29 Haziran 2015 | YORUM 83. Sayı (Haziran 2015)

Prof. Dr. Ahmet Samsunlu İTÜ İnşaat Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi (E) 44. Hükümet İmar ve İskân Bakanı
Bu yazımda, eğitim ve araştırma konularında jüri üyeliği yaptığım, katkıda bulunduğum, tebliğ sunduğum ve ödüllendirildiğim iki faaliyeti sizinle paylaşmak istiyorum. 
İlki, Kriton Curi Ödülü
Türkiye’de çevre mühendisliği eğitimine katkısının yanında, çevre konusunun topluma mal edilmesini sağlayan Prof. Dr. Kriton Curi’yi 1996 yılında genç yaşta kaybettik. Kendisi hakkında internet ortamında çok sayıda bilgi bulunmaktadır.
Genelde ülkemizde topluma hizmet veren bilim adamları vefatlarından sonra unutulurlar... Boğaziçi Üniversitesi belki de Anglo-Sakson ülkelerinde uygulanan üniversite geleneklerine uygun bir şekilde Kriton Curi’nin unutulmamasını sağlamıştır. Bu konuda Boğaziçi Üniversitesi ve Üniversite’de Kriton Curi’yi sevenler ilk defa 1999 yılında Kriton Curi Çevre Ödülü’nü oluşturmuşlardır. Bununla yetinmeyip daha sonra Kriton Curi Vakfı’nı da kurmuşlardır.
1980 yılında Boğaziçi Üniversitesi Çevre Bilimleri Enstitüsü’nü kuran Kriton Curi, eğitim ve araştırmalarında katı atık yönetimine büyük önem vermiş ve yurtdışındaki gelişmelere paralel olarak Katı Atık Kirlenmesi Araştırma ve Denetimi Türk Milli Komitesi (KAKAD), kendisinin girişimiyle 11 Nisan 1989 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanarak kurulmuştur. Milli Komitenin Başkanlığına Prof. Dr. Kriton Curi seçilmiştir. KAKAD 1989 yılından beri, bu konuda dünya çapında öncü kuruluş olan ISWA (International Solid Waste and Public Cleasing Association)’da Türkiye’yi temsil etmektedir. Kendisinin öncülüğünde “Katı Atık ve Çevre Dergisi” 1989 yılında yayınlanmaya başlamış olup, halen yayınını sürdürmektedir.
KAKAD çeşitli faaliyetleri yanında katı atık konusunda çalışan genç bilim insanlarını teşvik etmek için ilk defa “Prof. Dr. Kriton Curi Genç Araştırmacılar Ödülü”nü 2015 yılında vermeyi kararlaştırmıştır. Prof. Dr. Nuri Azbar başkanlığında, benim de aralarında bulunduğum 6 üniversiteden jüri üyesinin yer aldığı heyet, 35 yaş altı 38 genç bilim adamı başvurusunu değerlendirmiş ve aşağıda isimleri ödüle layık görmüştür.  
Birincilik Ödülü: Yrd. Doç. Dr. Zerrin Çokaygil (Anadolu Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü)
İkincilik Ödülü: Yrd. Doç. Dr. Kadir Gedik (Akdeniz Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü)
Üçüncülük Ödülü: Doç. Dr. Bayram Erçıkdı (Karadeniz Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Maden Mühendisliği Bölümü). 

Ödül alan genç araştırıcılar ile Katı Atık Kirlenmesi Araştırma ve 
Denetimi Türk Milli Komitesi Başkanı Prof. Dr. Günay Kocasoy 
ve Jüri Başkanı Prof. Dr. Nuri Azbar
Bu ödüller IFAT Eurasia 2015 Çevre Teknolojileri Fuarı kapsamında 17 Nisan 2015 tarihinde “Environmental Solid Waste Management” konulu panel sonrasında verilmiştir. Çevre konularında yakın işbirliği içinde olduğum meslektaşım Kriton Curi için gösterilen yakın ilgiyi ve unutulmaması için gösterilen gayretleri takdir ettiğimi belirtirken, burada  çevre konularında önemli hizmetleri olan ve neredeyse bugün unutulan iki profesörün isimlerini örnek olarak zikretmeyi isterim. Artık aramızda olmayan Prof. Dr. Yılmaz Muslu (İTÜ) ve Prof. Dr. Füsun Şengül (DEÜ), anılmak ve hatırlanmak bakımından Prof. Dr. Kriton Curi gibi şanslı olamadılar. 
Türk-Alman Çevre Sempozyumlarının 40. yılı 
Daha önceki yazılarımda da belirttiğim gibi 1975 yılında Ege Üniversitesi ile Stuttgart Üniversitesi arasında, Stuttgart Üniversitesi’nden Oktay Tabasaran ve benim girişimimle Türk Alman Çevre Sempozyumları başlatılmış ve 2 yılda bir İzmir ile Stuttgart’ta yapılarak, 1993 yılına kadar sürdürülmüştür. Bu işbirliğinin kesintiye uğramasında, dönemin Ege Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü idarecilerinin gerekli ilgiyi göstermemesi önemli rol oynamıştır.
Bu işbirliği 2005 yılından itibaren İzmir ile Stuttgart arasında Türk-Alman Katı Atık Günleri (TAKAG) olarak devam ettirilmiş ve 26-29 Mayıs 2015 tarihleri arasında İzmir’de 6.’sı gerçekleştirilmiştir. Bu toplantının başlangıcında Prof. Dr. Oktay Tabasaran’a ve bana, çevre ve katı atık yönetimi konusundaki araştırmaların, projelerin ve işbirliklerinin oluşturulmasına ve yürütülmesine 40 yıl boyunca vermiş olduğumuz emekler, yeni nesillere açmış olduğumuz ufuk ve vermiş olduğumuz ilhamdan dolayı Stuttgart Üniversitesi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Ege Üniversitesi rektörlerinin imzaladığı bir plaket verilmiştir. Fotoğrafta görüldüğü gibi plaketi Stuttgart Üniversitesi Katı Atık Kürsüsü Başkanı Prof. Dr. –Ing. Martin Kranert sunmuştur.

Prof. Dr. Erwin Thomenetz, Prof. Dr. Martin Kranert ve Prof. Dr. Ahmet Samsunlu. (Prof. Dr. Oktay Tabasaran Kongre’ye özel nedenlerle katılamadığından, ödülünü Stutgart Üniversitesi’nden Prof. Dr. Erwin Thomonetz almış ve çağrılı tebliğini sunmuştur)
TAKAG 2015, Almanya Eğitim ve Araştırma Bakanlığı, T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, T.C.Orman ve Su İşleri Bakanlığı, TÜBİTAK, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve çok sayıda kuruluş tarafından desteklenmiştir.
Günümüzde, ulusal ve uluslararası düzlemdeki katı atık sorunlarının çözümünde kullanılan atık azaltma ve değerlendirilmesine dayalı konvansiyonel teknolojiler, atıkların bir kaynak olarak ele alınması gerektiği felsefesi ile değişime ve dönüşüme uğramaktadır. Bu bakımdan TAKAG 2015 ana teması “Teknolojiye Dayalı Kaynak Verimliliği ve Katı Atık Yönetimi” olarak belirlenmiştir. Bu kongre kapsamında katı atık yönetimi ve teknolojileri konusunda güncel yenilikçi ve özgün araştırmalara yer verildiği gibi, ilk defa genç araştırmacıların da tebliğ vermeleri sağlanmış, genç araştırmacılar forumu tertiplenmiştir.
Kongre’de Alman-Türk ve Avusturyalı bilim insanlarının özgün çalışmalarına ait 59 bildiri ile Türk ve Alman genç araştırmacılarına ait 20 bildiri programda yer almıştır. 13 tane de poster sunumu gerçekleştirilmiştir. Ayrıca belediyelerin ve firmaların katı atık yönetimi konusundaki çalışmaları ve uygulamaları da programda yer almıştır.
TAKAG’2015 kapsamında gerçekleşen bir başka yenilik de “Genç Araştırmacılar Forumu” olmuştur. Forum kapsamında sadece genç araştırmacılar tarafından gerçekleştirilmiş özgün çalışmalar yer almıştır. Türk-Alman genç araştırmacılar gerek kendi tez çalışmaları gerekse gerçekleştirmekte oldukları projeler kapsamında yapmış oldukları, genellikle geri dönüşüm, geri kazanım, biyogaz üretimi, yanma teknolojileri, atıktan enerji üretimi, depolama alanlarının ıslahı konularıyla ilgili çalışmalarını paylaşmışlardır. Genç araştırmacıların sunuşları, geleceğe yönelik çok umut verici çalışmalar olup, en basit tekniklerden en ileri tekniklere kadar anlatılan denemeleri içermektedir.
Sergi alanında firmalar stant açmış ve araştırmacıların posterleri sergilenmiştir. “Genç Araştırmacılar Forumu” kapsamında sunulan çalışmalar ve posterler, Alman ve Türk akademisyenlerden oluşan jüri tarafından değerlendirilmiş ve sonuçlara göre araştırmacılara ödülleri verilmiştir. 
Çağrılı konuşmacı olan Prof. Dr. Oktay Tabasaran (Stuttgart Üniversitesi), “AB Üyesi Ülkelerde ve Türkiye’de Yaşam Standardının Belediye Atıkları Yönetimine Etkisi” ve Prof. Dr. İzzet Öztürk (İstanbul Teknik Üniversitesi)’ün, “Büyükşehirlerde Kentsel Atıksu Arıtma Tesisi Çamuru Yönetimi için Uygun Strateji” konulu tebliğleri ilgiyle takip edilmiştir. Benim sunduğum tebliğimin konusuysa Türkiye’de Sürdürülebilir Katı Atık Yönetimi-İstanbul ve Çorum Örnekleri idi.
Toplantının Düzenleme Kurulunda Prof. Dr. -Ing. Martin Kranert (Stuttgart Üniversitesi) (Eşbaşkan), Doç. Dr. Görkem Akıncı (Dokuz Eylül Üniversitesi) (Eşbaşkan), Prof. Dr. Ayşe Filibeli (Dokuz Eylül Üniversitesi), Prof. Dr. Ertuğrul Erdin (Dokuz Eylül Üniversitesi), Prof. Dr. Nuri Azbar (Ege Üniversitesi), Prof. Dr. Bülent Topkaya (Akdeniz Üniversitesi), Prof. Dr. İbrahim Alyanak (Pamukkale Üniversitesi) görev almışlardır.
Kongre’nin ve sosyal programların başarıyla geçmesinde Doç. Dr. Görkem Akıncı ve arkadaşları ile Prof. Dr. Martin Kranert ve arkadaşları önemli katkı sağladılar.
 

---

R E K L A M