Geçtiğimiz Mart ayında "5. Dünya Su Forumu"nu düzenledik. Pek çok ülkeden binlerce insan, suyu konuşmak için İstanbul'da buluştu.

Onlarca toplantıda çoğu resmi kurum ve kuruluştan yüzlerce yetkili, yine yüzlerce sunumla suya dair sorunlarını paylaştı.

Su Forumu'nun detaylarını dergimizin ilerleyen sayfalarında bulacaksınız.

Ben burada size başka bir toplantıda dinlediğim, başka bir sunumdan bahsetmek istiyorum...

Kenya'daki Turkana Gölü Destekçileri temsilcisi Ikal Angelei'nin Alternatif Su Forumu'nda yaptığı "suya ölmeden ulaşabilme hakkı" başlıklı konuşmasını dikkatinize sunmak istiyorum.

Ikal Angelei'nin köyündeki kadınlar sırtlarında bebekleriyle, her gün 20 litre su için 20 kilometre yol yürüyorlarmış. Angelei, "sadece bu olsa dert değil, bu yolu alırken farklı topluluklar arasında çıkan çatışmaların mağduru da oluyorlar" diyor.

Çocukların çoğunun kilometrelerce yol teperek okula gitme nedeninin de okulda bedava süt dağıtılması olduğunu ekliyor.

"Benim için su hayat demek, çünkü onun için devamlı savaşıyoruz. Kadınlar bazen suya ulaşmak için düşman sınırından geçmek zorunda kalıyor. Düşman kim mi? Su için savaş vermemiz gereken diğer topluluk... En son köyde bir kadın 20 litre su için hayatını kaybetti. Üç aylık bebeği vardı, babası da öldürülmüştü; şimdi o bebeğe ne olacak? Bir özel şirketin o kadını ya da çocuğu umursayacağını sanmıyorum. Yarın başka kadınlar yine aynı yolu yürüyecek. Suyun olduğu yeri elleriyle başarabildiği kadar derin kazacak ve kahverengi bir suya ulaşacak. Çoğunuz bu suyu içmezdiniz bile, ama bizim ona 'kirlenmiş' deme lüksümüz yok. Bizim farkımız sadece daha kurak bir bölgede yaşıyor olmamız. Ekosistem bozuldukça yüzde yüz eminiz ki su için bir savaş çıkacak. Açlığa yıllardır alışığız zaten..."

Angelei ÅŸimdilerde, Kenya'nın KuzeydoÄŸusu'nda Etiyopya ve Sudan sınırındaki Turkana Gölü'ne su saÄŸlayan Omo Nehri'ndeki barajı durdurmak için mücadele ediyor. 300 bin kiÅŸinin yaÅŸadığı Kenya'nın Turkana bölgesinde su ihtiyacının yüzde 80'i Etiyopya'dan doÄŸan bu nehirden saÄŸlanıyor. Etiyopya hükümeti 2008'de nehir üzerinde baraj ve hidroelektrik santrali inÅŸa etmeye baÅŸlamış; 2012'de bitirilecek ve Turkana Gölü'ne suyun eriÅŸimi engellenecek. Balıkçılıkla geçinen halkın yaÅŸamı da ciddi sıkıntıya girecek.  

Tüm bu sorunları, içinde yaşayan birinin ağzından hem de gözyaşları içinde anlatan birinin ağzından duymak insanı gerçekten derinden etkiliyor.

Bu coğrafyada doğduğu için 28 yaşındaki Angelei'yi sadece "şansız" olarak mı değerlendireceğiz? Ya insanın yaşama hakkı?

Suyu, tüm canlılara yetecek şekilde koruyup, gözetmemiz gerektiğine herkesin inandığını ümit ediyorum?

Önümüzdeki sayıda görüşmek dileğiyle...

Serpil Yavuz

Yazıişleri Müdürü

serpilyavuz@dogayayin.com