Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 91. Sayı (Şubat 2016)

Su ve Çevre Teknolojileri / Şubat 2016 35 www.suvecevre.com küller n de etrafa dağılmasına yola açar. Deh dratörde çamurun alıkonma süres 1-2 dak ka mertebes nded r. Çamurun ç ndek suyun yüzde 60’lık bölümü burada buharlaştırılmadan uzaklaştı- rılıyor. Sonrasında solar kurutma çe- r s ne ser len çamurun sürekl karıştı- rılarak oks jens z kalması ve anaerob k şartlarda çürümes n n önüne geç l yor. Böylel kle koku oluşturab lecek şart- ların oluşmasına z n ver lm yor. Koku derd n kökünden çözmüş oluyoruz. Termal s stemlerde se yüksek sıcak- lıklarda p ş rme söz konusu. Hızlı ger- çekleşen bu kuruma sonucunda oluşan kokuyu arıtmak gerek r. Bu özell ğ yle de ARBIDRY termal yöntemler n önüne geçm ş oluyor. SU&ÇEVRE: Mal yet ne oldu? HASAN KÖSELECİ: Yatırım mal yet olarak termal kurutmadan daha ucuz b r mal yet söz konusu. İşletme mal yet olarak da termal yöntemlerle kıyaslan- dığında yüzde 60-70 daha düşük enerj kullanımıyla ARBIDRY’ın yaklaşık yüzde 50 daha az şletme mal yet olduğunu söyleyeb l r m. Öte yandan şletmes ç n şgücü ht yacı da m n mum sev - yede. Tüm bu başlıkları b r araya get r- d ğ n zde “operatör dostu” ded ğ m z bu s stem sürdürüleb l rl ğ yle de ön plana çıkıyor. SU&ÇEVRE: ARBİOGAZ olarak termal kurutma da yapıyorsunuz... İk s s- tem de yapan b r f rma olarak termal kurutma ve ARBIDRY s stem n karşı- laştırab l r m s n z? HASAN KÖSELECİ: ARBİOGAZ bugüne kadar 3 termal kurutma tes s yaptı. Tab k termal kurutmanın da kullanı- lacağı yerler, ver ml çıkacağı uygula- malar söz konusu. Ancak, çamur m k- tarı günlük 50 tona kadar olan yüzde 20’lerdek kuruluğa sah p çamur kek olan yerler ç n ARBIDRY s stem deal b r yöntem olarak karşımıza çıkıyor. Ter- mal kurutmaya kıyasla enerj g der çok az. Tab solar kurutmayı yapab lmek ç n alan ht yacı söz konusu. B r de kl - m n uygun olması lazım. Ama ülkem z n yüzde 70’l k coğrafyası solar kurutma yapmaya elver şl . Antalya bölges de bunların başında gel yor. SU&ÇEVRE: ARBIDRY ve özell kle deh drasyon le lg l b raz daha b lg alab l r m y z? HASAN KÖSELECİ: ARBIDRY, arıtma çamurlarının kurutularak hacm n n azaltılması maksadıyla ARBİOGAZ tarafından gel şt r lm ş b r kurutma komb nasyonu. ARBIDRY s stem “Deh drasyon le ler sev yede meka- n k susuzlaştırma” ve “Solar kurutma le çamur kuruluğunun n ha hedefe ulaştırılması” olmak üzere 2 öneml b leşenden meydana gel yor. İler susuzlaştırma yöntem olarak son zamanlarda manyet k alan kuv- vetler nden faydalanan teknoloj ler gel şt r l yor. ARBİOGAZ da ülkem z bu ek m ayından bu yana da faal yette. ARBIDRY s stem nde öncel kle arıtma çamuru b r ön kurutma şle- m nden geç r l yor. Bunun ç n de deh dratör kullanıyoruz. Deh dratör de bu şlem elektr kle yapıyor. Su mole- küller n çamurdan uzaklaştırmak ç n manyet k alan kullanıyoruz. Elektr ğ n de kullanıldığı yer bu kısım oluyor. Katı tanec kler kend ne çek p su molekül- ler n ten b r manyet k alan yarattıktan sonra çamurda yüzde 45 la 50, zaman zaman yüzde 50’n n üzer nde kuruluk elde etmek mümkün oluyor. Yan arıtma çamuru hacm yarı yarıya düşüyor. Böy- lel kle solar kurutma ç n alan ht yacı- mız yüzde 60 oranında azalıyor. Bunun sonuna yaptığımız b r solar kurutma le arıtma çamurunu yüzde 85-95 arası b r kuruluğa get rmek mümkün oluyor. Antalya OSB’de uyguladığımız bu yön- temle 40 ton/gün kapas tel b r tes ste yüzde 92 kurulukta çamur elde ett k. Çıkan çamur da ç mento fabr kasında bertaraf ed l yor. SU&ÇEVRE: Koku le nasıl mücadele ed l yor? HASAN KÖSELECİ: Kötü koku oluşması ç n anaerob k şartların oluşması şart. Bunun ç n stab l olmamış, yan bakter faal yet devam eden çamurun yığın hal nde beklemes gerek r. Bu bekleme, ara depolama veya kamyon kasasında bekleme g b durumlarda karşımıza çıkar. Bekleme sonrasında görülen buharlaşma kokuya sebep olan mole- ARBIDRY Bileşenleri Çamur Susuzlaştırma Ekipmanı (KM çıkış % 18-25) Dehidratör (KM çıkış % 40-50) Solar Kurutma (KM çıkış >% 85) ➞ ➞