30 Mart 2017 | TESİS 101. Sayı (Aralık 2016)

Çorlu Deri OSB Atıksu Arıtma Tesisi'nde yapılan iyileştirme sonrasında ortaya çıkan tablo, yatırımın kendisini çok kısa sürede geri ödeyeceğini gösteriyor.

ETA Ekipman, sektördeki gelişmeleri yakından izlemeye ve arıtma teknolojilerindeki yenilikleri ülkemizle buluşturmaya yönelik yaptığı çalışmalara devam ediyor. Bu kapsamda firmanın Çorlu Deri OSB Atıksu Arıtma Tesisi’nde yapımını üstlendiği atıksu havalandırma ekipmanlarının değişimi ve revizyon işi benzer diğer tesislere de örnek oluyor.
Atıksu havalandırma ekipmanları denilince akla gelen ürünler “blowerlar” ve “difüzörler” oluyor. Biyolojik atıksu arıtma tesisi havalandırma havuzlarında, gerekli oksijenin sağlanması için kullanılan ekipmanlar genellikle bu iki ürün grubundaki ekipmanlar... Genel olarak bir atıksu arıtma tesisinde toplam enerji tüketimi ele alındığında, tüketilen enerjinin yüzde 50-70’inin blowerlardan kaynaklandığı gözlemleniyor. Türkiye’de mevcut arıtma tesislerinin birçoğunda Roots tipi blower kullanılıyor ve tesislerde kullanılan difüzörlerin verimliliklerine maalesef dikkat edilmiyor.
Atıksu arıtma tesislerinde, enerji sarfiyatının çok büyük bir kısmı havalandırma prosesinde harcandığı için burada kullanılan ekipman, enerji verimlilikleri bakımından büyük önem arz ediyor. Enerji verimliliğinin sürekli gündemde olduğu günümüzde, düşük verimliliğe sahip ekipman kullanmak her kuruluş için lüks ve ülke ekonomisi adına da büyük bir kayıp.
Atıksu havalandırma proseslerini ele alırken ve bu konuda bir çalışma yaparken difüzör sistemini ve blowerları birbirinden ayrı düşünmemek gerekiyor. Bu iki ürün grubu birbirini tamamlayıcı ürünler ve bir zincirin halkası gibi birbirine bağlılar. ETA Ekipman da bu kapsamda sektörlerinde lider olan Neuros Hava Yataklı Turbo Blower ile EDI Difüzör Sistemleri ile “Toplam Havalandırma Sistem Verimliliği” üzerine çok ciddi proje ve fizibilite çalışmaları yapıyor.

Elektrik faturaları yüksekti
ETA Ekipman’ın “Toplam Havalandırma Sistem Çözümü” revizyon çalışmalarından en büyüğü ise Çorlu Deri OSB Atıksu Arıtma Tesisi’nde yaptığı proje oldu. Çorlu Deri OSB yetkilileri ile yapılan görüşmeler ve gerçekleştirilen saha çalışmaları neticesinde havalandırma prosesi ekipmanlarının değiştirilmesi ve havalandırma hatlarında yapılacak tasarım değişikliği sonrası, enerji maliyetlerinde ciddi bir düşüş yaşanacağı anlaşıldı.  Mevcut difüzörlerin SOTE (Standart Oksijen Transfer Verimi) değerinin düşük olması ve yine mevcut blowerların eski teknoloji roots blower olması nedeniyle verimsiz çalışan bu sistem, Çorlu Deri OSB’ye yüksek elektrik faturaları olarak yansıyordu.

EDI difüzerler monte edildi
Difüzör teknolojisini sürekli bir adım ileri taşıyan ve bu anlamda sektörün Ar-Ge firması konumunda olan Amerika menşeili EDI firmasının üretimi olan difüzörler, yüksek oksijen transfer verimiyle rakipleri arasından sıyrılıyor. Mevcut düşük verimlilikte çalışan difüzörler, EDI disk difüzörlerle değiştirildi ve yine difüzör hatlarında da ETA Ekipman tarafından hesaplanan yeni bir tasarıma gidildi. Toplamda 3 adet havalandırma havuzunun her birine 3200’er adetten toplam 9600 adet EDI Premium membranlı 9’’ disk difüzör montajı yapıldı. Daha önceki dağıtım hatları ve borulamalar tamamen sökülerek ETA Ekipman tasarımı olan yeni dağıtım hatları yine ETA taahhüdü altında bitirildi. Değişim öncesi tasarımda 45.720 m³/saat olarak öngörülen toplam hava ihtiyacı, EDI ile yapılan yeni tasarım ile toplam 35.120 m³/saat olarak yeniden hesaplandı.

Neuros Turbo Blowerlar...
Her bir havuz için 2+1 (asıl+yedek) yedek olacak şekilde kullanılan 250 kw gücünde roots blowerler yerine, 1 adet Neuros hava yataklı turbo blower kullanılarak yapılan değişimle Çorlu OSB’nin enerji maliyetlerinde yüzde 60’ı aşan enerji tasarrufu sağlandı. İki roots blower toplamda 300 kW güç harcarken, revizyon sonrası yerine konulan Neuros NX 350 hava yataklı turbo blower, şebekeden sadece 115 kW güç çekiyor. Hava yatağı teknolojisi kullanılan Neuros turbo blowerlar, roots blowerlar ile kıyaslandığında çok ciddi enerji tasarrufu sağladığını bu projeyle bir kez daha kanıtladı.
Çorlu Deri Organize Sanayi Bölgesi  Atıksu Arıtma Tesisi’nde yapılan iyileştirme sonunda ortaya çıkan tablo, yapılan yatırımın kendini çok kısa sürede geri ödeyeceğini gösteriyor.
Bu projenin başlangıcında öngörülen yatırımın geri dönüş süresi 2 yıldan daha az bir süreydi ve bu değerler sahada OSB yetkilileri ile yapılan ölçümlerle de birebir tespit edildi. İki yılın sonrasında ise yapılan bu ciddi tasarruf OSB’nin kârı olarak gerçekleşecek.