Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 43. Sayı (Şubat 2012)

Makale ortam şartları sağlanmalı ve kimyasal depo, uygun bir şekilde bulunmalıdır. Laboratuvarda ilk yardım dolabı, göz banyoları, acil duşlar ve acil durumlar için talimatlar hazır bulundurulmalıdır. Laboratuvar personeli, laboratuvar sorumlusu, kalite yöneticisi, numune kabul personeli, deney personeli olmak üzere en az 4 kişiden oluşmaktadır. Deney personeli, numune alma personeli ve numune kabul personeli olarak görevlendirilememektedir. Laboratuvarlar; personel bilgileri, numune kayıt defteri, analiz defteri, ölçüm ve analiz raporları, cihaz çıktıları, cihaz listesi, bakım onarım çizelgesi, kalibrasyon planı, kalibrasyon belgeleri, kimyasal madde kayıt defteri gibi kayıtları düzenli tutmak zorundadır. Bu kayıtlar 5 yıl, personel ile ilgili kayıtlar ise 10 yıl saklanır. Numune kabul bölümüne gelen numunelerin, laboratuvar içerisinde kayıt numarası ile tanınması ve analizi yapanların analiz süresince numunenin geldiği yere ait bilgileri bilmemesi sağlanır. Laboratuvar, belge aldığı parametreler kapsamında, iş yoğunluğu, geçici kapasite düşmesi, cihaz arızası gibi sebeplerden hizmet veremediğinde, belge almış ve kapsamında ilgili parametrelerin yer aldığı laboratuvarları taşeron olarak kullanabilir. Laboratuvar, taşeron laboratuvarının yaptığı işlerden Bakanlığa ve müşteriye karşı sorumludur. Taşeron laboratuvarların listesi ve yapılan sözleşme örneği Genel Müdürlüğe ibraz edilir. Laboratuvarın belge kapsamında yer almayan parametreler için başka bir veya birden fazla laboratuvar ile çalışması gerektiği durumlarda, bu laboratuvarların yetki belgesine sahip olmaları, her laboratuvarın ölçüm veya analizini yaptığı parametrelerde kendi raporunu hazırlaması, bu raporların laboratuvarın kendi 1 so Su ve Çevre Teknolojileri• Şubat 2012 raporlarının ekinde ayrıca ibraz edilmesi zorunludur. Laboratuvarın hizmet satın aldığı parametre sayısı kendi belge kapsamında yer alan parametre sayısından fazla olamaz. Laboratuvarlara ait ölçüm ve analiz raporları hukuki işlemlerde delil olarak kullanılabilir. Bu raporlarda aksini belirten ifadeler kullanılamaz. Belge kapsamında yer almayan herhangi bir parametredeki ölçüm ve analiz sonuçlan hiçbir şekilde çevre mevzuatına esas teşkil edecek raporlarda yer alamaz. Özel talepler üzerine hazırlanmış olan raporların tüm sayfalarında "Bu rapor çevre mevzuatına ilişkin resmi işlemlerde kullanılamaz." ibaresinin açıkça okunabilir şekilde yer alması zorunludur. Raporlar, ilgili mevzuat ve yönetmelikte istenen bilgileri içermelidir. Raporlarda Bakanlık logosu ve logonun hemen altında yer alacak şekilde belge numarası, Çevre Ölçüm ve Analizleri Yeterlik Belgesi alan laboratuvarlarca hazırlanan izin, izleme ve denetimine ilişkin raporlarda TÜRKAKlogosu kullanılması zorunludur. Yetkili laboratuvarlar; analiz faaliyetlerine ilişkin aylık faaliyet raporlarını, dört ayda bir Bakanlığa göndermek zorundadır. Bakanlığımızca laboratuvarların ölçüm bilgilerini önceden gireceği ölçüm takip programları mevcut olup; laboratuvarlar tarafından girilen kayıtlar sürekli olarak takip edilmektedir. Yapılan işin kalitesi açısından Bakanlığımız çevre mevzuatında yer alan ölçüm ve analizler için her yıl Asgari Fiyat Tarifesi yayımlamakta olup, bu tarifeye uyulması istenmektedir. Laboratuvarlar yapılan belgelendirmeden sonra uzaktan ve yerinde olmak üzere sürekli denetlenmektedir (Şekil 5). Uzaktan denetim; Bakanlıkça düzenlenen yeterlik testleri, ulusal ve uluslararası kuruluşlarca düzenlenen yeterlik ve karşılaştırma testleri, emisyon ölçüm programına girilen kayıtların takibi şeklinde yapılırken, yerinde denetim; laboratuvarda ve sahada yapılan haberli ve habersiz denetimler, şikayet üzerine denetimler şeklinde yapılmaktadır. Yönetmelik kapsamında belgeli laboratuvarların denetlenmesi amacıyla yıllık olarak planlı denetimler yapılmaktadır. 2010 yılında yönetmeliğin, Yerinde Denetim, 36. maddesi gereği 72 laboratuvar yerinde denetlenmiş, laboratuvarla ilgili gerekli düzenlemeler yapılmış, 2 laboratuvar 3 ay süre ile askıya alınmıştır. 2011 yılında ise 36 laboratuvarın yerinde denetimi gerçekleştirilecektir. Şekil 5. Laboratuvar denetim çalışması Yönetmeliğin, Uzaktan Denetim, 35. Maddesi kapsamında Bakanlığımızca yetki alan laboratuvarlara Ocak 2010'da su ve yakıt olmak üzere toplam18 parametrede Yeterlilik Testi düzenlemiştir. Kabul edilebilir limitler dışında çıkan sonuçlarda, Yönetmeliğin, Belgeyi Askıya Alma, 38. maddesi, 4. bendi kapsamında yaptırım uygulanmıştır. 2011 yılında ise atıksu ve deniz suyunda toplam 20 parametrede yeterlik testi düzenlenmesi hedeflenmiştir. 1.2. Su Kalitesi İzleme Çalışmaları Son yıllarda, su kaynaklarında meydana gelen kirlenmeler, su kaynağının etkin kullanımı için belirli bir kalitede olmasını ve bu kalitenin sürekli izlenmesini gerektirmektedir. Kirlilik faktörlerini belirleyebil-

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=