Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 70. Sayı (Mayıs 2014)

50 Su ve Çevre Teknolojileri • Mayıs 2014 Teknoloji & Röportaj birimlere aktarılıyor. Aquis, bütün SCADA yazılımları ile uyumlu çalışa- bileceği gibi yine Schneider Electric tarafından sunulan ClearSCADA yazı- lımının içine tam entegre edilebiliyor ve SCADA operatörünün Aquis’i aynı ekranda kullanması sağlanabiliyor. Böyle bir entegrasyon ile birlikte Aquis, işletmeye enerji verimliliği, kayıp-kaçak yönetimi ve su kalitesi yönetimi gibi birçok fayda sağlıyor.” Enerji Verimliliği “Şehrin her noktasındaki basınç bilinemediğinden genelde şebeke- lerimiz olması gerekenin üzerinde bir basınçta tutuluyor. Bu da pom- paların daha fazla enerji tüketmesi anlamına geliyor. Gereğinden fazla ölçüm yapmak hem maliyetli hem de bu hakimiyeti tümden sağlayamaya- cağı için şebeke için en uygun yapı oluşturularak, yeterli miktarda ölçüm noktası belirlendikten sonra geriye kalan kısım Aquis tarafından simüle edilebilir. Aquis yazılımı şebeke simülasyonu ile en uç noktadaki kul- lanıcıya kadar yeterli basıncın ulaş- masını sağlayacak şekilde pompalar için minimum basınç set değerlerini dinamik olarak belirleyebilir. SCADA ile yapılan entegrasyon ile bu basınç set değeri SCADA’ya aktarılabilir ve pompaların en uygun basınç seviye- sini gözeterek çalışması sağlanabilir. Böylelikle suyun şehir şebekesindeki dağıtımında birim metreküp için harcanan enerji miktarı yüzde 10 oranında azaltılabilir. Diğer taraftan SCADA’dan gelen rezervuar seviye bilgisi de simülasyonda kullanılarak rezervuara aktarılacak su miktarı ve bunun zamanlaması organize edile- bilir.” Kayıp Kaçak Yönetimi “Aquis ile basınç yönetiminin doğru şekilde yapılması aynı zamanda şebekedeki kayıp su miktarını da azal- tacaktır. Mevcut sızıntılardaki kayıp su miktarı şebekedeki basıncın düşü- rülmesi ile orantılı olarak azalacaktır. Aynı zamanda yüksek basınç uygu- lanmadığından şebeke borularında yeni oluşacak problemlerin miktarı da azalacağından, kayıp su oranındaki zamanla gerçekleşen artışın ivmesi azalacaktır.” “Şebekedeki kayıp kaçakla müca- delenin etkin yollarından biri de mini- mum gece debisinin takip edilmesi- dir. Şebekedeki izole ölçüm bölgele- rindeki gece debileri Aquis yazılımı ile takip edilebilir, sınır değerler tanım- lanarak gerektiğinde uyarı verilmesi sağlanabilir. Böylelikle kayıp kaçak taramasında çalışan ekiplerin hangi bölgeye yoğunlaşması gerektiği konu- sunda bilgi verilebilir ve ekiplerin daha etkin çalışması sağlanır. Abone veritabanı ile yapılacak entegrasyon ile Aquis bütün DMA’ların kayıp kaçak oranlarının etkin bir şekilde takip edil- mesini sağlayabilir.” “Aquis ve SCADA entegre çalıştı- ğında SCADA’dan gelen akış ve basınç değerleri simülasyon değerleri ile periyodik olarak karşılaştırılır. Eğer sahadan anormal bir basınç veya akış değeri geliyorsa operatör bunun için uyarılır. Böylelikle şebekede oluşan arızalar hızlı bir şekilde tespit edilir ve hangi bölgede olduğu belirlenebilir. Ekiplerin daha hızlı müdahale etmesi sağlandığından bu esnada oluşacak su kayıpları da en aza indirilir.” Su Kalitesi Yönetimi “Kullanıcılara iletilen suyun kalitesi de idare için en önemli konulardan biridir. Aquis yazılımı ile suyun yaşı, kullanılacak kimyasalların miktarı ve süresi gibi kriterler takip edilebilir. Şebeke içerisinde suyun kalma süresi hem sağlık açısından hem de suyun tadının korunması açısından önem- lidir. SCADA’dan gelen akış bilgileri ile Aquis simülasyon verileri birleşti- rilerek hangi rezervuar veya kaynak suyunun hangi kullanıcılara ulaştığı ve suyun şebekedeki akış yönü tespit edilebilir. Suyun şebeke borularında ne kadar süre kaldığı bilgisi elde edi- lebilir ve kaliteli su temini için bu verilerle şebeke altyapı değişiklikleri planlanabilir.” “Aquis ile herhangi bir arıtma tesi- sinden yapılan klorlama veya diğer kimyasal işlemlerin zamanla kullanı- cılara dağılımı takip edilebilir. Doğru oranda kimyasal kullanımı ile hem su kalitesi garanti altına alınır hem de kimyasallar için harcanan maliyetler düşürülebilir.” Kazalar ve Kirlilik “Şebekede oluşacak bir arızadan dolayı meydana gelecek enfeksiyon tehlikesi en başta insan sağlığını tehdit edeceği gibi, idarenin güve- nilirliğine de zarar verecektir. Böyle bir olay olduğunda ilgili alanın karan- tinaya alınması ve diğer bölgelerin etkilenmesini engellemek ve diğer bölgelerdeki kullanıcıların hizmet almaya devam etmesini sağlamak Aquis ile DMA bazında su kayıp miktarlarının takibi