1 Mart 2017 | HABERLER 102. Sayı (Ocak 2017)

Yüzde yüz yerli bilgi ve sermayeyle OMRAK firması tarafından stratosfer tabakasından esinlenilerek geliştirilen Profoks Enerjilendirilmiş Oksijen Sistemleri ile ek kimyasal kullanmadan tamamen doğal olarak dezenfeksiyon, sterilizasyon ve arındırma yapmak mümkün oluyor. Geçtiğimiz günlerde İZAYDAŞ tesislerinde büyük ölçekli bir arıtım gerçekleştirilerek ilgililere bir kez daha tanıtılan bu yeni sistem hakkında OMRAK A.Ş. Baş Mühendisi Selçuk Özkahraman'dan bilgiler aldık. Özkahraman, "Çalışmalarımıza, atmosferin kendini nasıl yenilediği ve temizlediğini, dünyanın bu arıtma ve dezenfeksiyon gücünün nasıl kullanılabileceğini araştırarak başladık" diyor...

Su ve Çevre: Profoks Oksijen Sistemleri hakkında bilgi alabilir miyiz?

Selçuk Özkahraman: Profoks, enerjilendirilmiş oksijen gazıdır. Dünyadaki oluşum yeri ise stratosfer tabakası...
Görevi ise havayı iç ve dış kirleticilere karşı korumak ve havada oksijen tutmak. Oksijen, bu enerjilendirilmiş yapıya çok önemli bir özelliği sayesinde kavuşuyor. 254.4 nanometre dalga boyunda şiddetli UV radyasyonuna maruz kalan oksijen molekülleri birbirleri arasında geçici bağlar oluşturuyor ve bu bağlarda enerji depoluyorlar. Sahip oldukları bu enerjiyi havadaki tüm kompleks organik ve inorganik bileşiklerin bağ yapısını parçalamak için kullanıyorlar.

Su ve Çevre: Profoks Oksijen Sis-temleri’nin gelişim aşamasından bahsedebilir misiniz? Teknolojisi nedir?

Selçuk Özkahraman: Enerjilendirilmiş oksijen ile yolculuğumuz, atmosferin kendini nasıl yenilediği ve temizlediğini araştırmak ve “dünyanın bu arıtma-dezenfeksiyon gücünü acaba kullanabilir miyiz” fikriyle başladı. İlk önce bu arıtma-dezenfeksiyonun stratosfer tabakasında gerçekleştiğini keşfettik. Sonra bu tabakadaki gazları ve yapılarını araştırdık. Bu tabakada sadece oksijen olduğunu ve bu oksijenin güneşin şiddetli UV radyasyonu ile enerjilendiğini bulduk. Bu gazı üretebilecek bir jeneratör üzerinde uzun çalışmalar yaptık ve en sonunda başardık. Yapılan laboratuvar çalışmalarında enerjilenmiş oksijenin serbest radikal olmadığını ve oksitlemediğini de keşfettik. Bu enerjilenmiş oksijen molekülleri birbirleri arasında sanal bağlar oluşturuyor ve bu bağlarda enerji taşıyabiliyorlar. Havada kompleks bir bileşik ile karşılaştıklarında ise bu enerjiyi o bileşiğe veriyor ve onun parçalanmasına neden oluyorlar. Sistemin işleyiş mekanizmasını kısaca böyle açıklayabiliriz.

Su ve Çevre: Sistem bileşenleri ve proses nedir? Profoks jeneratörünün çalışma prensibini anlatabilir misiniz?

Selçuk Özkahraman: Güneş ışınları radyoaktif tepkimeler neticesinde oluşan plazmadan yayılıyor. Profoks jeneratörleri de radyoaktif olmayan plazmadan 254.4 nanometre dalga boyunda UV ışık üretiyor ve bu UV ışık sayesinde havadan elde edilen saf oksijeni tıpkı güneş gibi enerjilendiriyor. Sistem verimi yüzde 95’in üzerinde. Bu sayede manyetik sürtünme en az seviyede oluyor ve yüksek ısı açığa çıkmıyor. Sonuç olarak sadece az miktarda elektrik enerjisi harcayarak havadan elde ettiği oksijeni enerjilendiriyor. Başka hiçbir kimyasala ya da süreklilik gerektiren sarf giderlerine ihtiyaç duyulmuyor.

Su ve Çevre: Sistemin elektrik tüketimi veya korozyonla ilgili avantajları nelerdir?

Selçuk Özkahraman: Profoks Sistemi, aldığı elektriği yüzde 95’in üzerinde bir verimle kullanıyor ve plazma üretiyor. Ürettiği plazma 254.4 nanometre dalga boyunda ışık yayıyor. Bu UV ışığı gazlı lambalarla da üretilebilir ancak lambalar hem bu kadar şiddetli ışığı üretemez hem de lamba ömürlerinin kısalığından dolayı sistem uzun ömürlü olmaz. UV lambayla bu ışığı üretebilseydik bile en ufak profoks modülünün ürettiği ışık gücünü yakalayabilmek için 100 metrenin üzerinde lamba kullanmamız gerekirdi.
Profoks sistemleri yaptığı işe göre çok az yer kaplıyor. Sadece havadan aldığı oksijeni kullanıyor ve az miktarda elektrikle çalışıyor. Hiçbir kimyasal maddeye ve sarf malzemesine ihtiyaç duymadığından oldukça da ekonomik. Bakımları yapıldığı takdirde hiç durmadan uzun yıllar sorunsuz çalışabiliyorlar.

Su ve Çevre: Koku giderimi konusunu biraz daha detaylandırabilir misiniz?

Selçuk Özkahraman: Profoks uygulaması ile açık ya da kapalı her türlü ortamda koku giderimi yapılabiliyor. Profoks, çöp toplama alanları, çöp kamyonları, foseptik çukurları, arıtma tesisleri, dere yatakları, organize sanayi bölgelerinde ve daha pek çok koku kaynağında kokuyu bastırmadan parçalayarak etki ediyor. 
Profoks cihazının üretmiş olduğu yüksek derecede enerjilendirilmiş oksijen molekülleri, havadaki kokuya neden olan asılı molekülleri parçalayarak koku giderimini sağlıyor.  Havadaki toz partikülleri indirgeyerek ve yüksek derecede dezenfektan etkisiyle havadaki asılı duran toplam bakterileri, küf ve mantarları yok ederek ortam havasını temizliyor ve hava kalitesini yükseltiyor. Buna bağlı olarak ortamda oluşan rutubeti ve rutubete bağlı olarak çoğalan küfün oluşmasını engelliyor. Tüm bunları birarada sağlayan Profoks cihazının çalışma sürecinde yalnızca doğada bulunan oksijen molekülü kullanılıyor ve hiçbir kimyasal madde kullanımı söz konusu değil.

Su ve Çevre: Benzerlerinden veya ozondan ayrıldığı noktalar nelerdir?

Selçuk Özkahraman: Sistemlerimiz yerli bilgi ve teknolojiyle üretildi. Sistemlerimizin hem tasarımcısı hem de üreticisi olarak yurtdışı kaynaklı teknolojilere göre daha uygun maliyetlere üretiyoruz. Sistemlerimizin ülkemizde ve dünyada bir benzeri olmadığından yapabildikleri karşısında da bir muadili yok. 
Profoks, oksidasyon yapmadığından ortamda toksik bileşik oluşturmuyor. Bir saat yarılanma süresi var. Yarılanma süresi sonunda moleküller saf oksijene dönüşüyor. Hiçbir kalıntı bırakmıyor. Ayrıca çok az ısındığı için fanlı soğutma yeterli geliyor. Az enerji harcıyor. İlk kurulum maliyeti düşük. Ozon jeneratörlerine göre çok güçlü olan dezenfeksiyon etkisinden dolayı az kapasiteyle çok iş yapılabiliyor. Hiçbir aşındırıcı etkisi yok. Her ortamda güvenle tercih edilebiliyor. Mesela 3 yıldır Bosch Bursa Oto Enjeksiyon Fabrikası’nda güvenle kullanılıyor. Sistemin insan sağlığına hiçbir zararı da bulunmuyor. Toksik olmadığına dair üniversite raporu mevcut. Sistem iki yıldır İstinye Park AVM’de Foodcourt bölümünde güvenle kullanılıyor. Mekanik sistemlerin tamamı Türkiye’de üretildiğinden yedek parça sıkıntısı da yaşanmıyor.

Su ve Çevre: Tanıtım tırıyla bu zamana kadar nerelerde tanıtım yaptınız? İlgi ne düzeydeydi? Tesis yetkililerinden en çok ne tür yorum ve sorular alıyorsunuz?

Selçuk Özkahraman: İZAYDAŞ Atık Arıtma ve Yakma Tesisi ile İSKİ Ataköy Arıtma Tesisi’nde demo tırıyla sunum gerçekleştirdik. Yapılan her iki sunumda da bu konu üzerine çalışan kamu kurumlarından ve özel kuruluşlardan yetkili personeller geldi ve Profoks teknolojisinin çok kısa sürede atıksu üzerindeki inanılmaz başarısı karşısında teknolojiye olan ilgileri oldukça yüksekti. Özellikle yüksek KOİ değerine sahip, arıtılması çok zor olan atıksuların sadece Profoks gazı uygulanarak çok düşük KOİ değerlerine düşülmesi, bu konuda uzman kişileri oldukça şaşırtıyor ve prosesin nasıl işlediği, bunun nasıl bu kadar kısa sürede ve herhangi bir kimyasal uygulanmadan gerçekleşmesi üzerine çeşitli sorular soruluyor. Ayrıca ağır metaller üzerine olan başarısı, renk parametresinin gözle görülür şekilde oldukça hızla değişime uğraması ve atıksuyun o ağır kokusunun hızlı bir şekilde giderimi de uzmanların oldukça ilgisini çekiyor. 
Sistemlerimiz, süt ürünleri fabrikalarında, un ve bakliyat saklama paketleme tesislerinde, metal işleme ve kesme tesislerinde, taze meyve sebze işleme ve paketleme tesislerinde, ilaç fabrikalarında, hastanelerde, alışveriş merkezlerinde vb. pek çok firmada yıllardır çalışıyor.