
Yeşilırmak ve Kızılırmak Havzaları Akımları Üzerinde Kuzey Atlantik Salınımı ve Arktik Salınımının Etkilerinin Belirlenmesi![]()
Emre Kebapcıoğlu DSİ 72. Şube Müdürlüğü Turgay Partal Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, İnşaat Mühendisliği Bölümü Atmosferdeki hava hareketleri, yeryüzünde farklı karaktere sahip iklim özelliklerinin ortaya çıkmasını sağlar [Yarbaşı ve Martı, 2019]. Bununla birlikte atmosferik salınımlara bağlı küresel atmosferik indekslerin (NAO ve AO) hidrometeorolojik değişkenler üzerindeki olası etkileri son yıllarda önemli bir araştırma konusu haline gelmiştir. Kuzey Atlantik’te bulunan Azor antisiklon alanı ile İzlanda siklon alanı arasında meydana gelen basınç farkının yıllar arası farklılık gösterdiği ve özellikle kış mevsiminde bu etkinin belirginleştiği ortaya konulmaktadır [Erlat, 2002]. Kuzey Atlantik’te meydana gelen bu meridyenel salınım, Kuzey Atlantik Salınımı (NAO) olarak adlandırılmaktadır [Yetmen, 2006]. NAO pozitif evresindeyken, Azor antisiklon alanında basınç değerleri normalden daha yüksek olmakta, İzlanda siklon alanında ise basınç değerleri normalin altında seyretmektedir. Bunun sonucunda Türkiye’de özellikle kış döneminde kurak koşullar ortaya çıkmaktadır. NAO negatif evresindeyken, Azor ile İzlanda arasındaki basınç farkı azalmakla olup bu dönemde Batı Rüzgârları zayıflamakta ve Türkiye, Kuzey Atlantik üzerinden yağış getiren sistemlerin etkisinde kalmaktadır [Erlat, 2002].
Arktik Salınım (AO), Kuzey Yarımküre’ deki atmosferik salınımlardan biri olup, Arktik ve kuzey orta enlemleri arasındaki basınç değişimleri ile ilişkilendirilmektedir [Türkeş ve Erlat, 2008]. AO indeksi pozitif evresindeyken Akdeniz havzası genel olarak daha kurak ve soğuk geçmektedir [Bozyurt, 2010]. AO’nun negatif evrede olması durumunda ise Kuzey Amerika’ da ve Avrupa’nın kuzeyinde hava koşulları daha soğuk olmakta, böylece Akdeniz havzasında daha sıcak ve yağışlı iklim şartlarının görülmesine neden olmaktadır [Türkeş ve Erlat, 2008]. Bu doğrultuda, literatürde atmosferik salınımların sıcaklık, yağış, akım ibi iklim parametreleri üzerinde nasıl bir etkiye sahip olduğunu belirlemek amacıyla Türkiye’ de ve dünyanın birçok bölgesinde yapılmış çok sayıda çalışma mevcuttur [Trigo vd., 2002; Vicente Serrano vd., 2009; Ward vd., 2016; Iqbal vd., 2016]. NAO ekstrem indislerinin Batı Anadolu akarsuları üzerindeki etkileri incelenmiş, 1970- 2014 yılları arasında 12 istasyonda ölçülen aylık akarsu debileri ile NAO arasında ilişki bulunmuştur [Kahya vd.,2016]. İlginizi çekebilir... Deri Sanayi Atıksularında Aktif Karbon Adsorpsiyonu İle Krom (VI) GiderimiBu çalışmada deri sanayi atıksularında adsorpsiyon yöntemi ile Cr+6'nın giderimi amaçlanmıştır.... Tekstil Atık Sularının Arıtılarak Geri KazanımıÜlkemizde tıpkı dünyada olduğu gibi sağladığı istihdam ekonomik büyüklük ve ihracat kapasitesi ile tekstil endüstrisi önemli ve başlıca sektörler aras... Katı Partikül İçeren Endüstriyel Akışkanlarda Santrifüj Pompa Uygulamaları ve Genel Bilgilerİnsanlığın varoluşundan itibaren suyun taşınması için çeşitli aletler kullanılmıştır. Bilinen ilk su aracı M.Ö. 2000 yılında kullanılan şaduf (seren) ... |
||||
©2022 B2B Medya - Teknik Sektör Yayıncılığı A.Ş. | Sektörel Yayıncılar Derneği üyesidir. | Çerez Bilgisi ve Gizlilik Politikamız için lütfen tıklayınız.