Artaş, 1982 yılından bu yana çevre koruma ve yenilenebilir enerji teknolojileri alanında faaliyet gösteren bir mühendislik, imalat ve taahhüt firması. Firmanın Ar-Ge çalışmalarının bir ürünü olan ARMUT, İSO 14. Çevre ve Enerji Ödülleri’nin “İnovatif Çevre Dostu Ürün” kategorisinde KOBİ alanında Jüri Teşvik Ödülü’ne layık görüldü.

Yeni nesil bir atık bertaraf sistemi olan ARMUT’un tamamen Artaş’ın Ar-Ge çalışmalarıyla geliştirildiğini söyleyen Artaş Yönetim Kurulu Üyesi ve İş Geliştirme Koordinatörü Evren Dindiren Dönmez, “Artaş olarak kendimize ‘Kuruluşumuzun 40. yılında, Türkiye’nin ilk 500 sanayi şirketi arasında yer almak’ gibi bir vizyon belirledik. Bu vizyon doğrultusunda da bazı öncelikler ve stratejiler geliştirdik. Bunlardan biri de Ar-Ge çalışmalarıydı. Müşterilerimizden gelen talepler ve beklentiler doğrultusunda, müşteriye yerinde çözümler sunan kompakt sistemler üzerinde çalışmaya başladık. Bu çalışmalarımızın bir ürünü olan ARMUT projemizle de bu ödüle layık görüldük”  diyor.

Ödülün firma için önemli bir motivasyon ve gurur kaynağı olduğunu belirten Dönmez, KOBİ alanında finale kalan fazla proje olmadığını; bunun da KOBİ’lerin Ar-Ge’ye yeterince öncelik vermediğini veya kaynak ayıramadığını gösterdiğini sözlerine ekliyor. 

Artaş’ın geniş mühendis kadrosuyla, standart uygulamaların ötesine geçerek müşteri ihtiyaçlarına, mevzuat ve kanunlara uygun, ekonomik arıtma çözümleri ürettiğini ifade eden Evren Dindiren Dönmez, “Bu çözümlerin projelendirilmesinden üretimine, kurulumundan devreye alınmasına kadar anahtar teslim hizmet sunup satış sonrası servis ve bakım desteğiyle de müşterilerimizin yanında yer alıyoruz. Su, atık, hava ve biyoenerji alanlarında gerçekleştirdiğimiz projelerle edindiğimiz birikimlerimizi, yeni teknolojileri sürekli izleyerek ve uygulayarak geliştirip müşterilerimize sunuyoruz. Bu amaçla, dünyada söz sahibi firmalarla lisans ve know-how anlaşmaları yaparak, gelişmiş arıtma teknolojilerini transfer ediyoruz. Bunun yanında, teknoloji satın almakla yetinmeyip, Ar-Ge merkezimizle de teknoloji geliştiren bir şirket olmak için çalışmalarımızı sürdürüyoruz” şeklinde konuşuyor. 

Artaş Yönetim Kurulu Üyesi ve İş Geliştirme Koordinatörü Evren Dindiren Dönmez, şöyle devam ediyor: “ARMUT Yeni Nesil Atık Bertaraf Sistemi, TÜBİTAK’tan 1507 kapsamında Ar-Ge desteği aldığımız bir ürün. Ürünün adı, Artaş Mutfak Atıkları İşleme Ünitesi’nden geliyor. ARMUT; sera, yemek atıkları, bahçe atıkları, hayvansal atıklar ve benzeri organik atıklardan enerji, ısı, hijyenik ve kaliteli sıvı gübre üreten bir paket atık bertaraf sistemi. Organik maddelerin havasız ortamda ayrışması prensibine göre çalışan ARMUT, çok adımlı biyokimyasal reaksiyonlardan oluşan biyolojik proses sonucunda, yüzde 55-65 metan içeren biyogaz üretimi yapıyor. Çürütücü bölmesinde oluşan biyogaz, ya işletmedeki mevcut kazanda ya da ARMUT paket sisteminde yer alan CHP ünitesinde veya brülörde yakılarak elektrik enerjisi veya termal enerji elde ediliyor. Elde edilen gübre, organik ve hijyenik bir gübre. Dolayısıyla rahatlıkla seralarda, rekreasyonel amaçlı olarak bahçelerde vs. kullanılmaya uygun. Organik tarım faaliyetlerine uygun organik gübre üretiyor.”

“Konteyner ölçülerinde paket bir atık işleme ünitesi olan ARMUT’un en önemli özelliği taşınabilir olması. Kullanıcılarına atık işleme konusunda yerinde çözümler sunuyor. Dolayısıyla atıkların bertaraf maliyetinin yanı sıra taşıma maliyetinden de tasarruf sağlıyor.”

“Biz yerel şartlara göre tamamen özgün bir sistem geliştirdik. Zaten patent başvurularımızı yaptık, süreç devam ediyor. Ölçüleri standart. 2,4 metre en, 12 metre boy ve 3 metre yükseklikte. Atık tipine bağlı olarak yaklaşık 2 ton/gün veya 4 ton/gün olmak üzere iki tipi var. Beton bir kaidenin üzerine kolaylıkla kurulabiliyor. Bakımı kolaylıkla yapılabiliyor. Zaten bakım gerektiren parçalar da kolay ulaşılabilir yerlerde yer alıyor. Tabi kojenerasyon ünitesi istenirse rutin bakım gerekiyor. PLC ve operatör sistemi sayesinde atık beslemesi hariç tamamen otomatik çalışıyor.”

“Sistem; sera, restoran atıkları, çim, bahçe atıkları, hayvansal atıklar gibi organik atıklarla besleniyor. Özellikle, sera atıklarını ARMUT’a besleyip, daha sonra ARMUT’tan çıkan ısıyla serayı ısıtıp, aynı zamanda çıkan organik gübreyi de organik tarım amaçlı serada değerlendirme imkânı da olduğundan, seralar için eşsiz bir çözüm. Ayrıca otel, tatil köyleri, yemekhaneler, catering firmaları, çiftlikler, golf sahaları, kamplar gibi organik atık üreten ama bu atıkların bertarafı konusunda belediye hizmetlerinden uzak olan işletmeler için de çok uygun. Bununla birlikte, LEED, BREEAM gibi sertifikaları hedefleyen veya bu kalitede, vizyonda yapılan binalar için uygun. Çünkü bu tip sertifikasyonlar için önemli olan enerjinin verimli kullanılması ve atıkların azaltılması gibi konularda projelere artı değer katan bir ürün.”

“Standart bir sistem olduğu için fiyatları belli. Bu fiyatlara göre ürünün ne kadar sürede kendini amorti edeceğini belirlemek için kullanacak işletmelerin atık bertaraf maliyetlerine bakmak gerekiyor. Atığın bertaraf maliyeti, taşıma maliyeti ile ARMUT’un ürettiği enerji ve gübre vs. gibi artı değerleri göz önünde bulundurarak her işletme için farklı bir geri dönüş süresi var.”

“Şu anda Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü TİGEM’de kullanılıyor ve büyükbaş hayvan gübresiyle besleniyor. Aslında bu ürünü duyurmak için çok acele etmedik. Bir sene önce bir fuarda küçük bir broşürle bir duyuru yaptık ve arkasından talepler gelmeye başladı. Ancak biz acele etmedik, ürünü çalışır bir vaziyette müşteriye gösterebilmemiz gerektiğini düşündük. Çalışmalarımızın olumlu sonuçlarını görmeye başladıktan sonra da daha geniş kitlelere duyurmaya karar verdik. İSO’nun verdiği ödül de bunun için bir nevi başlangıç oldu.”

“Benzer bir proje için TÜBİTAK’a bir başvurumuz daha var. Hakemimiz de atandı. Yine enerji verimliliğine yönelik, bu sefer atıksu ile ilgili bir çözüm üzerinde çalışıyoruz. Çevre sektöründe özellikle taahhüt yapan firmalar Ar-Ge’ye ya da ürün geliştirmeye vakit ayırmıyorlar. Fakat biz, hedeflerimiz doğrultusunda bu tarz çalışmalar yapmamız gerektiğini düşünerek yola çıktık. Ayrıca, firmamızdaki bilgi birikimini, ülkemize katma değeri yüksek çalışmalarla kazandırmamız gerektiğine inandık. Ciddi bir Ar-Ge yatırımı yaptık. Çok donanımlı bir laboratuvarımız var. Katı atık konusunda birçok analizi kendi laboratuvarımızda yapabiliyoruz.”

“Biz proje bazında çalışan bir şirketiz. Atık konusunda birçok farklı sektörde çalışmalarımız ve referanslarınız var. atiktanenerji.com adresli bir web sitemiz var ve bu sitede sadece atık çözümlerimizi sunuyoruz. ‘İnovasyon, Ar-Ge, sürdürülebilirlik’ son dönemde herkesin dilinde olan terimler. Ancak biz bunların altını doldurmaya gayret ediyoruz. Artaş’ı 40. yıl hedeflerine taşıyacak ilk adımın Ar-Ge olduğuna inanıyoruz.”

“Son dönemde daha çok enerji sektörüyle iç içeyiz. Diğer taraftan bir başka bölümümüz zaten atıkların enerjiye dönüştürülmesi alanında hizmet veriyor. Dolayısıyla bu alandaki çalışmalarımız devam edecek. Önümüzdeki süreç içerisinde, uygun bulduğumuz projelerde kendimiz de yatırım yapabiliriz. Artaş’ı bilinen taahhütçü kimliğinden, teknoloji geliştiren, yatırım yapan bir noktaya taşımayı hedefliyoruz.”

“2014’te termik santraller ve doğalgaz çevrim santralleri ağırlıklı projelerimiz oldu. Şu anda Enerjisa’nın ikinci fazının tüm su paketlerini veriyoruz. GAMA ile birlikte Kuzey Irak’ta yine bir enerji santralinin tüm su, atıksu paketlerini veriyoruz. Aksa Bolu Göynük projesinde su arıtma sistemlerini yapıyoruz. Katı atık konusunda, ARMUT’un da bünyesinde yer aldığı, TİGEM’de 2000 büyükbaş hayvan gübresinden elektrik üreten projemiz devreye alma aşamasında. Anadolu Birlik Holding bünyesinde, patates atıklarının enerjiye dönüştürüldüğü bir tesis yaptık. Bunların yanı sıra yurtdışı projelerimiz de devam ediyor. Önümüzdeki süreçte yurtdışı projelerimizin de artacağını düşünüyoruz.”