DURSUN YILDIZ

Su Politikaları Uzmanı

“Dünya su döngüsü insanlık tarihinde ilk kez dengesini kaybetti” tespiti OECD altında çalışan bir uzman komisyonun hazırladığı The Economics of Water raporunda yer aldı. Raporda konu bugüne kadar ele alınandan farklı bir bakış açısı ile ele alınıp incelenmiÅŸ. Rapor, suyun korunması ve verimli kullanılmasının yanı sıra su çevriminin sürekliliÄŸinin bozulmaması için yapılması gerekenlerden de söz etmiÅŸ. DoÄŸal yaÅŸam alanlarını korunması ve restore edilmesi ile su döngüsünün en önemli bileÅŸenlerinden yeÅŸil suyun korunması üzerinde durmuÅŸ.

Su kaynakları sisteminin oluÅŸumu ve yenilenmesi su çevrimi denilen doÄŸal bir faaliyetin sonucudur. Karalar üzerine düÅŸen yağışın bir bölümü su, toprak ve bitki örtüsü yüzeylerinden buharlaÅŸarak veya terleme olarak isimlendirilen biyolojik bir süreç sonucunda bitkiler aracılığı ile atmosfere geri döner. Bir bölümü ise yüzeysel ve yeraltı sularını oluÅŸturur, denizlere ve okyanuslara ulaÅŸarak buharlaşır ve tekrar yağış olarak yeryüzüne döner. Su ve toprak yüzeyi, bitki örtüsü ve atmosfer arasındaki sürekli tekrarlanan bu döngü su çevrimi olarak adlandırılır. Su çevrimi insan dâhil tüm canlı yaÅŸamına su saÄŸlar ve bu dengenin bir bütün olarak idame ettirilmesi doÄŸal su kaynaklarının sürdürülebilir olarak kullanılması için çok önemlidir.

Ä°nsan faaliyetlerinin etkisi

Su kaynaklarının oluÅŸumu ve yenilenmesi “su çevrimi” denilen doÄŸal bir faaliyetin sonucudur. Tabiattaki bazı süreçlerin çevrimler halinde düzenlenmiÅŸ olması doÄŸal kaynakların yenilenmesini saÄŸlar. Ä°nsan müdahalesi olmadığı veya en az düzeyde olduÄŸu sürece doÄŸadaki çevrimler genellikle hep aynı düzen içinde sürüp gider. Su çevrimi de bunlardan biridir. Su çevriminin dört ana unsuru yağış, yüzeysel akış, yeraltı suları ile buharlaÅŸma ve terlemedir. Su kaynaklarımızın hesabında bunlar miktar olarak hesaplanır. Ancak su çevriminin insan faaliyetleri ile bozulması bu miktarın azalmasına neden olur.

Yazının devamı için tıklayın