Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 94. Sayı (Mayıs 2016)

www.suvecevre.com TEKNİK & ÜRÜN OZAN GÜLTEKİN ABB Alçak Gerilim Ürünleri Kontrol Ürünleri Pazarlama Uzmanı ozan.gultekin@tr.abb.com Yüksek Sıcaklıklarda ve Yüksek Rakımlarda Yumuşak Yolverc Kullanımı O rtam sıcaklığı, 24 saat boyunca yumuşak yolverc çevresnde oluşan sıcaklığın ortalama değerdr. Çoğu yumuşak yolverc 40 °C’ye kadar çalışma akımında herhang br azalma olmadan çalışablr. Çalışma esnasında akımda herhang br düşme olmadan müsaade edlen ortam sıcak- lığı yumuşak yolverc modelne göre değşklk göstereblr. Bu blgler üretc teknk kataloglarından mutlaka kontrol edlmeldr. ABB yumuşak yolvercler 40 °C üzerndek ortamlarda çalışacaksa, çalışma akımındak düşüş formülden hesaplanablr: Örnek 1 ABB PSTX105 yumuşak yolvercm- zn 48 °C ortam sıcaklığında nomnal çalışma akımının ne olduğunu hesap- layalım. • PSTX nominal akımı: 106 A’dir. • Ortam sıcaklığı: 48 °C olursa • 40 °C üzerinde °C başına %0,8 akım düşmes çn ∆ T= 48 - 40 °C = 8 °C se Yen akım= Ie - ( ∆ T x Ie x 0.008) = 106 – (8 x 106 x 0.008) = 99.2 A olur. Yan 48 °C’de 106 A nomnal akım stenyorsa br büyük boy yumuşak yolverc kullanılması gerekmektedr (Aynı sıcaklıkta PSTX142’nn yen akımı 132,9A olduğundan dolayı PSTX142 uygundur). Örnek 2 PSTX300 yumuşak yolvercmzn 46 °C’de nomnal çalışma akımının ne olduğunu hesaplayalım. • PSTX nominal akımı: 300 A’dir. • Ortam sıcaklığı: 46 °C olursa • 40 °C üzerinde °C başına %0,8 akım düşmes çn ∆ T= 48 - 40 °C = 8 °C se Yen akım= Ie - ( ∆ T x Ie x 0.008) = 300 - (6 x 300 x 0.008) = 285.6 A olur. Yan 48 °C’de 300A nom- nal akım stenyorsa br büyük boy yumuşak yolverc kullanılması gerek- mektedr (Aynı sıcaklıkta PSTX370’n yen akımı 352,2A olduğundan dolayı PSTX370 uygundur). Yüksek rakımlarda yumuşak yol- verc kullanılırken basınçtan dolayı soğutma azalacağından, nomnal akımda düşüş gözlenr. Çoğu markada 1000 m denz sevyesnden yükseklğe kadar akımda azalma olmadan yumu- şak yolverc ünteler çalışablr. 1000 m üzernde aşağıdak hesap yapılarak yen nomnal akım hesap- lanablr. Hesaplanan yen değer net- cesnde br üst boy yumuşak yolverc kullanmak gerekeblr. % Ie = 100 – (( x – 1000) /150 ) x = yumuşak yolvercnn bulunduğu yükseklk Aşağıdak grafk yumuşak yolverc akım düşüşünü hesaplamada kullanı- lablr. l 48 Su ve Çevre Teknolojileri / Mayıs 2016 Ie azalma = Ie - (∆ T x Ie x 0.008) Ie azalma = Azalma sonrası maksimum çalışma akımı Ie = Yumuşak yolvericinin nominal akımı ∆ T = Sıcaklık farkı 0.008 = Azalma faktörü