Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 68. Sayı (Mart 2014)

Bu gruplarda büyüklü küçüklü birçok sanayi tesisleri yer almaktadır. Sanayi tesislerinde hammaddelerin işlenerek mamul üretilmesi sürecinde endüstriyel atıksular oluşabilmekte- dir. Sanayi tesislerinden çıkan bu atık- suların uzaklaştırmasının en basit yolu kanalizasyon sistemine boşaltmaktır. Bununla birlikte sanayi atıksularının, deşarj edildikleri kanalizasyon şebe- kesine evsel ve endüstriyel atıksuların birlikte arıtıldığı arıtma tesislerine ve bu yapıları kontrol eden ve temiz- leyen personele zarar vermeyecek nitelikte olması gerekir. Bu hususlar dikkate alındığında sanayi atıksula- rının henüz kaynağındayken bir ön arıtma yapılması hem atıksu kaynağı hem de deşarj ortamı açısından fayda sağlayacaktır. 4.2. Kocaeli’nde Atıksu Arıtma Kocaeli ilinde Büyükşehir Belediyesi’nin su ve kanalizasyon hiz- metlerini yürütmek ve bu amaçla gere- ken her türlü tesisi kurmak ve kurulu olanları devir almak ve bir elden işlet- mek üzere 04.05.1995 tarihinde Koca- eli Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSU) Genel Müdürlüğü kurulmuştur. İSU Genel Müdürlüğü, kullanılmış sular ile yağış sularının toplanması, yerle- şim yerlerinden uzaklaştırılması ve zararsız bir biçimde boşaltma yerine ulaştırılması için gerekli olan her türlü tesisi yapmakla görevlidir. Dolayı- sıyla İSU Genel Müdürlüğü, Kocaeli ili sınırları içerisinde bulunan konut, işyerleri ile sanayinin atıksularını yerleşim yerlerinden uzaklaştırarak atıksu arıtma tesislerinde toplamakta- dır. Bu tesislerde atıksuyun içerisin- den istenmeyen kirleticileri uzaklaştı- rılıp Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği deşarj limitlerine uygun suyu elde ederek alıcı ortama vermektedir. İSU Genel Müdürlüğü, İzmit Körfezi çevresinde bulunan atıksu arıtma tesislerini en yüksek standartlarda hizmet veren ve gelecek nesiller için çalışan bir su idaresi olmak için çevreden ödün ver- meden işletmektedir. Atıksu arıtma tesislerini optimum bir şekilde ve çev- reye duyarlı olarak tek bir merkezden işletme, kontrol, denetleme ve ölçme işlemlerinin düzenli, hatasız ve seri bir şekilde yapılmasıyla mümkün hale getirmek için SCADA sistemini Türkiye’de ilk kez atıksu arıtma sis- 52 Su ve Çevre Teknolojileri • Mart 2014 Makale Tablo 2: Bazı endüstriyel atıkların genel özellikleri ve atıksu kaynakları Endüstriler Üretimde atıksu kaynakları Atıkların genel özellikleri Konserve Meyve ve sebzeleri kesme, istifleme, koparma, ayırma, presleme ve kabuğunu soyarak beyazlatılması sırasında oluşan sular Yüksek süspanse ve katı madde, kolloidal ve çözünmüş organik madde Süt ve mamulleri üretimi Sütün seyreltilmesi, ayrılmış süt, peynir suyu ve yayık ayranı Yüksek çözünmüş organik madde, protein, yağ ve laktoz Et ve kümes hay. ürünleri Hayvan kesimi, yağ ve kemiklerin parçalanmasında, yağ ve yıkama suyu Yüksek çözünmüş ve süspanse organik madde, proteinler ve yağlar Şeker pancarından şeker üretimi Pancarların taşıma, yıkama ve preslenmesi sırasında oluşan sular, kireçlemeden sızan sular soğutma konden- satları Yüksek çözülmüş ve süsponse organik madde, şeker ve protein İlaç ve ecza ürünleri Kullanılan süzülmüş madde ve yıkama suyu Yüksek çözülmüş ve süsponse organik madde, vitamin Deri Derinin kılının kazınması, ıslatılması, kirecini giderme, temizleme suyu Yüksek toplam katı madde, sertlik, tuz, sülfürler, krom, pH, BOI ve çökelmiş kireç Tekstil Liflerin hazırlanması ve pişirilmesi, hapıl sökme sırasında oluşan atıklar Oldukça bazik renkli yüksek BOİ, yüksek süspanse kolloidal ve çözünmüş katı madde Deterjan üretimi Deterjan ve sabunların temizleme ve yıkama suları Yüksek BOİ ve sabun atıkları, yüzey aktif maddeler Kağıt üretimi Pişirme, temizleme liflerin yıkanması kağıt hamurunun süzülme suyu Yüksek veya düşük pH, renk, yüksek süs- panse kolloid ve çözünmüş katı maddeler, organik maddeler, fenol Çelik Kömürün koklaşması, eritme fırının yıkanması, baca gazları ve çeliğin asit ile temizleme suyu Düşük pH, asitler, fenol, maden filizi, kok kireç taşı Kömür prosesleri Kömürün ayrılması ve temizlenmesi ile sülfür damarların temizlenme suyu Yüksek süspanse katı maddeler kömür, düşük pH, yüksek H2SO4, FeSO3