23 Mayıs 2017 | YORUM 106. Sayı (Mayıs 2017)

Prof. Dr. Ahmet Samsunlu İTÜ İnşaat Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi 44. Hükümet İmar ve İskân Bakanı

Bu yazımda, son bir ay içinde çevre konuları ile ilgili katkıda bulunduğum ve takip ettiğim faaliyetler hakkında sizleri bilgilendirmek istiyorum.

Akdeniz Üniversitesi Çevre Hizmet Ödülleri 2016
Akdeniz Üniversitesi Çevre Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi ile Mühendislik Fakültesi’nin ortaklaşa düzenlediği “Akdeniz Üniversitesi Çevre Hizmet Ödülleri 2016”nın sahipleri belli oldu. 1996 yılında Dünya Günü’nde ilki verilen ödül, bugüne kadar 135 kişi, kurum ve kuruluş temsilcisine 22 Nisan günlerinde sunuldu.
Yapılan başvurular benimle birlikte Prof. Dr. Osman Yaldız ve Prof. Dr. Mehmet Kitiş’ten oluşan Ulusal Danışma Kurulu’nun yanı sıra her iki birimin yönetim kurulları tarafından incelendi ve bu yıl 20.’si verilen ödüllerin sahipleri belirlendi. “20. Akdeniz Üniversitesi Çevre Hizmet Ödülleri”, 21 Nisan 2017’de Antalya’da Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi Konferans Salonu’nda yapılan bir törenle sahiplerine verildi.
Akdeniz Üniversitesi Çevre Hizmet Ödülleri (ÇHÖ), ortak yaşamımızı ve geleceğimizi çok yakından ilgilendiren çevre değerlerinin korunması ve kalitesinin yükseltilmesine katkı sağlayabilmek, bu yönde ve alanda çalışan kişi, kurum ve kuruluşları desteklemek amacıyla her yıl verilmektedir. Bu yıl verilen ödüller hakkında özet bilgi aşağıda verilmiştir:



Türkiye Ölçeğinde, 2016 Yılı Çevre Hizmet Ödülleri

Kamu Sektörü
-     Antalya Muratpaşa Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü / Çevreci Komşu Kart” Projesi ile

Özel Sektör
- TORKU / “Türkiye Nüfusu Kadar Ağaç” Projesi ile
Antalya Ölçeğinde, 2016 yılı Çevre Hizmet Ödülleri
-     Yrd. Doç. Dr. Cem Oğuz ve Avukat Nizamettin Sağır (Program Yapımcı ve Sunucuları) / Kanal V Televizyonu’nda canlı yayınlanan Kentin Sorunları programları ile
-     Antalya Orkidelerini ve Biyolojik Çeşitliliği Koruma Derneği / “Antalya Endemik ve Nadir Çiçekleri” Projesi ile
-     Antalya Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü / “Arıtma Çamuru Solar Kurutma Tesisi” Projesi ile

2016 yılı Bilim Onur Ödülü
-     Prof. Dr. Derin Orhon (İTÜ) / Çevre Mühendisliği ve Çevre Bilimleri konularında gerçekleştirdiği ulusal ve uluslararası ölçekteki örnek çalışmaları ile ülkemizin bilim hayatına yaptığı katkılardan dolayı

2016 yılı Bilim Hizmet Ödülleri
-     Doç. Dr. Çiğdem Yangın Gömeç (İTÜ) / Çevre konularındaki çalışmaları ile bilim hayatına katkılarından dolayı
-     Yrd. Doç. Dr. Edip Bayram (Akdeniz Üniversitesi) / Çevre konularındaki çalışmaları ile bilim hayatına katkılarından dolayı

2016 yılı Bilim Teşvik Ödülü
-     Dr. Sevcan Aydın / Çevre konularındaki çalışmaları ile bilim hayatına katkılarından dolayı

2016 Yılı Özel Ödülü
-     TÜÇEV (Türkiye Çevre Koruma Vakfı) / Çevre konularındaki çalışmalar ile çevre bilincinin gelişmesine katkılarından dolayı.

Membran Teknolojileri ve Uygulamaları Çalıştayları
Günümüzde yaşanmakta olan su kıtlığı giderek daha da hissedilir bir hale gelmiştir. Mevcut ve gelecek nesillerin temiz suya erişimlerinin sağlanmasında faydalanılan teknolojilerden en önemlilerinden birisi de membran teknolojileridir. Membranlar, içme suyu temini yanında evsel ve endüstriyel atıksuların ileri arıtımında da önemli rol oynamaktadır. Özellikle membran biyoreaktör (MBR) teknolojisi, evsel atıksuların arıtımında yaygın olarak kullanılmakta ve kullanımı gün geçtikçe artmaktadır.
İstanbul Teknik Üniversitesi, Prof. Dr. Dincer Topacık Ulusal Membran Teknolojileri Uyg-Ar Merkezi (MEM-TEK) tarafından, 18-20 Nisan 2017 tarihleri arasında “Membran Teknolojileri ve Uygulamaları Çalıştayları” başlığı altında düzenlenen etkinlik, İstanbul Teknik Üniversitesi Deprem Mühendisliği ve Afet Yönetimi Enstitüsü Konferans Salonu’nda gerçekleştirilmiştir.
-     18 Nisan 2017: İçme ve Kullanma Suyu Arıtımında Membran Teknolojileri Çalıştayı (19 sunum)
-     19 Nisan 2017: Endüstriyel Atıksuların Membran Teknolojileri ile Arıtımı, Su/Ürün Geri Kazanımı ve Konsantre Yönetim Teknolojileri Çalıştayı (İstanbul Teknik Üniversitesi, Sabancı Üniversitesi, Yalova Üniversitesi ve Esan ortaklığı ile) (23 sunum)
-     20 Nisan 2017: Membran Biyoreaktör Teknolojileri Çalıştayı (19 sunum).
Bu çalıştaylarda, alanında uzman akademi ve endüstri temsilcileri, araştırmacılar ve mühendisler yer almış ve tebliğler sunmuştur. Ben de Membran Biyoreaktör Teknolojileri Çalıştayı’na katıldım. Bu çalıştay, İstanbul Teknik Üniversitesi ve Yonsei Üniversitesi işbirliği ile yürütülen “Study on Hydraulic Factors in Membrane Bioreactors Controlled by Quorum Ouenching Tecnology” isimli ve 114Y706 numaralı TÜBİTAK projesi kapsamında organize edilmiştir. Bu çalıştayda sunulan ilk tebliğ “Evsel Atıksu Arıtımında Etkin MBR Kullanımı: Çeşitli QQ Uygulamalarının Filtrasyon Performansı ve Maliyet Açısından Değerlendirilmesi” idi.
Bu konu, Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi’nin Eylül 2016 sayısında yer alan Yorum yazımda da ele alınmıştı. Bilindiği gibi membran yüzeyinde oluşan biyofilm büyümesi sebebiyle, geçirgenlik kaybı olarak tanımlanabilen membran biyotıkanması meydana gelir. Biyofilm oluşumu, doğası gereği doğal bir biyolojik olaydır ve Quorum Sensing (QS) (yetersayı etkisi) denilen bir olay ile oluşur. Bu kavram ilk olarak bir deniz canlısı olan mürekkep balığının düşmanlarından korunmak ve avlanmak için yaydığı ışığın araştırılması ile ortaya çıkmıştır. Atıksu içinde bulunan bakteriler QS kavramı ile biraraya gelip haberleşirler ve ortamdaki sayılarını artırabilirler. Haberleşme için AHL (N-acil homoserin lakton) gibi sinyal moleküllerini kullanırlar. Sinyal molekülü gidip, ilgili reseptöre bağlandığında gen düzeyinde bir regülasyonla hücre sayısı artmaya başlar. MBR’lerdeki biyofilme bağlı tıkanma problemi için biyolojik bir soruna, biyolojik bir yaklaşımla çözüm getirmek, son yılların araştırma konusu olmuştur. Eğer bakterilerin birbirleriyle haberleştikleri sinyal moleküllerini (AHL) etkisiz hale getirebilirsek, biyofilm gibi önemli problemleri ortadan kaldırabiliriz. Bu sav, diğer önemli biyolojik fenomen olan Quorum Quenching (QQ) (yetersayı etkisi azaltımı) kavramını ortaya çıkarmıştır. Çünkü QQ mekanizması, birçok değişik mekanizma ile AHL sinyal moleküllerini ortadan kaldırılmakta veya etkisiz hale getirilebilmektedir. QQ mekanizması ile biyofilmi tetikleyen bakteri haberleşmesi etkili bir şekilde kesilebilmekte ve biyofilm oluşumu kısıtlanabilmektedir.
Sizlerin ilgisini çekeceğini tahmin ettiğim tüm sunumların Mem-Tek Merkezi tarafından yayınlamasını temenni ediyorum.

Sürdürülebilir Ekosistem Günleri
Sürdürülebilir Ekosistem Günleri (SEG), İTÜ Çevre Mühendisliği Kulübü öğrencileri tarafından hazırlanan İTÜ’nün ilk karbon nötr çevre kongresi olup, 2009 yılından beri sürdürülmektedir. Her yıl ortalama 200 kişiyi ağırlayan kongrenin katılımcıları arasında başta Türkiye’nin dört bir yanındaki çevre mühendisliği öğrencileri olmak üzere sektörden kişiler ve çevre gönüllüleri yer almaktadır.
Bu sene sekizincisi düzenlenen etkinlik, 21-22 Nisan 2017 tarihlerinde İstanbul Teknik Üniversitesi Ayazağa Yerleşkesi’nde bulunan Kültür Sanat Birliği Büyük Salon’da gerçekleştirilmiştir. Açılış konuşması İTÜ Çevre Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. İsmail Toröz tarafından yapılmıştır. Sürdürülebilir Ekosistem Günleri’nde 12 sunum gerçekleştirilmiştir. Ben de “Çevre Mühendisliğinin Dünü, Bugünü ve Yarını” başlıklı bir tebliğ sundum. İlk yılında da bir tebliğ sunduğum bu birliktelikte, ülkemizin farklı yörelerinden gelen öğrencilerle tekrar biraraya gelmekten büyük bir memnuniyet duydum.
Etkinliğin amacı;
-     Küresel çevre sorunlarını dile getirerek bu sorunlara cevap arayacak yeni neslin farkındalığını artırmak
-     Akademik kadro, sivil toplum kuruluşları, devlet kurumları ve özel sektörü aynı çatı altında toplayarak ortaklaşa çözüm önerileri üretmek
-     Organizasyon sürecinde ve sonrasında katılımcıların çevre konusunda sorunları belirleme ve çözme aşamasında ortak projeler yürütmelerini sağlamak
-     Katılımcıların internetten ulaşamayacağı bilgileri onlara aktarmak
-     Farklı illerden ortak bir amaç için gelen katılımcıların sosyal bir ortam içerisinde düşüncelerini paylaşmalarını sağlamaktı.
Bu toplantıyı tertipleyen öğrencileri tebrik ediyorum. 

Su ve Barış Temalı 2. İstanbul Uluslararası Su Forumu
Ülkemizde, 2009 yılında gerçekleştirilen 5. Dünya Su Forumu’nun başarısını takiben İstanbul, su buluşmalarının merkezi haline gelmiştir. 5. Dünya Su Forumu ve tüm forumlara katkı sağlamak gayesiyle her üç yılda bir Su Forumu düzenlenmektedir. Bu yıl da 4. İstanbul Su Forumu 10-11 Mayıs tarihlerinde İstanbul Lütfi Kırdar Kongre Merkezi’nde gerçekleştirilmiştir. Açılışını Orman ve Su İşleri Bakanı Prof. Dr. Veysel Eroğlu’nun yaptığı bu forum, Orman ve Su İşleri Bakanlığı, DSİ ve SUEN tarafından tertiplenmiştir. Dinleyici olarak katıldığım ve sorularımla katkıda bulunduğum bu Forum hakkında gelecek yazımda sizlere bilgi aktaracağım.



 

---

R E K L A M