27 Ocak 2012 | PERSPEKTİF 42. Sayı (Ocak 2012)

Berna Akın bernaakin@b2bmedya.com Ödül almayı, ödüllendirilmeyi kim istemez? Ama eminim ki Public Eye ödülünü almayı kimse istemez. Neden mi? Çünkü bu ödül insan haklarını ve çevreyi önemsemeyen şirketlere verilen bir ödül...
The Public Eye “tamamen kâr odaklı küreselleşmeyi” eleştiren ve Davos’taki Dünya Ekonomik Forum yıllık toplantısına karşı oluşturulan bir platform.  Bu platform sivil toplum kuruluşları, Greenpeace İsviçre ve İsviçre Bern deklarasyonu tarafından koordine ediliyor. 2000 yılından beri de Public Eye ödüllerini dağıtıyor. Her yıl Ocak ayında yapılan oylama ile bir önceki yılın en kötü şirketi seçiliyor. Bu senenin oylaması şu sıralarda hala devam ediyor ve Ocak ayının sonunda 2011’in en kötü şirketi belli olacak. Bu seneki adaylar, sivil toplum kuruluşlarının 40 olayı değerlendirmesinden sonra seçilen altı şirketten oluşuyor.

Birinci aday Japonya’nın en büyük enerji şirketi TEPCO, Fukushima felaketi sonucu listeye girmiş ve nükleer tesiste yeterli güvenlik tedbirlerini almadığı için aday gösterilmiş. Bugüne kadar aldığı oy 20.305
İkinci aday İngiliz Banka BARCLAYS, Dünyanın dördüncü büyük bankası ve gittikçe büyüyen gıda spekülatörü olarak görülüyor. Gıda fiyatlarının artmasından ve bu yüzden insanların yoksullaşmasından sorumlu tutuluyor. Bugüne kadar aldığı oy 10.371

Üçüncü aday Amerika’dan... Dünyanın en büyük altın ve bakır maden şirketi Amerikan FREEPORT MCMORAN, endüstriyel faaliyeti sonucu her gün ağır metal içeren 230.000 ton atık ürettiği ve batı Papua halkına ve doğasına zarar verdiği için listede yerini alıyor. Bugüne kadar aldığı oy 3.045

Dördüncü aday hepimizin bildiği ve çoğu kişinin ürünlerini kullandığı bir Güney Kore markası olan SAMSUNG, çalışanlarının sağlığını ve güvenliğini korumadığı için listeye girmiş. Üretiminde yasaklanmış ve zehirli maddeleri kullandığı, bu nedenle 140 çalışanına kanser teşhisi konduğu ve 50 çalışanının da hayatını kaybettiği söyleniyor. Bugüne kadar aldığı oy 16.889

Beşinci aday İsviçreli Agro kimya ve tohum üreticisi SYGENTA, Paraquat adlı zehirli bitki öldürücü ilacının insan sağlığına da zararlı olduğu hatta Güney Yarımküre’de bu ilacı kullanan birçok çiftçinin zehirlenerek hayatını kaybettiği belirtiliyor. Şirketin Atrazine adlı böcek ilacının ise ABD’nin orta batısındaki içme sularının %90’ına bulaştığı belirtiliyor. Bugüne kadar aldığı oy 5.674

Ve son aday Brezilya’nın ve dünyanın ikinci büyük maden şirketi olan VALE. 60 yıllık bir geçmişe sahip olan şirket, Amazon’daki Belo Monte baraj inşaatında yer alıyor. Yapılan barajın, büyük bir alanı sular altında bırakarak yaklaşık 40.000 kişiyi yerinden edecek olmasının yanı sıra hayvanlar ve bitkiler için de büyük felaketlere neden olacağı düşünülüyor. Bugüne kadar aldığı oy ise 21.250

Ocak ayının bitmesine çok az bir süre kaldı. Siz bu yazıyı okurken muhtemelen sonuçlar da kesinleşmiş olacak. Sizin birinciniz kim bilemiyorum ama yukarıdaki oylara bakacak olursak bu yılın birincisi Vale şirketi gibi görülüyor (tabi 5 gün içinde sonuçlar çok değişmezse...).

Siz de oy kullanmak isterseniz, gerçi bu sene oy kullanmak için artık çok geç ama önümüzdeki sene için http://www.publiceye.ch/en/vote/ sitesini sık kullanılanlar klasörünüze eklemenizi tavsiye ederim.

Berna Akın
bernaakin@b2bmedya.com