Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 25. Sayı (Mart-Nisan 2009)

teknoloiileri ... İKİ AYDA BİR YAYINLANIR•MART- NİSAN 2009• YIL4 • SAYI25• 4,50TL• ISSN1305-5305• www.suvecevre.com -- d syg KATAI TIKDEPOLAMAALANI SIZINTSI ULARINA YÖNELİK ROCHEM ÇÖZÜMLERİ www.dogayayin.com il-KAB Diiıenlı Alık epolanıa Alanı

Pompalar • Vanalar • Sistemler Kseb~ Dünyanızın akışına yön veririz Göremediğimiz şeyler genellikle çok önemli şeylerdir. İnsan kalbi ve kan dolaşımı gibi: Dışarıdan görünmez, ama gerçekte çok önemlidir. KSB'nin yaptığı da aynıdır. Pompalarımız, vanalarımız ve sistemlerimiz dünya çapında pek çok insana su sağlar. Atık suyun işlenmesine, endüstrinin çalışmasına, enerji üretiminin artmasına ve daha fazla maden çıkarılmasına yardımcı olur. Ürünlerimiz iş ve günlük yaşamınızın sağduyulu bir biçimde akmasını sağlar, bunu farkedilmeden kolayca yapar. Yapabildikleri gerçekten şaşırtıcıdır. KSBPompa, Armatür San. ve Tic. A.Ş. Ankara:0312 4371175 (4 hat), lstanbul: 0212 2727172 pbx www.ksb.com.tr

Merkez Bostancı Yolu C

İçindekiler MART/ NİSAN 2009 SAYI: 25 54 60 6 20 24 26 34 sistem tanıtımı haberler su dünyası Ters Ozmoz Mambranları Sudan Neyi Ayırır, Neyi Ayırmaz? -1 makale TBMM Çevre Komisyonu Başkanı, Ankara Milletvekili Haluk Özdalga "Türkiye'nin Kyoto Protokolü'ne katılması bir reformdur" söyleşi ITTAnadolu Flygt Pompa Pazarlama ve Tic. A.Ş. Genel Müdürü Feyyaz Yumurtacı; "Dalgıç atıksu pompasını dünyada ilk icat eden firma Flygt'tır" söyleşi CTG PlanetTEKÇevre ve Arıtma Teknolojileri A.Ş. Kurucu Ortağı ve Direktörü Hürriyet Necdet Aydoğan; "Dönen Biyolojik Disk ünitemizle yüzde 80'ne varan enerji tasarrufu sağlıyoruz" 42 50 izlenim Pollutec 2008 Uluslararası Çevre Teknolojileri Fuarı Lyon'da yapıldı tesis tanıtımı YA-KAB Katı Atık Düzenli Depolama Alanı Katı Atık Depolama Alanı Sızıntı Sularına Yönelik Rochem Çözümleri ürün tanıtımı Wilo "Maxiprop" ve "Megaprop Dalgıç Karıştırıcılar"

Editör Akademik Danışmanlarımız Doç. Dr. İdil Arslan Alaton Prof. Dr. Hulusi Barlas Prof. Dr. Ekrem Ekinci Prof. Dr. M.Talha Gönüllü Yrd. Doç. Dr. Hüseyin Günerhan Prof. Dr. Selahattin incecik Prof. Dr. Filiz Karaosmanoğlu Prof. Dr. Mustafa Öztürk Prof. Dr. Ahmet Samsunlu Prof. Dr. Beyza Üstün Doç. Dr. Nuri Azbar Yayın Danışmanlarımız Güher Abacı Tolga Hikmet Balta Enis Burkut Uğur Dinçer Hüseyin Gezer Dr. Merih Kerestecioğlu Ufuk Malak Coşkun Mançuhan Dr. Sedat Özkol Bizde taraf olduk... TürkiyeKyotoProtokolü'nükabuletti T ürkiye'nin Kyoto Protokolü'ne katılmasının uygun bulunduğuna ilişkin kanun tasarısı Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu'nda kabul edildi. Artık Türkiye de taraf oldu. Bu protokol aynı zamanda Türkiye'nin tam üyelik müzakerelerini sürdürdüğü Avrupa Birliği müktesebatının da bir parçasını oluşturuyor. Meclis'in Kyoto Protokolü'nü kabul etınesiyle yeni bir aşamaya giren süreç; Türkiye'nin 2004 yılının Mayıs ayında 189. taraf olarak Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi'ni (BMİDÇS) kabul etınesiyle başladı. Kyoto Protokolü bugün dünyamızda iklim değişikliğine karşı sürdürülen küresel mücadelenin en önemli hukuki aracı durumunda. ABD ve AB'nin 2050 yılına kadar emisyon salımını yüzde 80'e indirme konusundaki kararları, dünyanın bütün sanayileşmiş devletlerinin adım adım emisyon salımlarını indireceği anlamına geliyor. Dolayısıyla protokolü imzalayan Türkiye'nin, bu gelişmelerin dışında kalma şansı olmayacak. Emisyon salımlarının indirilmesi de özellikle ülkemizde çevreci ve yeni teknoloji biçimlerinin artan bir şekilde günelemde olacağı anlamına geliyor. Gaz salımını azaltmak için ulaşımdan tarıma, ısınmadan sanayiye kadar bir dizi tedbirin yürürlüğe konulması gerekecek. Ancak konunun uzmanları, Kyoto'yu kabul eden Türkiye'nin 2012'ye kadar sayısal yükümlülük almasının zorunlu olmadığını dile getiriyor. Bu konudaki önemli isimlerden Meclis Çevre Komisyonu Başkanı Haluk Özdalga, "Türkiye'nin Kyoto Protokolü 'ne katılmasının bir reforın olduğunu belirterek, 2012 yılına kadar Protokolün Türkiye'ye maliyetinin sıfır olduğunu" söylüyor. Ancak yine ele Türkiye, 2013 tarihine kadar protokolün kapsadığı birçok konuda çalışına yürütıneye devam edecek. İşin maliyet tarafında ise konuyla ilgili somut rakamlar ortaya konulamıyor ol- Serpil Yavuz sa da, başta Bakanlık ol- serpilyavuz@dogayayin.com mak üzere birçok çevrenin tahminleri bulunuyor. Çevre ve Orman Bakanı Veysel Eroğlu, bu maliyetin 20 milyar dolar civarında olacağını öngörmüştü. Devlet Planlama Teşkilatı yaptığı bir çalışmada ise Kyoto'nun Türkiye'ye maliyetini GSYİH'nin yüzde 1037'si arasında olacağını açıkladı. Sonuçta, 2012 sonrasında bile olsa zorunlu bazı taahhütlerde bulunmamız gerekeceğini herkes kabul ediyor. Protokolü imzalayan ülkemizin uluslararası iklim değişikliği ile mücadelede çevreye karşı sorumluluklarını daha etkili bir şekilde yerine getireceğine ve çevreci gelişmiş teknolojilere çok daha kolay ve çabuk sahip olma imkanlarını yakalayacağına inanıyoruz. Önümüzdeki sayıda görüşmek dileğiyle ... Sahibive Sorumlu Yazıişleri Müdürü İsmail Ceyhan iceyhan@dogayayin.com AboneveOkurSorumlusu Diler Sunay abone@dogayayin.com Yapım - dsyg Yazıişleri Müdürü Serpil Yavuz serpilyavuz@dogayayin.com Yazıişleri Müdürü/TekniEkditör Berna Akın bernaakin@dogayayin.com ReklamGrupKoordinatörü Asrin Bakır Gerçek asrinbakir@dogayayin.com Grafik Altan Üren Elif Cankan Hicran Sopaoğlu SayfaDüzeni Hicran Sopaoğlu Ulaştırma ve Dağıtım Yavuz Erdoğan Baskı ve Cilt Altan Basım Ltd./ Aydın Avcı Yüzyıl Matbaacılar Sitesi / Bağcılar Tel: 0212 629 03 74 Yayınlayan: Doğa Yayıncılık ve İletişim Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti. Yönetim Yeri: Ali Nazım Sk No:30 34718 Koşuyolu-Kadıköy / İSTANBUL Tel: (216)327 80 10 Pbx. / Faks: (216) 327 79 25 internet: www.dogayayin.com lnternet: www.suvecevre.com E-posta: info@dogayayin.com Fiyatı: 4,50 TL Yıllık Abone: 25 TL ©2009 Doğa Yayıncılık ltd. Şti. ISSN: 1305-5305 2 ayda bir yayımlanır. Tüm Türkiye'de dağıtılmaktadır. Basın Kanunu'na göre yerel süreli yayındır. ~ SoktOl'OI Vayıncılaı l ,,ııJ OornoOi yosidir. ~ www.Hyad.org

Su Yönetimi K üresel iklim değişikliği ve küresel ekonomik kriz 21. yüzyılın en önemli sorunları. Çevrenin ve hayatın kaynağı olan su, küresel bir diğer sorun. Su yoksa hayat da yok. Dünyada hızla artan nüfus, tarım ve sanayileşme ile birlikte yaklaşık 1.2 milyar insan temiz kullanma suyu kaynaklarından yoksun. Milyonlarca insan ise temiz içme suyuna ulaşamıyor. Oysa evindeki musluklardan yeterli miktarda temiz suyu içebilmek her insanın doğal bir hakkıdır. Günümüzde temiz su eksikliği ve bunun yol açtığı hastalıklar yüzünden yılda 5 milyon insan ölmektedir. Bu sayı savaşlarda ölen insan sayısından daha çoktur. Neden su sorunu yaşanıyor? Küresel İklim Değişikliği: Dünyada her ülkenin suyla ilgili sorunları var. Küresel ısınmayla birlikte buzullar eriyor, dünyanın nemli bölgeleri daha fazla yağış alıyor, sel problemi yaşanıyor. Kurak bölgeler ise giderek daha az yağış alıyor ve daha çok kuraklaşıyor. Kurak yerlerde yağışlar azaldıkça baraj, göl, nehir gibi yeryüzü su rezervleri kurumaya yüz tutuyor, yeraltı su kaynakları beslenemiyor. Su ve iklim değişikliği arasında bir bağlantı var ancak kuraklık sorunu sadece iklim değişikliğine bağlı değil. Aslında su kaynakları yetersiz değil. Çevre Katliamları-Kirlilik: Ağaçlar ve bitki örtüsü yok ediliyor. Yağmur suyu artık toprakta tutulamıyor, hızla akıp gidiyor, yeraltı sularını besleyemiyor. Erozyon sonucu su ve toprak kaybediliyor. Diğer taraftan endüstriyel, tarımsal, evsel kirleticilerle temiz su kaynakları kirletiliyor. Bilinçsiz Su Tüketimi: Elbette kuraklığın sebepleri sadece küresel ısınma, çevre katliamları, kirlilik değil. Doğal döngüsünde su, yağışlarla bir miktar yeraltı sularına, sonrasında yeıyüzü sularına ve buharlaşma ile tekrar atmosfere döner. Küresel ısınmayla artan buharlaşma kaybı ve azalan yağış elbette kuraklıkta etkilidir ancak tarım, sanayi, evsel su tüketimine aynı şekilde kontrolsüz, bilinçsiz ve aşırı kullanıma devam edildiğinden su kaynaklarının azalması çok normaldir. Politikalar: Birleşmiş Milletler, dünyada 4 Su ve Çevre Teknolojileri • Sayı 25 • Mart-Nisan su sıkıntısı yaşanmasında yolsuzluklar ve kötü yönetimin, küresel iklim değişiklikleri kadar etkili olduğunu belirtmiştir. Özellikle gelişmekte olan ülkelerde teknik düzeyde yeterli uzman çalıştırmak yerine işi bilmeyenlerden oluşan siyasi kadrolaşmalar, denetim mekanizmasının yetersiz olması yanlış yatırımlarla maddi kayıplara yol açmaktadır. Ayrıca etkin bir su yönetiminin olmaması da suyun maliyetini arttırmaktadır. Etkin bir "Su Yönetimi" ile tüm bu sorunlar engellenebilir. Su yönetimi: Su kaynaklarını kirletmemek, su arzını, Berna Akın Çevre Mühendisi bernaakin@dogayayin.com tüketimini optimize etmek, su geri kazanımını maksimuma çıkarmak ve bunları yaparken en tasarruflu su teknolojilerini kullanmak dernektir. Dünyada mevcut su kaynaklarının o/o75'inin tarımsal sulama amaçlı kullanıldığı biliniyor. Bu nedenle tarımda açık sulama (salma sulama) yöntemi o/o100 terk edilip, kapalı (basınçlı) sulamada ise ileri bir teknoloji olan damla sulama uygulamalarına geçilmelidir. Nüfus artışıyla birlikte tarımsal ürünlere ihtiyacın artması doğaldır ancak iklim değişikliğini dikkate almadan yeıyüzü, yeraltı sularını tarımsal sulama bahanesiyle verimsizce kullanmamak gerekir. Endüstrilerde yeraltı ve yeryüzü sularınının kontrolsüz ve aşırı tüketimine sınırlama getirilmelidir. Şehir altyapılarında kayıp ve kaçaklar önlenmeli, evsel atıksular, yağmur sularından ayrı toplanmalıdır, atıksu arıtma tesislerinden çıkan arıtılmış sular, tarımsal sulamada kullanılmalıdır. Su kamusal bir ihtiyaç maddesidir, ticari bir mal değildir. Suyun sadece ekonomik değeri ile değil, bir yaşam hakkı olarak sosyal değerleriyle ele ele alınması gerekmektedir. Gelecek nesillere sağlıklı ve yeterli su bırakabilmesi için kaynakların çok iyi korunup, akılcı kullanılması gerekmektedir.

Schneider Electric uvijeo Citect Scada Tasarım Yarışması" ödülleri verildi E nerji yönetimi konusunda dünya devlerinden Schneicler Electric tarafından düzenlenen "1. Vijeo Citect Tasarım Yarışması"nın ödülleri 16 Şubat Pazartesi günü Ritz Carlton Oteli'ncle düzenlenen törenle sahiplerini buldu. Türkiye'cleki otomasyon sektörünün gelişimine katkıda bulunmak amacı ile Schneicler Electric tarafından düzenlenen Scacla tasarım yarışmasına 110 kişi başvurdu. 1.Vijeo Citect Yanşması'na birbirinden yaratıcı, fonksiyonel ve gerçekçi tasarımı yapmak amacıyla, farklı sektörlerden mühendisler, son kullanıcılar ve makine üreticilerinin yanısıra sistem entegratörleri katıldı. Jüri üyelerinin titiz değerlendirmesi sonucunda, ilk üç derecenin sahiplerine ödülleri Ritz Carlton Oteli'ncle düzenlenen törenle takdim edildi. Törende birincilik ödülünü MAY Sistem Mühendislik'ten "İzmit Bölgesi Su İzleme Projesi" ile Mert Konu, ikincilik ödülünü "Demir Çelik Fabrika Otomasyonu Projesi" ile Hasan Selçuk Kaçar, üçüncülük ödülünü ise Mees Otomasyon'clan "Fosfat Tesis Otomasyomı" ile Ali Gürle aldı. Konu ile ilgili değerlendirme yapan Schneicler Electric Pazarlama Direktörü Uğur Oktar, otomasyon sektörüne sağladıkları katkı ve gördükleri yoğun ilgiden dolayı son derece memnuniyet duyduklarını dile getirerek, "Vijeo Citect Tasarım yarışması ile sektörde bir ilki gerçekleştiriyoruz" eledi. Oktar aynca, yarışmayı en kısa süre içinde üniversite öğrencileri için ele düzenleyeceklerini sözlerine ekledi. Ödül töreninde birinciye Nasa seyahati, ikinciye eliz üstü bilgisayar ve üçüncüye ise cep telefonu hediye edileli. Schneider Electric yeni teknoloji performans sistemlerini de tanıttı Schneicler Electric, yarışma ödül töreni öncesinde, "AMPLAMES" (Manufacturing Execution System) sistemlerini ele uygulamalı olarak tanıttı. AMPLAsistemi tesislerde maliyet, eneıji ve zaman tasarrufu sağlıyor. AMPLA, tesislerin sistematik bir şekilde üretim kayıplarını engelleyerek, mevcut kaynaklarla en verimli şekilde çalışarak maliyet, enerji ve zaman tasarrufu sağlıyor. Citect Avrupa İş Geliştirme Müdürü Alison Koh'un tanıttığı "MES AMPLA Çözümleri" özellikle çimento ve madencilik sektöründe uygulama alanı buluyor. Bu sistem sayesinde, tesislerin üretim maliyetleri azaltılarak, karlılık iki kat arttınlabiliyor. Schneicler Electı·ic AMPLA Sistemi, Çimento ve madencilik gibi, enerjinin yoğun olduğu sürekli proseslerde, üretimdeki performans kayıplarını % 50'ye varan oranlarda azaltarak, 1 yıl gibi bir sürede % 15'lere varan performans artışı sağlıyor. Prosesler ile yönetimsel programlar (ERP-Enterprise Resource Planning) arasında gerçek zamanlı bilgi geçişi görevi yapan MES AMPLASistemi, çeşitli modüllerden oluşuyor ve tesislerde en ekonomik şekilde uygulanabildiği gibi, 6 ay gibi kısa bir süre içerisinde yatırım maliyetlerini geri kazandırıyor. Wilo,Dortmund'luyetkilileri istanbul'da ağırladı W ilo, Dortmund Sanayi ve Ticaret Odası, Dortmund Belediyesi Ekonomiyi Teşvik Ajansı ve yine Dortmund'dan, işadamları, yerel politikacılar ve gazetecilerden oluşan 50 kişilik bir heyeti istanbul'da ağırladı. Wilo A.Ş. Genel Müdürü Ercüment Yalçın'ın yanı sıra Wilo'nun üst düzey yöneticilerinin ev sahipliği yaptığı program çerçevesinde, Wilo'nun referans projeleri arasında yer alan Astoria Alışveriş Merkezi de ziyaret edildi. Heyete burada kullanılan pompalar hakkında Astoria Alışveriş Merkezi Teknik Müdürü Tekin Kaysı tarafından bilgi verildi. Dünya pompa liderlerinden Wilo, AB'nin Doğu Avrupa bölgesinde genişlemesiyle birlikte önemli bir lojistik ve teknoloji merkezi konumuna gelen Dortmund ile ilişkilerini güçlendirmeyi hedefliyor. 1 6 Su ve Çevre Teknolojileri • Sayı 25 • Mart-Nisan

Çözüm parmaklarınızın ucunda © Copyright 2009 ABB Suyun yaşam döngüsündAeBBteknolojileri. Su bulunduğumuz ekosistemiçinönemlbi irkaynak olmanın yanısıra üretkenliğin de başlıca unsuruduAr. BB, yaklaşık 50 yıldır, lOO'defnazlaülkedebinlercseutesisvi e şebekesi içinürün,sistemveservis sunmaktadır. ABBs u alanındaki uzmanlığı ilesuyun yaşam döngüsiüçindyeeralantümfaaliyetlerkdoemplçeözümleüreterek, müşterilerinin gereksinimlerçinöezümbulmakta yardımcı olur. GüçveotomasyotneknolojilerindüenyaliderAi BBe,ndüstrvie altyapı sektöründeki müşterilerinin performanslarını artırırken, çevreyeetkilerini azaltmalarına olanak sağlar. Sizleri fuar standımıza bekliyoruz. DünyaSuForumu16-22 Mart2009 İstanbul - StandNo.1620 www.abb.com/water Power and productivity for a better wor!d TM il .,

TamOtomatik TamamenSentetik ARKAL DenizSuyu Filtreleri 10 m3/saat -5000 m3/saat dURKUT SU TEKNİGİ LTD.ŞTİ. Tel: (0232) 486 23 23 (pbx) Fax: (0232) 486 24 24 www.burkut.com.tr info@burkut.com.tr ı İstanbul Beykoz'da (Paşabahçe) derin deniz deşarjı başladı A ker İnşaat Ticaret ve Sanayi A.Ş.'nin yapımını gerçekleştirdiği "Paşabahçe Atıksu Arıtma Tesisi ve Derin Deniz Deşarjı" sisteminin açılışı 1 Şubat 2009 tarihinde gerçekleştirildi. İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) tarafından Aker İnşaat Ticaret ve Sanayi A.Ş.'ye yaptırılan tesis, İstanbul Boğazı'nın kirliliğinin önlenmesinde önemli bir rol oynayacak. 570.000 m3/gün kapasiteli olarak inşa edilen tesis yaklaşık 2.000.000 nüfus yoğunluğunu karşılayacak şekilde boyutlandırıldı. Çavuşbaşı ve Beykoz-Paşabahçe alt havzalarından gelen atıksu, tesis için ayrılan yaklaşık 33.000 m2'lik arazi içerisinde arıtılarak İstanbul Boğazının en derin noktası olan (-72) metre derinliğindeki talveg hattına deşarj edilmektedir. Paşabahçe Atıksu Arıtma ve Derin Deniz Deşarjı Tesisi; • Kaba ve İnce ızgaralar, • (-25) metre deniz seviyesinin altına inşa edilmiş Terfi Merkezi, • Havalandırmalı Kum Tutucu, • Koku Kontrol Binası, • Kara boru hattı ve • Deniz Deşarj Boru Hattı'ndan oluşuyor. Atıksu, arıtıldıktan sonra 720 metre uzunluğundaki 2200 mm çaplı çelik borudan oluşan kara hattı ile denize ulaşmakta ve 450 metre uzunluğundaki 2172 mm iç çaplı boru ile İstanbul Boğazı'nın (-72) metre derinliğine ulaşmaktadır.

HACH LANGE Laboratuvar Elhazları DR2800VISSpektrofotometre HQd Ölçüm Cihazı DRS000UV-VISSpektrofotometre PocketColorimeter il Test Kimyasalları DR890Fotometre HACHLANGETürkiyeolaraksu analizsistemlerindeen son teknolojiyi, en uyQunfiyatlarlave sürekliservis desteğiyle sizlere ulaştırıyoruz. Laboratuvaranalizlerindekiüstündeneyimimizve uyQulamanıza özel analizsistemlerimizleiçmesuyu, atık suve prosessuyunda ihtiyacınız olan tüm çözümlere ulaşabileceğiniz tek kaynak olarakhizmetinizdeyiz. • m JL550:C-TN AnaHzörü ~-- . ~-- HACHLANGESUANALiZSiSTEMLERLiTD. ŞTİ. Hilal Malı. 75.Sok.Arman PlazaNo: 9/A TR-06550Çankaya/ANKARA Tel:-t90(0)312440 9898 Faks:-t90(0)312442 11Ol bll~l@hach-lansıe.conı.tr www.hach-laıı~e.conı.tr LT200 Termoreaktör 2100 AN Türbidimetre c@@ı LANGE~ UNITED FOR WATER QUALITY

TamOtomatikTers Yıkamalı TamamenSentetikArkal IK EŞ J S Filtresi ~URKUT SU TEKNİGİ LTD. ŞTİ. Tel:(0232) 486 23 23 (pbx) Fax: (0232) 486 24 24 www.burkut.com.tr info@burkut.com.tr :2 Urla Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi hizmete girdi - • 1 zmir Urla Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi düzenlene törenle hizmete alındı. lzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, törende yaptığı konuşmada, Urla'daki Büyükşehir Belediyesi yatırımlarının 50 milyon Lira'yı bulduğunu belirterek, "Urla'nın denizini kurtardık" dedi. Başkan Kocaoğlu şunları söyledi; "İZSU Urla'ya bugüne kadar 1 milyon 189 bin TL yatırım yaptı. Bugün hizmete aldığımız arıtma tesisinin maliyeti 4 milyon 390 bin TL, imalatı devam eden İZSU yatırımlarının toplamı 11 milyon 424 bin TL, ayrıca 26 milyon TL'lik yatırımla da Urla'nın 500 kilometrelik içme suyu şebekesini yenileyeceğiz ve 1.5 yıl içinde tamamlayacağız. Böylece 38 milyon 614 bin TL'lik yatırım yapmış olacağız. Fen İşleri Daire Başkanlığımız da Urla'ya 12 milyon TL'lik yatırım gerçekleştirdi. Yani İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin 1 milyar 650 milyon TL'lik yatırımının 33'te birini, Urla'nın temel sorunlarını çözmek için harcamış olacağız." 100 bin kişilik Urla Biyoloijik Atıksu Arıtma Tesisi, Urla merkez, İskele, Çeşmealtı, Zeytinalan ve Kabalak yerleşim yerlerinin atık sularını arıtacak. Grundfos, "S. Dünya Su Forumu" sponsoru oldu G rundfos, bu yıl İstanbul'da 16-22 Maıt 2009 tarihleri arasında düzenlenen "5. Dünya Su Forumu"nun sponsoru oldu. Dünya Su Konseyi tarafından her üç yılda bir, ev sahibi ülkenin yetkilileri ile sıkı işbirliği yapılarak düzenlenen Dünya Su Forumu, su sorunlarına çözüm bulmak için, küresel işbirliğine doğru atılmış en önemli adımlardan biri olarak değerlendiriliyor. Konuyla ilgiliGrundfos'tan yapılan açıklamaya göre, "Dünya genelinde yeraltı su temini, evsel su temini, dozlama ve çevresel uygulamalar konularında pompa çözümleri sunan Grundfos, sorumluluğunun farkında olarak 5. Dünya Su Forumu'nu desteklemektedir" denildi. Gnındfos ayrınca forum kapsamında, 18 Maıt Çarşamba günü 14:30-15:30saatleri arasında bir de etkinlik düzenliyor.

1 1 1 ISTANBULTiCARETOOASI T 5 E K "2004 BAŞARIU KOB!" . . Yan,ması l.lik odulı.l , .. ~. www.artas.com. tr Cihannuma Mahallesi Bostancıbaşı Sok. No:10 34353 Beşiktaş, lstanbul T: [021212594719 pbx F: [021212619240 E, info@artas.com.tr BRIOGING OIVIOES FORWATER Prosesve içme Suyu Arıtma Tesisleri o On Arıtma o Filtrasyon o Yumuşatma o Arsenik Giderimi o Demineralizasyon o Membran Teknolojileri [UF, MF, RO, NF] o EDI Atıksu Arıtma Tesisleri o Fiziksel Arıtma o Kimyasal Arıtma o Biyolojik [Aerobik, Anaerobik] Arıtma o MBR Katı Atık Bertarafı o Katı Atık Yakma ve Deponi Tesisleri o Çamur Tasfiyesi BiyogazDepolamave YakmaTesisleri Baca Gazı Yıkama, DesülfürizasyonTesisleri

YA-KAB "Entegre Katı Atık Yönetim Sistemi Projesi" 2. Çalıştayı Silistre'de yapıldı YA-KABYalova İçin Bölgesel Entegre Katı Atık Yönetim Sistemi Geliştirilmesi Projesi 2.Çalıştayı 9-11 Şubat tarihlerinde Bulgaristan'ın Silistre şehrinde gerçekleştirildi. Çalıştay'a; Yalova Üniversitesi Rektör Yardımcısı Proje Danışmanı Prof. Dr. Filiz Karaasmanoğlu, YA-KABMüdürü Hakan İlaslan, Kimya Mühendisi Mehmet Selçuk Meıt, Proje Koordinatöıü Şefika Albayrak Gümüş ve Silistre Belediye'sinden çok sayıda uzman personel katıldı. 9 Şubat 2009'da Silistre Belediyesi'nde gerçekleştirilen toplantıda İspanya-Bulgaristan oıtaklığındaki Silistre için bölgesel katı atık yönetim sisteminin geliştirilmesi amaçlı proje hakkında bir sunum gerçekleştirildi. Bu projenin amacının atık yönetiminde yerel bir yapı oluşturmak olduğu dile getirdi. 10 Şubat 2009'da "SilistreRainbow Bölgesel Katı Atık Düzenli Depolama Alanı" da ziyaret edilerek, tesis müdüıü Yardan Efremov'dan bilgi alındı. 11 Şubat tarihinde de SilistreBelediyesi Belediye Başkan Yardımcısı Veselin Andreev ile bir toplantı düzenlendi ve toplantıda hem Yalova hem de Silistre katı atık yönetimi hakkında bundan sonra yapılabilecek projeler taıtışıldı. Tetra Pak, kutu dönüşümüyle 7.1 milyon TL katkı sağladı • 1 zmir'deki Tetra Pak Fabrikası, 2008 yılında dünyadaki 43 Tetra Pak fabrikası arasından, içecek kutusunun geri dönüşümü konusunda 6.'ncı, eneıji verimliliği konusunda 1. sırada yer aldı. Tetra Pak, Türkiye'de ı 7 bin ton içecek kutusu geri dönüşümünü gerçekleştirerek, bu yolla ekonomiye 7 milyon 100 bin TL'lik katkı sağladı. İçecek kutularının yüzde 4l'ini geri dönüştürebildiklerini belirten Tetra Pak Çevre Müdüıü Ferit Ekmekçioğlu, 2003-2008 yılları arasında Tetra Pak'ın İzmir Fabrikası'nda üretimin, yüzde 35.4 aıttığını buna rağmen toplam enerji kullanımının yüzde 27.7, su kullanunı ise yüzde 33 azaldığını söyledi. Flottweg AG - Ge www.flottweg.com

ATIKSU GERİ KAZANIM TEKNOLOJİLERİ ULTRAFILTRASYON MEMBRAN BIOREAKTÖR NANOFIL TRASYON TERS OZMOZ YAĞ -SU SEPERASYONU DENiZ SUYUNDAN iÇME VE PROSES SUYU TEMiNi İÇME SUYU ARITMA SİSTEMLERİ DEMiR -MANGAN GiDERiMi ARSENiK GiDERiMi AĞIR METAL GiDERiMi BOR GiDERME PLC KONTROLLÜ DEMINERALIZASYON TERS OZMOZ SiSTEMLERi e Daha iyi bir hayat için entegre çözümler sunar. RO Membran - Reçine - Aktif Karbon - Debimetre - Polielektrolit - RO Kimyasal TOLEM ÇEVRETEKNOLOJiSi LTD. ŞTI. Fevzipaşa Cad. Günel Plaza No: 57/8 K. Bakkalköy Kadıköy / lstanbul T: +90 216 574 82 14 (Pbx) F: +90 216 574 82 16 bilgi@tolemaritma.com www.tolemaritma.com 1

İzmir arsenik arıtma tesisinin otomasyonunuABCEnser yaptı 1 • 1 zmir içme suyu arsenik arıtma tesisinin otomasyon işleri, ABC Enser şirketi tarafından yapıldı. lzmir'de 3.000 it/sn (270.000 m3/gün) kapasite ile kurulan dünyanın en büyük içme suyu arsenik arıtma tesisinin tüm elektrik ve otomasyon işleri ABC Enser şirketi tarafından yapıldı. Arsenik dünyanın bir çok bölgesinde yeraltı su kaynaklarını kirleten bir madde. Orta Avrupa ve Güney Amerika olduğu gibi Türkiye'de de önemli bir yeraltı suyu sorunudur. İçme sularında kabul edilen maksimum arsenik miktarı 1 o mg/lt olmak zorundadır. Son yıllarda kuraklıklar sebebiyle içme suyunun önemli bir kısmını Göksu ve Sarıkız havzalarından sağlayan İzmir, bu kaynaklard~ arsenik oranının yüksek olması nedeniyle sorun yaşıyordu. Arıtma işlemi sonucunda 50 mikrogramın üzerinde olan arsenik miktarı 1 o mikrogram seviyesinin altına indirilmiş ve suyun tamamı değerlendirilerek sadece yoğun miktarda arsenik içeren kekleştirilmiş çamur atık haline getirilmiştir. Elektrik işleri kapsamında; • Tesisin 34.5 kW OG enerji nakil hattından beslenmesi, • 2000 kW Trafo, ana dağıtım ve kompanzasyon panosu, • 3 adet 700 kW'lık dizel jeneratör ve senkronizasyon panosu, l 14 Su ve Çevre Teknolojileri• Sayı 25 • Mart-Nisan • 11 adet 110 kW'lık pompa yumuşak yol verme panosu, • Her biri 4 adet filtre tankından oluşan 32 adet filtre grubunun güç panosu, • Geri yıkama sularının fiziksel ve kimyasal arıtma tesisinin güç panosu, • Tesis binalarının ve çevresinin aydınlatılması, • Yıldırımdan koruma ve topraklama sisteminin kurulması bulunmaktadır. Otomasyon işleri kapsamında ise; • Jeneratör senkronizasyonu ve şebeke ile jeneratör değerlerinin takibi, • Depo seviyelerine bağlı olarak pompaların kontrolü, • Filtre gruplarının proses değerlerine bağlı olarak otomasyonu, • Geri yıkama suyu arıtma sisteminin otomasyonu, • Bütün prosese ait değerlerin izlenmesi, kaydedilmesi, raporlandırılması ve web üzerinden takibi şeklindedir. Otomasyon sisteminde sırasıyla pompa istasyonu, filtre grubu ve geri yıkama arıtma sisteminde olmak üzere toplam 3 adet Hitachi'nin ethernet çıkışlı PLC'leri kullanılmış ve Movicon'un Scada programıyla görsel takibi yapılmıştır. PLC'ler F/O ile haberleştirilmiş ve ethernet üzerinden Scada sistemine bağlanmıştır. Sistem PLC dışında çeşitli lokal panolardan ayrıca manuel olarak da çalıştırılabilmektedir. Scada bilgisayarına bağlı olan bir projeksiyon ile proses akışı görsel olarak takip edilmekte ve Movicon'un web tabanlı yapısı sayesinde tesis dışında web üzerinden izlenebilmektedir. Schneider Electric Demirbağ markasını satın aldı E nerji yönetimi u~manı Schneider Electrıc, Demırbag Elektrik Malzemeleri San. ve Tic. Ltd. Şti. ile ortaklık anlaşması imzaladı. Bu anlaşmayla şirketin satış ve pazarlama faaliyetlerini Schneicler Electric'in kurduğu, DMR Demirbağ Elektrik Malzemeleri Tic. AŞ şirketi yönetecek. Konu ile ilgili değerlendirme yapan Schneider Electric Türkiye Genel Müdürü Turhan Turhangil, "Schneider Electric olarak, marka haklarını satın aldığımız Demirbağ'ın pazardaki mevcut varlığını devam ettirerek daha da güçlenmesini hedefliyoruz. Bu yatırım Türkiye ekonomisinin dinamizmine ve Türk insanının katma değerine olan güvenimizin ele göstergelerindendir. Zorlaşan ekonomik koşullar altında da yatırımlarımıza devam edeceğiz" eledi. DMR Demirbağ Elektrik Malzemeleri Tic. A.Ş. şirketinin yönetimini, Schneicler Electric üst düzey yöneticilerinden Mehmet Ali Keçiciler üstleneli. Demirbağ ailesine ait olan Demirbağ Elek. Malz San. Tic. Leci. Şti.'nin ise, aynı adla üretim faaliyetlerine devam edeceği bildirildi.

1 TORAY1 .. MEMBRANEUROPE --~ ....: -·===-=-=-==- ----- - UlTRAFIITRliSYON MEltfflANLAR TURAKYALITESnlEtT-IYE'D -,1.-,1. WAVE CYBER ~~ P A E S S U Fi E V E $ S E L S 1 TORAY1 MfMWNISRAIOPt Fulya Mahallesi Fulya Caddesi Pehlivan Sok. Özpolat Apt. Açelya B Blok No:18/3 Mecidiyeköy/ŞİSLİ/İSTANBUL Tel: +90 212 272 09 67 Faks: +90 212 272 09 70 www.triowater.com trio@triowater.com tRi ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ A.Ş.

Filtrasyonda yıllara dayanan uluslararası tecrüb.e.. ZerenFiltre, kurulduğu yıldan bugünekalitelüirünük, aliteli hizmetlseunmaprensibilie hizmetinizdedir. ÜRÜNLERİMİZİN KULLANILDIĞI SEKTÖRLER; • MermeGr, ranivt e Doğaltaş • SeramivkePorselen FİLTRE BEZ TİPLERİMİZ; • EndüstriyvelEvsel Atıksu Arıtma • Polipropilen • Polyester • Polyamid • Pamuklu • Polietilen • İğneli Keçe Tesisleri • Kimy•a İlaç • Gıda • Yağ • Meta•l Maden •Alüminyu•mOtomotiv •TekstiDl okumvaeBoyama • Biodize•lEnerji EREN TEKSTİL İMALAT PAZARLAMSA N. TİC. LTD. ŞTI. ,-.,erl<MezahallesHiurriyet Bulvarı No237 YakupluB,.Çekmec/ e1ST. el.:02128766377-78- 8758030 Fax:02128766379 rilv -mail:inlo@zerenfiltre.co-mweb:www.zerenfiltre.com tü~ T ııı:ım:mı a:ııııaı Haberler Toray Ultrafiltrasyon Membranları Türkiye'de 'TORAY' """""'""°" TRİO Çevre Teknolojileri A.Ş., "Toray Ultrafiltrasyon Membranları"nı Türkiye pazarına sundu. Toray Membrane Europe Türkiye temsilcisi ve distribütörü olan TRİO Çevre Teknolojileri, Toray ters ozmoz ve nanofiltrasyon membranlarından sonra Toray Ultrafiltrasyon Membranları"nı da müşterilerinin hizmetine sunmaya başladı. 0,02 µm (HFS Serisi) ve 0,01 µm (150 kDa) (HFU serisi) olarak iki seçeneğe sahip PVDF Hollow fiber Toray filtrafiltrasyon modülleri, yüksek verim ve yüksek membran alanına (72 m 2 ) sahip olarak dışarıdan içeriye doğru filtrasyon özelliğine sahip. Geri yıkama veriminin çok önemli olduğu ultrafiltrasyon prosesinde, bu şekilde içeriden dışarıya bir geri yıkama prosesi ile hem geri yıkama verimi arttırılmış hem de geri yıkama için gerekli akı ve basınç miktarı düşürülmüştür. Polyethersulfone bazlı modüllere oranla 1,5 kat daha az geri yıkama debisi ve 1,5 - 2 bar daha düşük basınç gereksinimi sağlıyor. Ayrıca geri yıkama prosesinde, kimyasal olarak sadece klor gereksinimi ile de kurulumda ve işletme de büyük avantaj sağlıyor. Bu da işletmede, sistemin verimini arttırmakta ve yüksek akı-membran alanı ile çalışıldığı için ilk yatırım maliyeti ve işletme maliyetini düşürmektedir. En verimli ultrafiltrasyon membran materyallerinden biri olan PVDF bazlı Toray ultrafiltrasyon modülleri, ham maddesi gereği, oksitleyiciler ve kuvvetli asidik gibi maddelere karşı yüksek kimyasal dayanıklılığa ve Toray'ın üretim kalitesi sayesinde, uniform delik çapı dağılımı ve yüksek mekanik fiber kuvvetliliğine sahip ...

"Her.damlada socumluluk" ~AVRASYA VMAKINA ~Yf ~~ya f Gf 1 • Ege Anallz L■ borııuvırı J-vrasy\ 1 1\1 5 AA T bioAm@

WestfaliaTürkiye "10. Kuruluş Yılı"nı kutluyor 1893 yılında Almanya Oelde'de kurulan ve dünya liderlerinden biri haline gelen GEA Westfalia Separator, Türkiye'de GEA Westfalia Separatör San. ve Tic. Ltd. Şti. olarak kuruluşunun (05 Ocak 1999) "10. Yılı"nı kutluyor. Westfalia Separator Türkiye, 11 O yılı aşkın GEA Westfalia Separator mühendislik tecrübesiyle, Türkiye'de de müşterilerden gelen talepler doğrultusunda mevcut proseslere, yeni geliştirilmiş ve optimize edilmiş alternatif çözümler sunmaya devam ediyor. Westfalia Separator, 1999 yılında İzmir'de kurulmasının ardından 2003 yılında da İstanbul Satış Ofisi'ni açtı. Ayrıca Ege Serbest Bölgesi'nde santrifüj separasyon teknolojileri konusunda Türkiye'de ilk ve tek olan "Tam Yetkili Tamir Bakım Atölyesi" tesisini de kuran Westfalia, burada müşterilerine 1 O yıldır doğrudan yerinde, hızlı ve güvenilir biçimde servis ve orijinal yedek parça hizmeti veriyor. GEA Westfalia Separator Türkiye Genel Müdürü Serdar Gez, geçen 10 yılda en iyi teknolojiyi, en uygun maliyetle müşterilerine sunmanın haklı gururunu yaşadıklarını belirterek, verdikleri destek ve güvenle bugünlere gelmelerinde büyük rol oynayan tüm müşterilerine ve iş ortaklarına firma olarak teşekkür ettiklerini söyledi. GEA Westfalia Separator Türkiye'nin, 35 kişilik kadrosunun dinmeyen coşkusu ve çalışma azmiyle, bundan sonra da yaptığı işler ve kazanacağı ortak başarılarla tüm müşterilerinin güvenine layık olduğunu ispat etmeye devem edeceğini vurgulayan Serdar Gez, GEA Westfalia Separator'ün Türkiye'deki yeni yatırım çalışmalarının dünyadaki ekonomik krize rağmen devam edeceğini söyledi. İçme Suyu Paket Arıtma Ünitesi Demir, Manganve Arsenik Giderimi Kullanım Yerleri ; • Kimyasal veya sarf malzemesi kullanmadankesintisizfiltrasyon • NTU, SDIve TSSgiderimi • Ters Ozmoz ve diğer membran üniteleri için ön filtrasyon • Demir, Mangan ve Arsenik giderimi • Cryptosporidiumve Giardia cystsbakterilerinin giderimi • Minimum alanda maksimum kapasite TIMEX FİLTRASYON VE SU SİSTEMLERİ ODTÜ-TEKNOKENT Silikon Bina Ofis No:34 06531 Ankara/TÜRKİYE Tel: +90 312 210 10 40 Fax: +90 312 210 10 61 info@timex.com.tr www.timex.com.tr l 18 Su ve Çevre Teknolojileri • Sayı 25 • Mart-Nisan

ABEL: BREDEL: FIP: DEGREMONTTECHNOLOGIES: JESCO: LUTZ: PFPUMPEN: VAG: WILDEN: Diyaframlı ve Pistonlu Çamur Transfer Pompaları, Filtre Pres Pompaları Peristaltik Pompalar Plastik Vana ve Debimetreler, Dijital Akışölçerler Çamur Kurutma Sistemleri Dozaj Pompaları, Plastik Manyetik Santrifüj Pompalar, pH ve Klor Kontrol Üniteleri Varil Pompaları Burgulu Pompalar Çek, Kelebek, İğneli ve Sürgülü Vanalar, Vantuzlar, Basınç ve Akış Kontrol Vanaları, Kanal Kapakları Hava Tahrikli Çift Diyaframlı Pompalar Metrans Makina Endüstrisi Ürünleri San. ve Tic. A.Ş. 1. Esensehir Mah, Baraj Yolu Cad, Karakas Sok, No:17, 34775, Y. Dudullu, lstanbul, Türkiye Tel: (0216) 540 67 67 / Faks: (0216) 540 56 96 www.metrans.com.tr

Enis Burkut enis@burkut.com.tr Ters Ozmoz cihazının ana malzemesi olan mambran, suda bulunan ve su olmayan malzemelerin çoğunu sudan ayırır. Ancak ters ozmoz mambranlarının sudan ayıramadıkları da vardır. 20 Su ve Çevre Teknolojileri• Sayı 25 • Marl•Nisan Ters Ozmoz Mambranları Sudan Neyi Ayırır, Neyi Ayırmaz? -1 ABD - California'da bulunan San Diego Üniversitesi'nin destekleri ile 45 yıl kadar önce ayni bölgede gelişmiş olan "Ters Ozmoz Mambran Tekniği" bugün tüm dünyada aranan ve çok kullanılan bir malzeme oldu. Kötü kaliteli sulardan, hatta deniz suyundan dahi içme suyu üretiminde kullanılan bu teknoloji insanlık için önemli bir buluş sayılıyor. San Diego'da bulunan bir Ters Ozmoz (TO) mambran fabrikasında almış olduğum mambran eğitimi ve 1990 yılından bu yana ülkemiz sanayiine kurmuş olduğumuz TO cihazlarından kazandığımız pratik bilgilerin bazılarını okuyucularımız ile bu yazımızda paylaşacağız. Yazımızın maksadı TO sektörü ile yakından ilişkisi olmayan okuyucularımıza TO mambranları konusunda fikir vermektir, onun için bu yazıda yalnızca pratik bilgiler vereceğiz, konunun teorik tarafına hiç değinmeyeceğiz. Yazımızda kullanacağımız bazı birimleri ve tabirleri hatırlayalım • Mikron µ = 0,001 mm • Mikro Siemens/ cm = µS/ cm: Suyun elektrik iletkenliğini ölçen birim • ppm (part per milllion) = milyonda bir birim = ıng/litre = gram/m' • ppb (parte per billion) = milyarda bir birim = mikrogram/ litre = miligram/m' • Toplam Çözünmüş Madde (TÇM) - İngilizce (TDS): Su içinde çözünmüş olarak bulunan mineraller. • Ham Su: TO cihazına giren işlenmemiş su. • TO Üretim Suyu: TO

< 1 Piomak, Mayıs 1992 yılından buyanaEndüstriyTeel sislerdEel,ektromekanik uygulamalkaornusundaanahtaterslimhi izmevtermektedir. Bugünekadar yetişmiş iş gücünvüebilgibirikiminiçi mesuyu, atıksu arıtma vesutemintiesislerüizerinde yoğunlaştıran Piomak; • SuTesisle•riOtomasyo•nSCAD•A Elektrik konularında birçokprojeye başarıyla imza atmıştır. www.piomak.com

mambranlarını geçen ve içindeki maddelerin çoğunu Ham Su tarafında bırakan, TÇM değeri düşük iyi kalitede su. • TO Atı.ksuyu (konsantre): Ham sudan TO mambranı iyi suyu ayırdıktan sonra geri kalan ve dışarı atılan, TÇM değeri yüksek su. • İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik: 17. 02. 2005 tarihli Resmi Gazete'cle Sağlık Bakanlığı tarafından yayınlanmış olan 25730 Sayılı Yönetmelik. Bu Yönetmelik Avrupa Birliği'ncle kullanılan yönetmelik ile ayni değerlere sahiptir. TO Mambran Türleri TO mambran türleri çok geniş bir yelpazedir. Bu yazımız okuyucuya fikir veımek üzere kaleme alındığı için bu yazıda yalnızca iyi su üretiminde çok kullanılan üç tür TO mambranına yer vereceğiz. Aşağıda tarif edeceğimiz bu üç tür mambran piyasada "Düşük Basınç Mambranı", "Yüksek Basınç Mambraru" ve Deniz Suyu Mambranı" olarak adlandırılır. Mambran üretimi yapan fabrikalar su üretimi için bir çok tür mambran "Ters ozmoz mambran biriminin kesiti" 22 Su ve Çevre Teknolojileri • Sayı 25 • Mart-Nisan üretirken, su dışındaki başkaca sıvılar için de (süt gibi) TO mambranlan üretiyorlar. Burada yalnızca üç tür mambranı ele alacağız. TO mambran üreticilerinin her mambran için hazırlamış olduğu bilgi sayfalarında, mambranların sudaki mineralleri % 98 - % 99 kadar ayırdıkları yazılıdır. Laboratuvar bilgileri olarak bunlar doğrudur. Ancak, bir TO cihazı tasarlanırken bu bilgileri olduğu gibi kullanmak doğru olmaz. Çünkü, bir TO cihazı genelde birbirini takip eden bir çok TO mambranınclan oluşur ve cihaz içindeki ikinci ve daha sonraki TO mambranları, bir önceki TO mambranının attığı daha yüksek TÇM içeren suyu kullanır. Dolayısıyla her bir mambrana verilen suyun kalitesi ilk mambrana girene kıyasla daha çok miktarda TÇM içerir. Sonuç olarak, biz aşağıdaki pratik bilgileri müşterilerimize veririz. • "Düşük Basınç Mambranı" olarak adlandırdığımız TO mambranları, ömürlerinin ortalarına geldiğinde 8 - 12 bar basınçlarda çalışır ve suda bulunan maddelerin % 90 kadarını sudan ayırır. Örneğin, TÇM miktarı 1000 mg/litre olan bir kuyu suyundan, düşük basınç maınbranları ile TÇM değeri 100 mg/litre seviyesinde bir su üretilebilir. • "Yüksek Basınç Mambranı" olarak adlandırdığımız TO mambranları, ömürlerinin ortalarına geldiğinde 12 - 16 bar basınçlarda çalışır ve suda bulunan maddelerin % 97 kadarını sudan ayırır. Örneğin, TÇM miktarı 1000 mg/litre olan bir kuyu suyundan, yüksek basınç ınaınbranları ile TÇM değeri 30 ıng/litre seviyesinde bir su üretilebilir. • "Deniz Suyu Mambranı" 65 - 70 bar basınçlarda çalışır ve TÇM değeri 35.000 mg/litre olan Akdeniz suyundan TÇM değeri 350 - 400 mg/litre seviyesinde su üretebilir. "Suyun pH Derecesi"nin de TO mambranlarının "su olmayan madcleler"i sudan ayırma özelliği üzerinde rolü vardır. TO ınambranları genelde 5,5 -7,0 pH derecelerinde en mükemmel şekilde çalışırlar. Ancak, tabii suların pH derecesi genelde 7,0 değeri üzerindedir ve buna rağmen, çok özel bir su istenmediği durumlarda suyun pH derecesi değiştirilmeden TO tatbikatı yapılabilir. "Suyun Sıcaklığı" ela TO mambranlarının ürettiği suyun miktarı ve kalitesi üzerinde çok etkilidir. Bu sebeple, bir TO tasarımında muhakkak ham suyun en düşük ve en yüksek su sıcaklıklarını TO tedarikçisine bildirmek gerekir. Örneğin, su sıcaklığı 25 derece su ile günde 100 m3 su üreten bir TO sistemi, su sıcaklığı 20 dereceye düştüğünde günde 90 m3 su üretir. Ayni zamanda, su sıcaklığı düştükçe, TO üretim suyu daha az TÇM içerir. • • Yazının 2. böhimiinii öııiimiizcleki sayıda okuyabilirsiniz

akinA Endüstriyel Çöziiın Tedarikçiniz... ■ EMMECOM ETATRON STANDARPDUMP OMAC NETZSCH INMATEC 1 ■ www. idea I maki na. com

"Türkiye'ninKyoto Protokolü'ne katılması bir reformdur" Haluk Özdalga Türkiye Büyük Millet Meclisi Çevre Komisyonu Başkanı, Ankara Milletvekili Günümüzde artık küresel ısınma ile mücadele; doğa koruma ve sürdürülebilir kalkınmanın yanı sıra, dış güvenlik, hatta insan hakları boyutunda ele alınmakta. Bu sorunla küresel ölçekte mücadelenin şu an için en önemli aracı ise Kyoto Protokolü. Kyoto Protokolü'nün onay sürecinde TBMM'nde grubu olan veya olmayan tüm partilerin desteğini görmesi memnuniyet verici. Bu süreçte sivil toplum kuruluşlarının ve sanayicilerin önemli bir bölümünün de desteğini aldık. Protokol'ün TBMMGenel Kurulu'nda milletvekillerimizin çoğunluğun oyu ile kabul edilmesi, gelecek kuşakların yaşam kalitesini artırmaya yönelik atılmış çok önemli bir adımdır. Ancak bu bir sonuç değil, başlangıç olarak algılanmalı. Bugüne dek gerek ekonomik kalkınması nedeniyle büyüyen enerji ge-

reksinimi ve gerekse sanayileşme sürecinin sekteye uğramaması için Türkiye bir salım azaltunı ya da kontrollü salım yükümlülüğü almadı. Ekonomisi geçiş süreci ülkesi de olmadığından; uygulamada onların Protokol'de istifade ettiği esneklikleri bugüne dek kullanamadı. Bu esnekliklerden olan Temiz Kalkınma Düzenekleri (CDM) adı altında daha az karbon salımına dayalı yatırımları teşvik eden milyarlarca dolarlık fon, mesela Çin'e bol miktarda giderken, Türkiye bu yatırımlardan faydalanamıyor. Türkiye kaynaklı karbon sertifikaları, uluslararası karbon borsası içinde uygun değer bulamıyor. Enerji üretimi önemli ölçüde fosil yakıtlara dayanan ve elverişli jeolojik formasyonlara sahip olan Türkiye, karbon yakalayıcı yeni teknolojiden de yararlanamıyor. Kyoto Protokolüne taraf olması ile Ülkemiz orta ve uzun vadede önemli kazanımlar elde edecek. Örneğin; sürdürülebilir kalkınma çabalarına destek olacak yeni ve gelişmiş temiz teknolojilere çok daha çabuk ve kolay sahip olacak; çevreyle dost yeni üretim teknolojilerine geçiş sağlanacak, istihdamı artırıcı yeni iş alanlan gelişecek, sanayide ve uluslararası piyasalarda rekabet gücü artacaktır. Bu alanlarda işbirliği olanaklarını, kapasitesini güçlendirecek; özel sektörde sera gazı salım azaltım projeleri teşvik edilebilecek; temiz ve alternatif enerjiye geçiş sağlanarak, enerji sektöründe yenilenebilir enerji payı daha fazla artırılacak, enerji kayıpları azaltılacak, enerji arzı ve güvenliği sağlanacak; daha az enerjiyle daha fazla üretim yapılabilecek. Çevreci ilave reformlar da yapılarak planlanan sürdürülebilir kalkınma hedeflerine daha hızlı ulaşılacak, uzun vadede düşük karbon ekonomisine geçiş sağlanacaktır. Bu alanda özel sektör için yeni iş ve istihdam olanakları doğmaktadır. Fırsatların kazanca dönüşmesi için konunun doğru ve zamanında değerlendirilmesi ele oldukça önemli. Kyoto'nun maliyetine gelince; bu husus yanlış anlatılmakta. Bugüne kadar ileri sürülen maliyet tahminleri, ciddi bir araştırmaya dayanmıyor. Türkiye'nin bir yükümlülüğü yok. Uluslararası hukuk açısından durum açık. Kyoto'yu onaylamakla Türkiye, söz konusu protokolün yürürlük dönemi olan 2012 sonuna kadar hiçbir sera gazı salım azaltı11a yükümlülüğü ele almadı. O nedenle, Kyoto'yu imzalamanın maliyeti sıfır. Kaldı ki, böyle bir durumda yapılması gereken maliyet hesabı değil, fayda-maliyet hesabı. Uluslararası alanda Türkiye iklim değişikliği ile mücadelede kararlılığını göstermiş oldu. Protokol, AB'nin çevre mevzuatının bir parçası ve o nedenle Protokol'e taraf olmak AB üyelik müzakerelerinde Türkiye'nin elini güçlendirdi. 2012- Kyoto sonrasını şekillendiren Yeni Anlaşma müzakerelerinin bu yılın sonunda Kopenhag'da tamamlanması planlanmakta. Şu ana kadar ülkemiz 2012 sonrasını şekillendiren süreçte sadece BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi üstünden katılım sağlayabildi. Protokol müzakerelerinin dışında kaldı. Aıtık müzakerelere söz ve oy hakkı ile katılım sağlayabilecek. 2012 sonrası için kendi menfaatlerini ve kazanılmış haklarını savunabileceği daha aktif ve etkili bir müzakere zeminini elde etmiş oldu. Şumı unutmamak gerekir ki, bu müzakerelerde kendisinin uygun bulmadığı hiçbir koşulun Türkiye'ye dayatılması mümkün değil. Bu süreçte kalkınmasından ve sanayileşmesinden ödün vermesi söz konusu olamaz. Bu ise ancak etkin ve doğru bir müzakere ile sağlanabilir. Ülkemizde iklim değişikliği ve küresel ısınma konusunda değerli bilim insanlarının, akademisyenlerin, pek çok kurumun değerli çalışmaları mevcut. Ancak Sözleşme'nin imza- !anmasından bu yana; ülkemizin özgün koşullarını oıtaya koyan; veriye ve envantere dayanan; orta ve uzun vadeli hedeflerini belirleyen; uluslararası politika oluşturmaya yönelik somut bir stı·ateji çalışması yok. Protokol'den taraf ülke olarak kazanç elde etmek için "müzakere stı·atejisi" oluşturmak şart. Bu konuda kurum ve kuruluşlarurnza önemli görevler düşüyor. Aıtık daha disiplinli, organize ve hızlı bir çalışmanın yürütülmesi gerekli. Sorunun karmaşık uluslararası, teknik, hukuki ve diplomatik boyutları bulunmakta. Türkiye, bu sürece eşgüdüm halinde, etkin bir ekiple katılım sağlamalı; menfaatlerine en uygun müzakere grubunda yer almalıdır. Müzakerelerin başında, adı açıkça konulmuş bir siyasi sorumlu bulunmalıdır. İklim değişikliğinden sorumlu ve sürekli görev yapan bir birim oluşturulmalıdır. Hızlı işlemesi gereken ve zaman içinde iklim değişikliğinden sorumlu millı kuruma dönüşecek bu birim, özel sektör ve ilgili sivil toplum kuruluşlarının katkılarından azami ölçüde faydalanmalıdır. Yeni anlaşmanın ülkemiz menfaatlerine uygun sonuçlanacağını umuyor ve arzu ediyorum. Bu durumda adı ne olursa olsun bu yeni anlaşmamın ela yasama sürecinde Yüce Meclisimize sunulacağı açıktır. Bu nedenle gelecek kuşakları ela yakından ilgilendiren böylesine önemli bir konuda, TBMM Çevre Komisyonu olarak süreci çok yakından takip ediyoruz ve etıneyi de sürdüreceğiz. • Su ve Çevre Teknolojileri • Sayı 25 • Mart-Nisan 25

"Artık herkes atıksu pompası üretiyor ama dalgıç pompayı dünyada ilk icat eden firma Flygt'tır" diyen ITT Anadolu Flygt Pompa Pazarlama ve Tic. A.Ş. Genel Müdürü Feyyaz Yumurtacı; "Dünyada ilk evsel atıksu pompalarını icat eden de, dalgıç mikserlerini icat eden de yine Flygt'tır" diyor. "Pazarda çok uzun yıllar neredeyse her pompanın adı Flygt'tı" diyen Yumurtacı ilk Flygt pompa ile nasıl tanıştığını şöyle anlatıyor; "Ben 1987 yılında Libya'da büyük bir inşaat firmasının makine şefi olarak çalışıyordum. Orada büyük bir arıtma tesisi ve 6 tane pompa istasyonu yapıyorduk. Çalıştığımız şantiyede pompanın adı Flygt'tı. Başka bir pompa dahi olsa bütün pompaların adı Flygt'tı. Ben Flygt'ı orada gördüm ve tanıdım. O dönemde Türkiye'de dalgıç drenaj pompaları yoğun olarak kullanılmıyordu. Türkiye'ye döndükten sonra aynı firmada makine müdürü olarak çalışmaya devam ederken, Flygt'ın müşterisi idim, daha sonra ise Flygt'ın ortağı ve Genel Müdürü oldum". Feyyaz Yumurtacı ile Gebze Organize Sanayi Bölgesi'ndeki yeni binalarında son dönem çalışmaları hakkında konuşuyoruz ... 26 Su ve Çevre Teknolojileri • Sayı 25 • Mart-Nisan ITT Anadolu Flygt Pompa Pazarlama ve Tic. A.Ş. Genel Müdürü Feyyaz Yumurtacı; "Dalgıç atıksu pompasını dünyada ilk icat edenfirma Flygt'tır" SÇ: Öncelikle bize biraz Flyqt'ı anlatır mısınız? Nerede, nasıl kuruldu? Türkiye'deki faaliyetlerine ne zaman başladı? Feyyaz Yumurtacı: Flygt, 1901 yılında İsveç'in güneyinde bir köy olan Lindas'ta, o bölgedeki cam ve kristal fabrikalarına kalıp üretmek için kurulmuş bir fabrikadır. Steinberg kardeşler tarafından kurulan fabrika, 1917 yılınela Stockholm'de pompa işi ile uğraşan Hilcling Flygt ile birlikte pompa üretimine başlamıştır. Flygt 1947 yılında ise dünyada ilk dalgıç drenaj pompasını icat etmiştir. O dönemlerde maden ocaklarında şaftlı pompalar ile drenaj işi yapılıyor ve çok fazla sorun yaşanıyordu. Bu soruna çareler arayan Hilding Flygt, pompa salyangozunu direk olarak elektrik motoruna bağlayıp suyun içiQ) > ::ı (f) ©

ne atsak çalışır mı diye bir fikirden yola çıkarak Stockholm Teknik Üniversitesi profesörleri ile çalışmalar yapmış ve çeşitli denemelerin ardından dünyada ilk dalgıç drenaj pompasını icat etmiştir. Bu icattan sonra, Flygt diğer pompa üretimlerini durdurarak sadece dalgıç pompa üretmeye başlamıştır. 1967 yılında belli bir büyüklüğe ulaştıktan sonra Kanada, Amerika, Almanya, Fransa, İtalya ve Avrupa'nın çeşidi ülkelerinde yüzde yüz kendi sermayeleri ile firmalar kurarak satış teşkilatlarını geliştirmişler. Flygt'ın hızlı büyümesi, bu konuya yatırım yapmak isteyen Amerika Birleşik Devlederi'ncle faaliyet gösteren ITT Holcling'in dikkatini çekmiş ve 1967 yılında Flygt'ı satın almıştır. Bu tarihten itibaren ele fabrika faaliyederine ITT Flygt olarak devam etmiştir. Altık herkes atıksu pompası üretiyor. Ancak ilk dalgıç drenaj pompasını, ilk evsel atıksu pompalarını ve arıtma tesislerinde kullanılan dalgıç mikserleri icat eden firma Flygt'tır. Dolayısıyla Flygt, Türkiyecle ve Dünyada pompa denilince akla gelen ilk markadır. Ben 1987 yılında Libya'cla büyük bir inşaat firmasının makine şefi olarak çalışıyordum. Orada büyük bir arıtma tesisi ve 6 tane pompa istasyonu yapıyorduk. Çalıştığımız şantiyede pompanın adı Flygt'tı. Başka bir pompa dahi olsa bütün pompaların adı Flygt'tı. Ben Flygt'ı orada gördüm ve tanıdım. yar dolar civarında. Türkiye ele müştej rilerimiz belki bu büyüklüğü tam his- '§ sedemiyor. Çünkü Türkiye, yeni geli- ~ şen bir pazar ve altyapısını henüz ta- ~ aı mamlamamış durumda olduğu için ~ pazara giren her finna, etkin bir pazar- <> ~ lama yapıyor. Ancak Flygt'ın clünyada- :;':~._._._J öl ki büyüklüğünü ve nasıl bir teknoloji O dönemde Türkiye'de dalgıç drenaj pompaları yoğun olarak kullanılmıyordu. Türkiye'ye döndükten sonra aynı firmada makine müdürü olarak çalışmaya devam ederken, Flygt'ın müşterisi idim, daha sonra ise Flygt'ın ortağı ve Genel Müdürü oldum. SÇ: Son dönemde ITT Flygt'da yeni bir yapılanma oldu değil mi? Feyyaz Yumurtacı: Evet, 3 yıl önce ITT, yeni bir karar aldı ve su ile ilgili kısmını ITT Water & Wastewater (ITT Su ve Atıksu) olarak değiştireli. Çünkü ITT çok büyük bir kuruluş ve bünyesinde başka firmalar ela var. Bu şekilde 4 önemli firmasını ela Flygt, pilot firma olacak şekilde toparladı. Dolayısıyla şimdi ITT Water & Wastewater bünyesinde; Flygt, Sanitaire, Leopolcl ve Wecleco firmaları yer alıyor. SÇ: Flygt'ın dünyadaki pazar payı nedir? Feyyaz Yumurtacı: Dünyada rakiplerine göre, çok yüksek bir pazar payı var. Sadece Flygt olarak cirosu 1.2 mil- @ devi olduğunu ela herkes biliyor. SÇ: Flygt Türkiye'ye ne zaman geldi? Feyyaz Yumurtacı: Aslında Flygt 1956 yılından beri Türkiye'cle var. O ·-dönemde mümessil firma tarafından ! temsil edilmekteydi. Flygt, gelişen pag zarlara önem verdiği için 1991 yılında :,c_ ~ tüm organizasyonu içinde bir ilk ola- ~ cak şekilde Türkiye'de Anadolu Flygt'ı Q) • <> kurdu. Yanı "Anadolu Flygt", Flygt'ın Q) ~ yerel ortakla kurduğu dünyadaki ilk (f) örnektir. Bizden sonra Yunanistan'da @ ela aynı şekilde yerel oıtaklı bir işletıne kuruldu. Kısaca Türkiye'cle ITT Flygt yerel ortaklığı o taril1ten bu yana devam etmektedir. SÇ: Anadolu Flygt Türkiye'de neler yapıyor? Feyyaz Yumurtacı: Anadolu Flygt, 1991 yılında kurulduğu zaman, pazar Türkiye'cle çok dardı. Arıtma tesisleri yok elenecek kadar az ve atıksu pompaları ela çok az biliniyordu. O dönemde Flygt dalgıç atıksu pompalarını, arıtı11a tesislerinde kullanılan ekipmanları Türkiye'cleki ilgilli yetkililere seminerler vererek tanıtmaya çalışıyordu. Anadolu Flygt'ın hizmet anlayışı, satış sonrası hizmederine her zaman önem vererek gelişmek olmuştur. Bizler halen aynı anlayışla her gün biraz daha fazla gelişerek devam ediyoruz. Satış mutlaka çok önemlidir ancak dünyanın en iyi ürününü bile alsanız eğer sizi destekleyecek satış sonrası hizmetleriniz yoksa günün birinde herhangi bir sorun çıktığında ve çözülemediğincle, tüketici o ürünü bir daha sizden almaz. Bizlerde bu konuyu ciddi şekilSu ve Çevre Teknolojileri • Sayı 25 • Mart-Nisan 27

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=