Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 126. Sayı (Ocak 2019)

suvecevre.com 23 01 / 2019 • SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ SU DÜNYASI meliği, 31/12/2004 tarihli ve 25687 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Bu yönetmelik, ülke- nin yeraltı ve yerüstü su kaynakları potansiyelinin her türlü kullanım amacıyla korunmasını, en iyi bir biçimde kullanımının sağlanmasını ve su kirlenmesinin önlenmesini sürdürülebilir kalkınma hedefle- riyle uyumlu bir şekilde gerçekleş- tirmek üzere gerekli olan hukuki ve teknik esasları ortaya koymaktadır. • Çevre Denetimi Yönetmeliği, 05.01.2001 tarihli ve 24631 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Bu Yönetmeliğin amacı, tesislerin kurulması, faaliyete geçmesi ve üretimin her aşamasından atıkların nihai bertarafına kadar çevrenin korunması için çevre denetiminin usul ve esaslarını düzenlemektir. 1990 yılında kurulmuş olan tekstil boyahanesine kıyasla, 2000’li yıllarda yayınlanmış olan kanun ve yönetme- likler sebebi ile bugün yeni bir sanayi işletmesi kurmanın zorlukları tabii ki daha fazla. Yatırımcının ana konusu dışında gibi görünen “Su” konusunun yatırım için arazi satın almadan önce araştırma programı içine alınmasını öneririz. YATIRIMCI “SU” İLE İLGİLİ NE GİBİ KONULARI DÜŞÜNMELİDİR? 1. İşletmenin su kaynağı ne ola- bilir: - Yeraltı Suları: Ülkemizdeki işlet- melerin birçoğu su ihtiyacını kuyu- lardan temin eder. Oysa her tesisin altında yeraltı suyu bulunmaz, veya bulunsa dahi kuyu suyu çok kötü karakterli olabilir. Yeraltı su varlı- ğını Devlet Su İşleri (DSİ), Maden Teknik Arama (MTA) gibi mües- seselere danışarak bilgi alınabilir. Bu kuruluşlardan bilgi alınamayan yerlerde, yeraltı araştırmasını bilen jeofizik mühendisliği kuruluşların- dan yardım istemek yerinde olur. Yapılan ilk araştırmalar sonucu olumlu bir işaret elde edilirse, kuyu açılır. Tekniğe uyulmadan açılan kuyular kısa zamanda çöker veya çokça kum getirmeye başlar, ayrıca yer üstünden gelen kirli ve gübreli sularla kirlenir. - Yüzey Suları: Göl ve nehir sularından bugünkü teknikler ile yüksek kalitede su elde edilebilir. Yüzey suları mevsime göre çok büyük değişkenlik gösterir. Maa- lesef, sanayi bölgelerinde bulunan yüzey sularımızın birçoğu insan atıkları ile kirlenmiş durumdadır. - Şehir Şebeke Suyu: İşletmenin su ihtiyacı az ise, “İnsani Tüke- tim Amaçlı Sular Yönetmeliği”ne uygun olması gereken şehir şebeke suyundan yararlanmak en zahmet- siz su elde etme yöntemidir. 2. Suların İşletmede Kullanım Yerlerine Göre Hazırlanması: Bir işletme içinde suyun kullanım yerleri çok farklı su kaliteleri ihti- yacı doğurur. Örneğin, bir tekstil boyahanesinde kumaş yıkaması, buhar kazanı, soğutma suyu sis- temi, laboratuar distile cihazı, bahçe sulaması, yerlerin temizliği, personel duşları, içme suyu gibi değişik cihaz ve sistemler birbirin- den farklı su kaliteleri gerektirir. Bu işletmede istenen en saf su genellikle laboratuarın ihtiyacı olan sudur. Bu ihtiyaç göz önüne alınarak bütün suların bu saflıkta hazırlanması hiç de ekonomik bir çözüm değildir. Yukarıda sözü geçen sekiz kullanım noktası için sekiz ayrı kalitede su hazırlamak da işletmecilik açısından çok zordur. Dolayısı ile her işletmenin, elindeki ham su kalitesine ve kullanım yer- lerine göre bir su hazırlama sistemi projelendirmesi doğru olur. 3. Suların Hazırlanmasında Seçilecek Yöntemler: İşletmeye gelen suyun işletmenin ihtiyacına göre kalitesinin yükseltilmesi için birkaç şekilde şartlandırılması gerekir, bu yöntemlere kısaca deği- nelim: - Suların Katılardan Arındı- rılması: Yüksek miktarda katılar içeren dere ve göl sularının kimya- sal “çöktürme” ile şartlandırılması sonraki filtrasyonu kolaylaştırır. Kuyu sularında genelde “çök- türme” ihtiyacı duyulmaz. Çök- türme sonrası su çoğu zaman birkaç kademede filtre edilir. Filt- reler katıları tutmakla kalmazlar, içlerinde bakteri de üretirler. Bu bakteriler hem filtrenin kendisine, hem de su sitemine ve prosese zarar verir. Bakterilerin ürememesi için köklü tedbirler almak şarttır. - Suların Canlılardan (Bakte- rilerden) Arındırılması: Bugün dünyada dezenfeksiyon maksadı ile klor, ozon, ultraviyole, Kirli Dere Suyu Proses Suyu Hazırlama Sistemi