DİLEK AŞAN

Taksim Danışmanlık Hizmetleri Kurucu Genel Müdürü Global Raporlama Uzmanı

Plastikler, organik ve inorganik monomerlerin polimerlere dönüştürülmesiyle elde edilen maddelerdir. Doğada hazır bir şekilde bulunmayan plastikler ancak endüstriyel prosesler sonucunda üretilebilmektedir. İmalatında ağırlıklı olarak petrol ve petrol türevi bileşenler kullanılmaktadır. Yumuşak ve kolay şekil alabiliyor olması plastiklerin kullanım alanını genişletmektedir. Ayrıca ucuz ve dayanıklı olması da plastikleri birçok sektör için en uygun malzeme haline getirmektedir. Günümüzde otomotiv, gıdave içecek, enerji, mutfak, tıbbi cihaz, hijyen ve temizlik ve daha birçok sektörde plastik ve plastik türevi malzemelerden imal edilmiş ürünler yoğun bir şekilde kullanılmaktadır. Üretimde ve kullanımda sunduğu avantajlar ve uzun ömürlü olması sayesinde günlük hayatımızda plastikleri oldukça sıkça görebiliyoruz. Polietilen (PE), Polietilen tereftalat (PETE veya PET), Polivinil Klorid (PVC), Polipropilen (PP), Poliaktik Asit (PLA) ve Polistren (PS) yaygın olarak kullanılan plastiklerden bazıları.

Peki, plastiklerin çevre üzerindeki etkilerinin farkında mıyız? Yaşam döngüsü boyunca büyük bir çevresel ayak izi oluşturduğunu ve gezegenimizi aslında büyük bir çöplüğe dönüştürdüğünü biliyor muyuz? Evet, plastikler ne yazık ki göründükleri kadar masum değil. Hatta insan, hayvan ve çevre sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerini düşündüğümüzde sürdürülebilirlik için çok büyük bir engel olduğunu anlıyoruz.

Plastikler her şeyden önce doğrudan petrolden üretildiği için daha imalat aşamasında büyük bir karbon salımına neden oluyor. Kullanıldıktan sonra atık haline geldiğinde ise plastiğin doğa tarafından yok olması yüzlerce hatta plastiğin türüne göre binlerce yıl sürebiliyor. Bu da toprakta ve denizlerde çok büyük plastik kirliliğinin oluşmasına neden oluyor. Gelişen teknoloji ve artan dünya nüfusuna bağlı olarak daha tüketim odaklı bir dünyaya doğru evrildiğimizi göz önüne alırsak plastik kullanımının da giderek arttığını söylemek mümkün. Daha fazla plastik kullanımı, daha fazla sera gazı emisyonu, küresel ısınma, iklim değişikliği ve giderek daha fazla kirlenen bir dünya anlamına geliyor.  

Yazının devamı için tıklayın