2 Haziran 2014 | SÖYLEŞİ 70. Sayı (Mayıs 2014)

Su, atıksu, katı atık ve yenilenebilir enerji alanlarında danışmanlık, projelendirme, uygulama ve yatırım hizmetleri sunan, kurulduğu 1990 yılından beri Ar-Ge çalışmalarına ve üniversitelerle işbirliğine de önem veren Norm Çevre Teknolojileri’nin genel müdürü Murad Özbaşaran’la kısa bir röportaj yaptık...  Özbaşaran, “Çalışmayan bir arıtma tesisi gördüğünüz zaman doğrudan müteahhidi, yönetimi veya hükümeti suçlamamanız gerekiyor. Çünkü orada ihale aşamasından başlayan ortak bir suç var. Kimse kötü niyetli değil ama işi bilmediğiniz zaman ekonomi yapmaya yöneliyorsunuz ve böyle bir sonuç çıkıyor. Dolayısıyla Türkiye’de tüm bu süreçlerin yeniden ele alınıp, düzenlenmesi gerekiyor” diyor...Norm Çevre, 1990 yılında kurulan, su, atıksu, katı atık ve yenilenebilir enerji alanlarında danışmanlık, projelendirme, uygulama ve yatırım hizmetleri sunan bir çevre mühendisliği firması... Çeyrek yüzyıla yaklaşan deneyimiyle her sektörden müşterisinin ihtiyaçlarını doğru şekilde analiz ederek, projelendirmeden tesis işletmesine kadar teknolojik ve ekonomik açıdan sürdürülebilir çözümler sunuyor. Kamu ve özel sektör için finansmanı Norm tarafından sağlanan, yap-işlet veya yap-işlet-devret modeliyle gerçekleştirilen, “anahtar teslim” çevre projeleri hazırlıyor. Son 2-3 yıldır da birçok uluslararası müteahhit firma ile uzun soluklu işbirlikleri yaparak Sudan, Ürdün, Afganistan, Irak ve Azerbaycan gibi ülkelerde proje üretmiş ve yurtdışına da çevre mühendisliği hizmeti veren bir firma haline gelmiş. Norm Çevre, mühendislik hizmetlerinin yanı sıra Avrupa ve özellikle Alman firmaları için projelendirme çalışmaları yapıyor, basınçlı tanklar, yürüme yolları gibi ürünleri Türkiye’de üreterek ihraç ediyor. Çoğunluğu Çevre, Makine veya İnşaat Mühendisi olan 16 kişilik bir ekiple çalışmalarını sürdüren Norm Çevre, kurulduğu günden beri Ar-Ge çalışmalarına ve üniversitelerle işbirliğine de önem veriyor. Firma, İTÜ ile birlikte Dünya Bankası projeleri yürütmüş, 15 yıldan beri Avrupa Birliği proje fonlarından elde ettiği destekler ve uluslararası proje ortaklıklarıyla Türkiye’nin birçok çevre koruma projesinde yer almış.


Norm Çevre, ayrıca teknolojinin mühendislik çözümlerine kazandırdığı imkanları yakından takip ediyor ve kendi süreçlerine hızla adapte ediyor. Kurulduğu dönemde aydınger ve rapido ile başlayan çalışmalar bugün 3D yazılımlarla sürüyor. CAD programlarında son teknolojiyi kullanarak deniz suyu arıtma tesislerinde, atıksu geri kazanım tesislerinde ve ayrıca enerji santralleri gibi yüksek mühendislik ve iş güvenliği standartları isteyen projelerde müşterilerine hizmet veriyor. Avrupa’daki bir enerji santralinin arıtma tesisleri için Alman çözüm ortaklarıyla son teknoloji ürünü 3D çizim yazılımı ile geliştirdiği proje bunun bir örneği...


Norm Çevre, belediyeler ve kamu kuruluşları için pek çok su, atıksu ve katı atık projelerini hayata geçirmiş. Türkiye’de ilk kamu desalinasyon (deniz suyundan içme suyu elde etme) projesinde rol almış. Belediyelerin hızla ve kolaylıkla uygulayabileceği geri kazanım tesislerinin tip projelerini hazırlamış. Tasarım ve projelendirme süreçlerinde, dünyada geçerli olan tüm proses hesaplamalarını, yerel koşullara uygulamak için saha deneyimlerini önemseyerek kendi geliştirdiği yazılımlarla tesis tasarımlarında güvenli ve hızlı çözümler üretebiliyor. Firmanın şu anda ise otomotiv, hava ve deniz ulaşımı alanında faaliyet gösteren bir İtalyan firmasıyla Türkiye’de bir ortaklık kurma girişimi sürüyor.


Norm Çevre’nin proje finansmanı konusunda da farklı çalışmaları var... Hem bu hizmet hem de sektör hakkında firmanın genel müdürü Murad Özbaşaran’dan bilgiler aldık. Sözlerine, sektörde herkesin “elma ile armudun” karıştırılmasından şikayet ettiğini söyleyerek başlayan Özbaşaran, şu bilgileri veriyor: “Sizin önerdiğiniz ekipmanla bir diğer firmanın önerdiği ekipman arasında birtakım farklılıklar vardır. İhtisas alanı olmadığı için müşteri bu farkı anlamayabilir. Her firma, müşteri için en doğru çözümü sunduğunu iddia ediyor. Fakat biz, müşterimize yap-işlet-devret modeliyle yatırımı yapabileceğimizi söyleyerek bu iddiamızı kanıtlıyoruz. Çünkü yatırımı işleteceksek, en doğru çözümü yapmak zorundayız. Dolayısıyla verilen teklif, ister ‘anahtar teslim’ olsun, ister ‘yap-işlet-devret’ olsun aynı çözümü sunuyoruz. Bu da müşteriye bir güven sağlıyor. Müşteri diğer firmalardan da böyle teklif istediği zaman eşit teknik özellikleri karşılaştırabiliyor. Bu şekilde yürüyen, biri imza aşamasında biri görüşme aşamasında olan iki projemiz var. Bunun dışında çok kârlı gördüğümüz için giriştiğimiz iki tane de biyogaz yatırımımız bulunuyor...” 


İTÜ Teknokent
“2013 yılı sonu itibariyle Bursa’dan bir sanayi firmasıyla bir ortaklığımız söz konusu. Bu ortaklıkla birlikte yeni bir yapılanmaya girdik. Bu yapılanmayla, mühendislik ve çevre alanında bugüne kadarki tecrübemizi ve bilgimizi geliştirerek yurtiçi ve yurtdışında uluslararası boyutta rekabet eden bir firma haline gelmek istiyoruz. Bunun için de inovasyona ağırlık vermemiz gerekiyor. Çünkü mühendislik, Türkiye’de zor satılıyor. Biz de mühendislik gücümüzü artırmak için böyle bir yapılanmaya girdik. Bunun yanında yenilenebilir enerji alanındaki çalışmalarımızı da yoğunlaştırmak amacıyla İTÜ Teknokent’e başvurduk. İTÜ Teknokent’te patent alabileceğimiz yeni ürünler üretmek ve yenilenebilir enerji alanındaki bazı projelerimizi gerçekleştirmek için çalışıyoruz...”


Önemli referanslarımız var
“Önemli referanslarımızdan biri, bir seneden fazla süren, Alman ortağımızla birlikte yaptığımız Hollanda’daki bir enerji santralinin projelendirmesiydi. Su konusunda, çözüm ortağımızla birlikte yaptığımız Avşa Adası Desalinasyon Tesisi de referans projelerimizden biri. Balıkesir’in katı atık projesinin danışmanlığını yaptık. Yine Mersin ve Diyarbakır Büyükşehir belediyelerinin katı atık projeleri bizim yaptığımız işlerdi. Bağdat’ta da iki tane birer milyon nüfusluk katı atık projesi gerçekleştirdik. Türk Traktör’ün Sakarya’daki yeni yatırımının arıtma tesisi de Alman ortağımız Ovivo ile yaptığımız işlerden biri. Türkiye’de Biyolojik arıtmada MBR uygulaması ilk kez bu projede yapılacak...” 


Malzeme inanılmaz gelişiyor
“Sıradan, alışılagelmiş ve bugüne kadar uygulanan teknolojilerin hepsinin sorgulandığını söyleyebilirim. Çünkü, malzemede inanılmaz gelişmeler var. Enerji konusunda daha verimli motorlar gibi çok ciddi değişiklikler oluyor. Dolayısıyla bugüne kadar kabul edilen sistemlerin hepsi sorgulanıyor. Bunun en basit örneği; ‘denizden su elde etme pahalı bir sistemdir’ algısı. Çünkü artık denizden su elde etme pahalı değil. Bugün belediyeler suyun metreküpünü 3 liradan 5 liraya kadar satıyor. Reverse Osmos’la yaptığınız  denizden su elde etme işinde, suyun metreküpünü yatırım dahil 3-4 liraya elde edebiliyorsunuz. Bu, teknolojiyle gelinen bir nokta. Çünkü membran teknolojisi ve malzeme son derece gelişti...”


Ortak bir suç var
“Çalışmayan bir arıtma tesisi gördüğünüz zaman doğrudan müteahhidi, yönetimi veya hükümeti suçlamamanız gerekiyor. Çünkü orada, ihale aşamasından başlayan ortak bir suç var. Kimse kötü niyetle yapmıyor ama işi bilmediğiniz zaman ekonomi yapmaya yöneliyorsunuz ve böyle bir sonuç çıkıyor. Bu nedenle Türkiye’nin tüm bu süreçleri yeniden ele alıp düzenlemesi gerekiyor. Türkiye açısından bir taraftan da çok umutluyum. OSB olsun, endüstri olsun, kamu olsun, evsel veya endüstriyel çevreyle ilgili çok ciddi bir birikimimiz olduğunu düşünüyorum. Bunun ötesinde artık internet, küreselleşme vs. sonucunda sınırlar kalktı. Dolayısıyla talepleri karşılayacak çözümlere ulaşmanız çok hızlı olabilir.”

 

---

R E K L A M