÄŸlerin tümünü burada deÄŸerlendirmem mümkün deÄŸil; ama bizim sitemiz için en önemli husus üzerinde durmak istiyorum. Bu husus, rüzgar yönü ile ilgili husus...

Bizim denizimizde esen rüzgar genelde Karayel olup, balık çiftliklerinin atık ve artıklarını gelen dalgalarla sahilimize taşıyor. Bu durum, rüzgar yönünün kıyıdan açığa doÄŸru olması ÅŸartına ters olup, tebliÄŸlerde istenilenlere uymuyor. Bu konuda birçok kuruluÅŸ ve kiÅŸi gibi ben de mücadele ettim ve ediyorum. Çevre ve Orman Bakanlığı MuÄŸla Ä°l MüdürlüÄŸü’ne yaptığım müracaata bütün yukarıda belirttiÄŸim konulara raÄŸmen “Denizde herhangi bir kirlenmeye rastlanmamıştır” ÅŸeklinde cevap verildi.

SÄ°TEMÄ°ZDE GÜRÜLTÜDEN OTURULAMIYOR
Ä°nsan tatile gelince temiz bir denizde yüzmeyi istediÄŸi kadar gürültüsüz bir çevrede de yaÅŸamayı istiyor. Sitemizdeki sakin ve gürültüsüz yaÅŸamımız 23 yıl sürdü. 2015 yılında sitemizin denize inen yolu üzerinde bir otel inÅŸaatı baÅŸladı. Tatil döneminde inÅŸaat yasağına uymayan bu faaliyet, iki yıl boyunca sitemizi toza boÄŸduÄŸu gibi, sitemiz tarafından yaptırılan yolun ve altyapısının bozulmasına da neden oldu. Gece ve gündüz aralıksız çalışan kamyonlar ve diÄŸer inÅŸaat vasıtalarının gürültüsü içinde yaÅŸamaya mecbur kaldık.

Geçen sene otel açıldığından beri otele gelen vasıtaların ve taksilerin gürültüsü sabah erken saatlerde yataktan fırlamamıza neden olduÄŸu gibi, bütün gün bu yol kenarındaki evlerimizin balkonlarında oturmamızı da imkansız hale getiriyor. Bu gürültüyü engellemek için ve vasıtaların hızlı gitmesine mani olmak için geçen sene mevsim sonuna doÄŸru site idaremizce inÅŸa ettirilen 2 kasis (hız kesici), otelin ve vasıta sahiplerinin (özellikle taksi ve minibüs) ÅŸikayetleri üzerine MuÄŸla BüyükÅŸehir Belediyesi tarafından söktürüldü.

Bu konuda site idaremizin ve benim, MuÄŸla BüyükÅŸehir Belediyesi’ne kasis koymayla ilgili yaptığımız müracaat, Milas Ä°lçe Ön Kabul ve DeÄŸerlendirme Komisyonu Raporu dikkate alınarak MuÄŸla BüyükÅŸehir Belediyesi Ulaşım Koordinasyon Merkezi tarafından, yolun ana arter olduÄŸu belirtilerek ret edildi ve tarafımıza yolun trafik iÅŸaretleri ile donatıldığı belirtildi. Bu yol ana arter niteliÄŸinde olmadığı gibi, sitemizin sahile inen çıkmaz yoludur. Ayrıca site giriÅŸinde 30 kilometre hız limitini gösteren tek bir levha bulunmuyor.

Otele gelen bu vasıtaların 30 kilometre levhasına uymayarak saatte 80-100 kilometre hızla gitmelerinin yarattığı gürültü kirliliÄŸine kim mani olacak bilemiyorum. En son olarak Milas Ä°lçe Belediyesi’ni ve Bölge Jandarma Komutanlığı’nı ziyaret ettim, sorunlarımızı aktardım. Yazılı dilekçemi de posta ile gönderdim.

BahsettiÄŸim tüm kuruluÅŸlardan gerekli ve yeterli hız levhalarının konulmasını ve zaman zaman hız kontrolü yapılmasını rica ettim. Ayrıca bu yol kenarında bulunan çocuk parkımızdan yola fırlayacak çocukların ezilebileceÄŸine de dikkat çektim.

Bu gürültülü ortamda, yolun kenarında yer alan evimin önünden geçen her vasıta, benim yerimden fırlamama ve kalbimin hızlı atmasına sebep oluyor. Çevre MühendisliÄŸi Bölümü’nde verdiÄŸim “Çevre MühendisliÄŸine GiriÅŸ” dersinde gürültünün insanları hasta ettiÄŸini ve devamlı etkisi altında kalınması halinde insanı intihara bile götürebileceÄŸini anlattığımı hatırlıyorum. O kadar etkileniyorum ki, tepede olan evimden yaklaşık 30 merdiven inerek yola çıkıyor ve hızlı geçen taksi, minibüs gibi vasıtaların otelden dönüÅŸünü bekliyorum. Her birine gürültünün insan saÄŸlığı üzerinde yarattığı olumsuzlukları anlatıyor ve yavaÅŸ gitmelerini rica ediyorum. Bugüne kadar 55 vasıtayı durdurdum ve yavaÅŸ gitmeleri hususunda uyardım, kısmen baÅŸarılı olsam da tam netice alamadım. Milas’tan gürültüyü engelleyebilmek için kendime kulak tıkacı aldım.

DÜÅžÜNCE VE BEKLENTÄ°LERÄ°M
Deniz kirliliÄŸi ile de mücadelemizden bir netice alamadık ve bu duruma katlanmayı ve kirli denizde yüzmeyi kabullendik. Korkarım otele gelen vasıtaların yarattığı gürültüyle ilgili de bir netice alamayacağız ve gürültülü ortamda saÄŸlığımızdan bir ÅŸeyler kaybederek yaÅŸamaya devam edeceÄŸiz.

Kalkınmış ülkelerde ticari faaliyetler vatandaÅŸların yaÅŸamını etkilemeden ve huzurunu bozmadan yapılıyor. Ayrıca vatandaÅŸlarının saÄŸlığı her ÅŸeyin üstünde tutuluyor. Ben de ülkemizin ekonomisinde ve kalkınmasında önemli yeri olan balıkçılık ve turizmin geliÅŸiminin, halkımızın yaÅŸam kalitesinin ve saÄŸlığının olumsuz etkilenmeden gerçekleÅŸmesini istiyor ve destekliyorum.

DiÄŸer taraftan bu ÅŸikayetlerimin, yetkililerce dikkate alınmasını ve bir çözüme kavuÅŸturulmasını da bekliyorum.