Dilek Aşan

Taksim Danışmanlık Hizmetleri Kurucu Genel Müdürü Global Raporlama Uzmanı

Küresel iklim sistemi, atmosfer tabakası, okyanuslar ve diğer su kütleleri, buzullar, kara parçaları, hava olayları, biyolojik unsurlardan vs oluşan oldukça karmaşık ve birbiriyle sürekli etkileşimli halinde bulunan çok büyük bir yapıdır. Bu sistemin çalışma düzeni ve sınırları zaman içerisinde kendi iç dinamiklerinin (volkanik patlamalar, solar değişimler, gezegen hareketleri vs) etkisi ile değişebilir. Fakat bu, binlerce yıl ile ifade edilebilecek kadar uzun sürelerde gerçekleşir. Bunun yanında, insan kaynaklı nedenlerden ötürü iklim sistemi üzerinde çok daha hızlı değişimler olabilir. Özellikle atmosferdeki gaz bileşiminin ve yoğunlunun değişimi ve arazi morfolojisindeki beşeri faktörlerden kaynaklı değişiklikler iklim sisteminde sadece birkaç yüzyıl içerisinde çok büyük değişikliklere neden olabilir. 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren başlayan ve halihazırda içinde bulunduğumuz değişim süreci buna örnektir.

Bugün iklim değişikliği olarak tanımladığımız küresel çevre sorununun en önemli sebebi atmosferdeki sera gazı yoğunluğunun beşeri faaliyetlerden ötürü çok hızlı bir şekilde artmasıdır. Bu gazların yoğunluğunun artması, güneşten gelip dünyadan geri yansıyan ışınların daha fazla tutulmasına neden olur. Bu da küresel ısınma ve diğer çevresel problemleri beraberinde getirir. İklim değişikliği ile mücadele edebilmek için sebeplerini ve etkilerini doğru şekilde anlamak büyük önem taşıyor.

Küresel iklim değişikliğinin en önemli sebebi başta ulaşım, üretim ve enerji olmak üzere farklı alanlardaki karbon emisyonlarıdır. Hayatımızın her alanında kullandığımız ürün ve hizmetlerin yaşam döngüsü boyunca bir karbon ayak izi bulunmaktadır. Bu oran ne kadar büyük olursa iklimimiz de o kadar kötü etkilenecektir. Aynı şekilde ormanlık alanların azalması, karbondioksiti yakıt olarak kullanan bitkilerin de azalmasına neden olduğundan atmosferdeki sera gazı miktarını ve dolayısıyla iklim değişikliğini artırıyor. Peki iklim değişikliği nelere sebep olur, yani iklimimizin giderek değiştiğini nasıl gözlemleyebiliriz?

Yazının devamı için tıklayın