TMMOB ÇEVRE MÜHENDÄ°SLERÄ° ODASI Ä°STANBUL ÅžUBESÄ°

GÄ°RÄ°Åž

Pazarcık ve Elbistan'da 6 Åžubat 2023 tarihinde meydana gelen 7,7 ve 7,6 ÅŸiddetindeki depremler, plansız kentleÅŸme ve deprem yönetmeliklerine uygun olmayan yapılaÅŸmanın bir sonucu olarak, on binlerce insanın hayatını kaybetmesine ve yüzbinlerce insanın evsiz kalmasına yol açtı. Depremin akut etkisi can ve mal kaybı olarak ortaya çıkarken, depremin ardından hayata geçirilen yanlış uygulamalar, bu yıkımın ekolojik ve insan saÄŸlığı üzerindeki olumsuz etkilerini her geçen gün daha da artırmaktadır. Atık yönetimi baÅŸta olmak üzere yapılan hataların öne çıkanları ÅŸunlardır: Atıkların kaynağında ayrıştırılmaması ve tehlikeli atıkların diÄŸer atıklarla birlikte açık alanlarda ve yetersiz sızdırmazlık koÅŸullarına sahip zeminlerde depolanması, toprak, yüzey ve yeraltı sularında kirlilik yaratma riskini artırmaktadır. Ayrıca, bölgede yürütülen çalışmalar, yıkılan binalarda asbestli malzemelerin kullanıldığını göstermektedir. Asbest liflerinin çeÅŸitli nedenlerle havaya salınması sonucunda soluma yoluyla vücuda girmesi, ciddi saÄŸlık sorunlarına yol açmaktadır.

Asbest, Uluslararası Kanser AraÅŸtırmaları Ajansı (IARC) tarafından "kesin kanserojen" olarak tanımlanmıştır ve akciÄŸer kanseri, akciÄŸer zarı kanseri (mezotelyoma) ve kanser dışı ağır ve ilerleyici akciÄŸer hastalığına (asbestoz) neden olmaktadır. Asbestli malzemelerin enkaz alanlarından uzaklaÅŸtırılmaması, enkaz kaldırma ve depolama çalışmalarında yeterince sulama iÅŸleminin yapılmaması ve hafriyatın kamyon kasalarını toz yayılmasını engellemek için uygun ÅŸekilde kapatılmadan taşınması gibi yanlış uygulamalar, asbest liflerinin yayılmasına yol açarak depremzedelerin, gönüllülerin ve enkaz kaldırma çalışmalarında çalışan iÅŸçilerin asbest maruziyeti riskini artırmaktadır.

1. ARAÅžTIRMA KONUSU

Günümüzde doÄŸa olayları, özellikle depremler, gerekli önlemlerin alınmaması halinde dünya genelinde ciddi can ve mal kayıplarına neden olarak afete dönüÅŸmektedir. Bu afetlerin yol açtığı yıkımların ardından, inÅŸaat ve yıkıntı atıkları ciddi bir çevresel ve saÄŸlık riski oluÅŸturabilir. Özellikle asbest gibi potansiyel olarak zararlı malzemelerin bu atıklarda bulunması, bu riski artırabilir. Hatay Ä°li gibi depremi yaÅŸamış bölgelerde, bu tür atıkların doÄŸru yönetilmesi ve olası asbest maruziyeti riskinin deÄŸerlendirilmesi hayati bir önem taşımaktadır.

Bu çalışmanın temel problemi, Hatay Ä°li'nde deprem sonrası inÅŸaat ve yıkıntı atıklarında bulunan asbestin varlığını belirlemek ve bu asbestin çevresel yayılımını ve saÄŸlık risklerini deÄŸerlendirmektir. Hatay Ä°li'nin deprem bölgeleri arasında yer alması, bu sorunun özellikle bu bölgede büyük bir önem taşıdığını göstermektedir. Bu çalışma, asbestin çevresel etkilerini ve insan saÄŸlığına olan potansiyel tehlikelerini anlamamıza yardımcı olacak kritik bilgilere ulaÅŸmayı amaçlamaktadır. Ayrıca, bu çalışma, gelecekteki inÅŸaat ve yıkıntı atığı yönetimi stratejilerinin geliÅŸtirilmesine katkı saÄŸlayacaktır. Bu nedenle, bu çalışmanın önemi ve gerekliliÄŸi açıktır ve bu sorunun çözümü için bir adım olarak kabul edilmelidir.

Yazının devamı için tıklayın