~akale Kompost Teknolojileri ve •• Uygulama Ornekleri 1. BÖLÜM Doç. Dr. Bestamin Özkaya, Prof. Dr. Ahmet Demir YTÜ İnşaat Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü ı. GİRİŞ Kompostlaştırma işlemi, nemli ortamda ve organik atıkları havalandırmak suretiyle kendiliğinden çoğalan mikroorganizmalar vasıtasıyla gerçekleştirilir. Başlangıçta çoğunlukla bakteri olan bu organizmaların çoğalması sırasında ısı, CO 2 ve su buharı açığa çıkar. Konıpost prosesinde tüm kademeler farklı mikrobiyal türler tarafından gerçekleştirilmektedir. Bu bakımdan kompostlastırma prosesinin performansı ve gelişimi mikrobiyal türlerle yakından ilişkilidir. Kompostlaştırma esnasında organik maddeyi substrat olarak kullanan mikroorganizmalar, konıpostlaştırma prosesinin performansını ve gelişimini yansıtmaktadırlar. Organizmaların kompostlaştırma esnasında substratı mecabolik yollarla nihai ürünlere dönüştürmesi ile fiziksel ve kimyasal parametrelerde önemli değişiklikler meydana gelmekte ve buna bağlı olarak kompostlaştırma prosesinde rol alan mikrobiyal türlerde değişim meydana gelmektedir. Ayrıca, kompostlaştırma prosesi l so Su ve ÇevreTeknolojileri• Haziran2012 uygun yönetilmediği takdirde nihai üründe (kompost) patojen oluşumu gerçekleşebilir. Bu yüzden organik atıkların farklı mikrobiyal gruplarla nihai ürünlere clönüştürUlmesi özel öneme sahiptir. Ancak, hammaddenin farklı olması ve kompostlaştırma için gerekli şartların fazlalığı sebebiyle (atık türü, tesis dizaynı, havalandırma oranı, pH, CiN oranı, sıcaklık ve su muhtevası) birçok çalışmanın sonuçları birbirleriyle genelde tam olarak uyumlu olmamaktadır (Ishii and Takii, 2003). Kompostlastırma keneli karakteristik termal profili tarafından belirlenen dört aşamalı bir proses olarak düşünülebilir (Fogarty ancl Tuovinen, 1991). Kompostlaştırma esnasında farklı mikrobiyal türler hızlı ve sırasıyla gerçekleşen fiziko-kimyasal değişimlerin meydana geldiği bir ortam oluşturmaktadır. Dünyada karşılaşılması muhtemel enerji krizi ve sera gazı etkileri, ülkeleri alternatif enerji kaynakları aramaya itmiş, özellikle gelişmiş ülkelerde bu arayış farklı alanlara yönelmiştir. Bu çerçevede kompostlaştırnıa ve biyogazifikasyon gibi teknolojilerle dünyanın birçok yerinde kentsel katı atıkların faydalı bir ürüne clönüştüri.ilmesi ön plana çıkmıştır. Son yıllarda artan nüfusa bağlı olarak yerleşim yerlerinde yaşayan insanların faaliyetleri sonucunda oluşan katı atıklar birçok yerleşim yeri için tehdit oluşturmaya başlamıştır. Hızla gelişen ve nüfusu artan dünyada doğal kaynakların yanlış kullanımı sonucu dünyamız kaycladeğer çevre sorunlarıyla boğuşur duruma gelmiştir. Evsel, kentsel ve bahçe atıkları düzenli depolama alanlarına taşınarak çevreye istenmeyen koku ve gaz emisyonlarına sebep olmaktadır. Söz konusu atıkların kornpostlaştırılması ve nihai ürünün (kompost) yeniden kullanılması önemli bir tarım girdisi olabilir. Özellikle kentsel atıkların kompostlaştınlması ve oluşan ürünün toprağın fiziksel, kimyasal ve biyolojik özellikleri için önemli kazanımlar sağlayarak toprağı daha kaliteli hale getirmektedir. Kompostlaştırma prosesi, anaerobik (havasız) arıtma (biyometanizasyon) ve aerobik (havalı) kompostlaştırma olarak ikiye
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=