Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 90. Sayı (Ocak 2016)

50 Su ve Çevre Teknolojileri / Ocak 2016 www.suvecevre.com bu şeklde belrlenmştr. Çalışmayla, güneşle çamur kurutma tess yapmayı planlayan atıksu arıtma tess yetklle- rne, planladıkları tessn lk yatırım ana kalemler, lk yatırım yaklaşık malyetler ve şletme yaklaşık malyetler çn br referans düzlem oluşturulması hedef- lenmştr. Tcar ahlak lkeler gereğ tek- lf veren frmaların smlerne ve ülke- lerne yer verlmemştr. İstenen tek- lflern anahtar teslm tesslern nşası ve 3 aylık deneme çalışması üzernden hesaplanması talep edlmştr. Değşken kur değerlernn önüne geçleblmes amacıyla Euro olarak 2015 yılında alı- nan bedeller Türk Lrası karşılıklarına çevrlmeden aynen kullanılmış, ortala- ması alınan değerlere göre tablolar ve grafkler oluşturulmuştur. Bulgular Güneşle çamur kurutma tesslernde en öneml sorun, alan gereksnmdr. Ülkemzdek arıtma tesslernn büyük çoğunluğunda çamur nha bertarafı çn gereken üntelere uygun alan bırakılmaması sebebyle özellkle yaz nüfusu 3-10 katına ulaşan Marmara, Ege ve Akdenz’dek bazı yerleşmler çn güneşle çamur kurutma tesslerne yönelk ortak tess alanı belrlenmesnn br çözüm olableceğ düşünülmüştür. Yapılan çalışmada elde edlen verler çerçevesnde merkez olarak oluşturu- lacak bu tür br çamur kurutma serası lk yatırım malyetne esas teşkl eden kalemler; karıştırıcı ve fanlar, sera nşası, nşaat şler, elektrk ve kablolama şler, koku kontrol sstem, yangın kontrol ss- tem olarak başlıklandırılmıştır. Çzelge 1’de, yukarıda belrtlen bu ş kalemler çn sera adedne bağlı olarak değşen lk yatırım bedel ve lave yatırım bedel- ler sunulmuştur. Çzelge değerlern- den de görüleceğ üzere, her br sera çn ortalama 473.800 Euro lk yatırım bedel hesaplanarak bu tür br yatırımın planlanması gerekmektedr. Elektrk ve kablolama şler, koku kontrol sstem, yangın kontrol sstem, toplam bede- ln dörtte brlk kısmını oluştururken, dğer üç ana kalem de yaklaşık olarak dörtte brlk üç eşt dlm ayrı ayrı şgal etmektedrler. Yabancı frmalardan alınan teklflern fkr mülkyet çeren en öneml kısmının, çamur karıştırıcı olduğu tespt edlmş- tr. Güneşle çamur kurutma teknolojler konusunda üretm yapmayı planlayan yerl frmaların da çamur serme, karış- tırma ve nha ürünün tess dışına alın- ması konularında fkr mülkyete sahp ürünler tasarlaması gerektğ düşünül- mektedr. Dğer br ana unsur da bu karıştırıcı sstemn elektronk aksamı ve yazılı- mıdır. Tam otomatk olarak tasarlanıp şletlen sstemler çn elektronk aksam ve yazılım tess vermnde fark yarata- cak etkye sahptr. Çzelge 2’de lave yatırım kalemler gösterlmştr. Bu değerler her tess çn değşkenlk gösterse de, doğablecek malyet kalemler olarak yatırımcı tara- fından dkkate alınmalıdır. Meteoroloj sstemnn bazı frmalar tarafından kend sstemleryle eşgüdümlü çalışma zorunluluğu sebebyle lk yatırım bede- lne dahl edldğ görülmüştür. Şekl 1’de yıllık şletme bedelne esas teşkl eden ana kalemler yer almaktadır. Tesste gündüz mesa saatlernde personel bulunacağı kabul edlerek toplam 2 güvenlk görevls öngörülmüştür. Bu tessler, merkez tessler olmak yerne br atıksu arıtma tessnn bünyesnde yer alan tessler olarak tasarlandığında Şekl 1’de yer alan pek çok malyet hmal edleblr. Yerden ısıtma enerj malyet tessn seçleceğ bölgede htyaç duyu- lacak lave ısı gereksnmne bağlı olarak Çizelge 1: Tesis İlk Yatırım Maliyeti Çamur Kurutma Serası Adedi Çamur Kurutma Serası Yat ı r ım Bedeli (Euro) İl ave Yat ı r ım Bedeli (Euro) Toplam Yat ı r ım Bedeli (Euro) Kurutma Serası Alan ihtiyacı (m 2 ) 1 473.800 111.000 584.800 1.440 2 947.600 111.000 1.058.600 2.880 3 1.421.400 111.000 1.532.400 4.320 4 1.895.200 111.000 2.006.200 5.760 5 2.369.000 111.000 2.480.000 7.200 6 2.842.800 111.000 2.953.800 8.640 7 3.316.600 111.000 3.427.600 10.080 8 3.790.400 111.000 3.901.400 11.520 9 4.264.200 111.000 4.375.200 12.960 10 4.738.000 111.000 4.849.000 14.400 Çizelge 2: İlave Yatırım Kalemleri İl ave Yat ı r ım Kalemleri Yat ı r ım Bedeli (Euro) Meteoroloji Ölçme Sistemi (ısı, nem, r üzg ar vb.) 6.000 Makine Ekipman İşl etmeye Alma/E ğ itim 15.000 Trafo ve Binası 25.000 İdari binalar, yollar, çevre ç iti 45.000 İzin ve Lisans 20.000 Toplam 111.000 MAKALE