Tablo 4. Sivas Atıksu Arıtma Tesisi aylık çamur verileri Aylar/2009 Susuzlaştırma Giriş; Çamur Miktarı (m'/ay) Şubat Mart 7.019 Nisan 17.450 Mayıs 28.368 Haziran 32.982 Temmuz 35.713 Ağustos (23.) 21.052 Toplam 142.584 Tablo 5. Gelecek 1O yıl boyunca üretilmesi beklenen çamur miktarı (Sibeski, 2009) Yıllar Çamur m'/yıl 2009 23.865,38 2010 24.477,62 2011 25.089,85 2012 25.702,08 2013 26.314,32 2014 26.926,55 2015 27.538,78 2016 28.151,01 2017 28.763,25 2018 29.375,48 Toplam 266.204,33 tiklerini geliştirmektedir (Kocaer ve Başkaya, 2001). Yakma: Yanma bir oksidasyon reaksiyonudur. Çamurlar için yanma, doğrudan veya dolaylı olarak yapılmaktadır. Doğrudan yakmada, çamurlar çoğunlukla evsel atıklarla birlikte yakılırken; dolaylı yakmada ya enerji üretimi için bir yakıt olarak kullanılır ya da sanayide (çimento üretimi) bir başka yakıtla birlikte enerji ve hammaclcle girdisi olarak değerlendirilir. Arıtma çamurları, çimento fabrikası fırınlarında ve kömür kullanan enerji tesislerinde gerektiğinde evsel atıklarla birlikte yakıt olarak kullanılabilir. Çamurun evsel atıklarla yakılması için yüzde 60-65 kuru madde içermesi, çimento üretiminde ise 52 Su ve Çevre Teknolojileri• Ocak - Şubat/ 2010 Toplam Katı Madde Poli Kullanımı (kg/ay) (kg/ay) 77.013 750 174.320 1.489 326.891 1.958 375.653 1.980 405.300 2.088 337.098 1.660 1.320.622 9.925 maksimum arıtma çamuru besleme oranının klinker üretim kapasitesinin yüzde S'inden daha fazla olmaması gerekmektedir. Bu nedenle, 2000 ton/gün çimento üretiminde klinker kalitesinin değişmemesi için maksimum 100 ton/gün kuru madde kullanılmalıdır (Aydın, 2004). Arıtma Çamuru Bertarafı Sivas Atıksu Arıtımı Tesisi toplam 11 ha alan üzerine inşa edilmiştir. Alan içerisinde çamurun 180 gün depolanabileceği geçici çamur cleponi alanı mevcuttur. Son çökeltim havuzlarından çamur susuzlaştırma ünitesine gelen çamur, ilk olarak katyonik bir polielektrolit ile şartlanclırılclıktan sonra susuzlaştırılması için santrifüj clekantörlere gönclerilmekteclir. Çamur şartlandırma için polielektrolit, dekantörlerin memba tarafından çamur besleme borularının içine basılmaktadır. Susuzlaştırma ekipmanları için iki adet polielektrolit clozlama ünitesi mevcuttur. Ayrıca üç adet santrifüj dekantör çalışmaktadır. Arıtma tesisinin işletmeye alındığı Şubat 2009'clan itibaren çıkan çamurun aylık verileri Tablo 4'te verilmiştir. Tesis 14 Şubat 2009 tarihinde devreye alınmıştır. Devreye alma süresinde çamurun tamamı geri devir olduğundan çamur çıkmamıştır. Tesisin devreye alınması sırasında MLSS miktarının ayarlanması ve biyolojik faaliyetlerin başlaması için, zamanla geri devir miktarlarındaki azalma ile birlikte, çekilen çamur miktarları artmaya başlamıştır. Santrifüj-clekantörclen çıkan çamur yaklaşık yüzde 25 KM içermektedir. Şu ana kadar toplam 1.320 ton arıtma çamuru, tesis içindeki çamur cleponi sahasına serilmiştir. Gelecek 10 yıl için üretilmesi beklenen çamur miktarları Tablo S'te görülmektedir. Sivas Atıksu Arıtma Çamurunun Olası Bertaraf Yöntemleri Tüm arıtımı tesislerinde arıtımı çamurunun uzaklaştırılması ve uygun kullanım alanlarının belirlenmesi sorun olmaktadır. Arıtma çamurlarının gerek hacminin azaltılması gerekse yeniden kullanımı ve bertarafı için çeşitli alternatif yöntemler vardır. Arıtma çamurunun kalitesi ve yerel şartlar (iklim, bitki örtüsü, tarım faliyetleri ve toprak yapısı gibi) çamurun bertaraf yöntemini belirlemede çok önemlidir. Sivas Atıksu Arıtımı Tesisi çamurunun analiz sonuçları Tablo 6'cla verilmiştir. Arıtma çamuru analiz sonuçları "Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği Ek 11-A" sınır değerleriyle karşılaştırılmıştır. Çözünmüş organik karbon parametresi dışındaki tüm parametreler sınır değerlerin altındadır. Çözünmüş organik karbonun, arıtma tesisinden çıkan çamurlarda yüksek çıkması beklenen bir sonuçtur. Bu değerin diğer arıtma tesisi çamurlarında ela yüksek olduğu bilinmektedir. Tesiste ileri biyolojik arıtma gerçekleştirilerek atıksudaki karbon, azot ve fosfor giderilmektedir. Atıksudan uzaklaştırılan karbon, arıtımı çamuruna geçtiği için çamurda bu değerin yüksek çıkması normaldir. Sivas Atıksu Arıtma Tesisi'nden çıkan çamurun uygun bertarafıyla ilgili olarak çeşitli alternatifler ele alınmış-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=