22 Haziran 2016 | TESİS 94. Sayı (Mayıs 2016)

Dr. İnş. Y. Müh. Mete Gerçek mtgercek@uydunet.net

Avrupa Birliği’ne aday ülkelerden Romanya, AB Çevre Koruma standartlarını sağlayabilmek amacıyla AB destek fonlarının parasal yardımlarından yararlanabiliyor. ISPA (Instrument for Structural Policies for Pre-Accession) koordinasyonunda 2000’li yıllardan itibaren Avrupa Çevre Koruma kriterlerinin sağlanabilmesi amacıyla AB, Romanya’ya teknik destek ve parasal yardımda bulunuyor.
Romanya’da Galati sanayi şehrinin atıksu arıtma tesisi için “EU Directive 91/271/EEC” yönetmeliğinde istenen kirli hava deşarj kriterlerini sağlayabilmek amacıyla Alman Tholander Koku Arıtma firması bu tesisin Türk müteahhidi için bir proje geliştirdi. Projede atıksu arıtımı ve enerji harcamalarının optimize edilmesinin yanında, tesisten çıkan kötü kokuların temizlenmesi konusu da titizlikle ele alındı. Arıtma tesisi giriş ızgara yapılarından ve mekanik çamur arıtma tesisinden kaynaklanan kirli hava, en son teknik gereksinimleri sağlayan bir biyolojik filtre ile arıtılıyor.   

Proje verileri
Atıksu Arıtma Tesisi: 320.000 NE
Ortalama Kuru Hava Atıksu Debisi: 113.000 m³/gün
Arıtılan Kirli Hava Mik.: 1. Ünite: 6.600 m³/saat, 2. Ünite:  47.100 m³/saat

Atıksu Arıtma Tesisi
Romanya’nın doğusunda yer alan 300 bin nüfuslu Galati şehri, önemli petrokimyasal tesislerin ve tersanelerin bulunduğu Danube Nehri kıyısında önemli bir limana sahip. Galati şehrindeki mevcut atıksu arıtma tesisinin taşkın yağmur suyu debilerini ve ayrıca iki pompa istasyonunu da kapsayacak şekilde genişletilmesi ve yenilenmesi planlanmıştı. Bu kapsamda yeni bir pompa istasyonunun ilavesi yanı sıra ön arıtma, komple mekanik arıtma, üçüncül (tertiary) arıtma ve çamur arıtma tesisleri inşa edildi.

Kirli havanın temizlenmesi
Koku arıtmada uzman firma “Tholander Environmental Engineering”, 2009 yılında Galati Atıksu Arıtma Tesisi’ndeki pompa istasyonu için uyguladığı koku arıtma tesisinin yanı sıra ön arıtma ızgara binalarından ve çamur arıtma binalarından kaynaklanan kirli havanın da arıtılması için en uygun koku arıtma tesislerini projelendirdi, temin etti ve işletmeye aldı. Kirli hava miktarları ve sağlanan çıkış değerleri Tablo 1’de verilmiştir.  


Biyofiltre ünitesi, montaj sırasında (342 m², 513 m3)

1. Koku Arıtma Ünitesi
Pompa istasyonunun koku arıtımı için, zaman zaman değiştirilmesi gereken nispeten yüksek maliyetli karbon malzeme ihtiyacına rağmen “aktif karbon sistemi”, ilk yatırım ve işletme masrafları dikkate alındığında ekonomik açıdan en uygun sistem olarak görüldü. Pompa istasyonundan çıkan az miktardaki kirli hava çok yüksek miktarda H2S içeriyor. Bu projeden aktif karbon 4-5 kez kullanılabiliyor. Bu sistem başlı başına bir koku arıtma tesisi olarak iyi bir çözüm sunuyor.

2. Koku Arıtma Ünitesi
Atıksu arıtma ve çamur arıtma gibi farklı kaynaklardan toplanan 47.100 m³/saat debili kirli hava Tholander Biyofiltre koku arıtma tesisi kullanılarak arıtılıyor. Tholander Biyofiltre koku arıtma ünitesi zengin mikro flora bakterilerin yaşadığı organik bir biyofiltre yataktan ibaret. Biyofilter ünitesinden iyi verim alabilmek için biyofiltre sistemine verilecek kirli hava akış debisi, verilen bu kirli havada kokuya sebep olan kirli havayı oluşturan birleşenlere de bağlı olmak üzere genelde biyofiltre yatakta 0,1 metre/saniyeden az olmalı.
Benzer uygulamalarda dünya çapında deneyim sahibi olan “Tholander Environmental Engineering” firmasının Galati Atıksu Arıtma Tesisi’ndeki koku arıtım ünitesini projelendirmesi sonucu 342 m² yüzey alan üzerinde toplam hacmi 513 m³ biyomedya malzeme kullanıldı. Bu özel biyomedya malzemesinin önşartlandırma prosesi ile atıksu ve çamur kaynaklı kötü kokuların yüzde 99 verimlilikte arıtılması garanti edildi.

Tablo 1: Farklı mahallerin hava akış ve kalite değerleri