Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 98. Sayı (Eylül 2016)

42 Su ve Çevre Teknolojileri / Eylül 2016 www.suvecevre.com ler n kotları da kullanılmıştır. Bu sayede hang ün ten n su altında kalacağına l şk n b r öngörü üret lmes mümkün olmuştur. 2.3. Den z Sev yes Yükselmes ve Fırtına Kabarması İkl m Değ ş kl ğ Uluslararası Panel (IPCC) raporuna göre, okyanusların ısınması ve buzullardak er me nede- n yle y rm b r nc yüzyılda gerçek- leşecek olan ortalama küresel den z sev yes yükselmes n n, 1971-2010 yılları arasında gözlenm ş değerler n üstünde olması beklenmekted r (Church vd., 2013). IPCC raporunda yer alan farklı senaryolara göre, 2081-2100 per yo- dundak ortalama küresel den z sev - yes yükselmes n n 0,26 metre le 0,82 metre arasında b r aralıkta gerçekle- şeceğ öngörülmekted r (Church vd., 2013). Farklı kl m değ ş kl ğ tahm nler altında ortaya çıkması olası den z sev - Şek l 1. Çalışma alanının sayısal yükselt model yes yükselme değerler Ç zelge 1’de göster lmekted r. Buradan da görüle- ceğ üzere en y mser ve en kötümser senaryolar arasında öneml farklılıklar bulunmakta olup, tüm uç olasılıkların ncelenmes gerekl d r. Bu noktadan hareketle, Ç zelge 1’de göster len senar- yoların m n mum, maks mum ve orta- lama değerler d kkate alınmış ve İzm r Körfez ’nde kl m değ ş kl ğ sonucu oluşab lecek kalıcı den z sev yes yük- selmes n n 0,3 metre, 0,5 metre ve 0,8 metre değerler ç n anal z ed lmes ne karar ver lm şt r. Bu sayede körfezde oluşacak b r den z sev yes yükselmes - n n en y , ortalama ve en kötü durumu ncelenm ş olmaktadır. Kalıcı olarak yükselm ş den z sev - yes şartlarında meydana geleb lecek fırtına olaylarının neden olacağı den z kabarması da su altında kalma ana- l zler ne dâh l ed lmekted r. Geçt ğ m z dönemlerde İzm r Körfez ’nde de fırtına kabarmasına bağlı su baskını olayları gerçekleşm ş ve özell kle kent n yerle- ş m n yoğun olduğu Kordon, Bayraklı, Karşıyaka ve Mav şeh r g b bölgele- r nde c dd sorunlara yol açmıştır. Olu- şan rüzgâr yönler ne bağlı olarak su baskınları, k m zaman körfez n kuzey kes mler ndek yerleş mlerde, k m zaman da güney kes mler ndek yerle- ş mlerde gözlenm şt r. Ş ddetl rüzgâr ve fırtına g b olaylarda oluşacak sev ye yükselmeler n n tesp t nde l teratürde yer alan Sa° r-S mpson fırtına ölçeğ yaygın olarak kullanılmaktadır (Marks, 2003). B r ç den z olması neden yle İzm r Körfez ’nde oluşacak b r fırtınanın lg l ölçektek b r nc sınıf fırtına ş ddet nden Çizelge 1. 2081–2100 dönemine ait küresel deniz seviyesi yükselmesi tahminleri (m) Minimum Maksimum Ortalama RCP2.6 0,26 0,55 0,41 RCP4.5 0,32 0,63 0,48 RCP6.0 0,33 0,63 0,48 RCP8.5 0,45 0,82 0,64 RCP8.5 (2100 sonrası) 0,52 0,98 0,75 Kolon Ortalaması 0,38 0,72 0,55 ARAŞTIRMA