İSMAİL KOYUNCU - MEHMET EMİN PAŞAOĞLU - RECEP KAYA

İnşaat Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, İTÜ Prof. Dr. Dincer Topacık Ulusal Membran Teknolojileri Uyg-Ar Merkezi, İTÜ

1. GIRIŞ

Evsel kaynaklı atık sular, tuvaletlerden oluşan “siyah su” ve banyo, mutfak atık sularından oluşan “gri su” akımlarının toplamından meydana gelmektedir. Evsel su kullanımının çoğu yıkama ve temizlik amaçlı tüketimlerden oluşmaktadır. Dolayısıyla gri su hacim olarak daha baskındır. Banyo ve durulamalardan (duş, banyo ve lavabo vb.) meydana gelen atık sular zayıf gri su, mutfak atık suyu ve çamaşır makinesi atık sularını içeren atık sular ise kuvvetli gri sular olarak adlandırılmaktadır. Bazı raporlarda, mutfak lavabo atık sularının yüksek nütrient ve askıda katı madde içermesinden dolayı siyah sular kısmında, hatta özel olarak kahverengi sular olarak da tanımlandığı görülmektedir (Ludwing, 2000). Siyah sular büyük sağlık problemlerine neden olabileceklerinden dolayı toplanmalı ve arıtılmalıdırlar. Siyah suların kişi başına miktarı kültürler, mekânlar ve hatta yaşam biçimine göre değişiklik gösterebilmektedir. Kentsel bölgelerin çoğunda gri ve siyah sular birlikte merkezi arıtma tesislerinde arıtılmaktadır (Salvato, 1992; Salvato, 1994). Ancak son dönemlerde bu akımların kaynağında ayrılıp, ayrı olarak arıtımına yönelik çalışmalar hız kazanmıştır.

Atık su kullanımı genel olarak yerleşim bölgeleri arasında suya ulaşım, harcama alışkanlıkları ve ekonomik duruma bağlı olarak değişkenlik gösterebilmektedir. Genellikle gri sular toplam evsel atık sular içerisinde daha az kirlilik taşıyan bölümü oluşturmaktadır. Gri sulardaki fekal kirlilik ve organik kirlilik, katı maddeler ve yağları içeren akımların uzaklaştırılmasıyla önemli ölçüde azaltılmış olmaktadır. Atık sulardaki potansiyel üstünlüklere rağmen gri sulardaki kirletici konsantrasyonları karışık atık sulardaki kirleticilerden bazı durumlarda daha az değildir. Bunun arkasındaki neden, akımların birbirleri arasındaki rölatif hacimlerindeki büyük değişimler ve her bir gri su kaynağının farklı akım özellikleri gösterebilmesidir.

Yazının devamı için tıklayın