Dergimizin söyleÅŸi sayfasının bu ayki konuÄŸu ÇevtaÅŸ Çevre Teknolojisi A.Åž. Kurucu BaÅŸkanı Selahattin OkumuÅŸ oldu. 40 yılı aÅŸkın süredir çevre teknolojileri alanında faaliyet yürüttüklerine dikkat çeken OkumuÅŸ, firma olarak mevcut atık su arıtma tesislerinin kapasite artırımı ve çıkış suyu kalitesinin iyileÅŸtirilmesi konularını öncelikli olarak ele aldıklarını söyledi.

ÇevtaÅŸ olarak çevre teknolojisi alanında faaliyetleriniz hakkında bilgi alabilir miyiz?

ÇevtaÅŸ Çevre Teknolojisi A.Åž. olarak, 40 yılı aÅŸkın süredir hem Türkiye'de hem de uluslararası arenada anahtar teslim çevre projeleri gerçekleÅŸtiriyoruz. Yola yüksek teknoloji ve mükemmel hizmet anlayışıyla çıktık. "Çevre teknolojisi" kavramını Türkiye’de ilk kullanan ÅŸirketiz ve kuruluÅŸumuz, çevre mühendisliÄŸinin henüz lisans düzeyinde eÄŸitiminin bulunmadığı bir döneme, Çevre Bakanlığı'nın bile kurulmadığı yıllara dayanmaktadır. O dönemlerde çevre konuları neredeyse hiç konuÅŸulmazken, biz bu alanda vizyon geliÅŸtirdik. Tüm çevre teknolojisi bileÅŸenlerinde; içme suyu, atık su arıtımı, proses tasarımı, ekipman geliÅŸtirme gibi adeta hem manav, hem kasap, hem de bakkal gibi her iÅŸi yapmak zorundaydık. Hemen her ekipman ve teknolojide emeÄŸimiz, katkımız oldu.

Özellikle içme suyu ve atık su arıtma proseslerinin geliÅŸiminde büyük emek verdik. O yıllarda Avrupa menÅŸeli firmaların tecrübe üstünlüÄŸü çok belirgindi; biz bu birikimlerden faydalanarak, Türkiye’nin kısıtlı kaynaklarının yine Türk mühendisliÄŸiyle deÄŸerlendirilmesi için büyük çaba gösterdik. Yerli katma deÄŸeri artırmak, yabancı firmalara karşı daha ekonomik çözümler geliÅŸtirmek hep önceliÄŸimiz oldu. Bugün gelinen noktada, Türkiye’de hem mühendislik hem akademik camia ciddi mesafeler kat etti. ÇevtaÅŸ da bu süreçte önemli deneyimler kazandı; hem evsel hem de endüstriyel su ve atık su arıtımında güçlü bir birikime ulaÅŸtı. Yıllardır savunduÄŸumuz bir diÄŸer önemli yaklaşım, suyun enerjiyle birlikte ele alınması gerekliliÄŸidir. Artık dünya, su kaynaklarını stratejik bir unsur olarak görmektedir. Enerjiye eriÅŸim uÄŸruna gerçekleÅŸen savaÅŸların gölgesinde, su havzaları da jeopolitik mücadelelerin merkezine yerleÅŸmiÅŸtir. Fırat, Dicle ve Nil havzaları gibi bölgelerde yaÅŸananlar bunun açık göstergesidir.

Arıtma sektöründe hayata geçirdiÄŸiniz çözümler hakkında bilgi alabilir miyiz?

ÇevtaÅŸ, kuruluÅŸundan bu yana yalnızca çevre ve insan saÄŸlığına hizmet eden projelerde yer almıştır ve bu prensibini kararlılıkla sürdürmektedir. Türkiye artık akademik olarak da mühendislik yönünden de belirli bir düzeye gelmiÅŸ olsa da, bilgi birikiminin ortaklaÅŸa kullanımı ve iÅŸbirliÄŸi kültürü yeterince geliÅŸmemiÅŸtir. Oysa Ä°stanbul gibi potansiyeli yüksek bir ÅŸehir, Berlin, Paris veya Londra’daki örnekler gibi bölgesel bilgi merkezi olabilir. Hayalimiz hep Ä°stanbul’da kapsamlı bir “bilgi bankası” kurmak oldu. Bu banka; tasarım, iÅŸletme ve yeni teknolojilerin uygulanması açısından büyük bir altyapı saÄŸlayabilirdi. Ancak akademi-sanayi iÅŸ birliÄŸi henüz istenen seviyeye ulaÅŸmış deÄŸil.

ÇevtaÅŸ olarak, Türkiye’ye özgü çözümler üretmeye büyük önem verdik. Bunlardan biri, “Two Stage Activated Sludge” yani iki kademeli aktif çamur prosesi oldu. Bu sistem, Türkiye'nin düzensiz ve deÄŸiÅŸken atık su karakteristiklerine çok uygun bir çözümdür. Sanayi tesislerinde ve evsel sistemlerde yıllardır baÅŸarıyla uyguladık. Özellikle tekstil sektöründe karşılaşılan deÄŸiÅŸken debi, aşırı yük gibi zorluklara karşı dayanıklılığı yüksek bir teknolojidir.

Bugün geldiÄŸimiz noktada, ÇevtaÅŸ olarak yeni bir döneme giriyoruz. Kırk yılı aÅŸan deneyimimizin ardından, artık bazı sahalarda yerimizi genç, dinamik firmalara bırakıyor; bazı projelerde ise kullanıcı pozisyonuna geçiyoruz. Çünkü bizim öncelikli hedefimiz; mevcut sistemlerin rehabilitasyonu ve tesislerin çıkış parametrelerinin nasıl iyileÅŸtirilebileceÄŸine dair yeni yaklaşımlar geliÅŸtirmek. Klasik yöntemlerle kurulmuÅŸ tesisler, ön proseslerle geliÅŸtirilebilir. Özellikle Two Stage Activated Sludge gibi çözümlerle hem kapasite artırımı hem de çıkış kalitesinin yükseltilmesi mümkündür. Kavramları doÄŸru anlayarak, bilimsel temele dayalı çözümler üretmek her zamankinden daha önemli. Sanayi-üniversite iÅŸ birliÄŸi, ülkenin çevre geleceÄŸini ÅŸekillendirecek en kritik unsurlardan biridir. 

Yazının devamı için tıklayın