4 Kasım 2014 | TEKNÄ°K MAKALE 75. Sayı (Ekim 2014)

Alp Ergünsel - Metin Baran
Hach - Lange Su Analiz Sistemleri Ltd. Şti.
Gerçek Zamanlı Kontrol (Real Time Controller-RTC) sistemleri, atıksu arıtma tesislerinde, parametreleri gerçek zamanlı olarak izlerler ve sistemde olan değişikliklere anında tepki vererek, sistemin kararlı ve ekonomik çalışmasını sağlarlar. RTC sistemleri atıksu arıtma tesisi optimizasyonunda, işletme maliyetlerini düşürmede ve yönetmeliklere uyum sağlama konusunda yepyeni bir çözüm yöntemi sunmaktadır. 
RTC Sistemleri üç temel bileşenden oluşur; Hach Lange Enstrümanları, PROGNOSYS diyagnoz sistemi ile sinyal kontrolü ve gerekli hesaplamaları yapan RTC modülleri. 
RTC modülleri, optimizasyonu ya da kontrolü yapılmak istenen parametreye göre altı tip olarak üretilmektedir.





1. RTC - P: Sisteme gelen fosfat miktarı analizörler ile ölçülür ve çıkışta istenen değerlerin sağlanabilmesi için eklenmesi gereken kimyasal madde miktarı hesaplanarak dozlama sağlanır. Sistem ile aşırı dozlamanın önüne geçilirken, fosfat yükünün artması durumunda sistem anında tepki vererek, çıkışta istenen fosfat değerlerini sağlar.  


2. RTC - N: Aktif çamur ile arıtma sistemlerinde genel olarak gerekli oksijen miktarı havalandırma havuzunda oksijen ölçülmesi ve bu konsantrasyonun sabit bir değere (örneğin 2 mg/l) sabitlenmesi ile sağlanır. Bu kontrol yöntemi, giderim verimi hakkında doğrudan bir bilgi vermezken, nitrifikasyon ve karbon giderimi işlemleri tamamlanmış olsa bile sisteme oksijen verilme işlemi devam etmektedir. RTC-N modülü ile nitrifikasyon prosesi izlenir ve gerekli oksijen miktarı modelleme ile hesaplanır. Bu sayede sisteme gereksiz hava verilmesinin önüne geçilir, dolayısıyla enerji giderlerinde yüzde 20’ye varan bir tasarruf sağlanabilmektedir. Ayrıca nitrifikasyon, karbon giderimine göre daha yavaş bir proses olduğundan, sistemin giderim verimi hakkında bilgi de sağlamaktadır. 


3. RTC - N/DN: Ardışık kesikli sistemlerde (SBR) ya da aralıklı havalandırma ile hem nitrifikasyon hem de denitrifikasyon hedefleyen sistemlerde (intermittent) gerekli oksijen miktarlarını modelleme ile belirleyerek, havalandırma süresini hesaplar. Böylece gereksiz havalandırmanın önüne geçilerek sistem için en uygun döngü zamanları belirlenir. Sistemde hem enerji tasarrufu yapılır, hem de en uygun sürenin belirlenmesi ile zaman tasarrufu sağlanır.


4. RTC - SD: Çamur susuzlaştırma işlemi sırasında harcanan polielektrolit miktarını işlem öncesi Solitax sc AKM ölçüm sensörleri ile ölçerek, gerekli dozaj miktarını ayarlar. Bu sayede polielektrolit kullanımı sistemin ihtiyacı kadar gerçekleşirken, diğer bir avantaj ise çamur susuzlaştırma işleminde istenen katı madde miktarında salınımların önüne geçilmesi ile istenen katı madde oranlarının sağlanmasıdır.


5. RTC - ST: Sistem olarak RTC - SD modülüne benzer, mekanik ve graviteli yoğunlaştırıcılarda gerekli polielektrolit miktarını düzenler. Bu sayede özellikle anaerobik çürütme işlemi öncesi katı madde oranında salımlar engellenir ve çürütücü hacminin daha uygun kullanılması sağlanır.


6. RTC - SRT: Yaz ve kış aylarında önemli sıcaklık farkları olan bölgelerde arıtma verimi sıcaklığa bağlı olarak değişim gösterir. İstenen arıtma veriminin sağlanabilmesi için gerekli çamur yaşını düzenli olarak hesaplayarak sistemde gerekli değişiklikleri belirler.
RTC ürünlerinin en büyük avantajlarından biri, modüllerin yüzde 95 hazır sistemler halinde olmalarıdır. 


Sonuç olarak, RTC modülleri ile sistemde optimizasyon ve kontrol sağlanırken, tasarruf da edilir. Sistemlerin hazır modüller halinde gelmeleri, hızlı kurulabilmelerini ve kaliteli servis verilebilmesini sağlamaktadır. 

 

---

R E K L A M