28 Şubat 2012 | TESİS 43. Sayı (Şubat 2012)

İzmit Kentsel ve Endüstriyel Su Temini Projesi’nin işletme ve bakım faaliyetlerinden sorumlu Akifer olarak proje kapsamında 1.5 milyon nüfusa kesintisiz ve güvenli içme suyu temini sorumluluğunu sürdürüyoruz. Arzu Sirmen / Yönetim Sistemleri Uzmanı Akifer Su Hizmetleri Tic. Ltd. Şti.
Su hizmetlerinin sağlanmasında, sürdürülebilir kalkınma prensiplerini esas alan Akifer’in kadrosu, içme suyu ve atıksu arıtma konularında deneyim kazanmış bulunan uzman ve teknisyenlerden oluşuyor. 

İçme Suyu Arıtma Tesisimizde işletme ve bakım faaliyetleri sırasında meydana gelen tehlikeli atıkların önemli bir kısmını tehlikeli kimyasal atıklar oluşturuyor. Laboratuvarlarda yasal mevzuatlara ve Avrupa standartlarına uygun kalitede su temini için yılda 90 bin analiz yapılıyor. Analizlerde çeşitli riskleri de beraberinde getiren kimyasallar kullanılıyor. Bu kimyasallar toksik, yanıcı, korozif özellikte olabileceği gibi su veya diğer bazı maddelerle reaksiyona girerek de tehlike kaynağı olabiliyorlar. Bu tür atıkların üretiminden toplanması ve depolanmasına kadar geçen aşamalarda kurum ve kuruluşların üzerine düşen görevler “Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” ve “Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmeliği”nde belirtiliyor. Biz de Akifer olarak atıklarımızın üretilmesinden toplanıp depolanmasına, nakledilmesine ve bertaraf ettirilmesine kadar olan aşamalarda üzerimize düşen görev ve sorumlulukları Mevzuat hükümleri doğrultusunda yerine getiriyoruz.

Atık Oluşumunun ve Zararlılığının Kaynağında Önlenmesi, Azaltılması ve Geri Kazanılması
İçme suyu konusunda kaliteden ödün vermeyen Akifer, çevre kalitesinin korunması ve artırılması konusunda da faaliyetler yürütüyor. Bu nedenle öncelikli olarak en az atığın üretilmesi için gereksiz kullanım ve sarfın azaltılmasını sağlıyoruz.

Tehlikeli atık oluşturma potansiyeli bulunan kimyasalları satın alma aşamasında tespit ediyor  ve mümkünse tehlikesiz olan bir seçenekle değiştirilmesini sağlıyoruz. Bu uygulamayı yapamadığımız durumlarda ise ilgili analizin yapılmasındaki gerekliliği sorguladıktan sonra eğer halen söz konusu kimyasalı alma gerekliliği varsa, alım ve tüketim miktarlarını minimumda tutmaya çalışıyoruz.

Atığa dönüşen kimyasal miktarını en aza indirmek amacıyla geliştirmiş olduğumuz özel etiketleme ve raf sistemiyle son kullanım tarihi yakın olan malzemeleri önce kullanıyor ve bu şekilde oluşabilecek çevresel ve maddi kayıpların önüne geçiyoruz. Zararlı bileşik ihtiva etmeyen filtre kağıtları, eldivenler, kurulama kağıtları vb. malzemeleri de kontamine atıklardan ayrı biriktirerek değerlendiriyoruz. Bunun için kullanmakta olduğumuz ve tesisin gerekli yerlerine yerleştirdiğimiz farklı renklerdeki ayrıştırma kutularından faydalanıyoruz. Bu şekilde atıkları ayrıştırırken personel dikkatinin yoğunlaştırılmasını sağlıyoruz. Sık sık yapılan saha turları kapsamında da ilgili noktaları kontrolden geçirip sistemin işlerliğini takip ediyoruz.

Atıkların Toplanması, Etiketlenmesi ve Depolanması
Meydana gelen kimyasal atıklar ayrı ayrı toplanıyor ve etiketlenerek bertaraf edilmeden önce uygun koşullarda depolanıyor.

Su Kalite Laboratuvarımızda oluşan atıkları üç ana gruba ayırabiliriz:
Atık Sıvı Kimyasallar: Ayrıştırma şekli kimyasal atık tankı olarak belirtilmiştir ve atık tankına bağlı olan laboratuvardaki gidere dökülüyor. Bunların özelliği, biraraya geldiklerinde reaksiyon oluşturmamalarıdır. Tank dolduğunda atıklar, iş güvenliği önlemlerini almış özel ekip tarafından kimyasal etkilere dayanıklı özel kaplara boşaltılarak atık alanında, tehlikeli atıklar için ayrılan bölümde geçici olarak depolanıyorlar.

Atık birikimi ayrı ayrı yapılan sıvı kimyasallar ise patlayıcı, oksitleyici, kolay alevlenir, toksik, zararlı, aşındırıcı, tahriş edici, kanserojen, mutajen ve çevre için tehlikeli özelliklerinden bir veya birkaçına sahip maddelerden oluşan atıklardır. Nitelikleri itibariyle farklı olan ve karışmaması gereken bu atıklar uygun işaretlemelerin yapıldığı özel kaplarda ayrı ayrı biriktiriliyor.

Atık Katı Kimyasallar: Laboratuvar analizlerinde kullanılan vial kit atıkları kendilerine ait özel kutularda muhafaza ediliyor. Hazır test kitlerine ait pillowlar kontamine alüminyum olarak ve diğerleri sınıflarına göre kontamine kağıt, plastik ve cam olarak ayrıştırılıyor. Bu tip atıklar bertaraf şekline uygun varillerde biriktiriliyor.
Mikrobiyoloji Atıkları: Mikrobiyoloji analizleri sonrasında çıkan kontamine atıklar bu gruba giriyor. Analiz sonrasında bu atıklar uygun koşullarda ve biyolojik indikatörlerle gerekli kontroller yapılarak sterilize ediliyor ve bertarafı sağlanıyor.

Lab Atık Deposu
Laboratuvarda meydana gelen atıkların, tesisin genel atık deposuna gönderilmeden önce toplandığı ve kayıt altına alındığı yerdir.

Atıklar burada, etiketli ve dayanımlı plastik kaplarda biriktirilerek kayıt altına alınıyor. Üzerinde önemle durulan nokta ise kimyasalların özelliklerine göre birarada olup olmama koşullarını gösteren laboratuvar bünyesinde oluşturulmuş “Kimyasal Depolama Tablosu” baz alınarak hareket edilmesidir.

Doğru etiketlenmeyen veya içeriği bilinmeyen atıkların depolanmasının ve bertaraf edilmesinin tehlikeli ve daha maliyetli olduğunu ise hiçbir zaman unutmuyoruz.

Atık Kimyasallarının Bertarafı
Azaltılamayan, tekrar kullanılamayan ve geri kazanılmayan laboratuvar atıklarımız, yapılan ekip çalışmasıyla, insan ve çevre sağlığına zarar vermeden, Çevre Mevzuatı’na uygun şekilde ambalajlanıp ve etiketlemesi yapılarak lisanslı araçlarla en yakın lisanslı bertaraf tesisine gönderiliyor.

Laboratuvarda oluşan atıkların minimuma indirilmesi ve uygun şekilde depolanması öncelikle laboratuvar çalışanlarımızın ve daha sonra tüm Akifer ailesinin insanlara ve çevreye karşı etik ve yasal sorumluluğudur. Bu nedenle, şirket içerisinde tüm personelimize açık olarak kurduğumuz Öneri Geliştirme Sistemimizle, sadece teknik konularda değil, çevresel ve sosyal konularda da yaratıcı fikirlere ulaşabiliyoruz.