www.dogayayin.com ISSN1305-5305 SUVEÇEVRE TEKNOLOJİLERİ SEKTÖR DERGİSİ• İKİ AYDA BİR YAYINLANIR• FİYATI: 4,50YTL• TEMMUZ-AĞUSTOS 2006• YIL2 • SAYI9 m m:ıı:mJ YA.YIN GRU8U \ WOLVOPazarlamaMüdürü 1
Aktarma İstasyon/arı Çöp Sızıntı Suyu Arıtma Tesisi DüzenliDepolama Alanı Temizlik Araçları İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ ÇEVRE KORUMA VE ATIK MADDELERİ DEĞERLENDİRME SANAYİ VE TİCARET A.Ş. Piyalepaşa Bulvarı No: 9 Feriköy - Şişli 80250 İstanbul Tel:(0212) 230 60 41 (Pbx) Faks:(0212) 231 76 14 www.istac.com.tr f; İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ
TA EkipmTaenknoloji Teknolojik Çözümler ... ~ • fı1APRC) LlI:ıırı■■ KINNEV@) ~- ) ~ Nl.lSrlWSICllıGfS>'fflMS f'"!": .... TUTHILL ~ !A!, Vacuum l aıo-., Syıı.mı
icindekiler , TEMM-UZ AĞUSTOS 2006• SAY9I 4 haberler 20 24 26 28 30 38 42 45 48 50 54 su dünyası Enis Burkut kimya dünyası Güher Abacı mühendisçe Coşkun Mançuhan sempozyum İTÜ I O. Endüstriyel Kirlenme Kontrolü Sempozyumu panel Enerji ve Çevre İlişkisinde Alternatif Enerjilerin Yeri ve Önemi güncel Dünya Çevre Günü 2006 Teması: "Çöller ve Çölleşme" söyleşi VOLVO PazarlamaMüdürü Ebru Ekşi Akınoğlu çeviri Nanofıltrasyon Tekniğiyle Su Arıtımı proje tanıtımı MAPO Projesi uygulama "Tekirdağ Su ve Atıksu Projesi" Örnek Fizibilite Çalışması ürün tanıtımı Ultraviyole Sistemlerve Çok Kartuşlu PaslanmaÇz elik Filtre Sistemleri
Berna KASAP bernakasa p@clogayayin.com Akademik Danıımanlanmıı Doç.Dr. idilArslanALATON Prof.Dr. HulusiBARLAS Prof.Dr. EkremEKiNCi Prof.Dr.M.TalhaGÖNÜLLÜ Yrd.Doç.Dr.HüseyinGÜNERHAN Prof.Dr. SefahattiniNCECiK Doç. Dr. Filiz KARAOSMANOĞLU Prof.Dr. MustafaÖZTÜRK Prof.Dr.AhmetSAMSUNLU Doç.Dr. BeyzaÜSTÜN Yayın Danıımanlanmız Güher ABACI TolgaHikmetBALTA EnisBURKUT Uğur DiNÇER HüseyinGEZER Dr. Merih KERESTECIOĞLU UfukMALAK Coıkun MANÇUHAN Dr. SedatÖZKOL "Kirliliğin önlenmesi"için işbirliği, bütünleşik eylem planı gerekli AB gündeminde yer alan en önemli iki konudan biri "çevre". Avrupa Birliği'ne girmemiz mümkün olabilir mi bilemiyorum ama "çevre" adına yapılanlar açısından bu sürecin ülkemiz için çok olumlu bir adım olduğunu düşünüyorum. Avrupa Birliği'ncle çevre en önemli gündem maddesi olarak telaffuz edilene kadar "çevre kavramı" ülkemizde bilinmiyor, Çevre Mühendisi ne iş yapar algılanmıyordu. Oysa şimdi olumlu gelişmeler var Avrupa Birliği sayesinde dahi olsa... Bu süreçte birçok yönetmelik değişti ve bu konudaki çalışmalar devam ediyor. Çevre Kanunu'nda değişiklik yapıldı, çevreyi kirletenlere uygulanan cezalar artırıldı ve hatta arıtma tesisini çalıştırmıyor diye bir fabrika, kapatma cezası aldı. Her ne kadar denetim ve izleme mekanizmalarımız yetersiz olsa ela yavaş yavaş bunun önüne geçilecek gibi görülüyor. Çevre ve Orman Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Sn. Prof. Dr. Mustafa Öztürk de Endüstriyel Kirlenme Kontrolü Sempozyumu'ncla yaptığı konuşmasında, denetim ve izleme mekanizmalarımızın şu an için yetersiz olduğunu ve bunların geliştirilmesi gerektiğini, yeni çevre kanunu ile sadece sanayicilerin değil, belediye, İSKİ, ASKİ vb. kurumların ela denetleneceğini, bakanlık olarak bu konuya önem verdiklerini ayrıca kirlilik kontrolü yerine "kirliliğin önlenmesi" kavramının ön planda tutulması gerektiğini vurguladı. En fazla üzerinde durulan diğer bir konunun ise belediyelerin arıtma çamurları olduğunu belirtti. Bu çalışmalar neticesinde biz çevre mühendislerine düşen görevler ele artacak gibi görülüyor. Bunlar olumlu gelişmeler ama eksiklikler ele mutlaka söz konusu. Kısa sürede bir çok yönetmeliğin yayımlanması, uygulanması açısından sanayicilere sıkıntılar yaratıyor. izayclaş'ın kapasitesi artık yetemediği için sanayici tehlikeli atıklarının bertarafı konusunda çaresizlik yaşıyor. Ama İzayclaş'ın ela yıllarca kapasitesinin çok altında çalıştığı unutulmamalı. O zamanlar sanayici tehlikeli atıklarını toprağa gömerek bertaraf yolunu mu seçiyordu yoksa tehlikeli atığı mı oluşmuyordu bilinmez ya da bakanlık ülkemizdeki var olan endüstrileri ve kapasitelerini göz önüne alarak bu endüstrilerden ne kadar tehlikeli atık oluşabileceğini öngörüp bir planlama yapamaz mıydı? Ya da tehlikeli atık bertarafı için İzaydaş tek çözüm mü? Bu konular tartışmaya açık konular ama esas yapmamız gereken kim haklı veya kim suçlu tartışması yerine ülkemiz ve çevre adına neler yapabileceğimizi konuşmak, tartışmak. Bakanlığın sivil toplum örgütleri ve meslek odalarıyla fikir alışverişi yapması, sanayicinin özel sektör ve üniversitelerle işbirliği yapması gerekiyor, Su ve Çevre Teknolojileri dergisi olarak bize de çevre adına yapılan çalışmaları duyurmak, yeni çevre teknolojilerini tanıtmak ve tüm çevre sektöründe hizmet veren dostlarımızın bilgilerini aktarabileceği ve paylaşımların sağlanabileceği bir platform oluşturmak kalıyor. Önümüzdeki sayımızda görüşmek dileğiyle ... Sahibvi e Sorumlu Yazı lıleri MüdürO Kapak AltanÜren Yapım ■ lsmailCeyhan iceyhan@dogayayin.com Yuı lıleri MüdürO BernaKasap bemakasap@dogayayin.com Reklam MüdürO Asrin Bakır Gerçek asrinbakir@dogayayin.com Abone ve Okuyııcu Servisi DilerSunay abone@dogayayin.com Sayfa Dıııeni Hicran Sopaoğlu Grafik ElifCankan Hicran Sopaoğlu Ufaıtınna ve Dağıtım YaV\Jz Erdoğan Baskı ve Cilt Altan Basım Ltd. . ' Yayınlayan: Doğa Yayıncılık ve iletişim HizmetleriSan.ve Tic. Ltd. Şti. Yönetim Yeri: Ali Nazım Sk No: 30 34718 Koşuyolu-Kadıköy/lSTANBUL Tel: (216)32780 10Pbx. Faks: (216) 327 79 25 lntemet: www.dogayayin.com E.mail:info@dogayayin.com Fiyatı : 4,50 YTL Yıllık Abone : 25 YTL. ©2006 Dot,ı Yayıncılık Ltd.Şti. ISSN: 1305-5305 Tüm Türklye'de dağıtılmaktadır. Basın Kanunu'nagöre yerel süreli yayındır. ~ Sektörol Yayıncılar j , \ lı _1 DerneQI Oyesidır. ,\_~ www.ıeyıd.org
GPM ARITMA SİSTEMLERİ www.gpmwatermill.com ='-1:M-A-:/G ,-, - IEMAK TECRÜBESiNi VE T!KNOLOJisfNI lVRKIYE"YE TAŞIYORUZ MEDİKAL ÜNİTELER İÇİN ARITMA CİHAZLARINDA ( E BELGESİ SUARITMAVE KİMYASALLARINDA ULUSLARARASI KAL.iTE BELGESİ fvedik Org.San.Öz iş Sitesi 24.Cd.736.SkNo:36Yenimahalle- ANKARA Tel:(0.31213925273- 3952359 fax: (0.31213925518 www.gpmwatermill.come-mail:gpm@gpmwatermill.com 379/1SokakAfa iş MerkeziNo:220 2. San.Silesi Bornava- IZMIR Tel: (0.232148362 64 fax: (0.23214806897 e-mail:izmir@gpmwatermill.com 19 Mayıs Mah.Abidik. İşhanı No:2/14• SAMSUN Tel•Fax(:0.362)43305 25e-mail:samsun@gpmwalermill.com Eğriçam Mah.2290.Sk.No:2/1 • MERSİN Tel·Fax(:0.324)3411182 e-mail:mersin@gpmwatermill.com AnkaraCad. Fazlıoğlu İş Merk.No:133/64 İZMİT Tel-Fax(0: .26232209 85)e-mail:izmit@gpmwatermill.com SalamisYoluNaimTayyaSr okak8. BlokNo:32 - Magosa/ K.K.T.C. Tel-Fax(:0.392)36609 26 e-mail:kibris@gpmwalermill.com haberler İstanbul Boğazı ve Marmara Denizi Artık Petrol Türevli Atıklarla Kirlenmeyecek I • stanbul Büyükşehir Belediyesi ile Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları ile arasında, Haydarpaşa Limanı'nda "Atık Kabul Tesisi Kurulması ve İşletilmesi" için imzalanan protokol gereği, gemilerden atık alım hizmetleri, Büyükşehir Belediyesi'nin bünyesinde yerine getirilecek. İstanbul Büyükşehir Belediyesi, İstanbul İl sınırları içerisindeki tüm limanlarda, demir yerlerinde ve iskelelerdeki deniz araçlarında oluşan petrol ve petrol türevi bulaşmış atıkların (sintine suyu, slop, slaç, kirli balast, atık yağ vb.) arıtılması için Haydarpaşa Liman Sahası içinde Türkiye'nin ilk "Gemilerden Petrol Türevli Atık Kabul ve Arıtma Tesisi"ni kurdu. Tamamen mobil sistemine göre 1150 metrekare alan üzerine inşa edilen Haydarpaşa Atık Kabul Tesisi, günde 1000 metreküp petrol ve petrol türevi bulaşmış atıkları işleyecek şekilde dizayn edileli. Tesisle, gemi atıklarının kontrolü sağlanarak deniz kirliliği kontrol altına alınacak ve arıtma neticesinde elde edilen petrol ve petrol türevli ürünlerin Çevre ve Orman Bakanlığı'ndan lisans alan bertaraf tesislerinde ikincil yakıt olarak kullanılması ile ekonomik kazanç sağlanacak. Haydarpaşa Atık Kabul Tesisi; Atık Alma İşlemi Ve Depolama Ünitesi, Susuzlaştırma (Seperatör) Ünitesi, Kimyasal Arıtma Ünitesi, Isıtma Ünitesi ve Elektrik Ve Otomasyon Ünitesi ile Yangına Müdahale Sistemi'nden oluşuyor. Haydarpaşa Atık Kabul Tesisinin Santrifüj Seperatörleri Timex - Pieralisi'den ... İstanbul sınırlarına giren tüm gemilerin; sintine suyu, slop, slaç, kirli balast ve atık yağlarını arıtmak amacıyla kurulan ve 8 Mayıs 2006 tarihinde işletmeye alınan Haydarpaşa Atık Kabul Tesisi'nde kapasitesi 12 nı3/h olan 2 adet Timex - Pieralisi santrifüj seperatör kullanılıyor. Seperatörlere gelen yağ-su-partikül karışımı atık, dakikada 6500 devirle döndürülmekte ve yoğunluk farkından dolayı sludge, su ve yağ olmak üzere 3 faza ayrılmaktadır. Ayrılan yağdaki su oranı % l'in altında kalmaktadır. ■
Çarpur Problemini En iyi Biz Biliriz ! Türkiye'de en çok tercih edilen Westfalia Separator santrifüj dekantörleri ile atıksu ve içmesuyu arıtma tesislerinde ortaya çıkan çamuru soruns4z bir şekilde susuzlaştırabilirsiniz. işte nedenleri; Birincisi: 120 yıllık santrifüj separasyon bilgi birikimine dayanan Westfalia Separator patentli özellikler sayesinde daha yüksek kuruluk ve kapasitelere daha az enerji ve polimer maliyetleri ile ulaşabilirsiniz. İkincisi: Düşük işletme maliyetleri sayesinde diğer susuzlaştırma ekipmanlarına göre %20 'ye kadar tasarruf sağlarsınız. Üçüncüsü: Benzer ürün sağlayan hiçbir firmada bulunmayan Tam Yetkili Tamir ve Bakım atölyesi ve en geniş teknik servis ekibi sayesinde makinalarınızla başbaşa kalmazsınız. G ı--A Westfalia Separator ı...f '- Türkiye Genel Merkez: Ankara Asfaltı 25.K~. ~nsızca Köyü 35170 Kemalpaşa/ IZMIR Tel: 0232 877 21 10 (pbx) Fax: 0232 877 21 11 İstanbul Merkez: Hüseyin Çelik Sok,Topaloğlu İş Mrk. No: 9 /5 34742 Kozyatağı / ISTANBUL Tel: 0216 464 46 23 (pbx) Fax: 0216 464 46 03 Web: www.westfalia.com.tr E-mail: westfalia@westfalia.com.tr
haberler Millenya, UDC İle Güçlerini Birleştirdi rika daha kuracağız ve bu yatırımın ela devreye girmesiyle birlikte önümüzdeki 5 yıl içinde ciromuzu 50 milyon doların üzerine çıkaracağız. Ondan sonraki adımımız ise halka açılma olacak" diye konuştu. Hatay, Ortadoğu'nun en prestijli projelerinden biri olan Pearl-Qatar'ın arıtma tesisi projesini gerçekleştirmek için temas kurdukları UDC'clen hem proje hem de ortaklık için teklif aldıklarını anlattı. Hatay, Pearl-Qatar arıtma tesisinin 10 bin kişi kapasiteli 1.5 milyon Dolar bedelli ilk etabını Eylül ayında teslim edeceklerini ve ardından adanın tamamına hitap edecek 50 bin kişi kapasiteli ve yaklaşık 7.5 milyon Dolar bedelli ikinci aşamaya başlayacaklarını anlattı. Hatay, projenin tamanının Türkiye'deki fabrikalarında üretilip yerinde monte edileceğini bildirdi. ■ Cevre teknolojileri konusunda faaliyet gösteren Millenya'nın yüzde 60 # hissesi, Katar'ın en büyük firmalarından Unitecl Development Company (UDC) tarafından satın alındı. Millenya A.Ş. CEO'su Bülent Hatay, çoğunluk hisselerini devretmelerine rağmen UDC'nin talebi nedeniyle yönetimin kendilerinde kaldığını belirtti. UDC'nin ardından hedef büyüttüklerini beliıten Hatay, "UDC'nin sağladığı sinerjik destek ile 3 milyon Dolar yatırımla bir fabrikayı kurmayı ve çalışan sayımızı yaklaşık 100 kişiye çıkarmayı planlıyoruz. Böylece kendi geliştirdiğimiz, patenti bize ait olan BIOCELL'"" Paket Atıksu Arıtma Tesisleri'ni seri olarak üretip tüm dünyaya pazarlayabileceğiz. 2007 yılında ise Katar'da Körfez ülkelerine yönelik olarak ikinci bir fabMillenya A.Ş. CEO'su Bülent Hatay, UDC ile yaptıkları güçbirligi neticesinde Türkiye'cle küçük ve orta ölçekli belediyelerde su altyapısına bağlı imtiyaz haklı işletme projelerine de talip olacaklarını söyledi. Hatay, "Bu konu, Avrupa Birliği Çevre Yasaları'na uyum amacıyla arıtma tesisi imalatı konularında finansman sıkıntısı içerisinde olan belediyeler için fevkalade cazip r---~-..,.,.,.--~ bir alternatif yaratacaktır" dedi. Katar'ın en büyük yatırım ve inşaat firması olan UDC ile Katar'da kurulan "Pearl-Qatar" adlı yapay ada projesi sayesinde tanıştık- "' !arını belirten Deniz Suyu Reverse Osmosis Sisteminde Pre-Filtrasyon İçin "Micro Fiber Teknolojisi" KKTC'nin, Turizm potansiyeli açısından en yüksek yerleşim bölgesi olan BAFRA'nın, içme suyu problemini çözmek için, Yap-işlet-devret yöntemi ile ihale edilen ve inşaatına başlanılan 250 m3/h kapasiteli, deniz suyu reverse osmosis sisteminde, Pre-Filtrasyon için, TIMEX - AMIAD, "MIKRO FIBERTECHNOLOGY" sistemi seçildi. "MIKROFIBERTECHNOLOGY" ile 2 mikrona kadar, tam otomatik olarak kesintisiz filtrasyon yapılıyor. Sistem kendi kendini otomatik olarak temizliyor ve çok az su sarfiyatının yanında, değişecek hiçbir parçası bulunmuyor. R.O öncesi prefiltrasyonda kullanılan kartuş filtre sistemlerinde problem olan sık sık filtre elemanı değiştirme sorunu ela ortadan kalkıyor ■ 0 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ• SAYI 9 Dünya Bankası'ndan 13 Belediyeye 275 Milyon Dolar Kredi. Dünya Bankası ve İller Bankası arasında imzalan anlaşma çerçevesinde belediyelere 5 yıl geri ödemesiz 17 yıl vadeli kredi sağlandı. Söz konusu krediden yararlan 13 proje şöyle: Bergama (İzmir): Katı atık, Ödemiş (İzmir): İçme suyu arıtma, atıksu arıtma, Muğla (Merkez): İçme suyu şebeke, Kanalizasyon şebeke, Atıksu arıtma), Denizli (Merkez): İçme suyu şebeke, kanalizasyon şebeke, Gelibolu (Çanakkale): Katı atık, MESKİ (Mersin): İçme suyu şebeke, Elbistan (Kahramanmaraş): İçme suyu şebeke, atıksu arıtma, ASAT (Antalya): Kanalizasyon şebeke, atıksu arıtma, Ilıca (Antalya): İçme suyu şebeke, Kanalizasyon şebeke, SETAB(Serik-Antalya): İçme suyu şebeke, Polatlı (Ankara): İçme suyu arıtma, Kütahya (Merkez): İçme suyu şebeke, SASKİ (Samsun): İçme suyu şebeke ■
BE)THINK)INNOVATE) C.RUNDFOS ~, GRUNDFOS CÖZÜM ORTAĞINIZ J Mikser ve Akış Oluşturucu Teknolojisi Havalandırma Havuzları, Anaerobik Havuzlar, .,Dengeleme ve Terfi Tanklarında; güvenilir ve verimli çalışma için, Dalgıç Akış Oluşturucularve Mikserler ... GRUNDFOS; Atıksu arıtma tesisine veya endüstriyel uygulamanın özelliklerine göre, istediğiniz şartları sağlayacak; verimli, malzeme dayanımı yüksek, kusursuz, her parçası güveninizi sağlayabilmek için defalarca teste tabi tutulan, dalgıç mikser ve akış oluşturl\cu arı, Çözüm Ortağınız olarak, sizlere sunmaktadır. M'~ks~ ktveya planet dişli tahrikli olma re 0,75,a, 185 kw a kadar, Akıs ol ustu P :5 • • • 1 k .. 1 3 k 1W d , 6 ~ a, rı ,ıı o ma uzere , en ----:~~"Ter----
haberler Ergin Elektrik'ten İçme Suyu ve Atıksu İzlemede Telemetri Çözümleri ... f-... .... _ - ....... -· - - ı-, - ,-, - --- ·-· Uzak noktalardaki debi, sayaç bilgileri, sıcaklık, basınç, nem, tank seviyeleri, vb. ölçülebilen değerlerin bir merkezden izlenmesini sağlamak amacıyla Ergin Elektrik tarafından geliştirilen telemetri çözümleri sayesinde, tanımlanan alarm koşullan oluştuğunda ilgili personel uyarılıyor ve uzaktan kumanda ile gerekli önlemler alınabiliyor. Sahadaki sensörlerden gelen sinyaller veya sayaçlardaki bilgiler Ergin Elektrik tarafından tasarlanmış ve geliştirilmiş SP420 akıllı panelleri ile okunarak, toplanan bilgiler kablolu veya kablosuz iletişim yoluyla merkez bilgisayarda çalışan DataMaster yazılımına iletiliyor. Datamaster yazılımı derlenen bilgileri, oluşan alarmları anında kullanıcılara sunuyor ve geçmişe dönük olarak raporlanabiliyor. ■ 0 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ• SAYI 9 IFAT CHINA 2006 l • iki 2004'te yapılan ve Asya'nın önemli çevre çözümleri platformları arasında kabul gören IFAT China 2006, 27-30 Haziran tarihleri arasında Shanghai'da 66 ülkeden 10 bin ziyaretçiyi ağırladı. 26 ülkeden toplam 285 katılımcı kuruluşun yer aldığı IFAT CHINA 2006'ya katılan Asyalı kuruluşların toplam katılımcı kuruluşlara oranı % 44'tü. IFAT CHINA, su temini çözümleri, atıksu arıtımı, atık bertarafı ve geri kazanımı, hava kirliliği kontrolü ve enerji kaynaklan kullanımı ile çevre teknolojileri temaları, dört gün boyunca çevre teknolojileri profesyonellerine yoğun gündem oluşturdu. Bir önceki IFAT CHINA'ya göre % 13 oranında büyüme kaydeden fuara İngiltere, Japonya, Kore, İsviçre ve ABD'clen katılan kuruluşların çoğu, bu yıl ilk kez IFAT CHINA ile Asya pazarına açılım göstereli. Alman ve İtalyan kuruluşları ise milli katılımları ile yer aldı. Bunun dışında Avustralya, Kanada, Danimarka, Hong Kong, Hindistan, Kore, Malezya, kuruluşları ile diğer katılım gösteren ülkeler arasınclaydt. IFAT China 2006'cla bilimsel bir konferans programı ela yer aldı. lO0'e yakın bildirinin sunulduğu program, Çin'in ve yabancı ülkelerin çevre alanındaki uzmanlarınca büyük ölçüde görüş ve bilgi alışverişi platformu oldu. Fuarın organizatör kuruluşu; Messe München GmbH, Shanghai New International Expo Centre Co., Ltcl.(SNIEC) ve Çin'cleki ortak kuruluşu Munich Tracle Fairs (Shanghai) Co. Ltcl.'di. ■
haberler 1. Erguvan Çevre Ödülleri Sahiplerini Buldu Cevre ve Orman Bakanlığı tarafından, yeşil değerlere sahip # çıkmak, çevre bilincine erişmek, çevre dostu fikirler üretmek, İstanbul'u ve Türkiye'yi daha yaşanabilir bir çevreye kavuşturmak amacıyla bu yıl ilki düzenlenen "1. Erguvan Çevre Ödülleri", Cemal Reşit Rey Konser Salonu'ncla düzenlenen törenle sahiplerini buldu. Başkan Kadir Topbaş 'En Çevreci Belediye Başkanı' ödülüne layık görülürken, öğrencilere resim, fotoğraf, proje dalında, gazetecilere ele haber ve fotoğraf dalında ödüller verileli. Törene, Çevre ve Orman Bakanı Osman Pepe, Çevre ve Orman Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Bünyamin KARAKazakistan'da Aslana Su Projesi Start Alıyor A stana Su Dağıtım ve Kanalizasyon ~rojesi, Alarko Taahhüt Grubu ve Japon Ebara firması ile oluşturulan konsorsiyum tarafından yapılacak. Projenin birkaç ay içerisinde başlaması ve 1280 günde tamamlanması planlanıyor. 274.609.000 $ bütçeli projede 166.859.000 $'!ık kısım Alarko Taahhüt Grubu tarafından yapılacak. Proje; • 23 m çapında göl içinde su alma yapısı inşaatı, kapasitesi 210.000 1113/gün • Su tasfiye sistemi inşaatı, kapasite 100.000 ni/gün • Kanalizasyon arıtma sistemi rehabilitasyonu, kapasite 136.000 m3/gün • 150 km şehir şebekesi dağıtım hattı • 17 adet kanalizasyon ara pompa istasyonunun rehabilite edilmesi • Konutlara 150.000 adet su sayacı takılmasını kapsıyor. ■ IT§:j SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ• SAYI 9 CA, İstanbul Valisi Muammer Güler, Vali Yardımcısı Gazi Kaya, İstanbul Büyi.ikşehir Belediye Başkanı Dr. Mimar Kadir Topbaş, İl Çevre ve Orman Müdürü Doç. Dr. Mehmet Emin BİRPINAR, sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri ve öğrenciler katıldı. Ödül töreninde konuşan Çevre ve Orman Bakanı Osman Pepe, çevre bilinciyle yetişen Ti.irk gençlerinin ilerde dünya barışına ve refahına en büyük katkıyı vereceğine inandığını belirterek, "Çevre, üzerinde yürüdüğümüz, ektiğimiz, biçtiğimiz toprak, soluduğumuz hava ve içtiğimiz sudur. Bunlardan biri bile elden giderse dünya yaşanmaz hale gelir. Bakanlık olarak bize düşen görev bu güzellikleri sürekli kılmaktır. Sevgili çocuklar sizlerin hayalleri ve bizlerin çalışmaları daha güzel bir çevre ve daha müreffeh bir Türkiye içindir" diye konuştu. ■ Grundfos'tan "Enerji Tasarrufu ve Pompa Sistemleri" Semineri Grundfos Pompa San. ve Tic. Leci. Şti. Genel Müdürü Karsten Pillukeit ile Satış Mühendisi Serkan Öğüt tarafından DSİ çalışanlarına 28.06.2006 tarihinde bir seminer verildi. DSİ Seminer salonunda gerçekleştirilen seminerde, Kyoto Protokolü gereği atmosfere salınan CO2 ve SO2 gazlarının kontrol altına alınması ve bunun için ele fosil yakıtları en geniş çapta kullanan enerji santrallerine olan ihtiyacı azaltmak gerektiğine değinildi. Ayrıca yapılan araştırmalar sonucunda ela pompaların %20'lik pay ile dünyadaki elektrik enerjisini en fazla tüketen grup olduğunun görüldüğü bu nedenle pompalarda doğru malzeme seçiminin önemi vurgulandı ve maliyet analizleri anlatıldı. Seminerde dalgıç pompa pazarında iki lem yaratan sarılabilir ve sarılamaya motor üzerinde ele duruldu. Sarılama yan motorların performans, ömür, ve rimlilik gibi konularda sarılabilir motor !ara göre çok daha üstün olduğu, dalgı pompaların, yapıları ve çalışma ortam lan gereği diğer tip pompalara gör daha dikkatli korunması gerektiğ' anlatıldı. ■
Hızlı, güvenilir endüstriyel analiz laboratuvarı T.C. • 1989'dan beri sektörde • Uluslararası kabul gören DAR akreditasyonu DiN ıso 17025:2005 • Uzman kadro • Gelişmiş teknoloji Çevre ve Orman Bakanlığı Yeterlilik Belgeli Su, atıksu, toprak, arıtma çamurları ve atık yağda, ilaç ve yemde fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik testler. Temizlik ürünlerinde performans testleri. Atıksu arıtımında danışmanlık hizmetleri. CEVRE - ENDÜSTRİYEL ANALİZ LABORATUVAR! Çevre ve~Orman Bakanlığı 9 +90 (212) 238 01 40 www.cevreanaliz.com info@cevreanaliz.com
Adres:YedpaTicaret Yeni Çamlıca Mah. 347 Tel: 0216 471 03 03 e-mail: cevre@rot @] SU VE ÇEVRE TEKNOLOJiLERİ • SAYI 9 haberler Katı Atıkların Düzenli Depolanması ve Vahşi Depolama Sahalarının Rehabilitasyonu Eğitimi Yapıldı ... I • stanbul Büyükşehir Belediyesi ve İSTAÇ A.Ş.'nin işbirliği ile 22-24 Mayıs 2006 tarihleri arasında Barcelo Eresin Topkapı Hotel'de gerçekleştirilen "Katı Atıkların Düzenli Depolanması ve Vahşi Depolama Sahalarının Rehabilitasyomı Eğitimi"ne Türkiye'nin farklı bölgelerinden yaklaşık 100 kişi katıldı. Gerçekleştirilen bu eğitimle; katı atıkların düzenli depolanması ve vahşi depolama sahalarının rehabilitasyonu konusunda Türkiye'ye öncülük etmiş İSTAÇ A.Ş. tecrübe ve bilgi birikimini, kamu kurum ve kuruluşları, yerel yönetimler ve üniversitelerle paylaştı. Eğitim programının açılış konuşmalarını Çevre ve Orman Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Sn. Prof. Dr. Mustafa ÖZTÜRK, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma ve Geliştirme Daire Başkanı Sn. Yrd. Doç. Dr. İbrahim DEMİR ve İSTAÇ A.Ş. Genel Müdürü Sn. H.Osman AKGÜL yaptı. Eğitim programına Türkiye genelinden pek çok İl Çevre Orman Müdürleri, Katı Atık Şube Müdürleri, Temizlik İşleri Müdürleri, Çevre ve Orman Bakanlığı Yetkilileri ile çok sayıda Çevre Mühendisi ve İnşaat Mühendisi katılım gösterdiler. İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve İSTAÇ A.Ş. işbirliği ile gerçekleştirilen Katı Atıkların Düzenli Depolanması ve Vahşi Depolama Sahalarının Rehabilitasyomı Eğitimi'nde teorik bilgiler konunun uzman kişileri tarafından anlatıldı, pratik uygulama alanında ise katılımcılar İstanbul'daki çöp serüvenini izleme imkanı buldular. Eğitimin birinci günü katılımcılar, Yenibosna Aktarma Merkezi'ne, ikinci gün Odayeri Düzenli Depolama Sahası, Sızıntı Suyu Arıtma Tesisi, Islah Edilmiş Vahşi Depolama Sahası ve Hasdal Enerji Üretim Tesisi'ne götürülerek uygulamayı yerinde görme imkanı buldu. 3 gün süren eğitim programının sonunda katılımcılara sertifikaları İstaç A.Ş. ve Çevre Bakanlığı yetkilileri tarafından törenle verildi. ■
üzgarlıbahçe MahalleKsi PlazaK3:Kavaok sispa@sispaltd.com.tr
r-------HUBER ~press® Çamur lzgarave Pres Ekipmanı - SP -Wi=iri#Ul•l■•lffll Evsel ve Endüstriyel Çamurların içindeki elyaf, saç, plastik vb. katı maddeleri sürekli olarak tutan ( ızgara ), taşıyan ve presleyerek susuzlaştıran kompakt bir ekipmandır. > Basınçlı çamur boru hattına monte edilen, tamamen kapalı bir sistemdir > Hertürlü çamurun içinde bulunan kaba malzemelerisüreklibir şekilde ayırır, preslerve direkt olarak konteynıra boşaltır > İçindeki ızgaranın temizlenmesiiçin ilave su (geri yıkama) gerekmez > Ayarlanabilir helezon sayesinde ızgaranın optimum bir şekilde temizlenmesi sağlanır > Sürekliveya aralıklarla, tam otomatik olarak çalışır > Az yer kaplar, işletmesi ve bakımı kolay, komple paslanmazçelik > Dünya çapında 700' den fazla uygulama STRAINPRESS ekipmanında tutulup preslenmiş olan katı maddeler ( elyaflar, plastikler..) Bilgi için : 0212 263 55 81 www.huber.de The quality company worldwide haberler lntersolar 2006: Bir Önceki Fuardan Daha Fazla Ziyaretçi 2 2-24 Haziran 2006 tarihleri arasında Almanya'nın Freiburg kentinde düzenlenen Intersolar 2006 Uluslararası Güneş Enerjisi Teknolojileri Fuan'nda, 454 katılımcı kuruluş, 23.000'den fazla ziyaretçiye yeni teknolojilerini ve ürünlerini tanıttı. Geçen yıl 372 kuruluşun katıldığı Intersolar, bu yıl, 27 ülkeden 454 katımcı kuruluş sayısıyla % 22 büyüme kaydederken, kullanılan stand alanı da % 50 büyüme ile 26.000 m''ye ulaştı. ■ Procter&Gamble'dan Mucizevi Arıtma Dünyanın en önemli kimya kuruluşlarından Procter&Gamble, pis suları arıtıp içilecek hale getiren bir madde geliştirdi. Pur adı verilen toz halindeki madde, P&G'ın Cincinnati'deki merkezinde basına tanıtıldı. Pur, suyun kirini ayrıştırıyor. Yaklaşık 5 kuruşa mal olan bir tek poşet, 10.2 litre suyu arıtıp, içelecek hale getiriyor. Afkika'da yılda ortalama 2 milyon çocuğun pis sular yüzünden öldüğünü hatırlatan firma yetkilileri, Pur'un içme suyu sorununa çözüm olabileceğini ifade ettiler. Proje lideri olan Greg Allgooc!s ela, doğal afet sonucu kirlenen içme suları içinde Pur'un rahatlıkla kullanılabilecegini açıkladı. ■
ULUSAL ARITMA MÜHENDiSLiK LTD.ŞTI. LaPuritica • Tam Otomatik Filtrasyon Sistemleri • Tam Otomatik Yumuşatma Sistemleri • Reverse Osmosis Sistemleri • Tuzlu Kuyu Sularının Arıtımı • Kazan Besi Sularının Arıtımı • TSEGüvencesi ile Teknik Servis Hizmeti • Paslanmaz Çelik Çok Kartuşlu Filtrasyon Sistemleri • Kıl Tutucu Havuz Filtreleri • Ultraviyole Dezenfeksiyon Sistemleri • Paslanmaz Çelik Bacalar • Paslanmaz Çelik Su Depoları • Süt Soğutma Tankları • Akümülasyon Tankları • Boyler Tankları • Evaparatör Sistemleri İmalatlanmızda kullanılan AISI 30 melerimiz TUV-1SO & Kalite Standartlan Bel Ali Çetinkaya Cad. Çaybaşı Mah. Kayahan Apt. No. 146 K: 1 D: 3 Antalya Tel.:+90.242.322 20 97 Fax: +90.242.3213812 www.ulusalaritma.com "' .., N ... N .. z ... ... ıı: "' .. :ıE
1 -..... \.'\,. rı ina® HAVUZ EKiPMANLAR! _, •. - . Filtre Nozulları PVC Vanalar Havuz Ekipmanları PVC BoruEk Parçaları TEKİMSAN TEK. İNŞ. VEMAK.SAN. MİM. MÜH. TİC. LTD. STİ. Ferhatpaşa Mah. G17 Sok. No:112 34858 Kayışdağı-Sarnandıra/lstanbul 4> +90 216 4718255 ~ +90 216 4718256 www.tekirnsan.corn.tr info@tekirnsan.corn.tr haberler BTSO'nun Tercihi Westfalia Separator Oldu ... 5 eparasyon teknolojileri konusunda 120 yıllık geçmişe sahip Westfalia Separator, Bursa Ticaret ve Sanayi Odası Organize Sanayi Bölgesi Atıksu Arıtma Tesisi Çamur Susuzlaştırma Sisteminin yenilenmesi projesinde BTSO tarafından da tercih edildi. 2005 yılı sonunda devreye giren sistemde, 2 adet 60 111 3/h kapasite ile çalışan yeni nesil UCD 536 Westfalia Separatör dekantörü bulunuyor. Çıkıştaki kuruluğu % 30'a çıkaran dekantörler, atıksu arıtma tesisinin toplam verimine büyük katkı sağlıyor. Türkiye'deki yatırımlarına devam eden Westfalia Separator, İzmir Kemalpaşa Organize Sanayi Bölgesi'nde kurulu ve TUV Rheinland ISO9001 kalite sertifikasına sahip tam yetkili tamir atölyesi ile büyük boyuttaki santrifüj dekantörlerin, tamir ve revizyonlarını (aşınma kaplamalarının yenilenmesi, şanzıman tamiri v.b.) Türkiye'de yapıyor. Westfalia Separator Türkiye, Antalya Belediyesi ASAT Lara Atıksu Arıtma Tesisi'ne 2006 yılında kurulacak ve 2x100 m3/h kapasitesi ile Türkiye'nin en büyük kapasiteli çamur susuzlaştırma dekantörleri olacak cfüazları Eylül 2006'da teslim edecek. ■
f haberler 1 LOWARA, MERCURY S.r.l.'yi Satın Aldı "REC Onur Ödülü" Büyük çekmece Belediyesi'nin 2 7 Haziran 2006 tarihinde, Mercury S.r.l. ve bir ITI şirketi olan Lowara S.r.l. arasında imzalanan anlaşmayla, Mercury, 300 kW'ın üzerindeki kapasitelerdeki dalgıç pompaların elektrik motorları grubunun mühendislik, üretim ve satışını Lowara'ya devretti. Bu satış, marka hakkını da içeriyor. Su temini ve sulama alanında artan müşteri talepleri ve pazarın değişen yapısı karşısında ITI'nin geliştirdiği stratejilerin sonucunda, Mercury motor grubu ürünler, Lowara dalgıç pompalarına kazandırılmış. ITI Lowara, Mercuıy'nin PoglianoMilano'claki fabrikasında benzer bir organizasyon yapısı ve üretim programıyla faaliyetlerine devam edecek- !erini açıkladı. Lowara ve Mercuıy'nin faaliyetlerinin bütünleştirilmesi, Lowara'da 1997'den beri uygulanan ITI'nin yönetim sistemi modeline uygun olarak tamamlanacak. Ana hedeflerden biri olan yüksek düzeyde servis ve global müşteri ilişkileri yönetimi hizmetleri, ITI'nin bir kardeş kuruluşu tarafından üstlenilecek. Lowara, ITI'nin evsel ve ticari su grubunun bir üyesi olup, dünya genelinde 3700 çalışana ve yılda 1 milyar $ ciroya sahip. ABD, Avrupa ve Çin'de üretim tesisleri, lO0'ü aşkın ülkede satış organizasyonu var. ITI'nin evsel ve ticari su grubu içinde Lowara'nın yanı sıra Goulcls Pumps ve Beli & Gossett markaları ela bulunuyor. ■ B üyükçekmece Belediyesi, Bölgesel Çevre Merkezi REC Türkiye tarafından organize edilen "Katı Atıkları Kaynağında Ayrıştırma Projesi"ne katılarak Dünya Çevre Haftası'nda "REC Onur Ödülü"nü aldı. Evsel atıkların kaynağında ayrıştırılarak yeniden kullanılabilir hale getirilmesi konusunda öğrencileri bilinçlendirmek amacıyla okullarda düzenlediği paneller ile bu ödüle layık görülen Büyükçekmece Belediye'si aynı zamanda Türkiye'clen bu projeye katılan tek belediye oldu. Yapılan çalışmalar sırasında Büyükçekmece Belediye'sine yardım eden Büyükçekmece Çevre Koruma ve Güzelleştirme Derneği de teşekkür sertifikası ile ödüllendirildi. ■ AquaTROL® - SK FİLTRE İLE SOĞUTMA SUYUNUZU FİLTRELEYİN AquaTROl/-SK Soğutma Suyu Servis l lattı Filtresi üzerinde: SU SOĞUTMA KULESi KULE SiRKÜLASYON POMPASI ısı EŞANJÔRÜ (veya kalıp) SU TEKNİGİ LTC.ŞTİ. Tel: (0232) 486 23 23 (pbx) Fax: (0232) 486 24 24 www.burkut.com.tr iııfo@burkut.com.tr AquaTROL'-SK Soğutma Suyu Servis l lattı Filtresinin Avantajları: "' :ö SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • SAYI 9 @]
haberler 1. Ulusal Güneş ve Hidrojen Enerjisi Kongresi E skişehir Osmangazi Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü tarafından 21-23 Haziran 2006 tarihleri arasında yapılan kongreye üniversitelerin Fen ve Fen-Edebiyat Fakültelerinclen, Fizik Bölümlerinclen, Makine, Çevre ve Kimya Mühenclisliklerinclen, Türkiye'cleki Güneş ve Hidrojen Enerji Merkezlerinden konu ile ilgili 200'e yakın ilgili katıldı. Kongre süresince konusunda uzman 10 çağrılı konuşmacı yer aldı, 46 sözlü ve 18 poster bildiri sunuldu. Ayrıca kongrede Turgut Reis Anadolu Meslek Teknik Lise ve Endüstri Meslek Lisesi öğretmen ve öğrencilerinin yapmış olduğu güneş fırını ve Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü öğretim elemanları ve öğrencileri tarafından hidrojen enerjisi ile çalışan minyatür hidrojen arabası ve kamı ile ilgili bilgisayar gösterisi yapıldı. Kongrede güncel enerji politikaları ve sorunları tartışılarak, karşılıklı bilgi alışverişi yapıldı. Ayrıca, yenilenebilir temiz enerji kaynakları ile ilgili enerji üretim teknolojileri, bu teknolojilerin Türkiye'cle ve dünyadaki uygulamalarından bahsedildi. Konuşmacılar tarafından Türkiye'cle devlet ve özel üniversitelerde Yenilenebilir Temiz Enerji Kaynakları Araştırma ve Geliştirme Merkezleri'nin sayılarının artırılması gerektiği dile getirildi Üniversitelerde Yenilenebilir Enerji Kaynakları Mühendisliği Bölümleri'nin açılarak eğitim ve öğretime başlanmasının, bu konuda önemli bir gelişme olacağı, bu mühendislik bölümlerinin açılması ile hem yeni bir iş alanının oluşacağı hem ele kamı ile ilgili yeni bir branşlaşma olarak daha verimli çalışmaların yapılabileceği vurgulandı. Bu kongre, Türkiye'cle Fizik Bölümleri tarafından düzenlenen ilk yenilenebilir enerji kongresi olması açısından ela ayn bir önem taşıyor. ■ [}fil SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • SAYI 9 Geri Kazanım Sektörü, Recycling İstanbul'da buluştu Yerel yönetimler ve özel sektör başta olmak üzere, • fuarı yaklaşık 6 bin profesyonel izledi İFO Fuarcılık tarafından 22 - 25 Haziran 2006 tarihlerinde Tüyap Beylikdüzü'nde düzenlenen Türkiye'nin geri dönüşüm, atık yönetimi ve çevre teknolojileri alanındaki tek uluslararası fuarı olan Recycling İstanbul, 14 ülkeden 185 firma ve temsilciliğin sergilediği en son ürün, teknoloji ve hizmetleri, 22 ülkeden yaklaşık 6 bin profesyonel ziyaretçi ile buluşturdu. İFO Fuarcılık tarafından, ikincisi gerçekleştirilen fuarda çeşitli etkinlikler de yer aldı. Başta sektörün dünya lideri Almanya olmak üzere İtalya, Fransa, İngiltere ve İsveç gibi AB üyesi ülkelerin yanı sıra Avustralya ve ABD gibi okyanus ötesi ülkelerden de katılımcı firma ve temsilciliğin yer aldığı Recycling İstanbulda yabancı katılımcı oranı yaklaşık o/o 45'ti. Uluslararası geri dönüşüm liderlerini, Türkiye'deki yerel yönetimler ve özel sektör temsilcilerini buluşturan fuar, geri dönüşüm, atık yönetimi ve çevre teknolojileri alanında çözüm arayan sanayici, girişimci ve yatırımcıların başı çektiği bir ziyaretçi kitlesine ele ev sahipliği yaptı. Toplam ziyaretçi sayısının o/o 37'sini oluşturan bu gnıbu, o/o 17 ile Mimar ve mühendisler izledi. Fuarın genel ziyaretçisi sayısının o/o 16'sını sektör profesyonelleri oluştururken, atıktan mamul ve yarı mamul üreten sektör temsilcilerinin gene! ziyaretçi sayısına oranı ise o/o 15 oldu. Sektör profesyonelleri ve akademisyenler ile Bakanlık ve belediye temsilcilerini aynı çatı altında biraraya getirdi. Ayrıca "ATA" ismini verdiği uzay asansörü projesi ile dünya bilim çevrelerinde yankı uyandıran Türk bilim adamı Doç. Dr. Serkan Anılır'ın geri dönüşüm teknolojilerine dayalı "Altyapısız Evler" projesini anlattığı oturumla başlayan ve fuar süresince devam eden konferanslarda, geri dönüşüm, atık yönetimi ve çevre sorunları tüm yönleriyle ele alındı. .. Dergimiz tarafından organize edilen "Enerji ve Çevre İlişkisinde Alternatif Enerjilerin Yeri ve Önemi" panel de yoğun ilgi gördü. Ziyaretçilerine, konferans programlarının yanı sıra, birbirinden ilginç pek çok etkinliği de bir arada sunan Recycling İstanbul'06, film festivali galası, ödül törenleri, tasarım sergisi, kısa film gösterimleri ve atık malzemelerden kullanılabilir objeler üretmeye yönelik Holi Klinik etkinlikleri ile daha da renkli bir hal aldı. ■
Ci454 Çifte_~i~li santrıfuJ pompa
iııetlcl İçin ''su'' Bllgllerl Birçok işletici ve yatırımcı, "Proses Suyu Kalitesi" nedeni ile tesisin zarar edebileceğinin farkında değildir. İşletmelerin daha ekonomik şartlarda çalışması için işletici, Su Tekniği konusunda bilgilenmeli veya işletme, Su Tekniği Danışmanı'ndan yararlanmalıdır. anayi veya turistik tesislerin işletilmesinde gerekli olan elektrik ve diğer enerji türleri, ayrıca buhar, basınçlı hava, temiz su, atıksu gibi bir çok sistemlerden sorumlu tutulan işleticilerin işi zordur. Çünkü, teknik olarak, bu önemli sistemlerin her zaman sağlıklı olarak çalışması gerekir, aksi halele tesis durur. Diğer taraftan, yukarıda saydığımız "yarduncı sistenıler" tesise para kazandırmadığı için patronlar ve yatırımcılar tarafından çoğu zaman gözden uzak tutulur veya küçümsenir. Yarduncı sistenıler bölünılerinin yaptığı harcamalar da göze batar. İlk kuruluştan sonra üretim kapasitelerini artıran tesislerde üretim makinalarına çok para harcanırken, bu üretimi destekleyen yardımcı sistemlere aynı paralelde yatırım yapılmaz, modernize edilmelerine izin verilmez. Ancak, yardımcı sistemlerden kaynaklanan bir nedenle üretim durduğunda, yardımcı sistemlerin önemi o zaman anlaşılır. Elektrik, buhar, hava ve su ile ilgili sistemlerden sorumlu olan Teknik Kişiler sanayi ve turizm tesislerinde değişik bölümler içinde bulunur. Bazı işletmelerde "Yardımcı İşletmeler Bölümü", bazı iş yerlerinde "Bakım - Onarım Bölümü", bazı tesislerde ise "Makina - Enerji Bölümü" içinde yer alan bu teknik grubu bu yazımızda "işletici" olarak adlandıracağız. Suyun taşınması, dağıtımı, toplanması gibi konular mekanik bilgiler içindedir ve "makina" eğitimi almış olan çok kişi tarafından bilinir. Ancak, suyun kimyası ve mikrobiyolojik özellikleri henüz ülkemizde az bilinen hususlardır. Globalleşme nedeni ile yurt dışı kuruluşlar ile rekabet; Avrupa Birliği'ne yakınlaşma nedeni ile AB standartlarına şartsız uyum gibi zorlamalar, tesislerimizde üretim bilgileri yanında su bilgilerinin ele artmasını ve derinleşmesini gerektiriyor. Bir çok konuda bilgi sahibi olması gereken işleticinin, temiz su ile ilgili bilrnesi gerekenleri aşağıda özetleyeceğiz. Bu yazımızda birkaç cünıle ile değindiğimiz bir çok konuda İşletici'nin kendisini eğitmesini öneririz. 1. Yeraltı Suları - Kuyu ve Artezyen Açma Teknikleri: Ülkemizdeki tesislerin çoğu su ihtiyacını kuyulardan temin etmeye çalışır. Oysa her tesisin altında yeraltı suyu bulunmaz veya bulunsa dahi bu su çok kötü karakterli olabilir. Yeraltı hukuken devlete ait olcluğunclan, yeraltınclaki su varlığını da en iyi devletin ihtisas kuruluşları bilir. Bunlar Devlet Su İşleri (DSİ), Maden Teknik Arama (MTA) gibi müesseselerdir. Kuyu açmadan önce bu kuruluşlarda bulunan uzmanlara danışmak en ekonomik yoldur. Bu kuruluşlardan bilgi alınamayan yerlerde, yeraltı araştırmasını bilen Jeofizik Mühendisliği kuruluşlarından yardım talep etmek yerinde olur. Yapılan ilk araştırmalar sonucu olumlu bir işaret elde edilirse kuyu açılır. Kuyu açmanın ela "püf noktaları" çoktur. Tekniğe uyulmadan açılan kuyular kısa zamanda çöker veya çokça
kum getirmeye başlar; ayrıca yer üstünden gelen kirli ve gübreli sular ile kirlenirler. 2. Kuyuların Sağlıklı İşletilmesi: Kuyunun en ıyı teknikler ile açılması bu kuyunun sağlıklı olacağı anlamına gelmez. Bir kuyudan, yeraltı suyunun besleme debisi üzerinde su çekilmesi ile kuyu suyu kalitesi bozulabilir; yeraltıncla değişecek olan basınç dengeleri dolayısı ile istenmeyen yönlerden kuyuya sular gelebilir, sular kirlenir veya tuzlanır. Kuyunun bulunduğu bölgede yapılacak hafriyat, tadilat gibi zemin oynamaları ve depremler nedeni ile ele kuyuya yer üstünden istenmeyen suların karışması ve dolayısı ile kuyunun kirlenmesi mümkündür. Uzun zaman kullanılmayan kuyuların bazılarında kuyunun verimi düşer. Kuyuların sağlıklı işletilmesi de kuyunun iyi açılması kadar önemli bir husustur. o o o 3. Suların Kullanım Yerlerine Göre Hazırlanması: Bir işletme içinde suyun kullanım yerleri çok farklı su kaliteleri ihtiyacı doğurur. Örneğin, bir tekstil boyahanesinde bahçe sulaması, yerlerin temizliği, personel duşları, içme suyu, kumaş yıkaması, buhar kazanı, soğutma suyu sistemi, laboratuvar clistile SEıllYE cihazı gibi değişik cihaz ve sistemler birbirinden farklı su kaliteleri gerektirir. Bu işletmede istenen en saf su genellikle laboratuvarın ihtiyacı olan sudur. Bu ihtiyaç göz önüne alınarak bütün suların bu saflıkta hazırlanması hiç de ekonomik bir çözüm değildir. Yukarıda sözü geçen sekiz kullanım noktası için sekiz ayn kalitede su hazırlamak ela işletmecilik açısından çok zordur. Dolayısı ile her işletmenin, elindeki ham su kalitesine ve kullanım yerlerine göre bir su hazırlama sistemi projelendirmesi gerekir. Su Hazırlama Sistemi'nin projelendirilmesi henüz ülkemizde çok ihmal edilen bir konudur. Bir işletme kurulurken genelde su sistemi projesi bir tesisat mühendisliği şirketine yaptırılır. Bu projede borulama, pompaj ve otomatik kontrol açısından hiç bir yanlışlık olmadığını kabullensek dahi, işletETHERNET/RS-485 ~ ~:) / Merkez Dala Master Yazılımı Ergin Elektrik telemetri çözümleri ile atık su ve içme suyu abonelerinin deşarj ettiği veya tükettiği su miktarlan, anlık debiler, su basıncı gibi değerler uzaktan sürekli izlenebilir, faturalama yapılabilir. • Debimetre seçimi, temini ve montajı. • Şirketimiz bünyesinde geliştirilmiş SP420 veri toplayıcılan ile debimetre bilgilerinin toplanıp cihaz hafızasında saklanması. ms ~ BASINÇ ~-ICAKLIK • / Bilgisayar ADSL Modom &--0-' rn. 9 .m. ~rg~~ r r ~ Pulse lÇ;:,ffi '~~~, Uzak :, cı • Toplananverilerin kabloluveya kablosuzyöntemlerle merkeze aktarımı. • Şirketimiz bünyesinde geliştirilmiş DataMaster yazılımı sayesinde anlık tüketimi izleme, tüketim raporları alma ve faturalama. • Tüm verilere internet üzerinden erişim. :..::t:.' .... """ - - =O C= ,o F ~t-;,~$ ,ıı,,, ,u,ııı!_•uuıı ıııu l !OKI • Kullanıcı~ SP420 Kablosuz lleıı,ım Mesajları ! SMSAlarm Akıllı Panel (GSM Şebekesi) 'ffli Vana Kumanda ö (Aç-Kapa) ••••• ■ • • il. ■ ~--· . SP420 Akıllı Panel ERG•ıı Merkez Perpa Ticaret Merkezi A Blo.k Şube Buttim İş Merkezi E Blok Kat 1 No: 5 34385 Okmeydanı-lst Kat 1 No: 298 16250 Bursa Tel 0212 220 1313 Pbx Tel 0224 211 5352 Pbx ElektrikSanveTic.A.Ş. Faks 02122228820-21 Faks 02242111875 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERi • SAYI 9 ~
me çalışmaya başladığında bir çok işletme sorunları ile karşılaşılır. Çünkü "Proses Suyu Hazırlama" teknikleri, tesisat mühendisliğinin uzmanlığı içinde değildir. Yatırımcının "Su Tekniği" konusunda bir uzmana danışması ve danışmanlık ücreti vermesi ülkemizde alışılmış bir yöntem değildir. 4. Suların Filtrasyonu: Çok geniş ve derin bir konu olan su filtrasyonu konusunda işleticinin filtre uzmanı olmasını bekleyemeyiz. Ancak bir işletici özet olarak şu bilgileri aklında tutmalıdır: • Filtrasyon genelde tek bir filtre cihazı ile yapılamaz, çoğu zaman kademeli filtrasyon gerekir, her işletmeye göre bir filtrasyon sistemi tasarlanır. • Çok kaliteli su kullanan tesislerin dahi su filtresine ihtiyacı vardır. Çünkü su filtresi bir sigorta görevi yapar, ileride olabilecek risklerden tesisi korur. • Her işletme ve proses için filtrasyon sistemi ve kalitesi değişiktir, filtrasyomın su sistemi üzerinde hangi noktada yapılacağı işletmenin türüne göre değişir. • Filtreler kanları tutmakla kalmazlar, içlerinde bakteri de üretirler. Bu bakteriler hem filtrenin kendisine, hem ele su sistemine ve prosese zarar verirler. Bakterilerin ürememesi için tedbirler almak şarttır. • Filtre satan ticari kuruluşlar "kelime oyunları" ile müşterileri şaşırtabilirler. Örneğin, su tekniği ile uğraşan kuruluşlara göre "kum filtresi" içinde kuartz kumu tabakaları olan büyük hacimli bir cihazdır. Oysa, kelime oyunu ile, "kum filtresi" isteyen müşteriye "kumu tutan" yumruk büyüklüğünde telli bir filtre satıldığına bazen şahit oluyoruz. S. Suların Dezenfeksiyonu: Her işletmede proses gereği veya personelin su ihtiyacı için su dezenfeksiyonu gerekir. Dezenfeksiyon; su içinde bulunan, insana veya prosese zararlı canlıların (mikropların) alınması veya yok edilmesidir. Dezenfeksiyonun önemi ve uygulama şekli her işletmeye göre değişir. Bugün dünyada clezenfeksiyon maksadı ile Klor, Ultraviyole, Ozon Gazı, Mikrofiltrasyon, Ultrafiltrasyon, Ters Ozmoz, Distilasyon, Kaynatma, Radyo- ~ SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ• SAYI 9 aktivite gibi yöntemler kullanılmaktadır. Her bir yöntemin iyi ve kötü tarafları bulunduğu için işletme açısmclan ela iyi ve kötü tarafları tartışılmalı ve buna göre bir yöntem seçilmelidir. 6. Buhar Kazanı Besi Suyu: Buhar kazanı için besi suyunun hazırlanması ve buhar kazanı içindeki suyun belli bir standartta tutulması yöntemleri her işletme için farklıdır ve çok önemlidir. İşleticinin bu konuda çok iyi bilgilenmesi gerekir. Çünkü su konusunda yapılan yanlışlıklar işletmeyi ekonomik zarara sokar. Fakat yazının başında belirttiğimiz nedenden dolayı, buhar kazanının işletmeye getirdiği ekonomile zarardan bir çok patronun bilgisi olmaz. 7. Soğutma Suyu: Bir çok tesiste soğutma suyu buhar kazanı suyu kadar önem taşır. Bu tesislerde konclenser, ısı eşanjörü, plastik enjeksiyon kalıbı, punto kaynağı gibi cihazlar içinde kireçlenme oluşması, yosun ve mikrobiyolojik nedenler ile sistemde tıkanmalar olması veya soğutma borularının elektro-korozyon sebebi ile delinmeleri işletmeyi çok zarara uğratır. Soğutma suyunun önemli olduğu işletmelerde işleticinin soğutma suyu kimyasmı ve fiziğini çok iyi öğrenmesini öneririz. 8. Su Kimyasalları Teknikleri: Buhar kazanında, soğutma sularında ve su kullanılan birçok proseste uygulanan su kimyasalları çok çeşitlidir. Yanlış kullanılan kimyasalların birçok yan tesirleri olur, bunları düzeltmek için başka kimyasallar gerekir ve sonuçta işletme çok pahalıya malolur. İşleticinin bütün kimyasalları öğrenmesini bekleyemeyiz. En önemli husus kullanılacak kimyasalın kalitesinden ziyade bu konuda hizmet veren "en bilgili ve en güvenilir" şirkete ulaşabilmektir. 9. Kireçlenmenin Önlenmesi: Tesislerdeki su sorunlarından birisi ele su kullanan sistemler içinde kireçlenmenin oluşmasıdır. Su sisteminin durmasına veya para kaybetmesine yol açan bu sorunun en aza indirilmesi bugünkü teknikler ile mümkündür. İşleticinin öncelikle "kireçlenme"nin tekniğini ve sebeplerini öğrenmesi, sistemde dolaşan suyun kalitesini iyi takip etmesi iyi olur. Bu bilgiler edinildikten ve yakın takip yöntemleri bulunduktan sonra kireçlenme mücadelesi için teşhis konabilir. Kireçlenme mücadelesinde etkili olan ve bugün kullanılan yöntemler şunlardır: Yumuşak su kullanımı, kimyasal kullanımı ve suyu fiziksel olarak şartlandıran frekans jeneratörü tatbikatı. 1O.Suyun Kimyasal Kalitesinin İyileştirilmesi: H2O molekülünden başkaca çözünmüş mineraller içeren suyun içindeki bu minerallerin azaltılması veya sertlik yapan kalsiyum ve magnezyum iyonlarının alınarak yerine sodyum iyonları verilmesi gerekebilir. Suyun kimyasal kalitesinin yükseltilmesi iki yöntem ile yapılabilir: Reçineli su tasfiye cihazları ve ters ozmoz cihazları. Reçineli cihazların diğer adı "İyon Değiştirici"clir. Bu cihazların en çok kullanılanları su yumuşatma cihazlarıdır. Bu cihazlar içinde bulunan reçineler sudaki kalsiyum ve magnezyumu alıp bunların yerine sodyum verir. Reçineli cihazlar grubuna giren "Deiyonize" veya "Demineralize" cihazları ise suyu içindeki bütün çözünmüş minerallerden arındırarak saflaştırırlar. Ters ozmoz cihazları yalnızca su basıncı ile suyu, içindeki minerallerden % 95 - 99 mertebesinde arındırırlar. Bu teknikte su, içinde bulunan bakterilerden ele tamamen arınır. Proses suyu kalitesinin yetersizliği nedeni ile işletmeler zarar eder. İşletmelerde kullanılan suyun kalitesinden kaynaklanan sorunlar nedeniyle işletmelerin ne kadar çok ekonomik zarara uğradığı henüz ülkemizde dile getirilmiyor ve hesaplanmıyor. İşletmelerdeki bu zararların önlenebilmesi ve tesislerin daha ekonomik şartlarda çalışması için işletici yukarıda özetlenen konularda bilgilenmeli veya işletmeler bir Su Tekniği Danışmanı'nclan hizmet almalıdır görüşündeyiz. ■
AquaControl İki parametrekontrol cihazı pH-ORP ~---=--=-- c::J : .. ' . . . . . ,ft Dozaj Pompaları it' den AquaMeter Tekparametrkeontrol cihazı pH • • ,.., ı~-·-·• .,, ORP a •-.. AlllR!h . . . Con KontroSlistemi Anlech .. r.- JiE]iE - ..•.
kimya dünyası GÜHER ABACI guher@abacikimya.com Arsenik Gideriminde AlternatifÜrünler 006 Ocak ayında yürürlüğe giren ve Ocak 2001 yılında deklare edilen yeni EPA uygulamasına göre 25 kişi ve üzeri topluluklara içme suyu temin eden sistemlerde müsaade edilen en yüksek arsenik değeri, 50 ppb'den 10 ppb'ye düşürülmüştür. EPA'nın yaptığı çalışmalara göre uzun yıllar boyu fazla miktarda arsenik alan kişiler zaman içinde deri hastalıkları, dolaşım sistemi bozuklukları, hatta kanser olma riski taşımaktadırlar. Büyük kentsel tesisler daha az maliyetli metotlarla arsenik değerini kontrol altında tutabilirler. Büyük koagülasyon sistemleri, doğrudan filtrasyon veya mikrofiltrasyon ile desteklenen koagülasyon sistemleri gibi sistemler alternatif metotlar olabilir. Daha küçük kentsel tesislerde ise (3.300 kişiden az) koagülasyon / filtrasyon gibi konvansiyonel metotlar oldukça maliyetli olması sebebi ile alternatif medya ile fıltrasyon metotları tercih edilir. Klasik filtrasyon medyaları arasına aktif t.ill SUVEÇEVRETEKNOLOJiLER•iSAYI9 alüminyum oksit ve iyon değiştirici reçineler dahil edilebilir. Daha yeni metotlar olarak ise başta granül demir hidroksit (GDH) olmak üzere karışık metal oksitlerin muhtelif vaıyasyonları geliştirilmektedir. Bir diğer yeni metot ise titanyum dioksitin fiziksel dayanıklılığını arttırarak adsorpsiyon yeteneğinin ve de kinetiğinin güçlendirilmesidir. Bu özellikler Arsenik Giderim Maliyetleri > 100000 $0.01 "' .a :::ı z 501-99999 < 500 $1.4 $0.00 $0.20 $0.40 $0.60 $0.80 $1.00 $1.20 $1.40 $1.60 Galon başına $ Şekli 1. Arsenikgiderimmaliyetleri
küçük kentsel sistemlerde ve endüstriyel ve evsel uygulamalarda uygun bir çözüm alternatifi olarak öne çıkmaktadırlar. Bu ürünler: 1) As (III) ve As (V) gideriminde etkilidirler. 2) Bilinen metotlar arasında en yüksek arsenik giderimi kapasitesine sahiptirler. 3) Hızlı kinetikleri sayesinde esnek tasarım alternatifleri sağlarlar. 4) Kullanım kolaylığı söz konusudur. (ön arıtma gerekmez, arsenik içeren rejenerant atıkları oluşmaz) 5) Oldukça çeşitli su parametrelerine rağmen etkin arsenik giderim kapasitesine sahiptirler. 6) Yüksek silika veya fosfat ihtiva eden sularda en etkin medyalardır. 7) pH'daki değişimlerden etkilenmezler. 8) Kuru ve granül yapıdaki fiziksel IIIIX Flltrasyon ve Su Slstemlerl Arsenik Giderim Eğrileri (50 ppb As (V), pH=8.S) 40 :i:i' Q. -e: ::ı 30 C: o >-"' "' ı. ... C: "' "' 20 C: o ~ ~ "i: 10 4) "' ı. "' "" .i Ü, o o 2,000 4,000 6,000 8,000 Demir oksit türevleri Demir hidroksit türevleri Titanyum bazlı adsorbantlar 10,000 12,000 Şartlandırılan yatak hacmi Şekil 2. Arsenik giderim eğrileri özellikleri sebebi ile kullanımları kolaydır. 9) NSF/ ANSI 61 standartlarına göre limitsiz olarak kullan111u ygun ürünlerdir. lO)Kullanılmış ürünlerin imhasında toksik etkiler vs. içermemesi sebebi ile tehlikeli atık sınıfına girmezler. Referans: Alan Greenberg / Dow Liquid Seperations ■ SUVEÇEVRETEKNOLOJiLER•i SAYI9 25
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=