Kuruluşundan bugüne kadar yüzlerce anahtar teslimi tesis kurulumu ve çok daha fazla sayıda blower, muhtelif çeşitlilikte pompalar, difüzör, ölçüm kontrol enstrümanı ve dezenfeksiyon sistemi olarak tekil ürün tedarik etmiş bir firma olarak Sisdoz A.Ş., başta ASKİ, İSKİ, İZSU gibi büyükşehir belediyeleri olmak üzere su ve atık su arıtma tesisi yatırımı yapan tüm yerel belediyeler, Devlet Su İşleri, Organize Sanayi Bölgeleri atık su arıtma tesisleri, özel fabrikaların atık su ve proses suyu arıtma tesisleri ayrıca endüstriyel firmaların proseslerinde kullandığı kimyasalların dozaj sistemlerinin kurulumunu yaptığı referanslarına bir yenisini daha ekledi.

Tamamladığı her projede standartları bir adım ileri götürerek yenilikler katmaya devam eden Sisdoz A.Ş., arıtmanın her prosesinde var olduğunu göstermektedir. ASKİ İvedik İçme Suyu Arıtma Tesisi II. ve III. Kısımlarında mevcut olan alüminyum sülfat ve polielektrolit dozaj pompalarının, ünitelerde mekanik, elektrik ve otomasyon kapsamında modernizasyonunu tamamlayarak ASKİ’ye teslim edilmiş bulunmaktadır. Geçtiğimiz yıllarda, zaten aynı tesisin I. Fazının ilgili tüm revizyon ve modernizasyonu yine Sisdoz tarafından gerçekleştirilmişti ve uzun süredir yüksek verimlilikte çalışmaktaydı.

Uygulanan modernizasyonun amacı nedir?

Söz konusu tesiste mevcut olan alüminyum sülfat ve polielektrolit dozaj pompalarının dozaj ayarı operatör aracılığı ile manuel olarak kendi üzerlerindeki manivela ile yapılmaktaydı. Manuel olarak yapılan dozaj uygulamalarında ham su içerisinde bulunabilen olası katı maddeler, toz malzemeden hazırlanan kimyasal solüsyon içerisindeki muhtemel topaklaşmalar, kimyasal içerisinde bulunabilecek partiküllerin oluşturacağı etkenlerin pompa çekvalfini veya emiş ve basma tesisatını bir miktar tıkaması sonucu dozaj debisi değişebilmektedir. Bahsedilen durum ların oluşmasıyla değişebilen dozaj miktarının proses sonuçlarına yansıması zaman almakta, ayrıca bu durum fark edildiğinde tekrar normal haline getirilmesi manuel yapılacak ayarlamalar ile uzun sürmekte, kontrolsüz olabilmektedir.

Mevcut manuel dozaj pompalarından oluşan kimyasal dozaj sistemine uygulanan revizyon ve modernizasyon çerçevesinde pompa basma hatlarına takılan debimetreler ile, istenilen dozaj değerine bağlı olarak dozaj miktarı sürekli kontrol edilmekte, ölçülmekte ve kayıt altına alınmakta; dozaj miktarlarında olabilecek muhtemel küçük değerli değişimler bile pompa debisine aktarılarak dozaj değeri sürekli istenilen miktarda tutulabilmektedir. Düzeltilemeyecek kadar büyük farklar oluşması durumunda operatörler görsel ve sesli olarak uyarılmakta ve duruma müdahale etmeleri sağlanmaktadır.

Bu uygulamada, sadece otomasyon kurgusu değil, ayrıca pompa emmebasma tesisatlarında yapılan revizyonlarla ve kullanılan hat aksesuarları ile verimli bir çalışma ortamı oluşturulmuştur. Tüm dozaj pompaları kimyasal basma hatlarına akış düzenleyici olarak adlandırılan pulsasyon damperleri ve basınç manometreleri konumlandırılmış, böylece koç darbelerinin engellenmesi ve aynı zamanda debi ölçümünün stabil hale getirilebilmesi amaçlanmıştır. Ayrıca yine kimyasal basma hatları üzerine basınç yükleme vanaları eklenerek pompaların sürekli aynı basınç altında performans sürekliliği sağlanmış, bakım ömürleri uzatılmıştır. Ayrıca her bir dozaj pompası kimyasal basma hattı üzerine elektronik basınç ölçerler ile emniyet vanaları konumlandırılarak olası basınç yükselmelerine karşılık ilgili pompa ve dozaj hatları koruma altına alınmaktadır.

Uygulanan modernizasyonun tesise katkısı nedir?

Yeni yapılan dozaj kontrol sistemi mevcut Scada sistemine entegre edilerek, sistemle haberleşebilmekte ve Scada merkezinden yapılacak her türlü müdahaleye olanak sağlayabilmektedir. PLC sisteminde mevcut SCADA sistemleri ile haberleşebilmesi için MODBUS TCP ve PROFINET haberleşme protokollerini barındıran donanım bulunmaktadır. PLC kontrol panosu üzerindeki HMI panel sayesinde hangi pompanın hangi üniteye dozaj yapacağı seçilebilmekte ve HMI panel üzerinden set edilen değer, hat üzerlerine takılan debimetrelerden alınan akış bilgileri ile karşılaştırılarak, dozaj pompalarının istenilen dozaj miktarına ulaşması sağlanmaktadır. Dokunmatik ekran üzerinde yer alan genel sistem akış diyagramı ve her pompa için özel sayfalar sayesinde tüm pompaların ayrı ayrı çalıştırma, durdurma, debi, frekans gözleme ve ayarlama, alarmları gözleme, resetleme vb. tüm bilgiler PLC üzerinden kontrol edilip müdahale edilebildiği gibi, Scada merkezinden de aynı bilgileri alarak müdahale edilebilmesi sağlanmaktadır. Ayrıca sistem üzerindeki bütün çalışma değerleri kayıt altına alınarak istenildiği zaman izlenerek raporlanabilmektedir.

Elektrik ve otomasyon modernizasyonunun yanı sıra tesisatta yapılan revizyonlar ve hatlara ilave edilen emniyet sistemleri (Emniyet ventili, Elektronik basınç sensörü, Scada uyarı sistemi) ile her bir dozaj pompası için, basınç değişkenliklerinden etkilenmeyen, istenilen miktarı sabit olarak verebilen dozaj sistemi imkanı sağlanmakta ve hat tıkanmalarında ilgili dozaj pompası ve tesisatı koruma altına alınmaktadır.