Dergimizin söyleşi sayfasının bu ayki konuğu Çevtaş Çevre Teknolojisi A.Ş. Kurucu Başkanı Selahattin Okumuş oldu. 40 yılı aşkın süredir çevre teknolojileri alanında faaliyet yürüttüklerine dikkat çeken Okumuş, firma olarak mevcut atık su arıtma tesislerinin kapasite artırımı ve çıkış suyu kalitesinin iyileştirilmesi konularını öncelikli olarak ele aldıklarını söyledi.

Çevtaş olarak çevre teknolojisi alanında faaliyetleriniz hakkında bilgi alabilir miyiz?

Çevtaş Çevre Teknolojisi A.Ş. olarak, 40 yılı aşkın süredir hem Türkiye'de hem de uluslararası arenada anahtar teslim çevre projeleri gerçekleştiriyoruz. Yola yüksek teknoloji ve mükemmel hizmet anlayışıyla çıktık. "Çevre teknolojisi" kavramını Türkiye’de ilk kullanan şirketiz ve kuruluşumuz, çevre mühendisliğinin henüz lisans düzeyinde eğitiminin bulunmadığı bir döneme, Çevre Bakanlığı'nın bile kurulmadığı yıllara dayanmaktadır. O dönemlerde çevre konuları neredeyse hiç konuşulmazken, biz bu alanda vizyon geliştirdik. Tüm çevre teknolojisi bileşenlerinde; içme suyu, atık su arıtımı, proses tasarımı, ekipman geliştirme gibi adeta hem manav, hem kasap, hem de bakkal gibi her işi yapmak zorundaydık. Hemen her ekipman ve teknolojide emeğimiz, katkımız oldu.

Özellikle içme suyu ve atık su arıtma proseslerinin gelişiminde büyük emek verdik. O yıllarda Avrupa menşeli firmaların tecrübe üstünlüğü çok belirgindi; biz bu birikimlerden faydalanarak, Türkiye’nin kısıtlı kaynaklarının yine Türk mühendisliğiyle değerlendirilmesi için büyük çaba gösterdik. Yerli katma değeri artırmak, yabancı firmalara karşı daha ekonomik çözümler geliştirmek hep önceliğimiz oldu. Bugün gelinen noktada, Türkiye’de hem mühendislik hem akademik camia ciddi mesafeler kat etti. Çevtaş da bu süreçte önemli deneyimler kazandı; hem evsel hem de endüstriyel su ve atık su arıtımında güçlü bir birikime ulaştı. Yıllardır savunduğumuz bir diğer önemli yaklaşım, suyun enerjiyle birlikte ele alınması gerekliliğidir. Artık dünya, su kaynaklarını stratejik bir unsur olarak görmektedir. Enerjiye erişim uğruna gerçekleşen savaşların gölgesinde, su havzaları da jeopolitik mücadelelerin merkezine yerleşmiştir. Fırat, Dicle ve Nil havzaları gibi bölgelerde yaşananlar bunun açık göstergesidir.

Arıtma sektöründe hayata geçirdiğiniz çözümler hakkında bilgi alabilir miyiz?

Çevtaş, kuruluşundan bu yana yalnızca çevre ve insan sağlığına hizmet eden projelerde yer almıştır ve bu prensibini kararlılıkla sürdürmektedir. Türkiye artık akademik olarak da mühendislik yönünden de belirli bir düzeye gelmiş olsa da, bilgi birikiminin ortaklaşa kullanımı ve işbirliği kültürü yeterince gelişmemiştir. Oysa İstanbul gibi potansiyeli yüksek bir şehir, Berlin, Paris veya Londra’daki örnekler gibi bölgesel bilgi merkezi olabilir. Hayalimiz hep İstanbul’da kapsamlı bir “bilgi bankası” kurmak oldu. Bu banka; tasarım, işletme ve yeni teknolojilerin uygulanması açısından büyük bir altyapı sağlayabilirdi. Ancak akademi-sanayi iş birliği henüz istenen seviyeye ulaşmış değil.

Çevtaş olarak, Türkiye’ye özgü çözümler üretmeye büyük önem verdik. Bunlardan biri, “Two Stage Activated Sludge” yani iki kademeli aktif çamur prosesi oldu. Bu sistem, Türkiye'nin düzensiz ve değişken atık su karakteristiklerine çok uygun bir çözümdür. Sanayi tesislerinde ve evsel sistemlerde yıllardır başarıyla uyguladık. Özellikle tekstil sektöründe karşılaşılan değişken debi, aşırı yük gibi zorluklara karşı dayanıklılığı yüksek bir teknolojidir.

Bugün geldiğimiz noktada, Çevtaş olarak yeni bir döneme giriyoruz. Kırk yılı aşan deneyimimizin ardından, artık bazı sahalarda yerimizi genç, dinamik firmalara bırakıyor; bazı projelerde ise kullanıcı pozisyonuna geçiyoruz. Çünkü bizim öncelikli hedefimiz; mevcut sistemlerin rehabilitasyonu ve tesislerin çıkış parametrelerinin nasıl iyileştirilebileceğine dair yeni yaklaşımlar geliştirmek. Klasik yöntemlerle kurulmuş tesisler, ön proseslerle geliştirilebilir. Özellikle Two Stage Activated Sludge gibi çözümlerle hem kapasite artırımı hem de çıkış kalitesinin yükseltilmesi mümkündür. Kavramları doğru anlayarak, bilimsel temele dayalı çözümler üretmek her zamankinden daha önemli. Sanayi-üniversite iş birliği, ülkenin çevre geleceğini şekillendirecek en kritik unsurlardan biridir. 

Yazının devamı için tıklayın