Sulak alan ekosistemleri yeryüzünün en üretken ve zengin sistemleri. Aynı zamanda en hızlı zarar gören ve yok edilen yaÅŸam alanları. Türkiye sulak alan çeÅŸitliliÄŸi ve sayısı açısından zengin bir coÄŸrafya. Türkiye’deki sulak alanların büyük çoÄŸunluÄŸu uluslararası öneme sahip Önemli DoÄŸa Alanı (ÖDA) statüsünde.

Bugüne kadar Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından bu alanların 14'ü Ramsar Alanı (Uluslararası Öneme Sahip Sulak Alanlar), 59'u Ulusal Öneme Haiz Sulak Alan ve 32'si Mahalli Öneme Haiz Sulak Alan statüsüyle koruma altına alındı. Bu alanlar hem üreme döneminde hem de göç döneminde kuÅŸlar için hayati önem taşıyor. Yıl boyunca su kuÅŸlarının güvenli bir ÅŸekilde üremesi, beslenmesi ve yeniden göç etmesi bu ekosistemlerin var olmasına ve korunmasına baÄŸlı.

1970’ten bu yana dünyadaki omurgalı nüfusu yüzde 69 azaldı

Son altmış yılda kaybedilen sulak alanların yüzölçümü iki milyon hektara, yani yaklaşık bir buçuk Marmara Denizi büyüklüÄŸüne ulaÅŸtı. BiyoçeÅŸitliliÄŸin hızla yok olmakta olduÄŸunu gösteren raporlarsa birbirini takip ediyor. 1970’ten bu yana dünyadaki omurgalı nüfusu yüzde 69 azaldı. Bu sayı tatlı su türleri için ise yüzde 83’e ulaÅŸmış durumda ve bu durum sulak alanların ciddi ölçüde tahrip edildiÄŸinin de bir göstergesi.

Türkiye yanlış politikaların da etkisiyle iklim deÄŸiÅŸikliÄŸinden yüksek derecede etkilenecek ülkeler arasında. Kuraklığın etkilerinin arttığı ülkemizde son 22 yılın en kurak ocak ayı yaÅŸandı. Hem kuraklıkta hem de sel olaylarının ÅŸiddetinde artış var. Hava olaylarındaki deÄŸiÅŸimlere adapte olabilmek için ilk olarak sulak alan ekosistemlerinin restore edilmesi gerekiyor. Sulak alanlar iklim deÄŸiÅŸikliÄŸinden kaynaklı fırtına, sel ve kıyı ÅŸeridi erozyonunun etkilerini azaltıyor. Ayrıca yeraltı suyu depolarını doldurması ve suyu doÄŸal olarak filtre etmesi özellikleri nedeniyle kritik öneme sahip.

Türkiye'de yıllık su tüketimi 54 milyar metreküp

Suyun, her ne kadar yaÅŸamın döngüsünde kilit rol oynadığını bilsek de su kullanımındaki yanlış uygulamalar suyun varlığını tehlikeye atıyor. BirleÅŸmiÅŸ Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’ne göre dünyadaki tatlı suyun yüzde 70'i tarımda kullanılıyor.Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından 2019-2023 dönemi için hazırlanan Ulusal Su Planı'na göre, Türkiye'de yıllık su tüketimi 54 milyar metreküp civarında. Bunun 40 milyar metreküpü (yüzde 74) sulamada, 7 milyar metreküpü (yüzde 13) içme-kullanmada ve 7 milyar metreküpü (yüzde 13) sanayi suyu ihtiyaçlarının karşılanmasında kullanılıyor.

Yanlış su ve tarım politikalarının değişmesi gerekiyor.

DoÄŸa DerneÄŸi Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Dicle Tuba KılÄ±ç “Anadolu’nun sulak alanları yarım asırdır yanlış su ve tarım politikalarıyla yok ediliyor. Ulusal Su Planı verilerine göre su kaynaklarımızın %74’ü tarımsal sulamada kullanılıyor. Dolayısıyla suyun döngüsünün ve sulak alan ekosistemlerinin yaÅŸaması için ilk deÄŸiÅŸim tarım politikalarıyla baÅŸlamalı. Sulak alanların var olması ve suyun döngüsünün korunması Anayasal güvence altına alınmalı. Aksi halde hem ekolojik hem de ekonomik olarak pek çok kayıp vereceÄŸiz.” dedi.