1SSN1305-5305 ( www.dogayayin.com SUVEÇEVRE TEKNOLOJİLERİ SEKTÖR DERGİSİ• İKİ AYDA BİR YAYINLANIR• FİYATI: 4.500.000TL. (4,50YTL.) - mnı:m Y.f.YlN GRUBU J-\RJTJJ
TA EkipmTaenknoloji Teknolojik Çözümler ... - TUTHILL ~. Vaçuum, Blowa, Syıltmt
Ar1tma tesisine mi ihtiyac1n1z var? Endüstriyel Bizi arayın ! ]444 o 231 Evsel www.ariaritma.com o rı rıtme Paket Bacaqaz, Su At1k Su Arıtma At1k Su Arıtma Arıtma Arıtma Arıtma Tesisi Tesisi Tesisleri Tesisi Tesisi Kirahk Arıtma Tesisleri CHEPA8 ~!~,~ OILPA8 bumer<Dn~ recycling KİMYASAL PAKET ÜNİTE YAĞ AYIRICI ÜNİTE Çöpe atmayın, hurclac1ya satmayın ... Her türlü e1t1ğ1n121 se1t1nahyoruz!
icindekiler ; EYLÜ-L EKİM 2005• SAY4I 4 haberler 1 6 etkinlikler 18 54 su dünyası Enis Burkut kimya dünyası Güher Abacı mühendisçe Coşkun Mançuhan tesis tanıtımı Beylikdüzü Organize Sanayi Bölgesi söyleşi PharmaVision San.ve Tic. A.Ş. Çevre Müdürü Neşe Eriş bilimsel Zeytin Karasuyunun Fiziksel Kimyasal ve ileri Oksidasyon Yöntemleriyle Arıtımı söyleşi TMMOB Çevre Mühendisleri Odası lstanbul Şubesi Başkanı Ö.Eylem Tuncaelli teknik Hidroelektrik Perspektifinden Türkiye ve AB Enerji Politikalarına Bakış -2 teknik Temiz Su Arıtma Sistemlerinde Üniteler ve Projelendirme Esasları araştırma E-Atıklar Hem Önemli Sorun, Hem de Fırsat ...
Sertaç AYTAÇ sertacaytac@dogayayin.com Akademik Danışmanlarımız Doç. Dr. idil ArslanALATON Prof.Dr. HulusiBARLAS Prof.Dr. EkremEKiNCi Prof.Dr. M.TalhaGÖNÜLLÜ Yrd. Doç.Dr. HüseyinGÜNERHAN Prof.Dr. SelahattiniNCECiK Doç.Dr. FilizKARAOSMANOc';LU Prof.Dr. MustafaÖZTÜRK Prof.Dr. AhmetSAMSUNLU Doç.Dr. BeyzaÜSTÜN Yayın Danışmanlarımız GüherABACI TolgaHikmetBALTA EnisBURKUT Uğur DiNÇER HüseyinGEZER Dr. MerihKERESTECIOc';LU Ufuk MALAK Coşkun MANÇUHAN Dr. SedatÖZKOL Süreç uzayabilir ... Avrupa Birliği uyum süreci, çevre sektörüne müthiş bir hareketlenne getireli; sezgilerimizle giremediğimiz yola geç ele olsa yine Avrupa merkezli "clayatmalar"la giriyoruz. Diğer sektör ve alanlarla kıyaslanclığıncla, nispeten daha fazla "iş" yapılmasının şart olduğu çevre konusunda, ayrıntılı yasal düzenlemeler birbirini izliyor... Mevcut yönetmelikler revize ediliyor, metinlere yeni tanımlar ekleniyor, yeni yönetmelikler yayınlanıyor; taslaklar tarafların görüşlerine sunuluyor ... Yasal düzenlemeler pillerden inşaat atıklarına, gürültü kontrolünden hava kirliliğine kadar tüm alanları kapsayacak şekilde yeniden inşa ediliyor. Bir çok konuda "geclik"ler kapatılıyor veya kapatılmaya çalışılıyor. Burada en önemli konu düzenlemelerin "uygulanabilir" olması. Sektör temsilcilerinin ele zaten en fazla merak ettikleri unsur, bir takım eksiklikler, çelişkiler olmasına rağmen, kağıt üzerinde oldukça "huzur veren" ve "fantastik" bir tablo oluşturan söz konusu düzenlemelerin ne kadarının uygulanabileceği ve hayata geçirilebileceği konusu... Görüştüğümüz çoğu yetkili ele aynı kuşkuyu taşıyor. Altyapıyı kurmadan, çevresel ve yerel faktörleri göz önünde bulundurmadan bir takım düzenlemeler yapmak, arzu edilen sonuSahibi ve Sorumlu Yazı işleri Müdürü lsmailCEYHAN iceyhan@dogayayin.com Abone ve Okuyucu Servisi Diler SUNAY abone@dogayayin.com Yapım ca ulaşmak için ne yazık ki yeterli olmuyor. Çevre Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Başkanı Eylem Tuncaelli ele ileriki sayfalarda okuyabileceğiniz söyleşide aynı görüşleri dile getiriyor.. Bu yasal düzenlemelerin layıkıyla uygulanabilmesinin biraz zaman alacağı kanısındayız. Bununla birlikte bu süreçte yapılan her şeyi bir "kazanç" olarak görmek gerekiyor. Süreci hızlandıracak olan en önemli unsurlardan birisi ise vatandaşın, çevre konusunda ela "bir şeyler talep eden birey" haline gelmesi olacak. Radyasyondan korkmayan, kanserojen maddelere karşı tedirginlik hissetmeyen, gürültü kirliliğinden rahatsız olmayan, kanalizasyonun boşaltıldığı alanlarda kendinden emin bir şekilde denize giren halkın, "çevre" ile ilgili, "örtüsünü serip gölgede oturabileceği" bir park dışında talebi olmayışı ise bu süreci umulmadık ölçülerde uzatabilir ... Bu ve benzeri konuları WATECO Fuarı'ncla organize edeceğimiz "AB Sürecinde Çevre Sektörü" konulu panelde komınun uzmanlarıyla tartışacağız. Tüm okuyucularımızı ve sektör temsilcilerini bu panele bekliyoruz. Tekrar görüşmek umuduyla ... Yayın Koordinatörü BernaKASAP suvecevre@dogayayin.com Kapak Altan ÜREN Grafik Yayınlayan: Doğa Yayıncılık ve iletişim Hizmetleri San.ve Tic. Ltd. Şti. Yönetim Yeri: Alinazım Sk No: 30 34718 Koşuyolu-KadıköyilSTANBUL Tel: (216)32780 10Pbx. Yazı işleri Müdürü SertaçAYTAÇ sertacaytac@dogayayin.com Reklam Müdürü AsrinBAKIRGERÇEK asrinbakir@dogayayin.com Reklam Müdür Yardımcısı E.DenizDEMIREK denizdemirek@dogayayin.com ElifCANKAN HicranSOPAOc';LU Sayfa Düzeni Ömer DUMAN Ulaştırma ve Dağıtım lsmailARSLAN Baskı ve Cilt AltanMatbaaLtd. Faks: (216) 327 79 25 lnternet: www.dogayayin.com E.mail: info@dogayayin.com Fiyatı : 4.500.000TL. / 4,50 YTL. Yıllık Abone: 25.000.000TL./ 25 YTL. @ 2005 Doğa Yayıncılık Ltd.Şti. ISSN:1305-5305 Tüm Türkiye'de dağıtılmaktadır. Basın Kanunu'na göre yerel süreli yayındır. ~ Sektôtel Yayıncılar 1 ,,ııJ Derne~i Üyesıdir. ~ www.scıyad.org
haberler Yatağan Termik Santrali 1nin Arıtma Tesisleri 9 Ayda Tamamlanacak Samo-B Termik Santrali (TS) 1. ve 2. Üniteleri ile Seyitömer Termik Santrali elektro filtrelerinin Nurol-Elwo (Polonya) konsorsiyumunca rehabilitasyonuna ilişkin sözleşmeler için 10 Ağustos tarihinde imza töreni clüzenlencli. Yatağan Termik Santrali'nin 1994'te başlayan ancak yarım kalan baca gazı kükürt arıtma tesisinin dokuz ay içinde tamamlanması için ele yapımcı firma ile anlaşmaya varılarak ek protokol imzalandı. Enerji Bakanı Hilmi Güler'in verdiği bilgiye göre, termik santrallerde baca gazı kükürt arıtması için 518.5 milyon dolar, santrallerden çevreye kül yayılmasını önlemek için 31.9 milyon dolar ve santrallerde elektrik üretimi sonrası oluşan külleri depolamak için ele 29.2 milyon dolar olmak üzere bugüne kadar toplam 579.6 milyon dolarlık yatırım gerçekleştirildi. Yönetmeliğe göre, termik santrallerden çıkan baca gazındaki toz miktarının 100 miligramın altında yer alması gerekiyor. Güler, bugüne kadar yapılan yatırımlarla toz miktarının 250 miligramdan l00'ün altına çekildiğini, yapılacak yatırımlarla bu oranın çok daha aşağılara düşürüleceğini söyledi. Güler'in verdiği bilgiye göre, toz miktarı Gökova'claki Kemerköy Termik Santrali'nde 25, Afşin Elbistan-B'de 30, Çan Santrali'nde 20 mg seviyesinde bulunuyor. Afşin Elbistan-A, Seyitömer, Tunçbilek, Kangal termik santralleri başta olmak üzere, önümüzdeki süreçte diğer santrallere 1.5 milyar dolarlık daha yatırım yapılacak. ■ KSB, Dünyanın En Büyük Kazan Besi Suyu Pompasını Üretti 40.000 kw gücündekitürbintahrikli dünyanın en büyük kazan besi suyu pompası KSB tarafından üretildi Niecleraussem (Almanya) Enerji Santrali için KSB tarafından üretilen dünyanın en büyük kazan besi suyu pompası CHTA 140/5, 40 bin kw gücündeki türbin ile tahrik ediliyor. 2898 m3/h debi, 3361 metre basma yüksekliğine sam SU VE ÇEVRE TEKNOLOJiLERi • SAYI4 hip olan pompanın nominal gücü 26.470 kw ve hızı ise 4620 d/dak. Yüzde 86,9 verimlilik değerine sahip olan pompa, 4 kademeli ve KSB tarihinde üretilen en büyük kazan besi suyu pompası olma özelliğine sahip. Yedek pompasız olarak(% 100 kapasiteli) olarak dizayn edilen kazan besi sisteminde, pompanın sorunsuz olması ana kriter olarak kabul ediliyor. Yedeksiz ve 365 gün 24 saat sürekli çalışacak pompanın periyodik bakım aralığı ise beş yıl. ■ Deniz Mühendislik ıso 9001:2000 Kalite Sistem Belgesi Aldı Kurulduğu 1988 yılından bu yana kalite anlayışını ilke edinen Deniz Mühendislik Kimya ve Arıtma Sanayi Tic. Ltcl. Şirketi, 2 Eylül 2005 tarihinde ISO 9001:2000 Kalite Sis- ------:::~-..:.-- ...... tem Belgesi'ni alarak kalite anlayışını kanıtlamış ve pekiştirmiş oldu. ■ Çevre İçin 1 Avro Turizmden Çevreye 1 Avro projesi kapsamında, Türkiye'deki otellerde konaklayanların faturalarına eklenen 1 avroluk yardımlarla elde edilecek gelir doğa koruma çalışmalarında kullanılacak. WWF-Türkiye Doğal Hayatı Koruma Vakfı Oteller Projesi Yürütücüsü Esin Uslu, iki yıl önce "1 dolar" olarak başlatılan projenin uygulama ve içeriğinin geliştirildiğini, turizmde dolardan çok avronun kullanılması üzerine "1 avro" olarak yeniden düzenlendiğini söyledi. Projenin ilk aşamasında 22 otelle sözleşme imzalandığını belirten Uslu, "Çeşitli oteller tarafından yürütülen bu projeyle toplumun doğa koruma konusunda bilinçlendirilmesi amaçlanırken, programa katılan otellerin de müşterilerine farklı bir iletişim çalışması yapmasına olanak tanınıyor. Anlaşma yapılan oteller, WWF-Türkiye'yi tanıtan ve müşteri faturalarına 1 avro eklenmesi suretiyle vakfın doğa koruma çalışmalarına katkıda bulunulmasını sağlayan kaıtonetleri, odalarında ve resepsiyonlarında bulunduruyor" eledi. Projeye, 16 oteliyle Decleman ve İberotel Sangerme, Empress Zoe, Manici Kasrı, Hotel Yaşmak Sultan, Hotel Armada, Martı Marina ile Hotel Club Phokaia'nın destek verdiğini söyleyen Uslu, "Her başvuran otelle sözleşme yapmıyoruz." diye konuştu. ■
Mükemmel atıksu çözümleri ... Her çap ve malzemede dalgıç tip mikserler 600 kW güçlere kadar dalgıç tip atıksu pompaları ® Arıtma tesisleri, terfi merkezleri, taşkın koruma, yağmur suyu drenajı ve benzeri uygulamalar için ... İşletim giderleri asgariye indirilmiş uzun ömürlü ve ekonomik çözümler Wllo Pompa Sistemleri San. ve Tlc. A.Ş. Akdeniz Cad. 30. Sok. Samandıra 34857 lstanbul Tel: 0216. 661 02 03 Faks: 0216. 661 02 12 E-mail: wilo@wilo.com.tr Web: www.wilo.com.tr Mükemmel Pompa ve fazlası ... IWILOI
haberler ETA'dan Atıksu Arıtma Tesislerine Prefabrik Tanklar ETA Ekipman Teknoloji Ltd. Şti. tarafından Türkiye'ye getirilen prefabrik tanklar, Coca Cola Kemalpaşa Fabrikası Atıksu Arıtma Tesisi için kullanıldı. Atıksu arıtma tesisinde dengeleme ve havalandırma havuzu olarak kullanılacak olan tanklar yuıtclışından gelen süpervizör eşliğinde monte edildi. 21.32 m çapında, 4.24 m yüksekliğinde ve 1500 m3 hacminde havalandırma havuzu ile 11.94 m çapında, 4.24 m yüksekliğinde ve 475 m3 hacmindeki dengeleme havuzunun montajı ise 8 gün sürdü. Test çalışmaları sonrasında devreye alınacak havalandırma havuzunda yüzeysel aeratör kullanılacak. Tanklarda kullanılan kedi merdivenleri, menholler ve platformlar tank üzerinde her türlü müdahaleye imkan verebilecek şekilde tasarlandı. Dünya lideri Industrial Stroge Systems, Columbian TecTank, Aqua Store Tanks firmaları tarafından üretilen prefabrik tanklar ekonomi, güvenilirlik ve dayanıklılık gerektiren uygulamalarda son derece uygun olduğu gibi, kullanılan üstün kaplama ve boyama teknolojileri ile ele çok çeşitli uygulamalarda yıllarca sorunsuz hizmet verebiliyor. Bilgisayar destekli tasarım ve analiz yöntemleri ile projelendirilen prefabrik tanklarda zemin gereklilikleri, sismik bölgeler, depolanacak sıvı veya katının özellikleri dikkate alınarak kullanımda ihtiyaç duyulacak her türlü tank aksesuarı göz önüne alınıyor. Endüstriyel depolama tankları, silolar, civatalı su ve atıksu tankları, civatalı yangın suyu tankları ve biogaz sistemleri çeşitli uygulamalarda kullanılabiliyor. Emaye kaplı, epoksi kaplı, galvaniz kaplı, paslanmaz çelik ve özel uygulamalar için farklı malzeme seçenekleri bulunan tanklar, kolay monte/demonte edilebilme özellikleri ve 15 sene garanti süreleri ile tercih nedeni oluyor. ■ Ambalaj Atıkları 7 Ayda 3 Milyon YTL Kazandırdı Karton,deterjanve şampuan kutuları, konservetenekeleri ile cam şişe gibi ambalaj atıkları yenidenekonomiye kazandırılıyor Katı atık dönüşümü uygulamaları Türkiye'de son yedi aydır ekonomiye 3 milyon YTL kazandırdı. Ambalaj ve Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği sayesinde Türkiye'nin her gün çöpe giden 450 bin doları ekonomiye geri döndürülecek. Çevre ve Orman Bakanlığı bünyesinde oluşturulan Atık Yönetimi Daire Başkanlığı, pilot bölge seçilen İzmir, Bursa ve Marmaris'te 8 aydır çalışıyor. [I] SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • SAYI 4 Bu konuda yetkilendirilen Çevre Koruma ve Ambalaj Atıkları Değerlendirme Vakfı (ÇEVKO) ile Cam Sanayicileri ve İşaclamları Geri Dönüşümcüler Derneği'nin (CAMSİYAD) verilerine göre, pilot bölgelerde ayda 2 bin ton ambalaj atığı toplanıyor. Böylece ekonomiye günlük olarak çöpten 13 bin YTL gireli sağlanıyor. İstanbul'da ise günlük 250 bin YTL gelir elde edilebiliyor. Uygulama sayesinde Türkiye genelinde yılda 1 milyon ton ambalaj atığının yeniden ekonomiye kazandırılması hedefleniyor. Türkiye'de katı atık geri dönüşümü için 5 kağıt, cam işleme ile alüminyum tesisi var. Yetkililer özellikle şişe, kaıton ve plastik ambalaj atıklarının çöpe konulmasından dolayı istenen düzeyde geri kazanıın sağlanamadığına dikkat çekiyorlar. ■ Aquamatch Türkiye, CE Belgelendirme Sürecinde ... Mart ayından itibaren ürünlerine CE işareti konulması yönünde çalışmalara başlayan Aquamatch'in ürün portföyündeki Kuyu Suyu Reverse Osmosis Sistemleri eylül ayı itibariyle; Deniz Suyu Reverse Osmosis Sistemleri ise kasım ayı içerisinde CE işareti alacak. 2006 yılında Aquamatch Türkiye ürünlerinin tamamı için CE uygunluk değerlendirme ve işaretleme çalışmaları tamamlanmış olacak. Firma ayrıca, sistemlerin müşteriye sorunsuz teslim edilmesini sağlamak üzere kalite kontrol uygulamalarını geliştiriyor ve kullanım kılavuzlarını yeniliyor. ■ Göller, Doğal Arıtma Yöntemiyle Kirlilikten Kurtulacak Türkiye Bilimsel ve T~k~olojik Araştırmalar Kurumu (TUBITAK) ile Isparta Valiliği arasında yürütülen ortak çalışmayla başta Eğirdir Gölü olmak üzere Isparta'daki göllerin kirlilikten kurtarılması için doğal arıtma sistemleri geliştirilecek. Göllerin temizlenmesi için TÜBİTAK proje ortaklarıyla yurtdışındaki çeşitli projeleri inceleyen Isparta Valisi İsa Parlak, İtalya ve Almanya'daki göllerde uygulanan doğal arıtma sistemlerini gözden geçirdi. Ziyaret ettiği ülkelerde göllerin doğal olarak arıtıldığına şahit olduğunu söyleyen Isparta Valisi Parlak, İtalya'daki doğal arıtma sisteminin insanların eğlendiği, dinlendiği bir park haline getirildiğine dikkat çekti. Yurtdışındaki arıtma sistemleri projelerini inceleyen Parlak, Türkiye'deki göllerin doğal arıtma sistemiyle yok olmasının engellenebileceğini belirtti. ■
ALDEC G2, çamur susuzlaştırma performansını bir üst seviyeye taşıyor. Yeni nesil akıllı G2 dekantörler ile diğerlerine göre daha az enerji kullanarak daha kuru kek elde etmek veya daha fazla çamur işlemek mümkün. www.alfalaval.com.tr
~~ WaveCyber Pressure Tank -- -- ~~ WaveCyber Membrane Housing Hazar A.Ş. Wave Cyber, Pentair, Restore Türkiye Distribütörüdür. Marn ullerimiz stoklarımızda devamlı mevcuttur. ♦ Pentair Water HAZAR İNŞAAT ve İNŞAAT MALZEMELERİ TİÇ. A.Ş. Şehit Muhtar Cd. Demirkut Apt. No:70/8 34437 Taksim /lstanbul Tel:+ 90 (212) 256 84 90 Fax: +90 (212) 235 12 07 Web:www.hazar.gen.tr e-mail:hazar@hazar.gen.tr haberler İzmir Körfezi'nde İlk Altı Ay 112 Ton Çöp Toplandı • lzmir Büyükşehir Belediyesi, İzmir Körfezi'nin temiz tutulmasına yönelik çalışmalarını sürdürüyor. Ocak ayından haziran ayı sonuna kadar hem karadan hem de açıktan temizlik çalışması yapan İzmir Büyükşehir Belediyesi ekipleri 112 ton çöp topladı. Haziran ayında çalışmalara başlayan İzmir Büyükşehir Belecliyesi'nin "Başaran 1" isimli deniz süpürgesi ve Deniz Temiz Derneği'ne (TURMEPA)ait "Deniz Temiz 2" gemisi iç körfezdeki açıktan gelen çöpleri topluyor. Kara ekipleri ele haftanın yedi günü Alsancak, Göztepe, Pasaport, Konak, Karşıyaka, Üçkuyular iskeleleri ile Bayraklı Rekreasyon Alanı, Cumhuriyet Meydanı ve Pasaport kıyılarında biriken çöpleri kepçeler ile topluyor. Birçok yerleşim bölgesinden geçen Gediz Nehri ile kent içinde derelere atılan atıkların körfeze geldiğini belirten belediye yetkilileri, "Aynı zamanda karadan ve vapurlardan atılan insan kaynaklı atıklar ela rüzgarın etkisiyle kıyılarda birikiyor. Bunları sürekli topluyoruz. 2004 yılında yapılan temizlik çalışmaları ile 182 ton, bu yılın ilk 6 ayında ise 112 ton çöp toplandı" diyorlar. ■ Uşak'ta Katı Atıklar İçin Belediyeler Birlik Oluşturdu Uşak'taki belediyelerin, katı atıklar için bir birlik oluşturması ve bu birliğin kentin katı atık problemini çözmesi için çalışma yapması kararlaştırıldı. Ağustos ayında Uşak Belecliyesi'ncle yapılan toplantının ardından yapılan açıklamada, "Ülkemizde kişi başına günlük yaklaşık 1 kg evsel katı atık üretiliyor. Bu atıkların çevre ve insan sağlığına zarar vermeden bertaraf edilmesi gerekiyor. Ülkemizdeki mevcut belediyelere ait sadece 16 adet düzenli depolama tesisi ve 1 adet kompost tesisi bulunuyor ve evsel atıkların yaklaşık yüzde 34'ü mevzuata uygun olarak bertaraf edilirken, yüzde 66'sı gelişigüzel depolanıyor. İlimizde katı atıklar yaklaşık elli yıldır Karaağaç mevkisinde bulunan çöp alanında düzensiz olarak depolanıyor; fakat bu alan zamanla yerleşim alanı içerisinde kaldı ve şu anda şehri olumsuz yönele etkiliyor. Bu nedenle belediyemiz düzenli depolama alanı konusunda çalışmalara başladı" ifadeleri kullanıldı. ■ Ozon Tabakasındaki Delik Büyüyor Antarktika Kırası üzerindeki ozon tabakası, bu yıl geçtiğimiz yıllara oranla büyük bir genişleme gösterdi. Avrupa Uzay Ajansı (ESA) tarafından yapılan ölçümlere göre ozon tabakasındaki delik 2000 yılından bu yana ölçülen en büyük boyuta ulaştı. Envisat uydusunun görüntüleri aracılığıyla elde edilen bilgilere göre ozon tabakasındaki delik 10 milyon kilometrekarelik bir alana yayıldı. Bu alan, Avrupa Kıtası'yla hemen hemen aynı büyüklüğe denk geliyor. ■
+ hizmet formülü dozaj pompaları gaz klorlama cihazları on-line ölçüm cihazları NETZSCH ~ eksantrik vidalı mohno pompalar ve lobe pompalar Çevre teknolojileri sektörü ve endüstri için güvenilir markalardan pompalar, ekipmanlar ve ölçü-kontrol cihazları Durko'nun kalite belgeli hizmet anlayışıyla sizlere ulaşıyor. TS-EN-1SO9001 : 2000 t.ıo-Noı KY-2464/03 HDBUSCHI ROBOX rotary blowerler ve vakum pompaları WEDECOAG Water Technology ultraviyole (UV) dezenfeksiyon cihazları l ltt ro11 --:«WTW»=:=- analitiksaha ve laboratuar cihazları SUPRAFEC membranlı difüzörler • diyaframlı ve solenoidvanalar, rotametreler seviye ve basınç ölçüm cihazları YENİ YERİMİZE TAŞINDIK. ADRESİMİZİ LÜTFEN OT EDİNİZ. lnterApp~~ kelebekvanalar ~- ultrasonik debimetreler mekanikve termik çamur susuzlaştırma tesisleri TUtıl■O LUFTTICHNIK yüksek kapasiteli endüstriyel!anlar t:ITURBO büyük kapasiteli santrifüj hava körükleri ıO\. Kühnle, ~Kopp& Kausch buhar türbinleri, gaz genleşme kompresörleri C?JONIA ozon sistemleri sterilAir~ UV ışınları ile hava ve yüzey sterilizasyonu BulgurluCad.No:8634696 Kısıklı/Çamlıca/İstanbul Tel:!0216)5445000pbxFaks(:02165) 445048• 49 E-maild: urko@durko.com.tr Detaylı bilgiiçin: www.durko.com.tr
haberler Wal-Mart, "Eko-Mağaza" Açtı Perakende devi Wal-Mart, kendi elektriğini rüzgar türbininden elde eden ve elektriği geri dönüştüren çevreci bir "eko-mağaza" açarak yeni bir akım başlatıyor. Şirket, Teksas'ın McKinney kasabasında açtığı yeni mağazada ekolojik bir felsefeyle hizmet vermeyi amaçlıyor. Mağaza kendi enerjisini alternatif kaynaklardan üretecek. Ekolojik mağaza 20 bin metrakare alana yayılıyor. Mağazanın hemen yanında bir rüzgar türbini bulunuyor. Alanda ayrıca yağmur sularını kullanılabilir hale getiren bir havuz oluşturuldu. Mağaza tüm su ihtiyacının yüzde 95'ini kendi kaynaklarından karşılayabiliyor. Wal-Mart'ın bir diğer yeniliği ise mağazanın bünyesinde bulunan otomobil tamir bölümündeki artık motor yağlarının mağazanın ısıtılmasında kullanılması. ■ AqııaTROL"-SK Soğutma Suyu Servis I lattı Filtresi üzerinde: DI] SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • SAYI 4 Westfalia Separator Kemalpaşa'daki Yeni Tesislerine Taşındı Westfalia Separator Türkiye, ağustos ayından itibaren İzmir Kemalpaşa'daki yeni tesislerinde hizmet verecek. Alınan GEA Grubu'na bağlı Westfalia Separator AG firmasının Türkiye ofisi olarak 1999 yılında İzmir Pınarbaşı'nda faaliyete geçen Westfalia Separator Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi gıda, endüstri, madeni yağlar (Gemi, Enerji) ve çevre sektöründe santrifüj separator ve dekantör, komple proses teknolojileri, yedek parça, bakım ve onarun hizmetleri veriyor. Yeni kurulan tesisler Ankara Yolu 25. kilometrede, 600 111 2 ofis, 1650 111 2 atölye olmak üzere 2250 m' kapalı ve 4500 m2 açık sahadan oluşuyor. Yeni tesislerde her türlü santrifüj separator ve dekantörlerin mekanik ve elektrik bakım ve onarımlarının yanı sıra modül sistemleri tasarım ve imalatı ile komple tesislerin bakım ve onarımı yapılacak. ■ SU SOĞUTMA KULESi KULE SiRKÜLASYON POMPASI ısı EŞANJÔRÜ (veya kalıp) SU TEKNİĞİ LTC. ŞTİ. Tel: (0232) 486 23 23 {pbx) Fax: (0232) 486 24 24 www.burkut.com.tr info@burkuı.coın.tr AqııaTROL"-SK Soğutma Suyu Servis 1 !attı Filtresinin Avantajları:
haberler Testo Elektronik, Yeni Bacagazı Analizör Modellerini Piyasaya Sürdü Elektronik test ve ölçüm cihazları ile otomatik kontrol sistemleri alanlarında satış, servis ve kalibrasyon hizmetleri veren Testo Türkiye en son teknoloji ile üretilmiş, şık ve ergonomik tasarırnl ı yeni bacagazı analiz cihazlarının satışına başladı. Isıtma, servis teknisyenleri ve ısıtma-yanma sistemleri denetçileri için geliştirilen testo 330 ailesi (Testo 330-1,330-2, 330-3) ve endüstriyel uygulamalardaki emisyon ölçüm ihtiyaçlarına yönelik olarak geliştirilmiş testo 335 ile daha yüksek verimle daha güvenilir ölçüm değerlerine ulaşmak artık mümkün olacak. Bu yeni kuşak bacagazı ölçüm cihazlarında kullanıcının ihtiyacına göre takabileceği değişik ölçüm sensörü alternatifleri mevcut. Testo 330 ve 335 model baca gazı analiz cihazlarına en fazla 3 adet sensör takılabiliyor. Testo 330 modele standart olarak gelen o2 ve CO sensörlerine ek olarak NO sensörü takılabiliyor. Opsiyonel olarak tedarik edilebilecek sıcaklık sensörleri ile fark sıcaklığı (giriş/çıkış) ölçülebiliyor. Testo 330, seçilen yakıt ile sayaçtaki hacimsel değişime göre brulör kapasitesini ve yakıt debisini hesaplayabiliyor. Bu değerler yazıcıdan rapor halinde de alınabiliyor. Böylece kronometre, hesap makinesi veya tablolara gerek kalmıyor. ■ ÇED Raporu İzin Sayılıyor • 1 şyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik ile işyeri açma ve çalıştırma ruhsatlandırmasında yerel yönetimlerin yetkileri artırılırken ruhsat alımında bürokrasi ele azaltıldı. Yönetmelikle, Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) raporu düzenlenmesi gereken tesisler için düzenlenen ÇED olumlu belgesi ve raporu, yer seçimi ve tesis kurma raporu yerine geçecek. Yer seçimi ve tesis kurma izni, tesisin imara uygun olması şartıyla verildiği tarihten itibaren beş yıl süreyle geçerli olurken, süre sonunda açılma izni alınmadığı takdirde, başvuru üzerine izin iki yıl daha uzatılabilecek. ■
POMPA VE VANA KONUSUNDA DüNYA LİDERİ KSB . . . AZ ENERJi TUKETEN ÇEVREYE DUY ARLI UZUN ÖMÜRLÜ ÇÖZÜMLER ... lO0'ü aşkın ülkede bulunan satış ofisleri, 39 fabrikası, dünya çapındaki servis organizasyonu ve 12.000 çalışanı ile pompa ve vana konusunda dünya lideridir. Endüstri, enerji, atık su, temiz su ve bina uygulamaları için 1871 yılından bugüne ürettiği dünyanın en geniş pompa ve vana programı ile daima müşterilerine az enerji tüketen, en uygun ve kalıcı çözümleri, satış öncesi ve satış sonrası mühendislik desteği ile sunar ... www.ksb.com.tr
haberler HST Group Ürünlerinin Distribütörlüğü de TRİO'da TRİO Çevre Teknolojileri İmalat San. ve Tic. A.Ş., HST Group ürünlerinin distribütörlüğünü üstleneli. Konu hakkında bilgi aldığımız firmanın genel koordinatörü Bahadır Çelik şunları söylüyor: "TRİO Çevre Teknolojileri olarak membrane, pressure vessel ve antiscalantlardan sonra sektörde çok önemli bir yere sahip bir başka ürün çeşidi olan tankların da ekim ayından itibaren distribütörlüğüne başlıyoruz. Bir İtalyan grup (Zinoni Group) ürünü olan HST markasının pressure tanks, brine tanks, cabinets olarak ülkemizde bugüne kadar tam bir temsili hiçbir zaman olamamış ve tüketicilerimiz gereken konularda tam manasıyla koruma kapsamına alınamamıştı. Bugün itibariyle üretim yapısını değiştiren HST Group, Avrupa'nın en büyük ve modern (30 bin metrekare açık alana kurulu, 18 bin metrekare kapalı alan) üretim tesislerinden birisine sahip. Geçmiş dönemlerde HST bünyesinde yaşanan bazı üretim problemleri ülkemizde bazı müşterilerimizde memnuniyetsizliğe neden olmuştu. Fakat uzun görüşmeler neticesincle üretimdeki tüm sorunlar tümüyle ortadan kaldırıldı ve I-ISTtamamen yeni bir anlayışla ve yine TRİO güvencesiyle Türk çevre sektörüne tekrar adım attı. 'Pressure Tanks' konusunda 5 yıl, 'Brine Tanks & Canibets' konusunda ise 2 yıla varan garanti koşullarıyla müşterilerimizi tam bir koruma altına alacağımıza inanıyoruz. Kurulduğu tarihten bugüne kadar sektörde farklı bir duruş ve tamamen yenilikçi bir mental yapıyla hareket eden TRİO, genişleyen ürün portföyü ve günden güne geliştirdiği teknik altyapısıyla bu konuda öncü ve lider firma olma yolunda emin adımlarla ilerliyor. Tüm müşterilerimizin Wateco'05 İstanbul'cla ela sergileyeceğimiz yeni tasarım ve farklı çizgisiyle imaj oluşturan HST ürünlerine ele ilgisini bekliyor ve bunun artarak devam edeceğine inanıyoruz." ■ ATIK İMHADA AVRUPA BİRLİĞİ STANDARTLARINDA TASARIM VE İMALAT [BJ SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERi • SAYI 4 İNCİNERATÖR'DE İMHA EDİLEN ATIKLAR •TIBBI ATIK •EVSEL ATIK •HAYVANVE KESİMHANE ATIKLARI •HAVALİMANI ATIKLARI •ARITMAÇAMURLARI •BELEDİYE ÇÖPLERİ •ORGANİK VE İNORGANİK ATIKLAR •ENDÜSTRİYEL ATIKLAR ..AMBALAJATIKLARI •PETROLSONDAJ ATIKLARI ŞANTES ttd. Şti. ~ ~~ ~ ... -~ Adres: İvedik Org. San. Böl. Arı San. Sitesi 690.Sok. No:60 Ostim/ANKARA Tel: O (312) 395 64 63 Faks: O (312) 395 35 47 e-mail: info@santesk/ima.com http://www.santesk/ima.com
WATER IS LiFE MEMBRANEUROPE ■ ROPUR components V.V.. WAVE CYBER ~v P A E S S U R E V E S S E L S Fulya Mah. Pehlivan Sk. Meriç Konak 11 B Blok No:3/23 Şişli /İSTANBUL Tel: 0212 272 09 67 pbx Faks: 0212 272 09 70 e-mail: trio@triowater.com
etkinlikler TARiH FUAR ADI 26-29EYLÜL2005 r AQUA-THERM: Uluslararası lsıtma, Tesisat,Hav. İklimlendirme ve ÇevreKoruma Fuarı 26-30EYLÜL2005 3. Uluslararası HavaKalitesiYönetimiSempozyumuve 14.IUAPPABölgesel Konferansı 26 EYLÜL-01 EKİM 2005 AQUATECH: Uluslararası Su Yönetimvi e Teknolojileri Fuarı 26 EYLÜL-01 EKİM 2005 ITM Uluslararası Teknik Fuarı 26 EYLÜL-01 EKİM 2005 ENECO: Uluslararası Enerjive EkolojiYönetimi Fuarı 27-29EYLÜL2005 QWETEX:KatarSuve ElektrikTeknolojileri Fuarı 27 EYLÜL-2 EKİM 2005 ECO-WORLDE: koloji Fuarı 28 EYLÜL-01 EKİM 2005 ENVIRO-TECHPHILIPPINESÇ: evreTeknolojisvie Ürünleri Fuarı 28 EYLÜL-01 EKİM 2005 SAMA:Çevreve SuTeknolojisi Fuarı 3-7 EKİM 2005 T CONSOIL: Uluslara~eraltı SuyuSistemleri Konferansı ve Fuarı 4-7 EKİM 2005 AQUA: Su Arıtma ve Dağıtım Teknolojileri Fuarı ve Konferansı 4-7 EKİM 2005 VVTK: Havalandırma, Su Temini, ısı Teminvi e ıslahı Fuarı 4-7 EKİM 2005 SibiryaEkolojisi Fuarı 4-7 EKİM 2005 AQUA-UKRANIES:u Arıtma Fuarı 4-7 EKİM 2005 Ekolojive ÇevreKoruma Fuarı 6-8 EKİM 2005 AQUATECHASIA: Uluslararası Su Teknolojisvi e Yönetimi Fuarı 7-9 EKİM 2005 UMWELTLUDWIGSHAFENE:nerjive Yapı Fuarı 11-14 EKİM 2005 ÖKOTECH: Uluslararası ÇevreKorumave YerelYönetimleTr eknolojileri Fuarı 12-14 EKİM 2005 12-14 EKİM 2005 14-16 EKİM 2005 17-21 EKİM 2005 18-20 EKİM 2005 19-21 EKİM 2005 20-22 EKİM 2005 21-23 EKİM 2005 26-27 EKİM 2005 26-29 EKİM 2005 --------- BEST:AvrupaÇevre,Enerjive ÇevreDostuTeknolojiler Fuarı ENVIRO-PRO/TECOMEX: Uluslararası Çevreve Geri Kazanım Teknolojileri Fuarı ve Kongresi UMWELTINN-SALZACH-BURGHAUSENn:erjive Yapı Fuarı AvrupaEndüstrideBiokütledenEnerjiÜretimvi e İklim KorumaTeknolojileri Fuarı ve Konferansı IWEX: Uluslararası Su, Kanalizasyon Arıtma ve Çevre Fuarı 3. YenilenebiliEr nerji Kaynakları Sempozyumuve Sergisi Çevre,Enerjive Ekoloji Fuarı YenilenebiliEr nerji,EnerjininVerimliTüketimive Yapı Fuarı CWRE:Kanada Atık ve Geri Dönüşüm Fuarı ECOMONDO: Uluslararası EnerjiGeri Kazanım Malzemelervie Sürdürülebilir Gelişme Fuarı ~ SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • SAYI 4 YER _I St. Petersburg,RUSYA İstanbul, TÜRKİYE Plovdiv, BULGARİSTAN Plovdiv, BULGARİSTAN ,--- Plovdiv, BULGARİSTAN Daha,KATAR NeviSad, SIRBİSTAN Manila, FİLİPİNLER Alicante, İSPANYA Bordeaux,FRANSA Milan, İTALYA NovukusnezkR, USYA NovukusnezkR, USYA Kiev,UKRAYNA Belgrade, SIRBİSTAN Bangkok,TAYLAND LudwigshafenA, LMANYA Budapeşte, MACARİSTAN Liege, BELÇİKA Mexicocity, MEKSİKA BurghausenA, LMANYA Paris,FRANSA Birmingham, İNGİLTERE Mersin, TÜRKİYE Riga, LİTVANYA Wetzlar,ALMANYA VancouverK, ANADA 1 Rimini, İTALYA
etkinlikler TARiH 26-29 EKİM 2005 26-30 EKİM 2005 27-29 EKİM 2005 29 EKİM-2 KASIM2005 1-3KASIM2005 6-8KASIM2005 8-9KASIM2005 8-1 O KASIM2005 8-10KASIM2005 9-11KASIM2005 9-11KASIM2005 9-13KASIM2005 FUAR ADI RE3: Dönüşüm Teknolojileri Fuarı MOLDECO:Çevre Fuarı Uluslararası Çin Su Fuarı WEFTEC:SuÇevreFederasyonu Yıllık Konferansı ve Sergisi ECO-EFFICIENCY: Uluslararası Enerji Verimliliği ve ÇevreseEl tkilerTi eknolojileri Uzmanlık Fuarı IA SHOW: Uluslararası Sulama Fuarı TECHNIK-SICHERHEIT-UMWEÇLeTv:reKongresvi e Fuarı WATERKOREA:KoreSu Fuarı FIMAI:Uluslar arası EndüstriyelÇevre Fuarı ENVIROASIA:EnerjiYönetimive Geri Kazanım Teknolojileri Fuarı ECOMEDIU:ÇevreKoruma Fuarı İSTANBUL WATECOS: u ve ÇevreTeknolojileri, Altyapı ve Sıhhi Tesisat Fuarı 10-13KASIM2005 ECO&EQUOS: ürdirülebilirÇevreve ÇevreDostuÜrünler Fuarı 14-16KASIM2005 ENVIROTECMIDDLEEAST: Ortadoğu KirlilikKontrolüve ÇevreYön.Tek. Uluslararası Fuarı 15-18KASIM2005 ECO-MANUFACTURÇEe: vreselÇözümlerSunanÜretimEndüstrileri Fuarı 15-18KASIM2005 POLEKO: Uluslararası Ekoloji Fuarı 16-19KASIM2005 EXPOAMBIENTE: Uluslararası ÇevreTeknolojisiE, nerjive Doğalgaz Fuarı 22-26KASIM2005 AQUA-THERMPRAHA: Uluslararası lsıtma Tek., İklim. Sıhhi TesisavteÇevreKorumaTek. Fuarı 24-26KASIM2005 6. UlusalÇevre Mühendisliği Kongresi 29 KASIM-2 ARALIK WATERMEXASIA: Uluslararası SuYönetimiTeknolojileriE, kip.ve KontrolSisi. Fuarı ve Kont. 29 KASIM-2 ARALIK ENVIRONMEAXSIA: Uluslararası ÇevreYönetimiT, ek.,Ekip. ve Kontrol Sisi.Fuarı ve Konferansı 29 KASIM-2 ARALIK2005 POLLUTECPARIS: Uluslararası ÇevreTeknolojileri, Ekipmanları ve Hizmetleri Fuarı 29 KASIM-2 ARALIK2005 RIVER:Çevre Fuarı 29 KASIM-2 ARALIK2005 WASTEC: Atık Kontrolüve Geri Kazanım Teknolojileri Fuarı 6-9ARALIK2005 WASMA: Atık Yönetimi Fuarı 7-8ARALIK2005 WASTETOENERGY: Atıktan ve BiokütledenEnerjiEldeEdinimi Fuarı ve Konferansı 7 -1 O ARALIK2005 ENVIRONMENTTECHNOLOGIYNDONESIAK:irlilikKontrolüveÇevre Gelişimi Uluslararası Fuarı 11-13ARALIK2005 ENVIRONMENT: Uluslararası ÇevreTeknolojileri Fuarı YER Rimini, İTALYA Chisinau,MOLDOVYA Shenzhen, ÇİN Washington, AMERİKA Moskova,RUSYA Phoenix, AMERİKA NeubrandenburgA,LMANYA Kwangju,KORE Sao Paulo, BREZİLYA SİNGAPUR Arad,ROMANYA İstanbul, TÜRKİYE Ancona, İTALYA Manama,BAHREYN Tokyo,JAPONYA Poznan,POLONYA Lizbon, PORTEKİZ Prag,ÇEK CUMHURİYETİ İstanbul, TÜRKİYE SİNGAPUR SİNGAPUR Paris,FRANSA Chiba,JAPONYA Chiba,JAPONYA Moskova,RUSYA Bremen,ALMANYA Cakarta,ENDONEZVA TelAviv, İSRAİL SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • SAYI 4 [2TI
su dünyası ENiS BURKUT infoburkut@burkut.com.tr 111111,ı }il Satın Alma Şartnameleri Teknolojiyi Sınırlayabilir Su iyileştirme Sistemlerinin satın alınması için hazırlanan teknik şartnamelere konan şartlar ve markalar bazı başarılı teknolojilerin satın alınmasını önlüyor ve teknolojinin gelişmesini de sınırlıyor. Şartnamede bilinen cihazları tarif etmek yerine, satın alınacak cihazlar ile hangi su kalitesine ulaşmak istediğimizi tarif etmek bugünkü teknoloji devrine daha uygundur. B İlim adamları diyorlar ki, "Son 15-20 yıl içinde yapılan icatlar insanlık tarihi boyunca yapılan icatların miktarı kadardır". Konumuz bu iddiayı tartışmak değildir, ancak görüyoruz ki hakikaten her konuda baş döndürücü yenilikler ardı ardına ortaya çıkıyor. Bu nedenle, satın alma şartnamelerini hazırlarken, bilmediğimiz teknolojilere ele yer verebilmek maksadıyla, satın alınacak cihazlar ile hangi su kalitesine ulaşmak istediğimizi tarif etmek bugünkü teknoloji devrine daha çok uyar görüşündeyiz. Bu görüşü destekleyen ve desteklemeyen birkaç şartname örneklerini aşağıda dikkatinize sunacağız. Yeni sanayileşen ülkemizde "Su Tekniği" çok yeni bir konudur. Bu nedenle, her yatırımcının ve her teknik kişinin su tekniğini bizim kadar iyi bilmesini bekleyemeyiz. Fakat, şartname hazırlayan kişilerin "Su İyileştirme Cihazı" satın alınması için şartname hazırlarken detaylara inmeden, yalnızca arzu ettikleri sonuçları belirleyen şartlar koşmalarını öneririz. Tabii ki "İstisnalar kaideyi bozmaz" deyimine uyan durumlar da olabilir. Örneğin, ülkenin bir çok yerinde aynı tür işletmesi olan bir kuruluş, belli bir standartlaşma ~ SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • SAYI 4 amacı ile her işletmesinde aynı marka ve aynı model su iyileştirme cihazları bulundurmak isteyebilir. Böyle bir durumda satın alına şartnamesinde marka ve model belirtmek çok mantıklı bir yoldur. Yeni kurulan bir işletmenin su kaynağı çok kalitesiz ise bu durumda, su tekniği konusunda uzman kuruluşların bilgi ve tecrübelerinden en iyi şekilde yararlanmak maksadı ile çok daha basit bir şartname ile yola çıkılabilir. Şöyle ki: Şartnamede işletmenin su kaynağı konusunda çok iyi bilgi verilir (suyun menşei, su analizleri gibi), ayrıca çok detaylı olarak, işletmenin hangi noktalarında ne miktarda ve ne kalitede su ihtiyacı olacağı şartnamede anlatılır; şartnamede hiçbir arıtma yöntemi ve arıtma cihazı tarif edilmez. Bu şekilde hazırlanacak bir satın alma şartnamesi ile yalnızca yeni cihazlara değil, su tekniği sistemlerinde elde edilmiş en iyi tecrübelere de ulaşmak mümkün olur. Bu şartnameye göre yapılan satın alma sonucunda işletmeye "En Uygun Su Hazırlama Sistemi" satın alınacağına inanıyoruz. Çünkü sistemi satan şirketten yalnızca cihazların değil, bu sistemin ihtiyaca uygunluğunun ela garantisi istenir. Çalışan işletmelerde kuyu suyunun kalitesi değiştiğinde veya işletmedeki üretim yöntemi değiştiğinde, işletmenin başka tür bir su iyileştirme sistemine ihtiyacı olabilir. Bu ihtiyaç için genelde tesisat mühendisine proje yaptırılmaz. İşletmedeki teknik görevlilerin kendi bilgileri veya araştırmalarına göre Su Hazırlama Sistemi satın alınması için bir şartname hazırlanır. Sanayi kuruluşlarında genelde Su Tekniği konusunda araştırmacı bulunmadığından başka yerlerden elde edilen eski şartnameler ile yola çıkıldığına şahit oluyoruz. Yukarıda sözünü ettiğimiz durumu daha iyi anlatan bir örnek vermek isteriz. Bize gelen bir Ters Osmos cihazı satın alına şartnamesinde birbirine ters düşen ve yeni tekniğe uymayan şartlar gördüğümüzde ihaleyi açan şirketteki yetkili kişi ile görüştük ve durumu anlattık. Aldığımız cevap çok ilginçti: "İki yıl önce yapılmış bir ihalenin şartnamesi elimize geçti, oradaki bilgileri aynen kopya ettik, yalnızca su debisini ihtiyacımıza uygun olarak değiştirdik, böylece satın alma şartnamesini hazırladık." Bir şartname hazırlanmasında yukarıdaki tarzda bir yaklaşım bu yazının başlığını çok güzel destekliyor. Çünkü ihaleyi hazırlayan teknik kişiler Su Tekniği kornı-
su dünyası 1 sunda bilgisiz oldukları için iki yıl önce hazırlanmış olan bir şartnameyi olduğu gibi kopya ediyorlar. Oysa, bu eski şartnamedeki cihaz keneli su kaynaklarına tam olarak uymayabilir veya iki yıl içinde icat olmuş çok daha basit bir yöntem ile istedikleri kalitede su hazırlanabilir. Yeni yatırımlar sırasında genelde yatırımcı, işletmenin tesisat projesi işini bir proje şirketine verir. Su İyileştirme Sistemi işletmedeki su boruları şebekesine bağlı olduğu için, su iyileştirme sistemini vecihazlarını ela genelde tesisat mühendisi seçer. SU'yun fiziğine, dinamiğine ve termoclinamiğine hakim olan tesisat mühendisi seçimlerini doğal olarak bu açılardan değerlendirir; elinde bulunan cihaz broşürlerine göre ele cihaz seçimlerini yapar. Oysa "Proses Suyu Hazırlama" sisteminin tasarımında SU'yun çok derin olan kimyasını ve daha derin olan Mikro-Biyolojisini, yani su içinde yaşayan canlılar ile ilgili ilmini muhakkak göz önünde bulundurmak gerekir. SU'yı.ın Kimyasını ve Mikro-Biyolojisini göz önüne almadan yapılan sistem tasarımı, cihaz seçimi ve ihale şartnamesi ile yola çıkıldığında işletmede tatbikat sorunları yaşanabilir. İşletme çalışmaya başladıktan hemen sonra birçok tadilatlar yapılmaya mecbur kalınabilir. Çalışan bir işletmeyi durdurarak hesapta olmayan bu tadilatları yapmak ise işletmeye çok pahalıya mal olur. Bu konuya değinirken maksat tesisat mühendislerini kınamak değildir. Yeni sanayileşen ve gelişen ülkemizde yatırımcının bir çok teknik dalda uzman bulması çok zordur; uzman gibi görünen profesyonel satıcılara da güvenmek bazen çok daha tehlikeli olabilir. Bu nedenle, yatırımcılar haklı olarak güvendikleri bir tesisat mühendisine bir çok teknik konuyu devretmeyi uygun bulurlar. Ancak, zaman ile ülkemizde bazı kuruluşlar ihtisaslaşacaklar, bilgili olan ve olmayan, güvenilir olan ile güvenilir olmayan, kötü tecrübelerden sonra birbirinden ayırt edilebilecektir. Bu tarihi olayı her halde diğer ülkeler de yaşadılar ve ülkemiz ele yaşayacaktır. Bu nedenle, yatırımcının güvendiği tesisat mühendisi "SU Prosesi Cihazları"nı seçerken bu konuda uzman olarak bildiği ve güvendiği kuruluşlara muhakkak danışmalıdır görüşündeyiz. Satın alma ihaleleri hazırlanırken bazı tesisat mühendisleri ihalede yeni teknolojilere şans tanıyorlar. Örneğin, elimize geçen bir şartnamede tesisat mühendisi projesi için bir cihaz seçmiş olmasına rağmen, başka tür cihaz tekliflerinin değerlendirileceğini şartnamede açıkça şöyle beyan ediyor: "Grup genel olarak aşağıdaki fonksiyonlara sahip olacaktır. Ancak, bu maddede bahsedilen genel özellikler için bir firmanın kataloğundan yararlanıldığı ıçın, farklı firmaların farklı özellikleri bu cihazlar için teklif vermemeleri için neden teşkil etmez." Yeni teknolojilere şans tanıyan bir filtre satın alma şartnamesinde filtrenin malzemesi konusu şöyle kaleme alınmış: "Filtrasyon cihazının su ile temas eden yüzeyleri sağlığa zararı olmayan ve gıda normlarına uygun kaliteli malzemeden mamul olmalıdır." Oysa, çoğu zaman, Su İyileştirme Cihazlarının satın alınması için ihalelerde önümüze konan şartnameler yeni teknolojilere müsaade etmeyen türdendir. Bu tür şartnamelerde çok katı şartlar bulunur, örnekler verelim: - " ... kullanılacak tüm ekipmanlar teknik şaıtnamede belirtilen marka ve özellikte olacaktır." - " .. şasi karbon çelik, kurnlanmış ve iki kat epoksi astar üzerine epoksi boya ..." (Yazarın notu: Oysa, aynı fiyata çok daha kaliteli şasi satın almak mümkündür.) .. Ultraviyole cihazı, 10 m3/saat debi için, lamba adedi 4'ten az olmayacak. .." (Yazarın notu: 10 m3/saat gibi düşük bir debi için 4 adet lamba kullanan bir cihaz ancak çok eski bir teknolojidir. Bugünkü modern ultraviyole cihazları 100 m3/saat debi için dahi yalnızca bir lamba kullanırlar) Ters Osmos cihazını tarif eden bir şartnameden bir satır: "...Ters Osmos cihazının yüksek basınç pompası Dikey Santrifüj Kademeli olacaktır." (Yazarın notu: Oysa, yatay olarak çalışan çok kaliteli kademeli pompalar dünya piyasasında mevcuttur. Pompaları "dikey" olarak kısıtlamak teknolojiyi kısıtlamak anlamına gelir) Bazı şartnamelerde ise teknolojinin sınırlanması yanında, sanayi ekonomisine hiç uygun olmayan cihazlar tarif edilir. Örneğin, Su Yumuşatma Cihazı'nın otomatik rejenerasyonu için çoğu şartnameler "Çok yollu kontrol vanası"nı tarif ederler. Ancak, yılın 300 günü 24 saat çalışan bir sanayi kuruluşunda vanaların basınç kaybı çok önemlidir. Bu şartnamelerde tarif edilen vanaların basınç kayıplarına bir sınır konduğunda "Çok yollu kontrol vanaları"nın satın alınamayacağı kesindir; çünkü "Çok yollu kontrol vanaları" 1,0 - 1,5 bar kadar basınç kaybı yaratırlar. Oysa, otomasyona müsait diyaframlı vanaların ve kelebek vanaların basınç kaybı 0,1 bardan daha düşüktür. Sanayi kuruluşlarında "Çok yollu kontrol vanaları"nı kullanmak ekonomik değildir. Bazı şartnameler ise henüz icat edilmemiş cihazları tarif edebiliyorlar. Elimize geçen bir şaıtnamede dezenfeksiyon maksadı ile satın alınmak istenen Ultraviyole Lambalı cihazı şu şekilde tarif ediyor: "Suda bulunması muhtemel bakteri, virüs, mantar, küf sporları ve diğer mikroorganizmaları % 99,99 oranında gideren bir ultraviyole cihazı sistemde bulunacaktır" Klasik Ultraviyole lambalı cihazlarla % 99'a ulaşmak dahi zordur. Yeni sanayileşen bir ülke olduğumuzu kabul ettiğimiz gibi, buna paralel olarak Su Tekniği konusunda da yeni ve tecrübesiz bir ülke olduğumuzu kabul etmemiz doğru olur. İşletmelerdeki meslektaşlarıınızın ve tesisat mühendislerinin bu kabul ile yola çıkarak, teknik sınır koymayan şartnameler hazırlamaları sonucunda işletmenin karakterine daha uygun, daha ekonomik ve çok daha iyi cihazlar ve sistemler satın alınabileceği görüşündeyiz. ■ SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • SAYI 4 ~
kimya dünyası GÜHERABACI guher@abacikimya.com İyon Değiştirici Reçineler(2) eçtiğimiz sayıda başladığımız iyon değiştirici reçinelerle ilgili temel bilgileri vermeye bu sayıda da kaldığımız yerden devam ediyoruz. Ters ve doğru akışlı operasyonlarda yumuşatma tasarımı: Her iki koşulda da temel operasyon parametrelerinden herhangi birini esas alarak reçine iyon değiştirme kapasitesi seçilir ve ardından tasarıma ait özel durumlar için düzeltme faktörleri uygulanır. Referans alınabilecek durumlar : • 12 m/saat veya 16 yatak hacmi/saat lineer akış hızı • Sıcaklık 20 'C • Ham suda 500 ppm toplam katı madde • 75 cm reçine yatak derinliği • Min25 dakika kontak süresince %10 NaCIile rejenerasyon Bunlar dışında sıcaklık ve mevcut oksidanların mevcudiyeti gibi farklı durumlar ela, reçine seçiminietkileyebilirve bu durumlar tasarıma devam etmeden gözönüne alınmalıdır. Doğru akışlı yataklarda tasarım: Bu grafikten kabul edilebilir bir sertlik kaçağına göre mevcut ham sudaki toplam katı madde miktarına göre rejenerant seviyesi seçilir. (Şekil 1) Bu grafikten seçilen rejenerant seviyesinde ki operasyon kapasitesi belirlenir. (Şekil 2) ~ SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • SAYI 4 1_.L_.L...,'-L _______ __,,., ""' Hamsudakitoplam kalı madde(ppmCaC03) Şekil 1. Dowex MarathonCde doğru akışlı operasyonda sertlik kaçakları Rejeneranst eviyesi(gr/LtNaCI) Şekil 2. Dowex MarathonCdesu yumuşatma için operasyoknapasitesi ----- ---- Hamsutoplam kalı madde miktarı (ppmCaC03) Şekil 3. Ham sudakitoplam katı maddeyegöre operasyoknapasitesinddeüzeltme Operasyon sıcaklığı ('C) Şekil 4. Ham su sıcaklığına göredüzeltme ;~ 0.H i O.N -; 0.,2 t 0.9 ,:, O.H -o ,!;! O.H ·a; ~ o.,. :::ı::'. 0.12 u'------------~ ToplamkalyonyükününNa%'si Şekil 5. HamsudakiNa %'sinegöredüzeltme Diğer koşullar için ise düzeltme faktörü olarak aşağıdaki grafikler kullanılır. Ham sudaki toplam katı madde miktarına göre operasyon kapasitesidüzeltilir. (Şekil 3) Ham suyun sıcaklığına göre operasyon kapasitesi düzeltilir. (Şekil 4) Ham sudaki Na/Toplam sertlik % oranına göre operasyon kapasitesidüzeltilir. (Şekil 5) Yukarıda hesaplanan operasyon kapasitesine arzu edilir ise bir kapasite güvenlik faktörü uygulanabilirve burclanelaistenilen su
Hayatınızı kolaylaştırır Sürekli Tıkanan pompalar, Standart olmayan, zaman içerisinde sızdırmazlığını yitiren salmastralar, Havalandırma Havuzlarında Akış oluşturucu kullanılmaması yüzünden tıkanan difüzörler, Mikser kullanılmadığı için; sürekli temizlenmek zorunda kalınan dengeleme ve terfi havuzları, Fazla kimyasal kullanımına neden olan kalibrasyonsuz Dozaj pompaları ... Grundfos; Atık su Arıtma ve Yağmur suyu drenaj tesislerinde karşılaştığınız bu sorunlara, 0,6kw'dan 520 kw'a kadar Dalgıç Atık su Pompaları, Dozaj Pompaları, 0,75kw'dan 18,Skw'a kadar dalgıç Mikserler ve 2,6 metre pervane çapına kadar Akış oluşturucular ile çözüm getirmektedir. Grundfos Atık su çözümlerinin tesislerinize sağlayacağı faydalar sayılamayacak kadar çok... Grundfos Atık su Çözümleri; ağır çalışma koşullarında düşük enerji ve ilk yatırım maliyeti ile kolaylıkla çalışabilmekte ve işletme giderlerinin büyük ölçüde azalmasını sağlamaktadır ... Daha fazla bilgi icin: Sar Çevre Teknolojileri San ve Tic. A.Ş. İnönü Caddesi Sümer Sok Zitaş İş Merkezi C2 Blok No:9 Kozyatağı / İstanbul Tel : O 216 380 44 24 pbx Faks : O 216 380 44 28 e-mail : info@sarcevre.com
Lineer akış hızı (m/saat) Şekil 6. Operasyoknopasitesini akış hızına göredüzeltme kapasitesinielde edebilmek için ihtiyaç duyulan reçine hacmi belirlenir. Ardından da aşağıdaki gibi reçinenin konulacağı tankın boyutları belirlenir: 5-50 m/saat akış hızı sağlayabilecek bir tank çapı seçilir. Artan akış hızı beraberinde sertlik kaçaklarında da artış getirir. Servis operasyon kapasitesini azaltarak bu durum bazı limitlerde tutulabilir. (Şekil 6) Şekil Tele ise reçine yatak yüksekliği düzeltme faktörü verilmiştir. Burada verilen kaçak ve kapasite değerleri tavsiye edilen min. yatak yüksekliği olan 75 cm'ye göre verilmiştir. 125 UO H5 l:'00 :t2Ş 250 17& 300 Reçine yatak yüksekliği (cm) Şekil 7. Reçineyatak yüksekliğine göreoperasyonkapasitesi düzeltmefaktörü Daha derin yataklarda su yataktan aşağıya doğru indikçe artan su kalitesi sebebi ile kaçak miktarı daha düşük olur. Kapasite düzeltme faktörleri300cm lik yataklarakadar verilmiştir. Şekil 6 ve 7'deki faktörler göz önüne alınarak tank boyutlarının seçiminde son düzeltmeler yapılmalıdır. Ters akışkan yataklarda tasarım: İlk şekildeki kaçak bilgileridüz akışkan yataklar esas alınarak verilmiştir. Ters akışkan yataklı tasarımlarda ise kaçaklar çok düşük olduğu için (<lppm CaCO3'ün altında beklenir) bu grafik kullanılmamaktadır. Diğer düzeltme faktörleri ters akışkan yataklarda da aynen uygulanmalıdır. Genel Doğa Yayıncılık Teknik Kitapları No: 3 iklimlendirmeve Soğutma Sistemlerinde Otomatik Kontrol Yrd. Doç. Dr.HüseyinBulgurcu Fiyatı 15.-YTL./ 15.000.000.-TL. Kitap istekleriniz için Tel. : (0216) 327 80 10 Faks. : (0216) 327 79 25 E-posta : info@dogayayin.com Web : www.dogayayin.com ~ SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • SAYI 4 1SllN'J15-6263·02·X olarak daha düşük rejenerasyon seviyelerinde maksimumtuz etkinliği ve daha yüksek seviyelerde ise maksimum kapasite elde edilir. Tasarımcı bu kıstasları dikkate almalıdır. Önlemler: Performansı sürekli kılmak için, reçinenin ve ekipmanın kirlememesini sağlamak yani yumuşatıcıya temiz bam su temin etmek gerekir. Eğer ham sudaki demir seviyeleri yüksek ise, demiri ya polifosfat kullanarak stabilize ediniz ya ela yumuşatmadan önce oksidasyon veya filtrasyonile gideriniz. Reçinenin ömrünü uzatmak için yüksek klor seviyelerinden ele kaçınmak gerekir. Kaynak olarak Dowex Su Şartlandırma kitapçığı kullanılması sebebi ile örnek olarak Dowex ürünlerinden biri kullanılmıştır. Başka bir marka veya tip reçine kullanılmak istenildiğinde aynı grafiklerin değil, kullanılacak reçineye ait değerlerin kullanılması gereklidir. Kaynak: Dowex Water Conditioning Manual (www.dowex.com) ■ mı1 = T(KNIK ı<JTAPW f\.ıı:? 3
Dalgıç Pompalar ve Karıştırıcılar Dalgıç pompa ve karıştırıcı denilince ilk akla gelen isim olan Flygt, gerek ürün teknolojisi, gerekse üretim kapasitesi olarak market lideridir. Flygt'ın üstün nitelikli ürünleri, Türkiye'de sizlere ekonomik ve profesyonel çözümler sunan Anadolu Flygt'ın hizmet güvencesi ile ulaşıyor. Flygt ANADOLUFLYGTPOMPAPAZARLAMVAE TİCARET A.Ş. 2 · ITT lndustries zy ı-:,~/11<:t'ftvlforltlıı MerkezveTeknikServis İMES San.SitesiEBlok501.Sok.No:35 Y. Dudullu- Ümraniye/ İstanbul Tel.:(0216)4661240Pbx Faks:(0216)4661247 E-postaf:lygt@anadoluflygt.com.tr www.anadoluflygt.com.tr AnkaraBölge Müdürlüğü Reşit GalipCad.No:74/2G.O.P.Ankara Tel.:(0312)4476041Pbx Faks:(03124) 476826 E-postar:eha@anadoluflygt.com.tr ANAD(QLU FLYGT
mühendisce , COŞKUN MANÇUHAN coskun@ecoprotech.com EvimizdekTiehlikeli Atıklar (ET A) 5 on günlerde küresel ısınmanın etkilerinin Avrupa ülkelerinde, Amerika Birleşik Devletleri'ncle ve Çin'cle artarak görülmesinin, Kyoto Anlaşrnası'nı imzalamaktan ve uygulamaktan kaçanlara ders olmasını diliyorum. Bu sorunun azaltılabilmesi için fosil yakıt kullanımının düşürülebilmesi, bunun yerine yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının artırılması kaçınılmazdır. Ülkemiz yenilenebilir enerji kaynakları cennetidir. Örneğin, rüzgar enerjisinden elektrik üretimi kapasitesinin, bugün yurdumuzda kurulu toplam elektrik üretim gücünden daha fazla olduğu bilinmektedir. Bio-enerji konusunda yapılan çalışmalar uygulamaya clönüştürülebilse, nükleer enerjiye ihtiyaç kalmadan fosil yakıtlara ihtiyacımız giderek azalacaktır. Yenilenebilir enerji kaynaklarından birisi ele, özellikle büyük şehirlerde bertarafı ciddi sorun olan evsel katı atıklardır. Ayrıştırılmadan toplanan evsel katı atıkların sonradan ayrıştırılmasının maliyeti çok yüksektir ve geri dönüşümü çok zor olmaktadır. Geri dönüşümü yapılabilenlerin ele kirlenme nedeniyle kaliteleri düşük olmaktadır. Ayrıştırmanın kaynağında yapılması hem sonradan ayrıştırma maliyetini ortadan kaldıracak, hem de geri dönüştürülen malzemelerin değeri artacaktır. Kaynağında ayrıştırmanın gerekliliği, özellikle evsel tehlikeli atıkların oluşturacağı çevresel zararların önlenmesinde ortaya çıkmaktadır. ~ SU VE ÇEVRE TEKNOLOJiLERİ • SAYI 4 Birçoğumuz tehlikeli atıkların genellikle endüstriyel tesislerden kaynaklandığını düşünmektedir. Gelişmiş ülkeler öncelikle kendi çevrelerine zarar veren üretimleri gelişmekte olan ülkelere kaydırmaktadır. Yeri gelmişken belirtmekte yarar var; AB görüşmeleri başladıktan sonra birliğe üye ülkelere ihracat yapabilmek için, üretim tesislerinin her türlü atıklarını nasıl bertaraf ettiklerini belgelemeleri gerekiyor. Bunun farkında olanlar AB'ye girmektense çevreye zarar vermeyi tercih eder görünmektedirler. EVSEL TEHLİKELİ ATIKLAR Evsel tehlikeli atıklar, kullanımı ve atılması (çöpe atmak veya kanalizasyona dökmek) insan sağlığına ve çevreye zarar veren atıklardır. Bu atıklar çöpe atılmamalı yağmur-drenaj süzgeçlerine ve WC'lere dökülmemeli ve daha ela önemlisi kontrolsüz-yetkisiz kişilerce yakılarak ya ela başka bir yöntemle bertaraf edilmemelidir. Atığın "Tehlikeli" olarak nitelenebilmesi için özellikleri: Patlayıcı, parlayıcı, yüksek oranda yanıcı, oksitleyici, tahriş edici, zehirleyici, kanserojen, enfeksiyonlara sebep olma, solunduğunda veya deriye nüfuz ettiğinde kalıtımsal olmayan bozukluklara yol açan teratojenik ve mutajenik olma vb. Bu konuda detaylı tanımlar Çevre ve Orman Bakanlığı web sitesinden "Tehlikeli Atıkların Kontrolü" yönetmeliğinde bulunabilir. Bu maddeler motor yağları ve kullanılmış motor yağları, antifrizler, araba cilaları ve temizleyicileri, aküler, fren yağlan, şanzıman yağları, boyalar ve incelticileri, mobilya cilaları, gümüş parlatıcılar, koku gidericiler, sinek ve böcek öldürücü aerosol kutuları, fare zehirleri, lavabo açıcılar, ocak temizleme deterjanları, her türlü piller, çakmaklar ve çakmak gazı tüpleri, leke çıkarıcılar, aseton, ağaç ve bitki ilaçları, havuz kimyasalları, gaz tüpleri, yangın söndürücüler, tıbbi ilaçlar ve bunların kapları vb. olarak özetlenebilir. Evsel tehlikeli atıkların toplam evsel atıklar içinde oranı ağırlıkça %2'den fazla olmamasına rağmen çevre kirlenmesine katkıları çok fazladır. Burada sorumluluk atıkları üretenlercleclir, hepimizin kişisel sorumluluğu vardır. Evsel katı atıkların yönetilmesinde temel ilkeler: - Atıklar kaynağında ayrıştırılarak ETA riskleri en aza indirilebilir, - Atıklardan kaynaklanan çevresel zararın giderilmesi için yapılan harcamaları sebep olanın ödemesi, - Belediye ve çevre sorumlularına gelinceye kadar apartman ve site yöneticileri ve mahalle yöneticileri (muhtarlar) konuya ilgi göstermeli ve sorumluluk almalıdır, - Ayrıştırılmış atıkların usulüne uygun toplanması, geri kazanımı ve bertarafı belediyelerin ve Çevre-Orman Bakanlığı'nın yetkilendirdiği özel kuruluşların görevidir. Bu kuruluşların yaygınlaştırılması gereklidir.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=