Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 93. Sayı (Nisan 2016)

58 Su ve Çevre Teknolojileri / Nisan 2016 www.suvecevre.com MAKALE BABACANOVA SEVARA ZAİRKIZI, NURDİLLAYEVA RAUŞAN NURDİLLAKIZI Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesi / Türkistan, Kazakistan voltampermetrk analzöründe okun- muştur [3]. Sonuçlar, adsorban mktarı- nın artması le atıksulardak Zn 2 +, Pb 2 +, Cd 2 + yonlarının konsantrasyonunun azaldığını göstermektedr. İyon değşm adsorpsyonu meto- dunda en öneml proseslerden br de temas süresdr. Tablo 3’te temas süre- snn adsorpsyon üzerne olan etks gösterlmştr. Temas süres 0,25-1 saat aralığında değştrld. Ağır metal yon- larının konsantrasyonu «STA-1» voltam- permetrk analzöründe okunmuştur. Sonuçlar, temas süresn artırdıkça atıksulardak Zn 2 +, Pb 2 +, Cd 2 + yon- larının konsantrasyonunun azaldığını göstermektedr. Tablo 4’te, sıcaklığın adsorpsyon üzerne olan etks gösterlmştr. 25-55 °C sıcaklık aralığında çalışma yapılmış - tır. Ağır metal yonlarının konsantras- yonu «STA-1» voltampermetrk anal- zöründe okunmuştur. Sonuçlar, sıcaklığı Lokomotf Tamr İstasyonu” atıksu- larındak yon değşm adsorpsyonu yöntem le ağır metal yonların gde- rlmesdr. Çalışmada adsorban olarak KRF-10P kadyonk yon değştrcs kullanılmıştır. Deneyler çn laboratuvar ortamında hazırlanan Türkstan Lokomotf Tamr İstasyonu atıksularının esasında sente- tk su kullanıldı. Tablo 1’de onun bleşm gösterlmştr. Atıksudak ağır ve renkl metal yonlarının gderm KRF-10P kadyonk yon değştrcs kullanılarak araştırıldı. Çalışmada, adsorban madde mktarı, sıcaklık ve temas süres gb paramet- relern adsorpsyon üzerne olan etkler ncelend. Tablo 2’de adsorban mktarının adsorpsyon üzerne olan etks gös- terlmştr. Adsorban mktarı 0,5 g-2 g aralığında çalışma yapıldı. Ağır metal yonlarının konsantrasyonu «STA-1» 1. GİRİŞ G ünümüzde çevrenn çeştl yol- larla krllğnn çnde, maden ve metalurj gb brçok endüst- rden kaynaklanan suların ağır metal- lerle krlenmes cdd br sorun halne gelmştr. Ağır metaller nsan sağlığı çn aşırı derecede zehr etks yapmak- tadır [1]. Atıksulardan ağır metallern gderlmes çn son yıllarda çeştl yen yöntemler kullanılmaktadır. İyon değşm adsorpsyonu yöntem atıksu çnde bulunan çnko, kadmyum, krom, nkel, cva, kurşun, bakır gb ağır metallern gderm çn en genş ve en kolay kullanılan şlemlerden brdr. Bu yöntem, yon değştrc katı faz le sıvı faz (atıksu) arasındak yon değşm esasına dayanır. İyon değşm adsorp- syonu yöntemnde atıksu çersnde bulunan ağır metaller yon değştrc bünyesnde bulunan katyonlar le yer değştrr: RSO 3 H +X + ↔ RSO 3 X + H + (1) Burada: RSO 3 H - kadyonk yon değştrc; X + - atıksu çndek ağır metal yonu [2] . Bu çalışmanın amacı, “Türkstan İyon Değ ş m Adsorps yonu Yöntem le Atıksulardak Ağır Metaller n G der lmes Tablo 1. Türkistan demir yolu ağır ve renkli metal iyonları içeren atıksular esasında sentetik suyun bileşimi Ağır metal iyonları Atıksudaki konsantrasyonu (mg/L) Sınır değeri (mg/L) Zn 2+ 0,91 1,0 Pb 2+ 1,90 0,03 Cd 2+ 1,02 0,001