
Antalya Hurma Atık Su Arıtma Tesisi![]()
Antalya kenti batı bölgesinin kanalizasyon sisteminden gelen atıksuların arıtıldığı Hurma Atıksu Arıtma Tesisi’nde III. kademe inşaatı 2009 yılında başlamış ve 2011 yılı Nisan ayında işletmeye alınmış. III. kademe inşaat kapsamında kapasite artırımı ve rehabilitasyon çalışmaları yapılmış olup tesis, mevcut 210.000 m3/gün kapasiteye sahip ve 1.400.000 eşdeğer nüfusa hizmet veriyor. Hurma Atık Su Arıtma Tesisi’nde atıksudan Karbon (C) - Azot (N) - Fosfor (P) giderimi uzun havalandırmalı aktif çamur sistemine (Bardenpho Prosesi) göre yapılıyor. Yüzde 98 verimle arıtılmış su toplam 5 km uzunluğundaki deşarj hattı (2.5 km denizde) ile 50 metre derinliğinde denize veriliyor. Hurma Atık Su Arıtma Tesisi aşağıdaki ünitelerden oluşuyor I. Ön Arıtma Üniteleri a. Halatlı Kaba Izgara b. Giriş Terfi Pompa İstasyonu c. İnce Izgaralar d. Havalandırmalı Kum ve Yağ Tutucu Havuzları e. Ön Çökeltme Havuzları II. Biyolojik Arıtma Üniteleri a. Bio-fosfor (Anaerobik) Havuzları b. Havalandırma Havuzları c. Son Çökeltme Havuzları d. Geri Devir ve Fazla Çamur Pompa İstasyonları III. Çamur Üniteleri a. Mekanik Yoğunlaştırma (Thickener) b. Çamur Çürütme (Digester) c. Çamur Susuzlaştırma (Dekantör) IV. Arıtma Çamuru Termal Kurutma ve Ko-Jenerasyon Tesisi V. UV Dezenfeksiyon ve Filtrasyon Ünitesi VI. Deşarj Pompa İstasyonu VII. Koku Giderme Sistemi Ön Arıtma Üniteleri Antalya’nın batı bölgesindeki yerleşim yerlerinden kaynaklanan evsel nitelikli atıksu, 2000 mm çapında kolektör hattı ile Hurma Atık Su Arıtma Tesisi’ne geliyor. Kanalizasyon şebekesi vasıtasıyla toplanan evsel atık sular, her biri Ø 2000 mm çapında olan iki ana kolektör hattı ile arıtma tesisine iletiliyor. Tesise iletilen atık su öncelikle proses içerisinde yer alan elektro-mekanik ekipmanların zarar görmemesi için 50 mm’lik çubuk aralığına sahip kaba ızgaradan geçiriliyor. Atıksu içerisindeki büyük boyutlu (taş, tahta, plastik parçaları vb.) maddeler ızgara tırmıkları ile atıksudan mekanik işlemlerle ayrılıyorlar ve konveyörler vasıtasıyla katı atık depolama sahasına iletilmek üzere konteynerlere boşaltılıyorlar. Terfi Pompa Ünitesi Kaba ızgaradan geçen atıksu (- 6,5 metre kotundan) kapasitesi 1325 m³/h olan pompalar ile (+10,65 metre kotuna) terfi ediliyor. Terfi merkezinde 9 adet dalgıç ana atıksu pompası bulunmakta olup, bu pompalar eş yaşlanma prensibine göre dönüşümlü olarak çalıştırılıyorlar. Izgara Ünitesi Terfi pompalarından geçen atıksu orta ve küçük boyutlu partiküllerin atıksudan ayrılması için önce, çubuk aralığı 30 mm, daha sonra 10 mm olan dörder adet ince ızgaradan geçiriliyor. Böylelikle atıksudan orta ve küçük ölçekli partikül maddelerin mekaniksel arıtımı sağlanıyor ve ızgaraların tırmıkları ile toplanan katı atıklar konveyör vasıtasıyla katı atık depolama sahasına iletilmek üzere konteynerlerde toplanıyorlar. Havalandırmalı Kum ve Yağ Tutucu Havuzları Izgaralardan geçen atıksu, 45 metre boyunda, 5 metre genişliğinde ve 6,3 metre derinliğindeki altı adet havalandırmalı kum ve yağ tutucu havuzlarına kanallar vasıtasıyla iletiliyor. 6 adet hava körüğü (blower) ile havuz tabanlarına döşenen boru hatları için hava temini sağlanıyor. Havuzlara su akışına dikey yönde verilen hava vasıtasıyla kendi ağırlığı ile dibe çöken kum ve diğer katı maddelerin dipteki hareketi sağlanırken, kendi ağırlığı ile çökelemeyen yağ ve organik maddelerin askıda ve yüzeyde kalması sağlanıyor. Havuz dibinde çökelen kum ve ağır partiküller kum pompaları vasıtasıyla çekilerek havuz kenarında yer alan kum kanallarına aktarılıyor. Yüzeyde oluşan köpük ve yağlar pompalar vasıtasıyla ızgaralara gönderiliyor ve orada susuzlaştırıldıktan sonra konteynerlere alınıyor. Kanala alınan kumlar ızgaralardan geçirildikten sonra konteynerlere iletilerek katı atık depolama sahasına iletiliyorlar. Ön Çöktürme Havuzları Kum ve yağ tutucu havuzlarından çıkan atıksu, ön çöktürme havuzlarına giriş yapıyor. Dibe çöken ve çürüme özelliği gösteren bu çamurlar, mekanik yoğunlaştırma işleminden sonra çamur çürütme tanklarına (digester) gönderiliyor. Nihai debide 1-1,5 saat hidrolik bekleme süresine göre tasarlanmış olan ön çöktürme havuzları, her biri 2188 m3 hacmine sahip, 4 adet dikdörtgen tip havuzlar. Bu havuzlarda; AKM’nin yüzde 50’si, BOİ’nin yüzde 25’i, TN ve TP’nin yüzde 10’u gideriliyor. Biyolojik Arıtma Üniteleri Bio-Fosfor (Anaerobik) Havuzları Ön çökeltme havuzlarından savaklanan atıksular ve son çökeltme havuzundan alınan geri devir çamuru, bio-fosfor havuzlarına iletiliyor. Geri Devir Oranı tesis giriş debisinin yüzde 100-75’i oranında yapılıyor. Tesiste 2 adeti toplam 8800 m3, 2 adeti de toplam 16000 m3 olmak üzere 4 adet Bio-P havuzu bulunuyor. Havuzlardaki çökelmeyi ve çökelmeyle beraber oluşacak hacim kayıplarını önlemek, istenilen akım karakteristiğini sağlamak amacıyla havuzların her birinde dört adet 0,3 m/sn hız sağlayacak dalgıç mikserler monte edilmiş. Dağıtım yapısından Bio-P havuzlarına alınan ham atıksu-aktif çamur karışımı oksijen verilmeden 1.5-2 saat süreyle bekletiliyor. Anaerobik ortamda polifosfat depolamış mikroorganizmalar kolay yapılanabiliyor. Bu mikroorganizmalar, bu proses ile hücre temel yapılarında polifosfat bileşiklerini kuruyorlar. Atıksudan fosfat uzaklaştırılması, bu polifosfat yapılanması sayesinde meydana geliyor. Ayrıca geri devir hatları dağıtım yapısının başına verilerek, geri devirden gelen nitrat denitrifi kasyonu ile atıksu içerisindeki kolay parçalanabilir organik maddelerin tüketilmesinin önüne geçilmiş. Böylelikle atıksu su içerisindeki çözünmüş organik maddelerin tamamının bio fosfor gideriminde kullanılması sağlanıyor. Havuzlara monte edilen oksidasyon ve redüksiyon ölçerler (ORP) enstrümanları vasıtasıyla yukarıda belirtilen biyolojik aktivitelerin indirgenme ve yükseltgenme potansiyelleri tespit edilerek reaksiyonlar kontrol altına alınıyor. Havalandırma Havuzu Bio-fosfor havuzlarından çıkan atıksu havalandırma havuzuna alınıyor. Atık su birinci havalandırma havuzunun anoksik bölümüne daha sonra oksik bölümüne iletilecektir. Daha sonra atıksu ikinci havalandırma havuzuna geçerek yine anoksik ve oksik bölümlerden sonra çıkış dağıtım yapısından son çökeltme havuzlarına iletilecektir. Anoksik bölgede, atıksu içersindeki nitrat ya da nitrit uzaklaştırma denilince anlaşılan nitrat veya nitritin azota indirgenme reaksiyonu (denitrifi kasyon) meydana gelmektedir. Bu bölgede faaliyet gösteren bakteriler ihtiyaçları olan oksijeni nitrattaki oksijenden sağlıyorlar. Nitrifi kasyon (Oksijenli): Amonyum azotunun => Nitritte dönüşümü => Nitrata Denitrifikasyon (Anoksit): Nitratın => Nitrat Azotu => Azot Gazı Denitrifikasyon kısmından sonra atık su-çamur karışımı, havalandırmalı biyolojik kısma (nitrifikasyon) geçiyor. Nitrifi kasyon kısmında amonyak nitrata dönüşüyor. Ototrof mikroorganizmalar tarafından amonyum azotu nitrit ve nitrata yükseltgeniyor. Nitrat bakterileri azot oksidasyonu (yükseltme) sayesinde önemli miktarda enerji kazanıyorlar ve CO2’i karbon kaynağı olarak kullanıp, hücre yapılarını oluşturuyorlar. Bu reaksiyonlar aerobik ortamda oluştuğundan oldukça fazla oksijen ihtiyacı ortaya çıkıyor. Havalandırma, basınçlı hava ile yapılıyor. Basınçlı hava, hava körükleri (Turbo blowerlar) ve difüzörler vasıtası ile nitrifi kasyon kısmına dağıtılıyor. İkinci oksik bölgeden birinci anoksik bölgeye içsel sirkülasyon pompaları (Her biri 4375 m3/saat kapasiteli 9 adet) ile aktif çamur karışımı aşılaması yapılarak mevcut kapasitede özellikle Azot ve Karbon giderim verimleri artırılıyor. Blower Binası Proses havuzlarındaki anoksik ve oksik şartların devamlılığını izlemek amacıyla, proses havuzlarına yerleştirilen redoks metreler ile oksidasyon redüksiyon potansiyeli ve oksijen metreler ile çözünmüş oksijen konsantrasyonu ölçülüyor. Proses havuzlarının havalandırması, 3 asıl+1 yedek şeklinde 25.000 Nm3/h kapasite ile çalışan blowerlar ve sualtı difüzör sistemi ile yapılıyor. Proses havuzlarında bulunan oksijen metreler ile ölçülen değerler, sistemde seçilen değerler doğrultusunda, havuzların hava boru hattı üzerinde bulunan oransal motorlu vanalarının açılıp kapanması ile (sistemin ihtiyaç duyduğu oksijen konsantrasyonu doğrultusunda) blowerlar kapasitelerini ayarlayarak, devreye girip çıkıyor. Son Çökeltme Havuzu Havalandırma havuzundan çıkan aktif çamur-su karışımı, dairesel son çökeltim havuzlarına alınıyor. Son çöktürme havuzlarında, suyun havalandırma havuzlarında elde edilen koloidal aktif çamurdan ayrılması ile birlikte yerçekimi ile çöken çamur geri devir çamur pompaları ile toplanarak proses havuzlarının başına gönderiliyor. Toplam 8 adet dairesel bulunuyor. Bunlardan 4 tanesi 47 metre çapında 4,5 metre derinliğinde, 4 tanesi de 52,4 metre çapında, 5,2 metre derinliğinde. Son çöktürme havuzu sıyırıcı köprüleri, çap boyunca hareket ederek, havuz tabanına çöken biyolojik çamuru sıyırıcısı vasıtasıyla çamur haznesinde toplar, burada biriken çamur, geri devir pompa istasyonunda bulunan 1094 m3/h’lik geri devir pompalarıyla emiliyor. Seçilen geri devir oranının (işletme koşullarına göre geri devir oranı %75-100 oranında seçiliyor) çarpımına göre geri devir çamur pompaları ile çekilecek çamur miktarı belirleniyor ve çamur geri devir pompaları bu kapasitede çalıştırılıyorlar. Çökeltme havuzu yüzeyinde biriken köpük,yüzeysel sıyırıcılarla toplanarak Fazla Çamur Pompa İstasyonuna gönderiliyor. Arıtılmış su, çökeltme havuzunun üstünden savaklar yardımıyla toplanarak deşarj tankına gönderiliyor. Derin Deniz Deşarj Sistemi Fiziksel ve biyolojik arıtma işlemlerinden geçerek deşarj edilebilir kriterlere getirilen atık su, alıcı ortamlara verilmek üzere arıtma tesislerinin son durağı olan deşarj pompa istasyonuna geliyor. Deşarj pompa istasyonunda bulunan deşarj pompaları, gelen atıksu miktarına ve hazne seviyesine göre sırayla devreye giriyor. Haznedeki su seviyesi 4.3 metre kotuna kadar cazibe ile terfi ettiriliyor. Bu seviyede cazibe hattındaki vana kapanarak, pompaj hattındaki vana açılıyor ve öncelikle 925 lt/sn kapasitesindeki küçük pompalar devreye giriyor. Bunun amacı, 730 lt/sn (6 adet) kapasiteli asıl pompaların kavitasyona uğramasını engellemek. Bu pompalar belirlenen debiye geldiğinde devreden çıkarak yerini asıl pompalara bırakıyor. Çıkış pompa istasyonu pompaları devrede iken ani enerji kesilmesi durumunda boru hattında oluşabilecek vakum tehlikesine karşı denge bacası dizayn edilmiş, böyle bir durumda, hatta vakum oluşmaması için denge bacasından su beslenerek bu tehlike önlenmiş. Arıtılan atık su 2472 metresi karada, 2600 metresi ise denizde olan 1600 mm. çaplı HDPE polietilen borudan oluşan derin deniz deşarj hattı ile 50 metre derinlikte denize deşarj ediliyor. Hidrofor Ünitesi Deşarj pompa istasyonundan 70 m3/h’lik hidrofor ile alınan arıtılmış su, sırayla kartuş fi ltrelerden ve UV cihazından geçirilerek tesisin bütün servis (yıkama, seyreltme suları) ve sulama suyu ihtiyacını karşılıyor. Koku Giderme Üniteleri Koku giderme ünitesinde, atıksu ile beraber gelen kimyasalların ya da organik maddelerin ayrışması sonucu oluşan gazların arıtımı sağlanıyor. Havanın; ıslak gaz yıkayıcılarla ortamdan emildikten sonra absorpsiyon ve oksidasyon prosesleri ile kokudan arındırılması amaçlanıyor. Tesiste; Ön Arıtma, Ön Çöktürme ve Susuzlaştırma Binalarında olmak üzere 3 adet merkezi koku giderme ünitesi bulunuyor. Emiş yapılan kirli hava debileri: (3 adet koku giderme ünitesinin arıtım kapasiteleri) Ön Arıtma ünitesinde: 105.000 m3/s Ön Çöktürme ünitesinde: 25.000 m3/s Susuzlaştırma ünitesinde: 25.000 m3/s 115.000 m3/h kapasiteli koku giderme ünitesi ile ön arıtmadan (Giriş yapısı, fosseptik tank, kaba ve ince ızgaralar, havalandırmalı kum ve yağ tutucu havuzlar) fanlar ile emilen hava, kimyasal yıkama sistemi olan scruberlarda kimyasal madde ile yıkanarak H2S gazından temizlenerek atmosfere bırakılıyor. 25.000 m3/h kapasiteli 2 adet koku giderme ünitesi ile çamur karıştırma, yoğunlaştırma, çamur susuzlaştırma, ön çöktürme kısımlarından fanlar ile emilen hava kimyasal yıkama sistemi olan scruberlarda kimyasal madde ile yıkanarak H2S gazından temizlenerek atmosfere bırakılıyor. Sistemde kullanılan kimyasal maddeler sülfürik asit (H2SO4), sodyum hipoklorit (NaOCl) ve sodyum hidroksit (NaOH)’tir. Böylece hidrojensülfür ve amonyak gibi çevre halkının rahatsız edebilecek kokular tamamen ortadan kaldırılmış. ÇAMUR ARITIMI VE SUSUZLAŞTIRMA ÜNİTELERİ Mekanik Çamur Yoğunlaştırma Ön çöktürme (%3-5 KM) ve son çökeltme havuzlarından (% 0.8-1 KM) alınan çamur, çamur karıştırma ve yoğunlaştırma tankına alınıyor. %0,8-1 KM yoğunluğundaki biyolojik çamura (Son çökeltme havuzlarından alınan), polielektrolit çözeltisi (7000 litre kapasiteli 2 adet polielektrolit ünitesinde hazırlanan) ilave ediliyor. Belt yoğunlaştırıcı (Thickener) besleme pompaları (80 m3/saat kapasiteli 4 adet) ile çekilen çamur polielektrolit çözeltisi ile statik mikserde karışırtırılıyor ve thickenerlarda %4-5 KM çamur yoğunluğuna getirilerek, 15 m3/saat kapasiteli 4 adet pompa ile yoğun çamur havuzuna alınıyor. Ön çökeltme havuzlarından alınan % 3-5 KM yoğunluğundaki çamur, ızgaradan (80m3/h kapasiteli 2 adet strain press) geçirilerek yoğunlaşmış çamur tankına alınıyor. Yoğun çamur (%4-5 KM ) 30 m3/saat kapasiteli 6 adet pompa ile anaerobik çamur çürütme (Dıgester) tanklarına iletiliyor. Çamur Çürütücüler (Digester) Anaerobik Çamur Çürütme Prosesi: Çamur çürütücüler biyolojik çamurun stabilizasyonu için kullanılıyor. Çürütme prosesi anaerobik koşullarda ve mezofi lik şartlarda gerçekleştiriliyor. Çürütücü içindeki mezofi lik üç tür bakteri grubunun (Fermantasyon bakterileri, asit bakterileri, metan bakterileri) faaliyetleri sonucu çamur çürütülüyor. 35°C’de oksijensiz ortamda organik maddenin ayrıştırılması sağlanıyor. Çürütme işlemi sonucunda kısmen kokusuz, susuzlaştırılabilir, insan sağlığı için zararsız ve daha düşük hacimle arıtma çamuru elde ediliyor. Anaerobik çamur çürütme prosesinde 4 adet çürütücü tanklar bulunuyor. Her bir tank 26.9 metre yüksekliğinde, 23.3 metre çapında ve 9.000 m3 (toplam 36.000 m3) hacminde. Çamur çürütücüler betonarme, dış yüzeyleri strafor ve alüminyum saç ile izole edilmiş. Çürütücü, hem yoğunlaştırılmış ön çöktürme çamuru hem de yoğunlaştırılmış son çökeltme çamuru ile besleniyor. Çamur serpantinde ön ısıtma işlemine tabi tutuluyor. Arıtma çamuru termal kurutma tesisinden elde edilen 65-70 °C’deki sıcak hava serpantinde ön ısıtma işlemi için kullanılıyor. Çürütücü tank içindeki sıcaklığın korunması için boru tip eşanjörler (625 kW/saat kapasiteli- 4 adet) ve 161 m3/h’lik (4 asil+1 yedek) çamur sirkülasyon pompaları kullanılıyor. Eşanjörler için gerekli olan sıcak su; 1480 kW/saat kapasiteli 2 adet brülörden elde ediliyor. Sıcak su, 54 m3/h kapasiteli (4 asıl+2 yedek) sıcak su sirkülasyon pompaları ile eşanjörlere iletiliyor. Çürütücü tank içindeki çamurun homojen dağılımı için şaftlı mikser (1144 m3/dk kapasiteli) ile karıştırma yapılıyor ve tank iç yüzeyde bulunan çarptırma plakaları ile türbülansı artırılıyor. Tank içindeki çamurun PH değerinin düşmesi durumunda kireç hazırlama ünitesinde hazırlanan ve kapasitesi 15 m3/h olan kireç pompaları ile dozlanarak PH yükseltiliyor. Stabilizasyon prosesi vasıtasıyla, katı maddeler, yaklaşık yüzde 60 oranında metan gazı (CH4) ve yaklaşık yüzde 35 oranında karbondioksit (CO2) içeren biyogaza dönüşüyor. Burada, organik katı madde oranı yaklaşık yüzde 50 oranında ve toplam katı madde oranı yaklaşık yüzde 35 oranında azalıyor. Çürütme tanklarından çıkan çamur, cazibe ile çamur susuzlaştırma ünitesine gönderiliyor. Biyogaz Çamur çürütme ünitesinden elde edilen biyogaz sırasıyla, köpük tutucu (275 m3/h), damla tutucu (275 m3/h), akümülatör (partikül fi ltresi-275 m3/h) ve alev tutucu (275 m3/h) emniyet ekipmanlarından geçiyor ve gaz depolama tanklarına (2600 m3 kapasiteli 2 adet) iletiliyor. Biyogaz, gaz depolama tanklarından ve çürütücü tankların tepesinden alınıyor ve desülfürizasyon ünitesinde (1.650 m3/h kapasiteli) H2S’inden arındırılarak gaz basınçlandırma kompresörlerinden geçirilerek gaz motoruna sevk ediliyor. Ayrıca Çürütücü bünyesindeki brülörlerde gerekli olan biyogaz, gaz depolama tanklarından alınarak 230 m3/saat kapasiteli gaz blowerları ile brülöre besleniyor. Atık gaz yakma bacası (2000m3/h kapasiteli), ortaya çıkan gazın, tüketilen gazdan ve gaz tanklarının mevcut depolama kapasitesinden daha fazla olması durumunda, biyogazın acilen yakılmasına yarıyor. Atık gaz yakma bacası sistemi, gaz tanklarının içlerindeki seviye kontakları üzerinden kontrol ediliyor. Çamur Susuzlaştırma Üniteleri Çamur çürütücü tanklarında mikroorganizmaların faaliyetleri sonucu çürüyen yüzde 3 yoğunluğundaki çamur, çamur çürütücü taşkan hattından cazibe ile çamur karıştırma tanklarına alınıyor. Ayrıca son çökeltme havuzları köpük tahliye sistemi de bu tanka bağlı. Çamur Karıştırma tankında havalandırma işlemi için 2000 m3/h kapasiteli blower kullanılıyor. Çamur karıştırma tankından alınan yüzde 3 KM yoğunluğundaki çamur susuzlaştırma işlemi için dekantörlere gönderiliyor. Bunun için 60 m3/saat kapasiteli 4 adet çamur monopompu bulunuyor. Yüzde 3 KM yoğunluğundaki çamura, polielektrolit çözeltisi (7000 litre kapasiteli 2 adet polielektrolit ünitesinde hazırlanan) ilave ediliyor. Polielektrolit ile karıştırılmış çamur 60 m3/h kapasiteli dekantörlerde (3 adet) yüzde 25 KM içeriğinde olacak şekilde susuzlaştırılıyor. Elde edilen çamur keki Arıtma Çamuru Termal Kurutma ve Ko-jenerasyon tesisine gönderiliyor. Termal Kurutma ve Kojenerasyon Ünitesi Ortalama yüzde 20 KM içeriğe sahip 150 ton çamur keki, 4890 kg/saat su buharlaştırma kapasitesi olan kurutma tesisinde yüzde 90-95 KM içeriğine kadar kurutuluyor. 2008 yılında devreye alınan tesis, bu anlamda Türkiye’de ilk olma özelliğine sahip. Scada Otomasyon Sistemi Scada sistemiyle tesisteki bütün üniteler sayfalar halinde düzenlenmiş. Sayfalar üzerinden bütün ekipmanın takibi ve kontrolleri yapılabiliyor. İlginizi çekebilir... Gemlik BUSKİ Ön Arıtma Tesisi'nde Koku Sorununa Aktif Karbon ÇözümüBursa'nın Gemlik ilçesinde, uzun yıllardır süregelen ve çevre halkını olumsuz etkileyen koku sorunu, BUSKİ Ön Arıtma Tesisi'nde kurulan aktif ... Nehir Suyundan İçme ve Kullanma Suyu EldesiNehir, dere, göl olarak tanımladığımız yüzey sularımız, organik madde, askıda katı madde ve ergimiş iyonlar ihtiva eden tatlı su kaynaklarımızdır.... İvedik İçme Suyu Arıtma Tesisi'nde Tercih SİSDOZ OlduSİSDOZ A.Ş., ASKİ İvedik İçme Suyu Arıtma Tesisleri 2. ve 3. kısımları için mevcut dozaj
pompalarının mekanik, elektrik ve otomasyonel modernizasyonu... |
||||
©2025 B2B Medya - Teknik Sektör Yayıncılığı A.Ş. | Sektörel Yayıncılar Derneği üyesidir. | Çerez Bilgisi ve Gizlilik Politikamız için lütfen tıklayınız.