Sürdürülebilir Üretim ve Tüketim DerneÄŸi 5 Haziran Dünya Çevre Günü’nde çevre kirliliÄŸi, biyoçeÅŸitlilik kaybı ve iklim deÄŸiÅŸikliÄŸi temel sorunlarımız için plastik kirliliÄŸini yenme vakti geldi. Ulusal servetimiz atık plastikle istihdam ve gelir yaratalım. Atmayalım, yakmayalım, ayrı toplayalım çaÄŸrısı yaptı.

Halka eriÅŸimin en büyük küresel platformu ve milyonlarca insanın en güçlü uluslararası kutlaması olan 5 Haziran 2023 Dünya Çevre Günü’nün 50. yılında bu yıl “Plastik KirliliÄŸini Yenelim“ diyerek atık plastiÄŸe döngüsel ekonomide deÄŸer katmanın istihdam ile gelir yaratmadaki mühim yerini vurguluyoruz diyen Ä°stanbul Teknik Üniversitesi ÖÄŸretim Üyesi ve Sürdürülebilir Üretim ve Tüketim DerneÄŸi BaÅŸkanı Prof. Dr. Filiz KaraosmanoÄŸlu plastiÄŸi keÅŸfeden, saÄŸladığı kolaylık ve çözümlerle yaÅŸayan insan en iyi atık plastik yönetimini de baÅŸarmalıdır. Plastik döngüsel ekonomisi yeÅŸil sayılarının cazibesi bizleri bekliyor. Atmayalım, yakmayalım, ayrı toplayalım açıklamasını yaptı.

Plastik kirliliÄŸini yenme vakti

BirleÅŸmiÅŸ Milletler Çevre Programı (UNEP) öncülüÄŸünde 1973’ten bu yana düzenlenen 5 Haziran Dünya Çevre Günü’nün 50. yılında FildiÅŸi Sahili ev sahipliÄŸinde Hollanda desteÄŸinde plastik kirliliÄŸi çözümüne odaklı “Plastik KirliliÄŸini Yenelim” diyerek çevre kirliliÄŸi, biyoçeÅŸitlilik kaybı ve iklim deÄŸiÅŸikliÄŸi temel sorunlarımız için eylemleri hızlandırma gereÄŸi ile atık plastiÄŸin döngüsel ekonomideki yerine odaklanıyoruz bilgisini veren Ä°stanbul Teknik Üniversitesi ÖÄŸretim Üyesi ve Sürdürülebilir Üretim ve Tüketim DerneÄŸi BaÅŸkanı Prof. Dr. Filiz KaraosmanoÄŸlu plastik kirliliÄŸini yenme vaktinin geldiÄŸini bildirdi.

Ulusal servet atık plastiÄŸin dönüÅŸümü

Prof. Dr. KaraosmanoÄŸlu “Faydalı kullanım ömrünü tamamlayan plastiklere, atık plastiklere kıymetli yerli ham madde olarak bakmalıyız. Çünkü plastikler ithal petrol ve doÄŸal gazdan üretilirken atık plastik çıktığında yerli ham maddemiz, ulusal servetimiz olur. Atık önceliklemesinde En Az Atık Çıkarma; Yeniden Kullanım; Geri DönüÅŸüm/Ä°leri DönüÅŸüm; Enerji ve Malzeme Geri Kazanımı ve Bertaraf sırası mühim. Atık plastik döngüsel ekonomide dönüÅŸürek deÄŸer kazanırken endüstrinin döngüsel ekonomiye geçiÅŸinde de sistematik dönüÅŸüm ve eylemleri hızlandırma gerekiyor konusuna dikkat çekerek ülkemiz bu gidiÅŸatın dışında kalmamalı. Bu deÄŸiÅŸim için dönüÅŸüm ÅŸart” dedi.

Plastik döngüsel ekonomisinin deÄŸiÅŸmek için dönüÅŸüm yolu

Prof. KaraosmanoÄŸlu “2022’de BirleÅŸmiÅŸ Milletlere üye 175 ülke plastik kirliliÄŸini sona erdirme hedefli 2024’ün sonunda hazır olacak yasal baÄŸlayıcı nitelikli anlaÅŸma için tarihi kararı onayladı. Paris AnlaÅŸması sonrasındaki en önemli ve çok taraflı bu anlaÅŸma günümüzün ve yarınımızın sigortası kabul ediliyor. Çünkü insanın dostu plastikle yaÅŸam, sadece ve sadece en iyi atık plastik yönetimi ile doÄŸanın, çevrenin ve iklimin de dostu olabilir. PlastiÄŸi keÅŸfeden, saÄŸladığı kolaylık ve çözümlerle yaÅŸayan insan en iyi atık plastik yönetimini de baÅŸarmalıdır. Hükümetler, yerel yönetimler, iÅŸ dünyası, sivil toplum, akademi, medya ve yurttaÅŸların plastik döngüsel ekonomisinin deÄŸiÅŸmek için dönüÅŸüm yolumuzda bilim, teknoloji destekli çözümlerle eyleme geçmesi gerekiyor. DeÄŸiÅŸimi birlikte baÅŸarabiliriz” dedi.

Plastik ekonomisinin korkutucu ve yeşil sayıları

BirleÅŸmiÅŸ Milletler verisine göre her yıl yarısı tek kullanımlık 400 milyon tondan fazla plastik üretilirken, bu miktarın yüzde onundan azı geri dönüÅŸtürülüyor. Her dakika bir çöp kamyonu kadar, yılda 19-23 milyon ton diÄŸer deyiÅŸle 2200 Eyfel Kulesi ağırlığı kadar atık plastiÄŸin göllere, nehirlere ve denizlere karıştığı tahmin ediliyor. Bu miktarın 2040’a kadar üç katına çıkacağı öngörülüyor. Deniz çöpünün yüzde 85’ten fazlası, en kalıcı ve zararlı kısmı plastik. 800'den fazla deniz ve kıyı türü bu kirlilikten etkileniyor. Çapı 5 mm’den küçük mikroplastikler gıda, su ve havaya karışıyor. Her birimiz yılda 50 binden fazla mikroplastiÄŸi tüketiyoruz korkutucu sayısal bilgisi veren Dr. KaraosmanoÄŸlu plastik döngüsel ekonomisine geçip 2040’a kadar denize giren atık plastiÄŸi yüzde 80 oranında azaltırsak ve böylece petrol ve doÄŸal gazdan plastik eldesini yüzde 55 oranında düÅŸürerek 70 milyar dolar tasarruf saÄŸlama; iklim deÄŸiÅŸikliÄŸi sebebi sera gazı salımlarını yüzde 25 azaltma; 700 bin ek iÅŸ yaratmanın mümkün olacağını bildirerek plastik döngüsel ekonomisi yeÅŸil sayıları cazibesinin bizleri beklediÄŸinin altını çizdi.

Atmayalım, yakmayalım, ayrı toplayalım

Öncelikle tek kullanımlık plastik tüketimimizi yaÅŸamımızda mümkün her yerde azaltalım. Uzun ömürlü, dayanıklı plastik ürünleri satın alalım. Ambalajına tekrar doldurarak ürün satın alma seçeneklerini göz önüne alalım. Evde, okulda, iÅŸte, yolda, tarlada, ormanda atık plastik çıktığında, nefes alalım. DüÅŸünelim. Atık plastiÄŸin toprak, su ve havaya karışmasına sebep olmayalım. Aksi takdirde bitkiler, hayvanlar, mikroorganizmalarla birlikte yaÅŸadığımız güzelim dünyamızın nefesi azalır. Atmayalım, yakmayalım, ayrı toplayalım çaÄŸrısı yapan Dr. KaraosmanoÄŸlu Dünya Çevre Günü’müz kutlu olsun dedi.