Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 5. Sayı (Kasım-Aralık 2005)

ISSN1305-5305 ıwww.dogayayin.com SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ SEKTÖR DERGİSİ• İKİ AYDA BİR YAYINLANIR• FİYAT!: 4.500.000TL. (4,50 YTL.) - m:ıam YAYIH c.ıuev --KASIM-ARALIK 2005 • YIL 1 • SAYI 5

TA EkipmTaenknoloji Teknolojik Çözümler ...

Ar1tma tesisine mi ihtiyac1n1z var? Endüstriyel Bizi arayın ! ]444 o 231 Evsel www.ariaritma.com o rı rıtme Paket Bacaqa21 Su Atık Su Arıtma Atık Su Arıtma Arıtma Arıtma Arıtma Tesisi Tesisi Tesisleri Tesisi Tesisi Kirahk Arıtma Tesisleri CHEPA8 ~e1~,~; OILPA8 bumeran~ recycling KİMYASAi. PAKET ÜNİTE YAĞ AVIRICI ÜNİTE Çöpe atmayın, hurdac1ya satmayın ... Her türlü at1ğ1n1:Z1 sat1n ahyoruz!

icindekiler # KASI-MARAL2IK005• SAYI 5 4 haberler 16 su dünyası Enis Burkut 18 kimya dünyası Güher Abacı 3 6 söyleşi l!Ü Mete~roloji Mühendisliği Bölümü Oğretim Uyesi Prof. Dr. Selahattin incecik 38 46 49 50 izlenim Çevre Üzerine Türk-Fransız Kolokyumu teknik Dozaj Pompalarının Kullanımı ürün tanıtımı ARM Filtrepres Plakaları tesis tanıtımı Çöp Sızıntı Suyu Arıtma Tesisleri

Sertaç AYTAÇ sertacaytac@dogayayin .com Akademik Danışmanlarımız Doç. Dr, idilArslanALATON Prof. Dr. HulusiBARLAS Prof. Dr. EkremEKiNCi Prof. Dr. M.TalhaGÖNÜLLÜ Yrd. Doç.Dr. HüseyinGÜNERHAN Prof. Dr. SelahattiniNCECiK Doç. Dr. FilizKARAOSMANOCLU Prof. Dr. MustafaÖZTÜRK Prof. Dr.AhmetSAMSUNLU Doç. Dr. BeyzaÜSTÜN Yayın Danışmanlarımız Güher ABACI TolgaHikmetBALTA EnisBURKUT Uğur DiNÇER HüseyinGEZER Dr. MerihKERESTECIOCLU Ufuk MALAK Coıkun MANÇUHAN Dr. SedatÖZKOL Bilgi üretilemiyor Geçen sayımızda duyurusunu yaptığımız "Avrupa Birliği Sürecinde Türkiye Çevre Sektörü" konulu panelimizi geçtıgımız haftalarda gerçekleştirdik. Yürütülen çalışma ve projeler, Çevre ve Orman Bakanlığı Müsteşarı Prof. Dr. Hasan Zuhuri Sarıkaya'nın da katıldığı ve oturum başkanlığını Prof. Dr. Ahmet Samsunlu'nun yaptığı panelde farklı yönleriyle masaya yatırıldı; ve mevzuatın uyarlanma sürecinde sıkıntı çekilebilecek başlıklar ve devam eden-sona eren projeler özetlendi. Bakanlığın yaptığı çalışmaları ela birinci ağızdan dinledik. Sayın Sarıkaya'nın dile getirdikleri, bazı fedakarlıklar yapmamız halinde AB mevzuatının uyumlaştırılması ve uygulanmaya konulması yönünden finansal açıdan çok sıkıntı yaşanmayacağı yönünde ... Fakat kurumsal olarak karmaşık yapımızın yeniden düzenlenmesi koşuluyla ... Panelde ele alınan başlıklardan birisi çevre ile ilgili AB'ye giriş maliyetinin nasıl finanse edileceğiydi. Milyarlarca avro yatırım yapılması gerekiyor ve bu ela tabiri caizse yurtdışındaki uzman firmaların iştahlarını kabartıyor. Buradaki önemli bir nokta, söz konusu firmaların yerli firmalara oranla çok daha yüksek ücretlere hizmet vermeleri ve bu firmaların ela talep ediliyor olmaları. Neredeyse iki katına yakın bir ücreti fazladan ödemeyi kabul ediyoruz. Bunun en önemli nedeni ise bilindiği gibi günümüzün kilit kavraSahibi ve Sorumlu Yazı işleri Müdürü lsmailCeyhan iceyhan@dogayayin.com Abone ve Okuyucu Servisi Diler Sunay abone@dogayayin.com Yapım - !!!!'~U!! mı "Bilgi"... Maliyetleri aşağıya çekebilecek ve ihtiyacımız olan yegane şeyin bilgi birikimi olduğunun farkına varmalıyız. İTÜ İnşaat Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Erdem Görgün de bu konuyu ele alan konuşmasında bilimsel kuruluşlardan ve üniversitelerden daha fazla yararlanılmasının, maliyetleri oldukça düşürebileceğini savundu. Üniversite ile sanayi işbirliği geçmişte çok yazıldı, çizildi. Fakat Türkiye şartlarında elde edilen kayda değer bir kazanım maalesef yok. Zincirleme olarak birbirini etkiliyor, yeteri kadar bilgi üretilemiyor ya ela bilgiye değer verilmiyor; dolayısıyla bilgiyi dışarıdan satın almak zorunda kalıyoruz, bu ela maliyetleri oldukça artırıyor. Sanayiinin ve yerel yönetimlerin "bilgi"yi yaratan bilimsel kuruluşlarla dirsek temasında çalışması şart. Bu kuruluşların potansiyelleri ve varoluş nedenleri göz ardı edilmemeli. Bu hem maliyetleri azaltacak hem ele ülke şartlarına göre çözüm yollarının daha sağlıklı gelişimini sağlayacak. Panelde ele alınan konuşmaların tam metnini, yararlı ve güncel gelişmeler olduğu için, doğallığını bozmadan ve fazla ela "kesip biçmeden" dergimizde yayınlamayı uygun bulduk. Keyifle okuyacağınızı tahmin ediyoruz. Önümüzdeki sayıda görüşmek dileğiyle ... Yayın Koordinatörü BernaKasap suvecevre@dogayayin.com Kapak Altan Üren Grafik Yayınlayan: Doğa Yayıncılık ve iletişim Hizmetleri San.ve Tic. Ltd. Şti. Yönetim Yeri: Alinazım Sk No: 30 34718 Koşuyolu-Kadıköy/lSTANBUL Tel: (216)32780 10Pbx. Yazı lıleri Müdürü SertaçAytaç sercacaytac@dogayayin.com Reklam Müdürü Asrin Bakır Gerçek asrinbakir@dogayayin.com Reklam Müdür Yardımcısı E.DenizDemirek denizdemirek@dogayayin.com ElifCankan Hicran Sopaoğlu Sayfa Düzeni Ömer Duman Ulaştırma ve Dağıtım lsmailArslan Baskı ve Cilt AltanMatbaaLtd. Faks: (216) 327 79 25 lnternet: www.dogayayin.com E.mail: info@dogayayin.com Fiyatı : 4.500,000TL. / 4,50 YTL. Yıllık Abone : 25.000.000TL. / 25 YTL. C> 2005 Doğa Yayıncılık Ltd.Şti. ISSN: 1305-5305 Tüm Türkiye'de dağıtılmaktadır. Basın Kanunu'na göre yerel süreli yayındır. ~ Sektörel Yayıncılar 1" -, 11 _ I Oerne{ıl Üyesidir. ~~ www.seyad.org

haberler Grundfos Türkiye Hizmet Merkezi Gebze'de Açıldı Grunclfos'un yeni müşteri hizmet merkezinin Gebze'deki açılışında konuşan Grundfos Başkan Yardımcısı ve Dünya Satış Sefi Sören Sörenson, "Türkiye Avrupa'nın bir uzantısıdır. Biz Grundfos olarak Türkiye'ye güveniyor ve Türkiye'nin Ortacloğu ve Orta Asya'da önemli bir güç olduğuna inanıyoruz. Bu yüzden Grundfos Türkiye'nin gelişmesine destek oluyoruz" dedi. Grundfos Türkiye Genel Müdürü Karsten Pillukeit, Türkiye'ye firma olarak gelmekte geç kaldıklarını fakat çalışanlarıyla beraber yarattıkları dinamizm ile pazarda lider konuma geldiklerine dikkat çekti. Pillukeit, "Türkiye'ye geldiğimiz dönemde deprem felaketi ve bir takım siyasi istikrarsızlıklar yaşadık. 1998 yılında başladığımız zaman zorlu bir oıtam vardı. .... ~ ..,., ..". "'..;.it ~J~ ,1 • ,, • [I] SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • SAYI 5 I f Bizler yatmmlardan vazgeçmedik; şu andaki fabrika açılışımız hayallerimizden birinin gerçekleşmesidir. Dünyadaki Grunclfos'lar arasında en hızlı gelişen şirket olmaktan ve Türkiye'cle de pazar lideri olmaktan büyük keyif alıyoruz" eledi. Açılışa karılan Kocaeli Valisi Erdal Ata ise Türkiye'nin en önemli sorunlarından birisinin işsizlik olduğuna dikkat çekerek, "Ülkemiz ve ilimiz ekonomisine çok önemli katkılarda bulunacağına inandığımız bir tesisin açılışını yapıyoruz. Bu tesis yüz insanımıza iş imkanı sağlayacak" ifadelerini kullandı. Gebze Organize Sanayi Bölgesi'ndeki Gn.ındfos Pompa ve Hidrofor Sistemleri Fabrikası'nın açılış törenine çok sayıda davetli katıldı. ■ Shell Gas, AQM2005 Sempozyumu'na Destek Veriyor •• Uçüncü Uluslararası Hava Kalitesi Yönetimi Sempozyumu (AQM2005), Shell Gas'ın desteğiyle, 26-30 Eylül tarihleri arasında İstanbul'cla düzenlendi. İstanbul Mövenpick Otel'de gerçekleştirilen ve Hava Kirlenmesi Araştırmaları ve Denetimi Türk Milli Komitesi (TUNCAP) ile Kore Çevre Bilimleri Birliği (KENSS) tarafından organize edilen sempozyumda, kentsel ve kırsal hava kalitesi, hava kalitesi modelleme, hava kalitesi yönetimi, bölgesel çalışmalar, asit yağmurları, ozon problemleri, sanayi emisyonları ve risk yönetimi gibi konular taıtışıldı. Sempozyum, hava kalitesi yönetimi konusunda akademisyenleri, araştırma kuruluşlarını, hükümet yetkililerini ve sanayi kuruluşlarını ortak bir platformda buluşturdu. TUNCAP'ın üyesi olduğu Uluslararası Hava Kirliliğini Önleme ve Çevre Koruma Birliği'nin (IUAPPA) bölgesel konferansı olması bakımından büyük önem taşıyan sempozyumun bu yıldan itibaren, bu alanda düzenlenen geleneksel bir etkinlik haline dönüştürülmesi hedefleniyor. ■ IFAT China Haziran'da Düzenleniyor • 1 kinci Uluslararası Çevre Korunumu Fuarı / IFAT China, 27-30 Haziran 2006 tarihleri arasında Shanghai Yeni Uluslararası Fuar Merkezi'nde (Çin) gerçekleştirilecek. Organizasyonda dünyanın her bölgesinden katılımcı firmalar yer alacak. Fuar su temini, deşarjı, geri kazanımı, çevre teknolojileri ve çevre dostu enerjilerin kullanımı konularında sadece ev sahibi ülke ile değil, diğer Asya ülkeleri ile de bağlantıların kurulabilmesi için elverişli bir ortam olacak. Fuar takvimi içinde bir de konferans programı yer alıyor. Fuar, Munich Tade Fairs (Shanghai) Co. Ltd. tarafından düzenleniyor ve CARCU (Çin - Kaynakların Kapsamlı Kullanımı Derneği) ortak yapımcı olarak görev alıyor. Fuarla ilgili daha detaylı bilgi "www.ifat-china.com" adresinden edinilebilir. ■

. '-' . . . . . iYON DEGIŞTIRICI REÇiNELER EV TİPİ YUMUŞATMA DOWEX İyon değiştirici reçine EXMonosphere KONDENSAT ARITMA DOWEX Monosphere ULTRA SAFSULAR DOWEX Monosphere • el ve EvselOsmoz ve Nano Spiral Sargılı Dizayn İspatlanmış, FT30 thinTürkiyeDistribütörü ABACIKİMYA Tel:90 212 227 59 35 Fax:90 212 227 22 1O e-mail:info@abacikimya.comwww.abacikimya.com @e ıso 9001 :2000 UPCORE Sisteminin Avantajları • Daha yüksek kapasite • Optimum gövde kullanımı • Düşük operasyon maliyetleri • Kendi kendini temizleyen sistem • Basit gövde tasarımı

haberler Ayvaz, Tanıtım Toplantısı Düzenledi A yvaz, 01-03 Ekim 2005 tarihleri araMsında Hadımköy'cleki fabrikasında projeciler, imalatçılar ve taahhüt firmaları yetkililerinden oluşan elli kişilik bir grubu ağırladı. Ayvaz'ın üst düzey yöneticilerinin hazır bulunduğu ve özellikle yeni ürünlerin demostrasyonunun yapıldığı toplantının açılış konuşması Ayvaz Yönetim Kurulu Üyesi Serhan Alpagut tarafından gerçekleştirildi. Toplantının ilk gününde ürünler hakkında teknik bilgiler aktarıldı. Fabrika ziyareti, Serhan Alpagut ve Satış Müdürü Hikmet Temel'in üretim bölümünü tanıtması ile devam etti. Yeni açılan "Buhar Okulu"nun da tanıtıldığı ziyarette İmalat, Ar-Ge, Depo ve Sevk birimleri gezdirilerek detaylı bilgiler aktarıldı ve ürünler bire bir incelendi. Özellikle Kalite Güvence Departmanı üzerinde duran gruba, kalite kontrol sisteminin işleyişi ışığında örnek uygulamalarla sunum yapıldı. Ayvaz'ın tanıtım toplantısı konukların iki günlük Antalya gezisiyle tamamlandı. ■ lwıtol Pumpen lntelligenz. Pompavetesisat ekipmanları konusundabirDünya firması olanWilo'nunTürkiye kuruluşunda çalışacak değerli arkadaşlar arıyoruz. Satış Mühendisi(ref:SM) ercument.yalcin@wilo.com.tr Tel: 0216 661 02 03 (dahili 114) ElektrikTeknisyeni(ref:ET) Otomasyone. lektrik motorları, kontrol panoları vb. işlerde deneyimli gokhan.karabastik@wilo.com.tr Tel: 0216 661 02 03 (dahili 127) Askerlivkeseyahatengeliolmayan, İngilizce veyaAlmancabilen,PC-ofis programlarını kullanabilen, düzenliancak yoğun çalışma ortamını seven,tercihen sigarakullanmayan,Anadolu yakasında oturan sorumluluksahibi adayların kapsamlı/resimli özgeçmişlerini yukarıdaki e-mail adreslerine göndermeleriniricaederiz. WiloPompaSistemleri A.Ş. www.wilo.com.tr nı SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • SAYI 5 Wilo'nun Yeni Eğitim Broşürü Wilo'nun "Pompa Teknolojisinin Temel Prensipleri" konulu eğitim broşürü pompa sistemleriyle ilgilenen tüm teknik elemanlara yardımcı olmak amacıyla hazırlanmış . .------------ Kuşe kağıda ba- ıwtLol sılmış A4 boyutundaki 60 sayfalık bilgi broşürCınde pompa teknolojisinin tarihçesi, santrifüj pompaların özellikleri, seçimi ve işletimi, pompa sistemleri, su temini ve atıksu uzaklaştırma ko- '--.._:.._ ._.._.._.._..;.;;;._ ._..""_.~.'-._-_.._._.._..;..;._-_-_ nularında bilgiler, ısıtma teknolojisinin tarihçesi ve günümüzün yüksek teknolojisiyle üretilen pompa sistemleri örnekler ve grafiklerle anlatılıyor. Wilo bu eğitim broşürünü teknik liselerin makina ve tesisat bölümlerine, meslek yüksek okullarının ilgili bölümlerine ve üniversitelerin mühendislik fakültelerine ücretsiz olarak dağıtacak. İlgilenen tüm eğitimciler taleplerini (adetleriyle) bildirerek broşürleri temin edebiliyorlar. Detaylı bilgi için: 0216 661 02 03 / 120 ■ Katı Atık Depolama Tesisleri Ankara'da Tartışıldı Cevre ve Orman Bakanlığı, katı atık sorunumın çözümünde işbirliği sağlanm!sı amacıyla 41 ilin vali ve belediye başkanını Ankara'da topladı. Eylül ayının son haftasında Dedeman Oteli'nde bir araya gelen bakanlık bürokratları ile vali ve belediye başkanları, Avrupa Birliği ile başlayacak müzakereler öncesinde katı atık depolama tesisleri projelerini görüştüler. Toplantının açılış konuşmasını yapan Çevre ve Orman Bakanı Osman Pepe, üretilen 32 milyon ton çöpten 20 milyon tonunun tabiata bırakıldığını kaydetti. ■

Yaşam için ... o SANITAIRE® Disk difüzör Dünyanın önde gelen difüzör üreticilerinden Sanitaire'in ince kabarcıklı membran ve seramik disk difüzörleri arıtma tesislerinde verimi artırmakta, zamandan ve enerjiden tasarruf sağlamaktadır. İhtiyaçlarınıza yönelik olarak, sadece kafa olarak difüzör temin edebilir ya da tasarımını ANADOLU FL YGT'ın gerçekleştirerek proses garantisi verdiği, boru ve bağlantı elemanları ile komple havalandırma sistemi kurulumunu tercih edebilirsiniz. Sanitaire ANADOLFULYGTPOMPAPAZARLAMVAE TİCARET A.Ş. ı".X✓ ITT lndustries ~ Engincm.TI hr lffş MerkezveTeknikServis İMES San.SitesiE Blok 501. Sok. No: 35 Y.Dudullu- Ümraniye/ İstanbul Tel.: (0216)4661240 Pbx Faks: {0216)4661247 E-postaf:lygt@anadoluflygt.com.tr www.anadoluflygt.com. tr AnkaraBölge Müdürlüğü Reşit GalipCad.No: 74/2 G.0.P.Ankara Tel.: (0312)4476041 Pbx Faks: (0312)447 68 26 E-postar:eha@anadoluflygt.com.tr ANAD(Q)LU FLYGT

haberler Atık Yönetiminde Yeni Teknolojiler Eğitimi Dedeman Otel'de (Ankara) 20-21 Ekim 2005 tarihleri arasında Çevre ve Orman Bakanlığı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve İSTAÇ A.Ş.'nin işbirliği ve Japon Çevre Sağlığı Merkezi ile Japon Ulusal Araştırma Enstitüsü'nün bilimsel katkılarıyla gerçekleştirilen Atık Yönetiminde Yeni Teknolojiler Eğitimi'ne Türkiye'nin farklı bölgelerinden yaklaşık 180 kişi katıldı. Organizasyonda, atık yönetiminde uygulanan yeni teknolojiler, konunun uzmanları tarafından anlatıldı ve bu teknolojilerin Türkiye'ye uygulanabilirliği tartışıldı. Eğitim programı süresince yakma, gazifikasyon, eritme/plazma, biyometanizasyon ve küllerin bertarafı teknolojileri irdelendi. Eğitim programının açılış konuşmaları Çevre ve Orman Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Prof. Dr. Mustafa Öztürk, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma ve Geliştirme Daire Başkanı Mahmut Sümen ve İSTAÇ A.Ş. Genel Müdürü H.Osman Akgül tarafından yapıldı. Programı iki gün sürdü. ■ Yayılı Kirletici Kaynaklar Konferansı İstanbul'da Yapılacak IWA (International Water Association) tarafından her yıl düzenlenen Yayılı Kirletici Kaynaklar konferansının onuncusu (10th International Specialised Conference on Diffuse Pollution and Sustainable Basin Management) 1822 Eylül 2006 tarihleri arasında İstanbul Barcelo Eresin Otel'de gerçekleştirilecek. Konferans konuları şu başlıklar altında toplanıyor: Bütünleşik Havza Yönetimi, Sınır Aşan Kirliliğin Yönetimi, Tarımsal Alanlardan Gelen Kirliliğin Azaltılması, Orman Kaynaklı Kirlenme, Yeraltı Suyu Kirlenmesi, Kirliliğin İzlenmesi, Ekotoksikoloji, Kentsel Drenaj Sistemleri, Kıyı Alanlarının Kirlilik Problemleri, Havza Yönetiminde Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemlerinin Kullanımı, Havza Yönetiminde Politika Geliştirme, Havza Yönetiminde Ekonomik Değerlendirmeler, Halkın Bilinçlendirilmesi ve Yasal Çerçeve. Konferansla ilgili daha ayrıntılı bilgi için: http:/ /www.dipcon2006.itu.edu.tr ■

(eLOWARA www.lowara.com Lowara ürünleri ve teknolojisi ile daha çok su, daha az enerji tüketimi. .. Su vazgeçilmezdir ve modern yaşamın kalitesine etki eder. Gelişmiş tasarımı sayesinde Lowara SVserisi pompalar, daha üstün motor ve hidrolik performans, düşük sesseviyesi ve yüksek enerji tasarrufu sunar. Lowara SVserisi ile daha rahat ve kaliteli bir yaşam ... Su teknolojisinde mükemmellik! V1ax.basınç: 330 m. Max.debi: 120 m3/saat ITT- Lowara Türkiye Distribütörlüğü Satış Ofisi Tel: 0216 452 0401 pbx Fax: 0216 451 7802 info@supermatik.com ISANTRIFÜJPOMPAI.An.l DERİNKUYU POMPALAR! 1 DRENAJ POMPALAR! 1 HİDROFOR SİSTEMLERİ 1 Lowara ITT lndustries Eııgineered for life

Su Konusunda Risk Almayın ... GPM Arıtma Sistemleri Kuyu Suyu Arıtma Ünitesi• ıso'm /gün, Ankara :--T-1:tııA:ll_..:.. TEMAK TECRÜBESİNİ VE TEKNOLOJİSİNİ TÜRKİYE'YE TAŞIYORUZ ... Deniz Suyu Arıtma Ünitesi• 2000m'/gün, YUNANiSTAN SU AH.iTiMi KONUSUNDAKİ JIER TÜRLÜ TALEBİNİZ İÇİN ŞIMDİLlK SADECE H tZME"rlNtZDEVİZ,,, MERKEZ: GMK Bulvarı No:102/11Maltepe-ANKARATel:(0.3122)305272 • 2319867 Fax:(0.3122) 319867 www.gpmwalerrnlll.com e-maıı: gpm@gpmwaıerrnıll.com ıı.ıılışıııı: l..uı~lliıll\l.ılı.Jjj,Sl.S~ı, Bom,.-.,IZllTlRd:10!311!!!&16! r. . ıo.ııtıınorn ...... ~ .ıucıt\Vjtll 19\lıı,lbb..\biliklı!wııSo:!/ll >lllll,S TMn:IOJrull11165 lflJSINjt'll: ijriı,rıı\blı!'I! il.Su!II "ERICı TMı:qO~lı~I Ilı:! llM/Tjlll': .lnLnf.ıılfaıiı,~~Mtıl.)ıul11•M ız.ııtr NIUil:ı.ıaı~ otııi:ıımiııt~ -~ IIJll!ıı,ıE: 'ııbmıı\iılu\mıT~••Wı!W.)ı«Jl ll.ıJı,., lf..lC. TMn:10.l!l!ılı:,illl~ NIUil:~ www .gpmwatermill.com haberler Sektörel Yayınların Önemi Tartışıldı Marketingist Pazarlama Fuar ve Konferans programı çerçevesinde, 30 Ekim 2005'te gerçekleşen "Pazarın Büyümesinde ve Rekabette Sektöre! Yayınların Önemi" panelinde, Sektöre! Yayıncılar Derneği, sektöre! yayınların pazarlama süreçleri ve pazarlama iletişimi stratejileri içinde nasıl konumlandırıldığını, üç sunumla izleyenlere aktardı. 27-30 Ekim 2005 tarihlerinde TÜYAPBeylikclüzü Fuar ve Kongre Merkezi'nde pazarlama dünyası uzmanlarını ağırlayan Marketingist'in bu yıl ikincisi gerçekleşti. Fuar kapsamında 30 Ekim Pazar günü, 13.00-14.50 saatleri arasında TÜYAP Karadeniz Salonu'nda SEYAD tarafından düzenlenen ve İsmail Şen'in yönettiği panelde; SEYAD Başkanı M.Vahit Mahmatlı "Türkiye'cle endüstriyel iş kollarındaki pazarın büyümesi ve buna paralel 'Sektöre! yayınların' gelişimi" , N.Nezih Kazankaya "Sektöre! yayınlar ile çalışan firmalar 'tanıtım avantajlı rekabet üstünlüğünü' nasıl elde ederler?", İsmail Ceyhan, "Okur ve Reklamveren Perspektiflerinden Sektöre! Yayınların Önemi-İngiltere Örneği" başlıklı sunumları gerçekleştirdiler. Doğa Sektöre! Yayın Grubu Genel Müdürü ve SEYAD Kurucu Başkanı İsmail Ceyhan, "Okur ve Reklamveren Perspektiflerinden Sektöre! Yayınların Önemi-İngiltere Örneği-" başlıklı sunumunda özetle şu noktalan vurguladı: "Sektöre! yayınlara neden ilan veriliyor?" ve "Sektöre! yayınlar niçin ve kimler tarafından okunuyor?" sorularının yanıtları; sektöre! yayıncılığın pazarlama sürecindeki yeri ve önemini gösterecektir. Karar vericiler" (decision-makers) hangi mecraları takip ediyorlarsa, ilanlar oradadır. Karar vericiler üzerine yapılan bütün araştırmalar, bizleri bir neticeye götürüyor: B2B dergileri yaşamsal yatırımdır. Guy Consterdine'in raporu hem karar vericilerin hem reklamverenlerin üzerinde B2B'lerin büyük etki gücüne sahip olduklarını gösteriyor. Karar verme noktasındaki ihtisas sahiplerinin o/o 87'si B2B yayınlan düzenli olarak takip ediyor, en azından iki sayısından birini okuyor. Yönetim kurulu başkanlarının o/o 96'sı keneli alanlarının ticari yayınlarını düzenli olarak okuyor. Yönetim kurulu başkanlarının o/o 78'i ticari yayınlardaki ilanların diğer medyalardaki ilanlardan daha"işe yarar" olduğunu söylüyor. Karar vericiler tüm soru kategorilerinde verdiği yanıtlarla; ticari yayınların kendileri için "Temel Mecra" olduklarını belirtmişler. İkinci sırayı web siteleri alıyor. Sıralamaya giren geleneksel mecralar; gazeteler, genel kapsamlı ekonomi dergileri, konferans/fuarlar ve doğrudan postalama ile gelen broşürler. ■

-- 1 TORAY1 R0PUR components WATER IS LiFE MEMBRANEUROPE ııl,ııl, WAVE CYBER ,.,;~ P R E S $ U R E V E S S E L S Fulya Mah. Pehlivan Sk. Meriç Konak 11 B Blok No:3/23 Şişli /İSTANBUL Tel: 0212 272 09 67 pbx Faks: 0212 272 09 70 e-mail: trio@triowater.com

haberler Watermill (GPM Arıtma Sistemleri) TEMAK'ın Distribütörlüğünü Aldı Yunanistan'da 1972 tarihinde kurulan, Doğu Avrupa ve Avrupa'nın en önemli reverse osmoz imalatçı ve taahhüt firması konumunda olan TEMAK,birkaç aydır sürdürmüş olduğu distribütörlük görüşmelerinde tercihlerini WaterMILL'clenyana kullandı. Mısır'clan Suriye'ye, Kıbrıs'tan Romanya'ya kadar faaliyet alanlarını genişleten TEMAK,Türkiye'yi ele faaliyet alanına alarak, özellikle deniz suyu ve kuyu suyu osmoz arıtma sistemlerinde, pazar payını WaterMILL ile aıtırmaya çalışacak. TEMAK,halen binlerce osmoz referansına sahip olmakla beraber aynı zamanda filtrasyon, yumuşatma, clezenfeksiyon, kule kontrol, akış kontrol ekipmanları ve cleiyonizasyon sistemleri gibi bir çok konuda sektöre ISO 9001 kalite güvencesi ile hizmet veriyor. Faaliyet alanları içerisinde endüstri tesisleri, oteller, belediyeler, hastaneler gibi birçok kurum ve kuruluş var. Özellikle hemodiyaliz konusunda Yunanistan, Romanya ve Kıbrıs'ta sektörün %75'den fazlasını elinde bulunduruyor. WaterMILLise iki yıldır yapmış olduğu yatırımlar, açmış olduğu şubeler ve oluşturduğu bayilikleri ile pazar payını her geçen gün aıtırmaya devam ediyor. Son olarak açılmış olan Kıbrıs ofisiyle de su konusunda yerinde çözümler üretmeye devam ediyor. Oldukça genç bir kadroya sahip olan firma, aynı zamanda atık su arıtma sistemleri konusunda da altyapısını oluşturdu ve çalışmaya başladı. ■ WATECO'0S Başarıyla Tamamlandı WATECO'05 Su Arıtma ve Çevre Teknolojileri, Altyapı ve Sıhhi Tesisat Fuarı, 09-13 Kasım 2005 tarihleri arasında TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi'nde gerçekleştirildi. Su arıtına teknolojileri ve ekipmanları; çevre teknolojileri ve ekipmanları; altyapı ve sıhhi tesisat teknolojileri ve ekipmanları; ölçü, kontrol ve laboratuvar teknoloji ve hizmetlerinin yer aldığı fuarda, dergimiz tarafından organize edilen "AB Sürecinde Türkiye Çevre Sektörü" konulu panel ise yoğun ilgi gördü. ■ • SOĞUTMA SUYU PROBLEMLERİNE EKONOMİK ve KESİN ÇÖZÜMLER Filtrasyonda Son Teknoloji: il. Arkal Diskli Filtre Sıkıştırılmış diskler arasındaki ince kanallardangeçensu çok iyi fıltrelenir, kaçakyapmaz. Ters yıkama sırasında diskler birbirinden ayrıldığı için 15-20 saniyede"Ters Yıkama" gerçekleşir. Ters yıkama sırasında sistem suyunukesmezve çok azsu kullanır. B su J KULE SiRKÜLASYON POMPASI ısı EŞANJÖRÜ il Soğutma sistemlerindesistem DiSKLi FiLTRE SERViS POMPASI bakımı en azainer ve kimyasal kullanımında büyük ekonomi sağlanır. [ill SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • SAYI 5 muRKUT SU TEKNiĞİ LTD.ŞTİ. Tel: (0232) 486 23 23 (pbx) Fax: (0232) 486 24 24 www.burkut.com.tr info@burkut.com.tr * HydroFLOW Kireçtaşı Önleyici Frekans Jeneratörü HydroFLOW'un ürettiği Radyo Frekansı kireçtaşı oluşumunu engellerve mevcutkireç taşlarını çözer, yeni kireçtaşı oluşumuna müsadeetmezveyosun üremesini azaltır. HydroFLOW bakım istemez, yedekparçagerektirmez. HydroFLOW boru çapına göre seçilir; su hızı, su sertliği ve su sıcaklığı cihazın seçiminive başarısını etkilemez. HydroFLOW'un patentli özel feritleri sayesinderadyo frekansı suyailetilir ve su ile tüm sisteme yayılır. Modeller: Boru çapına göre I "-24" modellerseçilir.

1 HAVA KÖRÜKLERİ veVAKUMPOMPALAR!DGZLAMAPOMPALAR! Ö~ÇÜM;ve~(i)NliR(i)L!ENSiliRÜM'AN~RI DALGIÇPOMP~LAR ENDÜSTRİYEL POMPALAR PNÖMA1İK DİYAFltAMIJI POMRAl!AR MQNOR(i)MPA~R l!(i)Bl!Pl!(Ji)MP~~R DEZENFEKSİYON SİSliEMl.!ERİ OİFİ!iZÖR SİSTEMLERİ D~LGIÇ KARIŞlllRICllliAR KENDİNDEN EMİŞLİ P,(i)MPA~R Rüzgarlıbahçe MahalleKsai vaok Kavşağı AtatürkMahalleSsüi lün Caddesı No 1 O Sismer Plaza K : 3Kavaa3k4805Beykolzs/tanbulKüçükbakkal3k4ö7y58 Kadıköy/ lstanbul Tel·O2163226216 Faks:O2163228199 Tel:O2164556509 Faks·O2164555511 sispa@sispaltd.coms.itsrpaservis@sispaltd.com.tr

~~ WaveCyber Pressure Tank ~~ WaveCyber Membrane Housing Hazar A.Ş. Wave Cyber, Pentair, Rostore Türkiye Distribütörüdür. Mamullerimiz stoklarımızda devamlı mevcuttur. ♦ Pentair Water HAZAR İNŞAAT ve İNŞAAT MALZEMELERİ TİÇ. A.Ş. Şehit MuhtarCd. DemirkutApt. No:70/8 34437 Taksim/Istanbul Tel:+ 90 (212) 256 84 90 Fax: +90 (212) 235 12 07 Web:www.hazar.gen.tr e-mail:hazar@hazar.gen.tr haberler Valftek Bayi Toplantısı Ukrayna'da Yapıldı Valftek A.Ş.'nin 2005 yılı 'Birliktelik' toplantısı Yalta'da (Ukrayna) yapıldı. Türkiye genelindeki bayiler ve nihai kullanıcılardan oluşan 47 kişinin katılımıyla gerçekleşen toplantıda genel müdür Ünsal Gökalp firma çalışmaları hakkında bilgiler vereli. Toplantıda, satış müdürü Osman F. Şaylıman tarafından Valftek A_ş'njn geçmişten bu yana izlediği satış politikaları ve gelecekteki satış yapılanması ela ele alındı. Organizasyon Yalta ve Sevastapol'un tarihi ve turistik yerlerinin gezilmesi ile sona ereli. ■ Abacı Kimya, Dow Chemical ile Birlikte Toplantı Düzenledi DOW Chernical, Türkiye distribütörü Abacı Kimya ile birlikte, iyon değiştirici reçineler ve ters osmoz membranlar konusundaki yenilikleri tanıtmak amacıyla İstanbul'cla bir toplantı .------------~---- düzenledi. Swissotel'cle 21 Kasıın 2005 Pazartesi günü yapılan organizasyonda, firmayı temsilen Francesco Lanari, Antonio Paveseve Fabien Creus hazır bulundular. İyon Değiştirici Reçineler Global Pazarlama Müdürü Antonio Pavese, Türkiye pazarının Dow Chemical için vazgeçilmez olduğunu, Abacı Kimya ile son on yılda son derece başarılı bir performans sergilediklerini ve bundan sonra ela bu başarı grafiğini sürdürmek için her türlü desteği sağlayacaklarını ifade etti. Abacı Kimya, ürün portföyünü sürekli geliştirirken, dünyadaki yeni teknolojileri de Türk kimya sektörü ile buluşturmaya devam ediyor. Dünyanın önele gelen firmaları ile iş ortaklıkları bulunan Abacı Kimya, dünyanın en büyük kimyasal madde üreticilerinden olan Dow Chemical Liquicl Seperations'ın 1995 yılından beri Türkjye distribütörlüğünü yapıyor. ■

~' ekipma, + hizmet formülü analitiksaha ve laboratuar cihazları SUPRArEC ı:::>, membranlı difüzörler _.,, URK dozaj pompaları gaz klorlama cihazları on-lineölçüm cihazları diyaframlı ve solenoidvanalar, rotametreler seviye ve basınç ölçüm cihazları NETZSCH ~ eksantrik vidalı mohno pompalar ve lobe pompalar lnterAppo~ kelebekvanalar ~- ultrasonik debimetreler Çevre teknolojileri sektörü ve endüstri için güvenilir markalardan pompalar, ekipmanlar ve ölçü-kontrol cihazları Durko'nun kalite belgeli hizmet anlayışıyla sizlere ulaşıyor. A~TL mekanikve termik çamur susuzlaştırma tesisleri TLT<•> TUR80 LUFTTECHNIK yüksek kapasiteli endüstriyeltanlar TS·EN-I50 9001 : 2000 ı.leıı No= KY-2464/03 HDBUSCHI ROBOX rotaryblowerlerve vakum pompaları WECECOAG Weter Technology ultraviyole (UV) dezenfeksiyon cihazları - - ' '~ .. ,, ~- - / 1 .... , ,,.. t:ITURBO büyük kapasiteli santrifüj hava körükleri [Dl J.>ı. Kühnlo, ~Kopp&Kous<h buhar türbinleri, gaz genleşme kompresörleri o_JONIA ozon sistemleri sterilAir• UV ışınları ile havave yüzey sterilizasyonu YENİ YERİMİZE TAŞINDIK. ADRESİMİZİ LÜTFEN OT EDİNİZ. BulgurluCad.No:8634696 Kısıklı/Çamlıca/İstanbul Tel:(021651445000pbxFaks(:021615454048• 49 E-maild: urko@durko.com.tr Detaylı bilgiiçin: www.durko.com.tr

su dünyası Su Tesisatında Kireçlenmenin Radyo •• Frekansı Tekniği ile Onlenmesi Su tesisatında oluşan kireçlenmeye karşı bugüne kadar icat edilmiş olan cihazların en sonuncusu Radyo Frekansı Tekniği ile çalışmaktadır. Çok başarılı olan, ayrıca yatırımı ve işletme maliyeti çok düşük olan bu tekniği her tür işletme kolayca kullanabiliyor. u, tabiattaki her maddeyi 5 çözebilen (halk dilinde "eritebilen") bir sıvıdır. Suyun sıcaklığı arttıkça, tuz ve şeker gibi bir çok maddeyi daha çok çözer (eritir). Ancak bu kurala uymayan bir madde var: Kimyada Kalsiyum Karbonat ve Magnezyum Karbonat olarak adlandırılan ve suda "sertlik" meydana getiren minerallerin su ısındıkça suda çözünmeleri azalır; tersine kristaller oluşturarak sudan ayrılırlar. Denizli-Pamukkale'de olduğu gibi tabiat içinde meydana gelen bu kireçlenme olayı bizi rahatsız etmez. Fakat sanayi ve evsel su sistemlerinde "Kireçlenme"sorunlar yaratır ve işletmeleri ekonomik zarara sokar. Halk dilinde Kireçlenme, Kireçtaşı, Taş, Kışır denilen, sert suların meydana getirdiği bu olaydan kurtulmak için insanlar bugüne kadar birçok yöntem icat etmişler. Bugün için son teknoloji sayılan Radyo Frekansı Tekniğini açıklamadan önce şu anda ülkemizde kullanılan birkaç yöntemi aşağıda özetleyelim. Su Yumuşatma Cihazı: Suni reçine veya iyon değiştirici tabir edilen bir malzeme (suni reçine) sayesinde suya sertlik veren Kalsiyumve Magnezyumminerallerisudan alınırken, sofra tuzunda (NaCI) bulunan Sodyum (Na) minerali suya verilir. Onun için bu işleme "İyon Değiştirme" adı da verilir. İyi işletildiği taktirde tesisatta kireçlenme sorununu tamamen ortadan kaldıran bu yöntemin yatırımcı ve işletici için bazı so- ~ SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • SAYI 5 Soğutma suyundaradyo frekansı uygulaması runlarını kısaca sayalım: İlk yatırım yüksek, tuz kabı ve tuz stok yerini de planladığımızda çok yer kaplar, işletmesi için sürekli tuzun satın alınması ve cihazın tuz kabına konması sürekli dikkat ve işçilik gerektirir, sertliği alınmış su korozif olduğundan metal aksamı etkiler, korozyona karşı tedbirler alınmasını gerektirir. Sudaki Kalsiyum ve Magnezyum'un kesinlikle istenmediği sanayi proseslerinde Su Yumuşatma Cihazı'ndan vazgeçilemez. Ancak, sorun yalnızca "Kireçlenme" ise aşağıdaki yöntemler de kullanılabilir. Kimyasal Yöntemler: Kireçlenmenin önlenmesi için tasarlanmış su kimyasalları, sertlik yapan minerallerin kristalleşmesini önler. Bu yöntemde suya sürekli olarak kimyasal verilir. Kimyasal yöntemin de tercih edildiği birçok tatbikat vardır. Fiziksel Şartlandırıcılar: Çok yıllar önce, güçlü manyetik alan tesirinde kalan sulardaki kristal yapıcı minerallerin, normal iri kristaller yerine birbirine yapışmayan çok küçük kristaller oluşturduğu fark edildi. Bunun üzerine, önce tabii mıknatıslar ile kireçlenmeyi önleyen cihazlar imal edildi. Manyetik alanlı cihazlarda suyun borudaki hızı çok önemliydi. Aynca, suda bulunan demir tozları manyetik cihaza yapışıp cihazın kendisinin tıkanmasına neden oluyordu. Bazı ülkelerde tabii mıknatıslar ile yapılmış bu tür cihazlar halen bulunuyorsa da kanaatimizce manyetikcihazlar aıtık devrini kapatmışlardu-. Daha sonraki yıllar içinde, bazı elektriksel cihazlar icat edileli. Bu cihazların suya aktardıkları enerji çok az olcluğunclan tatbikatları ela çok sınırlı kaldı. Radyo Frekansı Tekniği ile Su Sisteminde Kireç Taşının Önlenmesi: Yukarıda sözünü ettiğimiz eski yöntem Fiziksel Şartlanclırıcılan "Kablolu Telefon" sınıfına koyarsak, Radyo Frekansı ile kireçlenmeyiönleyen bu en son teknolojiyi"Cep Telefonu" sınıfında kabul etmek doğru olur. Çok özel ve değişken bir Radyo Dalgasının, verici anten görevi yapan feritler vasıtası ile su sistemine aktarılması ile su tesisatında kireçlenmenin önlenmesi bugün için en etkili yöntemdir. Bu teknik ile çalışan cihazların yatırım maliyeti ile işletme maliyeti çok düşük olduğundan bu tekniği her tür kuruluş kolayca kullanabilir. Eski model FizikselSu Şartlanclırıcıları yalnızca boruya takıldığı noktada suyu etkilerler. Oysa, Radyo Frekansı kullanan cihazlar bu özel radyo dalgasının tüm tesisata yayılmasını sağlarlar. Böylece su tesisa-

su dünyası 1 tındaki sular ve su sistemi sürekli olarak bu radyo dalgasının etkisi altında kalır ve radyo dalgasının ulaştığı noktalarda kireç kristalleri oluşamaz. Örneğin, çok az kullanılan bir yangın tesisatında, radyo dalgası üreten cihazın takıldığı noktadan çok uzakta olan vanalar, kireçlenme sorunu yaşamazlar ve kullanılmak istendiğinde tutukluk yapmazlar. Radyo Frekansı Tekniği ile görev yapan Kireçtaşı önleyici cihazlar mevcut su borularının üzerine kol saati gibi tutturulur. Cihazın montajı sırasında boru tadilatı yapmak gerekmez. Bu cihazlar suya değmediği için sudan zarar görmezler, boru içinden geçen suyun hızı veya sertliği ne olursa olsun kireçlenmeyi önlerler. 1997 yılından bu yana ülkemizde ele birçok sanayi ve turizm tesisinde Radyo Frekansı Tekniği ile ısı eşanjörleri, boylerler, soğutma kondenserleri, hava kompresörleri, vanalar, sıcak su boruları; otellerdeki duş başlıkları kireçlenmeye karşı korunuyor. Ayrıca bu cihazlar, eskiden oluşmuş kireçtaşlarını da çözerek tesisatı kurtarırlar. Aşağıda sözünü edeceğimiz iki tatbikat bu cihazların kullanılışı konusunda daha iyi fikir verebilir: 1. Tatbikat: Bir plastik enjeksiyon işletmesinde, imalat kalıplarının su ile soğutulduğu bölümde oluşan kireç taşlarının, arzu edilen soğutmayı geciktirdiği ve böylece işletmenin randımanını çok düşürdüğü görüldü. Soğutma suyu sirkülasyon hattı üzerine monte edilen "Radyo Frekanslı Kireçleme Önleyici Cihaz" enjeksiyon makinelerinde oluşan kireçtaşlarını çözerek işletmenin randımanını artırdı. Bu sırada kalıp bakımları ela en aza ineli. Ayrıca, su soğutma kulesi içinde oluşan kireç taşları ve yosunlar ela kısa 2<1mancslaöküldüve birdaha oluşmadı. 2. Tatbikat: Bir konseıve sanayiinde Otoklava giren metal konserve kutuları üzerinde kireç lekeleri oluşuyordu. Konseıvelerin güzel görünüşünü etkileyen bu beyaz lekelerin ortadan kalkması için otoklav, besleyen boru hattı üzerine "Radyo Frekanslı Kireçleme Önleyici Cihaz" monte edileli.Bumın sonucunda konserve kutularının üzerinde beyaz lekeler oluşmadı ve ayrıca otoklav cihazı içindeki kireç taşları çözülerek otoklavın dibine döküldü. Herkesin aklına şu soru geliyor: "Radyo Frekansı Tekniği ile çalışan bu cihaz, nasıl oluyor da kireç kristallerinin oluşumunu önlüyor?" Tabiat kanunu şöyle çalışır: Suda sıcaklık ve basınç değişimi veya suyun kısmen buharlaşması gibi değişikliklerde tabii olarak, sudaki bazı mineraller önce çok küçük, hatta mikroskobik boyutta kireç taşı kristalD~a Yayıncılık Teknik Kitaplan No:3 iklimlendirme ve Soğutma Sistemlerinde Otomatik Kontrol Yrd.Doç. Dr.HüseyinBulgurcu Fiyatı 15.-YTL./ 15.000.000.-TL. Kitapistekleriniziçin Tel. : (0216) 327 80 10 Faks. : (0216) 327 79 25 E-posta : info@dogayayin.com Web : www.dogayayin.com ISSNm-&263-02-X leri oluştururlar. Frekans tekniği veya başkaca fizikselteknikler bu küçük kristallerin oluşumunu engelleyemezler. Normal şartlarda, ilk oluşan mikroskobik kristaller,daha sonra başka bir fizik kanunu olan "çekim gücü" ile birbirlerini cezbederek iri kristaller oluştururlar ve bu şekilde boru ve su tesisatı içinde çoğalırlar. İşte bu sırada, özel ve güçlü radyo frekansı bu fizikselçekim gücünü bozar ve mikroskobikkristallerin irileşerek tesisat içinde çoğalmasını ve tesisata yapışmasını engeller. Aynı şekilde, bu güçlü frekans, eskiden oluşmuş iri bir kristalin mikroskobik birimleri arasındaki "çekim gücü"nü ele etkiler ve eski kireç taşı kristallerininele çözülerek yok olmalarını sağlar. Suyun hareketi ile küçük kristaller tesisatı terk eder ve sonuçta su tesisatı kireç taşından kurtulur. Suyu kimyasal olarak şartlandırmadan ve suyu yumuşatmadan kireçlenmenin önlenmesinde, bugün için en ileri teknoloji, su sistemine radyo dalgalarını aktaran Kireçleme Önleyici Cihaz teknolojisidir.Bu teknoloji ile imal edilmiş cihazların 50 mm-120 mm çaplı su borularına monte edilen modelleri 30-40watt kadar az bir enerji harcarlar. Bu kadar az enerji kullanarak geniş su tesisatını tesirleri altında tutabilirler;bu nedenle bu cihazların işletmeleri ele çok ekonomik olmaktadır. • TEKl\fit<KJTAA.M N2 3 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • SAYI 5 Qil

kimya dünyası GÜHERABACI guher@abacikimya.com İyon Değiştirici Reçinelere Ait Operasyonel Bilgiler... u sayıdan başlayarak iyon değiştirici reçinelerele bazı operasyonel bilgileri ele alacağız. Sistemlerde performansı % 100 etkileyen bu hususlara son derece dikkat edilmeli ve koşullar eksiksiz tamamlanmalıdır. Aksi taktirde perfomanscla başarılı olunamayacağı gibi, reçinelerde de telafisi mümkün olmayan zararlara sebep olunabilir. Bu sebeple bu hususlara sistem kuran tüm mühendislik firmalarının ve ele tüm işletmecilerin önem vermesi gerekir. Aşağıda başlayan bu bilgiler önümüzdeki sayıda ela devam edecektir. İyon Değiştirici Reçinelerin Depolanması ve Saklanması: Kullanılmamış iyon değiştirici reçineler: Standart deınineralizasyon ve yumuşatma reçineleri 2 yıl süresince hemen hemen hiçbir özelliklerini yitirmezler. Hidroksil formundaki kuvvetli bazik anyon değiştirici reçineler ise 1 yıl daha fazla süreyle özelliklerini korurlar. Reçineler orjinal ambalajlarında torbaların ağzı açılmadan serin ve kuru ortamlarda saklanmalıdırlar. En iyi sonuçlar için kapalı alanlarda 0-30°C arası sıcaklıklarda saklanmalıclırlar. 30°C'nin üstündeki saklama koşullarında, özellikle hidroksil formundaki anyon değiştirici reçinelerde öncelikle kapasite kaybı meydana gelir. Katyon değiştirici reçineler 50°C'ye kadar dayanabilmelerine rağmen, tüm reçinelerin aynı koşullarda saklanması tavsiye edilir. 0°C'nin altın- ~ SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • SAYI 5 claki ortamlarda donma meydana gelebilir; bu sebeple bu değerlerden kaçınılmalıdır. Donma halinde tane yapılarında bozulma gözlenmiştir. Bu sebeple donmuş reçinelerin kullanılması gerektiği durumlarda reçine öncelikle çözülmelidir. Kullanılmış reçineler de yenileri gibi klimatize koşullarda saklandıkları taktirde ömürleri daha da uzar. Reçineler hava ile temas ettikleri taktirde taneler kurur ve büzüşürler. Kurumuş reçine taneleri tekrar nemlendirmeye çalışıldığında tane yapılarında hızlı şişme sebebiyle bozulmalar olabilir. Reçine taneleri kurudukları takdirde NaCI ile nemlendirilmelidirler. Yüksek ozmotik basınç, hızlı şişmeyi engelleyecektir. Tuz daha sonra, ozmotik basınçtaki hızlı değişim sebebi ile tanelerde kırılmaya yol açmaması için iyi bir seyreltme ile giderilebilir. Aktif olmayan sistemlerde uzun süreli duruşlar sonucunda biyolojik üreme oluşabilir. Bundan kaçınmak için aktif olamayan sistemler konsantre NaCl gibi biostatic solüsyonlarda saklanmalıdırlar. Bu uygulama çok saf su üreten sistemler dışında çoğu clemineralize sistemlerde tercih edilir. Tuzlu solüsyonlar, biyolojik üremeyi, donmayı ela engellerler. Tavsiye edilen prosedür aşağıdaki gibidir: 1) Doymuş bir reçine geri yıkamadan sonra saklanmaya hazırdır. 2) % 15-25'lik NaCI solüsyonunu koyup tankı biç hava kalmayacak şekilde su ile doldurunuz. Tuzlu solüsyon biyolojik büyümeyi minimize edecektir. 3) Tekrar kullanım zamanı geldiğinde tank ozmotik basıncı azaltmak için daha az tuzlu su ile tekrar tekrar yıkanır. 4) Devreye almadan önce reçine yatağında 2 hatta 3 rejenerasyon yapılır. Güvenlik Bilgileri: İyon değiştirici reçineler tehlikeli sınıfa girmemekle beraber hidrojen veya hidroksil formundaki reçineler gözler için tahriş edicidir. Depolama, elleşleme ve operasyon sırasında belli güvenlik kurallarına uyulmalıdır. Malzemelerin güvenlik bilgi formlarında bu hususlar açıkça belirtilmiş olmalıdır. Özellikle yere dökülen reçine taneleri kaygan olmaları sebebiyle tehlikeli olabilirler. Reçinelerin Sisteme Yüklenmesi ve Boşaltılması: İyon değiştirici reçineleri transfer etmek için sistemdeki ekipman ve özelliklere göre bazı metodlar kullanılabilir. Ancak bununla beraber en basit sistem edüksiyon sistemidir. Ön Tetkikler: 1) Reçine doldurulmadan önce boş tank iyice kontrol edilmelidir. 2) Tankın içindeki eski reçine veya yabancı maddelerin tamamen çıkartıldığına emin olunmalıdır. 3) Tüm distibütör aksamları, nozullar, lateraller vs. iyice temizlenmelidir. 4) Var ise tankın kaplaması iyice kontrol ve test edilmelidir. 5) Mümkün ise boş tankta nominal akış

hızlarında basınç kayıpları test edilmelidir. Tek Yataklı Reçine Tanklarında Doldurma Prosedürü: Düz akışkan ve blok sistemlerde: 1) İyi yerleşme ortamı yaratmak ve reçineye zarar vermemek için tankı gerekli miktarda su ile (tankın 1/3'ü) doldurunuz. 2) İyon değiştirici reçineyi tankın üstünden dökerek veya bir vakum edüktör yardımı ile doldurunuz. 3) Üreticinin tavsiye ettiği akış hızlan ile reçineye 30 dakika geri yıkama yapınız. Akış, sıcaklık ve iyonik forma bağlı olarak geri yıkama genleşme değerleri ürünleri teknik bilgi formlarında mevcut olmalıdır. 4) Tankı kapatın ve çift rejenerasyon ile devam edin. Zayıf bazik anyon değiştirici reçineler geri yıkamadan önce ıslatmak amacı ile bir gece önceden solüsyona yatırılırlar. Bunu herhangi bir sebeple mümkün olmadığı durumlarda reçineler geri yıkamadan önce doğrudan yatak devreye alınmalıdır. Bu reçinelerin operasyon sırasında ıslanmasını sağlayacaktır. Reçinede kayıplara yol açmamak için kesinlike kuru reçine ile doğrudan geri yıkama yapılmamalıdır. Sıkıştırılmış yatak ve ters akışkan yataklı sistemlerde aşağıdaki ilavelerle beraber aynen yukarıdaki işlemler yapılır. 1) Tanktaki boş hacim, reçinenin en şişmiş hali göz önüne alınarak hesaplanmalıdır. Kuwetli asidik katyon değiştirici reçinede bu tamamen rejenere edilmiş hidrojen formu; kuvvetli bazik anyon değiştirici reçinede tamamen rejenere edilmiş hidroksil form ve zayıf bazik anyon değiştirici reçinede ise rejenerasyondan hemen önceki en doygun formdur. 2) Yaklaşık olarak reçinenin yarısını koyup yukarıdaki gibi geri yıkama yapınız. 3) Yüzen inert reçineyi ilave ediniz ve ardından kalan reçineyi üste koyunuz. Çok Yataklı Anyon Reçine Tanklarında Doldurma Prosedürü: Düz akışkan ve blok sistemlerde: 1) İyi yerleşme ortamı yaratmak ve reçineye zarar vermemek için tankı gerekli miktarda su ile (tankın 1/3'ü) doldurunuz. 2) Klorür formundaki kuvvetli bazik anyon değiştirici reçineyi doldurunuz. 3) 6-8 m/saat hız ile 30 dakika geri yıkama yapınız. 4) Kuvvetli bazik anyon değiştirici reçinin üstünde 1 m su bırakarak, zayıf bazik anyon değiştirici reçineyi ilave ediniz ve iyice ıslanmasını sağlamak için bir gece bekletiniz. 1,5-2 m/saat hızla 30 dakika geri yıkama yapınız. Bir gece bekleme yapabilmek mümkün değil ise geri yıkama yapmadan önce operasyonu başlatınız. Reçinede kayıplara yol açmamak için kesinlike kuru reçine ile doğrudan geri yıkama yapılmamalıdır. 5) Tankı kapatınız ve her iki reçinede ele çift rejenerasyon yapınız. Sıkıştırılmış yatak ve ters akışkan yataklı sistemlerde aşağıdaki ilavelerle beraber aynen yukarıdaki işlemler yapılır. 1) Tanktaki boş hacim reçinenin en şişmiş halini esas alarak tankın % 5'i kadar olmalıdır. Bu, kuvvetli bazik anyon değiştirici reçinede tamamen rejenere edilmiş hidroksil form ve zayıf bazik anyon değiştirici reçinede ise rejenerasyondan hemen önceki en doygun formdur. 2) Zayıf bazik anyon değiştirici reçineyi doldurmadan önce kuvvetli bazik anyon değiştirici reçinenin üstünde önce yüzen inert reçineyi koyup ardından zayıf bazik anyon değiştirici reçineyi doldurunuz. Rejenere Edilebilir Karışık Yatak Reçinelerin Doldurulması: Bu prosedürler içeriden rejenere edilebilen anyon ve katyon değiştirici reçineler arasında bir kolektör bulunan özel sistemler için yazılmıştır. 1) İyi yerleşmeyi sağlamak ve reçinelerin zarar görmesini engellemek amacı ile tankı yeterince su ile (tankın 1/3'ü) doldurumız. 2) Nihai olması gereken seviyenin 5 cm altına kadar katyon değiştirici reçine doldurunuz. 3) 12-15 m/saat hız ile 30 dakika boyunca katyon değiştirici reçineyi geri yıkama yapınız. 4) Yatağın reçine seviyesinin 5-10 cm üstüne inene kadar yerleşmesini ve süzülmesini bekleyin. Kalan katyon değiştirici reçineleri hidrojen formunda iseler orta kolektöre kadar, sodyum formunda iseler kolektörün 3-5 cm altına kadar doldurunuz. Ardından 10 dakika boyunca ikinci bir geri yıkama yapınız ve ardından yatağın yerleşmesini bekleyiniz. Reçine seviyesinin sabitlendiğini ve gerekli seviyede olduğuna emin olunuz. 5) Katyon değiştirici reçinenin üstünde 1 metre kadar sudan sonra anyon değiştirici reçineyi yükleyin ve 5 dakika boyunca 5 ın/saat hızla geri yıkayınız. 6) Eğer anyon değiştirici reçine klorür formunda veya katyon değiştirici reçine sodyum formunda ise her iki bölüm içinde çift rejenerasyon yapınız. 7) 30 dakika boyunca suyu yukarıdan aşağıya doğru geçirerek ve atığı orta kolektörclen atarak durulama yapınız. 8) Su seviyesini reçine yatağının 5 cm altına kadar getiriniz ve yatağı 15-20 dakika havalandırınız. Devreya Alma Operasyonu: Sistemi devreye alınız ve istenen iletkenlik, silis ve gerekli ise toplam organik madde miktarı istenen seviyelere ulaşana kadar durulamayı takip ediniz. Rejenere edilebilir karışık yataklarda, istenen değerlere ulaşılamıyor ise yatak tam karışmamış olabilir. Bundan kurtulmak ve reçine yatağında iyi karışımı sağlamak için geri yıkamadan önce, karışık yatak minimum 5 saat çalıştırılmalı ve ardından 15 dakikalık bir havalandırma yapılmalıdır. Yeni rejenere olmuş reçineleri ayırmaya çalışmayınız. • SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • SAYI 5 @]

ergimiz tarafından 1 2 Kasım 2005 tarihinde düzenlenenpaneli ITO Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof.Dr. AhmetSamsunlu yönetti.Çevreve Orman Bakanlığı Müsteşarı Prof. Dr. Hasan Zuhuri Sarıkaya, İller Bankası AB ve Dış ilişkiler Şube Müdür VekiliGanimeGüzel,lstanbul Büyükşehir BelediyesiÇevreKorumave Geliştirme Daire Başkanı Mahmut Sümen, /SKi işletmeler GenelMüdür Yardımcısı Raif Mermutlu, Sistem Yapı A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Uğur Dinçer, ITO inşaat FakültesiÇevre Mühendisliği Bölümü Öğretim ÜyesiDoç.Dr. ErdemGörgün panelistolarak katıldılar. Prof. Dr. Ahmet Samsunlu: Panelimizde Hasan Bey'den iki konuşma yapmasını rica etmeyi doğru bulduk. Başlangıçta ne durumdayız, neyiz onları en iyi anlatabilecek Hasan Bey. Bir ele diğer panelistlerin sunuş ve konuşmalarından sonra yine bir değerlendirme yapabilecek kişi sayın müsteşar. Onun için kendisi iki defa konuşma yapacak. Hasan Bey'clen ~ SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • SAYI 5 sonra yine Ankara'daki durumları bilmek ve Ankara'nın bakışını öğrenmek açısından İller Bankası'nclan Ganime Hanım ikinci konuşmacı. 3. konuşmacı İstanbul füiyükşehir Belediyesi Çevre Koruma ve Geliştirme Daire Başkanı Mahmut Sümen, 4. konuşmacı İSKİ İşletmeler Genel Müdür yardımcısı Raif Mermutlu. Ondan sonra özel teşebbüsün bakışı nedir sorusunu Sistem Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Uğur Dinçer Bey cevaplandıracak. Bu noktada aldığı işlerle ve AB içinde kurduğu firmasıyla Avrupa Birliği'ne adım atmış bir kimse. Sonra da bilimsel kuruluşların Avrupa Birliği ile olan ilişkilere bakışını oıtaya koyacak Doç. Dr. Erdem Görgün. Avrupa Birliği'nin temelleri, Avrupa Kömür Anlaşması ile başlamıştır. 50'li yıllarda 1959'da Yunanistan ile Türkiye aynı anda aday üyelik için müracaat ettiler. 1963'te kabulümüz gerçekleşti. Ondan sonra çeşitli gelişmeler oldu. Türk dış politikasındaki ana prensibi ilk defa 1976 ve 1978'de bozduk. Türk dış politikasındaki ana düşünce Yunanlılarla aynı anda, aynı tarihlerde, aynı kuruluşlara üye olmayı esas almış ve hedeflemiştir. Birleşmiş Milletler, Avrupa Konseyi, NATO ve AET üyeliklerine aynı dönemlerde yapılan başvurular bunun bir göstergesidir. Ama, ne yazık ki 1976'cla ve 1978'de treni kaçırdık ve bu politik ana düşüncemizden uzaklaştık ve bugün onun için halen kaçan trenin arkasından koşuyoruz. 1987 yılında ram üyelik için başvurduk. Daha uygun değilsiniz, hazır değilsiniz elediler. Ondan sonra Kopenhag, Helsinki elerken 2005 3 Ekim'de aday ülke statümüz kabul edileli. AB ile bizim konuşacağımız 35 başlıktan birisi de çevre. Bu konu daha çok yerel yönetimlerin ve bakanlıkların görev sahasına girdiği için halkımız bu konuda pek fazla bir şey hissetmeyecektir. Ama tarım gibi bir çok maddelerde halkımız AB'ye girme arzusunun neleri getireceğini görecek, tartışacaktır. Acaba o zaman AB'ye girme isteği bugün olduğu gibi yüzde 70-75'lercle kalır mı? Ben oraya bir soru işareti koymayı istiyorum. Biz AB ile böyle platonik bir aşk içinde bugüne kadar geldik. Bugün ele halen öyle olduğunu görüyoruz. Birileri istiyor, birileri istemiyor, birileri halk oylaması ile kabul edeceğiz eliyor. Atatürk'ün söylediği gibi "muasır medeniyet seviyesi"ne ulaşmak istiyorsak, muasır medeniyete ulaşmış toplumlarla beraber olmamız la-

zım. 1956'da Almanya'ya yüksek öğretim için gittim. O zaman Alınanların bizim yaşadığımız yöreye bakışını hatırlıyorum. Suriye, Irak, İran onları hiç ilgilendirmiyordu ve bilmiyorlardı o ülkeleri. Orada sınır koymuşlardı. O tarihlerde Türkiye özellikle de iki kutuplu dünyadan dolayı kucaklanan bir ülkeydi. Bizler orada hakikaten genç Türk Cumhuriyeti'nin evlatları ve Osmanlı Devleti'nin mirasçıları olarak kucaklanıyorduk. Ama bugün durum ne yazık ki öyle değil. Tek dünya tek kutup var. Tek kutupluluk politik yaşamı farklılaştırdı. Eskiden Rusya'nın korkusuyla güney bölgesini koruyan ülke olarak Türkiye'nin konumu biraz daha farklı idi. Bugüne kadar Akdeniz ile ilgili Meda, Life, Avicenne projeleri gibi projelerle ilişkilerimiz devam etti. Hasan Bey'e geçmişten bugüne kadar AB'de bize ne kadar destek sağlanmıştır diye sordum. Tahmini olarak bir değer verdi bana "100 milyon Avro'luk bir destek sağlanmıştır" dedi. Bununla Ankara'da bakanlık bünyesinde çevre laboratuvarları kurulmuştur ve çeşitli projeler yapılmıştır. Bunlardan birisi de Marmara Havzası Çevre Master Planıdır. Ama bizim AB'ye uyumumuzda çok sayıda AB direktifini dikkate almamız lazım. Mesela Su Çerçeve Direktifi'nin 20 tane yönetmeliği var. Bunlardan bazıları çıktı, bazıları çıkacak, bazılarında da sorunlarımız var. Efendim ben bu konularda uzun süre konuşabilirim. Fakat benden çok panelistlerin konuşması lazım. Ben sözü Hasan Bey'e veriyorum. Prof. Dr. Hasan Zuhuri Sarıkaya: Teşekkür ederim sayın başkan, değerli katılımcılar. Hepinizi saygı ile selamlıyorum. Hepinizin bildiği üzere ortaklık katılım belgesi Avrupa Komisyonu'nun teklifi ve Avrupa Konseyi'nin kabulü ile 9 Kasım tarihinde revize edilmiş şekli ile daha yeni yayımlandı. Aslında bu yeni bir doküman değil. 2001'de ilk katılım ortaklığı belgesi hazırlandı. Mayıs 2003'te revize edildi. Şimdi Kasım 2005'te tekrar gelişen şartlara göre katılım ortaklığı belgesi revize edildi. Katılım ortaklığı belgesi, kısa ve oıta vadede olmak üzere önümüze bazı hedefler koymaktadır. Tabi çevre ile ilgili kısmı bizi ilgilendirmekte. Kısa vadede uyumlaştırma, orta vadede ise uyumlaştırma ve uygulama yönünde hedefler konulmakta. AB tarafından, ülkelerin katılım ortaklığı belgesine istinaden hazırladıkları (ki biz de böyle bir ulusal program hazırladık. 2003 de revize edildi.) ulusal programa uygun olarak işlerin, icraatların yapılıp yapılmadığını denetlemenin bir yolu da ilerleme raporları. 2002, 2003, 2004 ve en son 2005 yılı ilerleme raporu da yayınlandı. Çevre ile ilgili kısmını değerlendiriyoruz. İlgili diğer kurumlar da değerlendiriyorlar. Sadece bizim Bakanlığın üzerine düşen görevler değil bunlar. Diğer bakanlıklar, mahalli idareler gibi onların üzerine düşen görevler de var. Olumlu olan kısımlar da var. Yetersiz görülen kısımlar da var. Bunları böyle alt alta koyduğumuz zaman uzun bir liste oluşturuyor. Tabi bunların üzerinden bu kısa zamanda geçmemiz mümkün değil. Ancak özetle şunu söyleyeyim. Mevzuatın uyarlanması veya mevzuatın yansıtılması konusunda biz ulusal programa uygun olarak hareket ediyoruz. Sıkıntı çekilen birkaç husus var. Bu üç husus; Türkiye'nin çevre açısından biraz zorlanacağı "Su Çerçeve Direktifi", bu direktifin sınır aşan sularla ilgili kısmı. Türkiye'nin biliyorsunuz bilhassa Güneydoğu Bölgesi, Dicle Fırat bölgesinde sınır aşan sular üzerindeki egemenlik hakları ile ilgili ve bu hakların paylaşılması ile ilgili önemli çekinceleri var. Türkiye o noktada biraz daha bunu ötelemek istiyor uyumlaştırma veya uygulama noktasında. İkincisi, sınır aşan ÇED. Espoo sözleşmesi diye geçiyor. Bizim yapmış olduğumuz bir yatırımın diğer komşu ülkelere olan etkilerinin tartışıldığı ve gündeme getirildiği yine hemen hemen aynı mülahazalarla. Türkiye buna taraf değil ve biraz ötelenmiş olarak gündemin1ize gelecek ikincisi bu. Üçüncüsü, bilgiye erişim sözleşmesi, Aarhus sözleşmesi ki, bizim biliyorsunuz bilgiye erişim kanunumuz çıktı. Ama, ülke sınırları içerisindeki insanların her türlü bilgiye, çevresel bilgi ele dahil olmak üzere erişim hakkı veren bir düzenlemedir. An1a, sınırlarımız dışındaki insanların bilgiye erişimi ve yargıya başvurması hakkı, Aarhus sözleşmesi ile tarif edildiği şekilde henüz ülkemiz tarafından kabul edilmiş bir husus değil. Türkiye de özel şartlar itibariyle bunları zaman içerisinde içselleştirecek, zaman içerisinde uygulayacaktır. Belki bunlara bir dördüncüsünü ilave edebiliriz o da Kyoto Protokolü ile ilgili. İlerleme raporlarında hep bu söyleniyor, Türkiye daha henüz Kyoto Protokolü'ne taraf olmamıştır diye. Türkiye Kyoto Protokolü'ne taraf olmadı. Yakın bir zamanda taraf olmayı ela düşünmüyor. Ama AB müzakereleri, önümüze belirli bir takvim koyacak. Hatırlayacaksınız Mayıs 2004'te Türkiye 189. ülke olarak Birleşmiş Milletler Çerçeve İklim Değişikliği Sözleşınesi'ne taraf oldu ve bu taraf olmanın bir gerekliliği de ulusal bildirim raporunun hazırlanması. GEF, UNDP kanalı ile bir projeyi ağustos ayında başlattık. Oradan alınan para aslında çok fazla bir para değil. Ama, bu işte Enerji Bakanlığı, Ulaştırma Bakanlığı, TÜBİTAK, vs. proje paketleri oluşturuldu. Bunun sonucunda 2006 yılında İklim Değişikliği Sekreteıyası'na ulusal bildirim raporumuzu sunacağız. Bu çalışma kapsamında "İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşınesi"nin bir ilkesi var, "Ortak fakat farklı sorumluluk". Türkiye OECD ülkesi olmasına rağmen EK 1 listesinde yer alıyor. Ek 2 listesi AB ve OECD ülkelerinden, yani zenginler kulübündeki ülkelerden oluşur. Ek 1 listesi ise gelişmekte olan ülkeleri, ekonomisi geçiş sürecinde olan eski Doğu Bloğu ülkelerini de içine alan bir kategoridir. SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • SAYI 5 [3D

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=