Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 96. Sayı (Temmuz 2016)

54 Su ve Çevre Teknolojileri / Temmuz 2016 www.suvecevre.com geçerli özel boyutlandırma kriterleri yoktur. Yatay akışlı yataklarda giriş yapısı tüm en kesite atıksuyun eşit olarak dağıtılabilmesine imkan verecek şekilde düzenlenmelidir. Giriş yapısında göl- lenme olmamalıdır. Toplama (çıkış) yapısı ise atıksuyun tüm yatay boyunca kısa devre akım ile toplanmasına imkan vermelidir. Düşey akışlı yataklarda atıksuyun tüm yatak yüzeyine eşit dağılımı yapı- labilmelidir. Seçilecek yöntemin, uzun süreli düşük hava sıcaklarında gözle- necek donmaya karşı emniyetli olması gerekir. Her iki tip yatakta da, su seviyesi- nin bitki yatak yüzeyinin 10 cm altına inmesi ve 10 cm üzerine çıkmasını sağ- layacak çıkış yapısı tasarlanmalıdır. Giriş ve çıkış boruları ile birlikte şaft- ların, mekanik ekipman veya yüksek basınçla çalışan temizleme ekipmanları ile temizlenmesi mümkün olmalıdır. Yataklarda yetiştirilebilecek en yay- gın bitki türü kamış (phragmites) olup zambak, kargı, hasır otu (typha, juncus) gibi otsu bitkiler de kullanılabilir. Kamışların yetiştirilmesinde aşağı- daki hususlar dikkate alınmalıdır: • Kamış ekimi grup veya tekil köksap şeklinde veya fideler ile yapılabilir. • Grup köksap şeklinde m 2 ’ye 2 grup ekilebilir. Ekim tercihen bahar döneminde olmakla birlikte, yılın herhangi bir zamanında da yapılabilir. • Tekil köksap m 2 ’ye 4-6 adet ekilebilir. Her bir köksap ekiminde bir veya iki adet 10-60 cm uzunluğundaki aşılar kullanılır. Mayıs ayı sonu ile Haziran ayına kadar olan dönem en uygun ekim zamanıdır. • Fideler m 2 ’ye 3-5 adet ekilebilir. Seralarda küçük kaplarda yetiştirilen fideler de Mayıs ayı sonu ile Haziran ayına kadar olan dönemde ekilir. Köksap şekline göre fidelerden daha yüksek verim alınır. Ekim, zeminin sıkışmasını önlemek için zeminin üzerine geçici olarak yer- leştirilecek destek malzemesi üzerin- den yapılmalıdır. İşletme esnasında da yataktaki toprağın sıkışmaması için yatağa düzenli bir giriş çıkış sistemi oluşturulmalıdır. Ekim yönteminden bağımsız ola- rak güçlü bitki gelişimi için en uygun büyüme koşullarının sağlanması gere- kir. Bunlar: • Yeni ekilen yatakların iyi sulanması gerekir. Ancak bitkiler sürekli olarak su altında kalmamalıdır. Yabancı bitkilerin gelişimi gözlenirse bitkilerin filizlenmesindeki artış ile orantılı biçimde aralıklı olarak yatak su altında bırakılabilir. • Bitkilerin birinci büyüme döneminde besi maddesi temini oldukça önemlidir. Evsel atıksu ile beslemek besi maddesi gereksinimini fazlası ile karşılayacaktır. 3. KAYNAKLAR - ATV-A 122E (1991) German Rules and Standards, Principles for Dimensioning, Construction and Operation of Small Sewage Treatment Plants with Aerobic Biological - Purification Stage for Connection Values between 50 and 500 Total Number of Inhabitants and Population Equivalents. - ATV-A 200E (1997). German Rules and Standards, Principles for the Disposal of Wastewater in Rurally Structured Areas. - ATV-A 257E (1989). German Rules and Standards, Principles for the Dimensioning of Wastewater Lagoons and In-line Biological Filters or Biological Contactors. - ATV-A 262E (1998). German Rules and Standards, Principles for the Dimensioning, Construction and Operation of Plant Beds for Communal Wastewater with Capacities up to 1000 Total Number of Inhabitants and Population Equivalents. - Crites, R. ve Tchobanoglous, G. (1998). Small and Decentralized Wastewater Management Systems, Mc-Graw-Hill, Boston. - ÇOB (2010). Atıksu Arıtma Tesisleri Teknik Usuller Tebliği, TC Çevre ve Orman Bakanlığı (T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı), Resmi Gazete Tarih: 20.03.2010, Sayı: 27527. - DIN EN 476 (2011). General Requirements for Components used in Drains and Sewers; - DIN EN 12255-9 (2002). Wastewater Treatment Plants Part 9: Odour Control and Ventilation - DIN EN 12255-10 (2001). Waste Water Treatment Plants Part 10 Safety Principles - DIN EN 12566-1 (2000). Small Wastewater Treatment Systems for up to 50 PT Part 1: Prefabricated Septic Tanks - DIN EN 12566-4 (2008). Small Wastewater Treatment Systems for up to 50 PT Part 4: Septic Tanks Assembled in Situ from Prefabricated Kits - DIN EN 1333 (2006). Flanges and Their Joints - Pipework Components - Definition and Selection of Pipes - DIN 4261-1 (2010). Small Sewage Treatment Plants Part 1: Plants for Wastewater Pretreatment - DIN 19569-7 (2008). Sewage Treatment Plants – Principles for The Design of Structures and Technical Equipment Part 7: Station for the Transfer of Faecal Sewage - EPA/625/R-00/008 (2002). Onsite Wastewater Treatment Systems Manual - GUV-R-104 (2005). Rules of Explosion Protection - WEF (2010). Natural System for Wastewater Treatment, Water Environment Federation Press. l Tablo 16. Yapay sulak alanlarda kullanılan yatak malzemesinin özellikleri REHBER C M Y CM MY CY CMY K