23 Mayıs 2017 | ÜRÜN 106. Sayı (Mayıs 2017)

Günümüzde temiz içme suyu ihtiyacının artmasına paralel olarak su arıtma prosesleri de önem kazanmıştır. İçme suyu kaynakları çok farklılık gösterse de su kalitesinin izlenmesinde kullanılan parametreler temelde pH, iletkenlik, serbest klor ve bulanıklıktır.

pH Ölçümü
pH, bir çözeltinin asitlik veya bazlık derecesini gösteren ölçü birimidir. pH değeri potansiyometrik prensibe göre belirlenir. Su uygulamalarında genellikle teflon diyaframlı, kirliliklerden etkilenmeyen, uzun süre kararlı ölçümler yapabilen sensörler tercih edilir. Orbisint CPS11D bu uygulama için doğru bir tercihtir.

Klor Ölçümü
Serbest klor derişimi amperometrik prensibe göre belirlenir. Ortamdaki hipoklorik asit sensör membranından, sensör içindeki elektrolit sıvıya doğru difüzlenir. Hipoklorik asitin suda çözünürlüğü, ortamın pH değerine bağlıdır. Sağlıklı bir klor ölçümü için ortamın pH’ı 4 ile 9 arasında olmalıdır; çünkü pH 9’un üzerine çıktığında hipoklorik asitin suda çözünürlüğü ve dolayısıyla dezenfekte edici özelliği çok azalır. Eğer suyun pH değerindeki salınım ± 0,1 pH’tan fazla ise pH kompenzasyonu gereklidir. Eğer salınım daha az ise pH kompenzasyonuna ihtiyaç duyulmaz.
Akış armatürü Flowfit CCA250, sensörün montajının yapılması ve uygun ölçüm ortamı şartlarının sağlanması için tasarlanmıştır. Armatüre klor sensörünün yanı sıra pH sensörü de bağlanabilir. Klor ölçümü için Chloromax CCS142D ve pH ölçümü için de Orbisint CPS11D içme suyu uygulamaları için doğru tercihlerdir. Her iki sensörden gelen bilgiler çok kanallı, Türkçe menülü Liquiline CM44 transmiter üzerinden kontrol merkezine iletilebilir. Sağlıklı bir ölçüm için hattaki akış hızı minimum 30 l/saat olmalıdır. Eğer akış bu değerin altına düşerse veya tamamen kesilirse, bu durum alarm oluşturur. Armatür üzerindeki iğne vana, akışın 30 ile 120 l/saat arasında tutulmasını sağlar.

Oksijen Ölçümü
Ortamdaki oksijen derişimi optik veya amperometrik prensibe göre belirlenebilir. Bakım ve kalibrasyon ihtiyacının minimum olması sebebiyle su uygulamaları için genellikle optik prensiple çalışan sensörler tercih edilir. Optik sensörlerin zamanla değiştirilmesi gereken elektrolit, membran kap, O-ring gibi sarf malzemelere ihtiyaçları yoktur. Sadece sensör başlığı ortalama olarak iki yılda bir değiştirilmelidir. Optik oksijen sensörü Oxymax COS61D ve çok kanallı, Türkçe menülü transmitter ünitesi Liquiline CM44 içme suyu uygulamaları için doğru tercihlerdir.

İletkenlik Ölçümü
İçme suyu uygulamalarında iletkenlik, kondüktif ölçüm prensibine göre belirlenir. İletkenlik sensörü Condumax CLS21D ve çok kanallı, Türkçe menülü transmitter ünitesi Liquiline CM44 bu uygulama için doğru tercihlerdir.

Bulanıklık Ölçümü
Bulanıklık ISO 7027 standardına göre 90° saçılmalı ışık prensibine göre belirlenir. Ölçüm 860 nm dalga boyunda gerçekleştirilir. Önerilen bulanıklık ölçüm sistemi, bulanıklık sensörü Turbimax CUS52D, çok kanallı, Türkçe menülü Liquiline CM44 transmiter ve akış armatürü Flowfit CUA252’den oluşur. Hatta oluşan hava kabarcıkları ölçüm hassasiyetini etkilediği için sisteme hava kabarcıkları uzaklaştırıcı bir aparat opsiyonel olarak eklenebilir.
Ölçüm noktasının sahada online olarak izlenmesine olanak veren ölçüm paneli; üzerindeki transmitterin ekranının arıza veya alarm durumunda kırmızıya dönmesi, işletme kolaylığı açısından Türkçe menüye sahip olması ve memosens teknolojisi ile verilerinin kabloya dijital ve kontaksız iletilmesi sayesinde güvenilir proses kontrolü sağlar. Memosens teknolojisi, sensor kablo bağlantı noktalarının ortamdaki nem etkisi ile korozyona uğramasını ve yüksek maliyetli kablo ihtiyaçlarını ortadan kaldırmıştır. Ayrıca transmitter sensörü otomatik olarak tanır ve sahada sistem devreye alınırken herhangi bir ayar gerektirmez. Sensörün kafa kısmında bulunan çip sayesinde sensörün seri numarası, çalışma süresi, maruz kaldığı sıcaklık değerleri gibi bilgiler saklanır.
Endress+Hauser’in güvenilir analiz paneli çözümleri, üstün ölçüm performansı ile içme suyu tesislerindeki kritik kontrol noktalarının kalitesinin izlemesini sağlayarak tesis güvenliğini artırır.