Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 90. Sayı (Ocak 2016)

www.suvecevre.com 38 Su ve Çevre Teknolojileri / Ocak 2016 ÇEVRE ÖLÇÜM VE ANALİZ LABORATUVARLARI Çevre mevzuatı kapsamında, sonuç- ları Bakanlığa veya Bakanlık tarafından denetm yetks devr yapılmış kurum ve kuruluşlara braz edlecek her türlü zn, ç zleme ve denetmlere esas teşkl edecek ölçüm, analz ve örneklemeler yapmak ve numune almak üzere bu Yönetmelk hükümlerne göre yetk- lendrlen özel veya kamu laboratuvar- larıdır. Çevre laboratuvarları, 25.12.2013 tarh ve 28862 sayılı Resm Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe gren “Çevre Ölçüm ve Analz Laboratuvarları Yeter- llk Yönetmelğ” hükümlerne tabdr ve yeterllk belges almak zorundadırlar. Yne bu yönetmelğn 5. maddesnn “b” bendnde, “Laboratuvarların TS EN ISO/IEC 17025 Deney ve Kalbrasyon Laboratuvarlarının Yeterlğ çn Genel Şartlar” standardına göre akredtasyon kurumundan akredte olma zorunlulu- ğunun olduğu belrtlmektedr. Labora- tuvarların ve yeterllk sürec Şekl 1’de verlmştr. Çevre Ölçüm ve Anal z Laboratuvarlarının Karşılaştıkları Zorluklar Denetlenme sürec n n uzun ve ağır olması: Laboratuvarların dene- tm sürec oldukça ağırdır. Yetk alma- larından sonrak süreçlerde hem Türk Akredtasyon Kurumu hem de Çevre ve Şehrclk Bakanlığı tarafından her yıl gözetm-denetmnden geçerler. Dene- tm önces ve sonrası sürec her brn 3 ay olarak düşünürsek, laboratuvarın yılın 6 ayı denetlenme sürec çersnde geçrdğn ve bu durumun da laboratu- varın ş yükünü artırdığını söyleyeblrz. Akred tasyon Kurumu ve Bakan- lıkların aynı konuda farklı taleplerde bulunması: Aynı konuda farklı kararlar verlmes, laboratuvarın hang kuralı uygulayacağı konusunda belrszlğe yol açmaktadır. Tecrübel ve kal f ye elemanın bulunamaması: Ölçüm yapacak per- sonelde aranılan özellklern yüksek olması, personel bulma zorluğuna yol açmaktadır. Ölçüm şartlarının zor ve ş kazası r sk n n yüksek olması sebeb yle ölçümde çalışacak personel n bulu- namaması: Özellkle, kapsamında emsyon ölçümü ve sürekl emsyon ölçüm sstemler (SEÖS) olan labora- tuvarlarda bu sıkıntı yaşanmaktadır. Yüksekte çalışma sebebyle ş kazası rsknn yüksek olması da bu durumun dezavantajlardan brs olmuştur. F rmaların ölçümler n k rl l k yükünün m n mum olduğu zamanda yaptırma taleb nde bulunması: Frma- lar, ölçüm sonuçlarının düşük çıkmasını stedkler çn tessn mnmum çalıştığı zamanlarda ve/veya atığın krllk sev- yesnn en düşük olduğu zamanlarda ölçüm yapılmasını stemektedrler. Ölçüm sonuçlarının yüksek çık- ması: Frmalar, ölçüm sonuçlarının yük- sek çıkması halnde yapılması gereken dğer ölçümlern, ölçümü yapan aynı laboratuvara yaptırmak stememekte- drler. Bazı laboratuvarların Bakanlık tarafından bel rlenen asgar f yat tar - fes ne uymaması: Bazı laboratuvarların ölçüm ve analz ücretlernde asgar fyat tarfesnn altında fyat vermes, labo- ratuvarlar çn başlı başına br sorun olmaktadır. Çünkü şletmelern yüzde 90’ı en düşük fyat veren şletmey seçer. Bu durum, yapılan ştek kaltey düşürmekle beraber, haksız rekabet de artırmaktadır. Kaynaklar - 21.11.2013 tarh ve 28828 sayılı Resm Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe gren “Çevre Görevls, Çevre Yönetm Brm ve Çevre Danışmanlık Frmaları Hakkında Yönetmelk”. - 10.09.2014 tarh ve 29115 sayılı Resm Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe gren “Çevre İzn ve Lsans Yönetmelğ. - 25.12.2013 tarh ve 28862 sayılı Resm Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe gren “Çevre Ölçüm ve Analz Laboratuvarları Yeterllk Yönetmelğ’’. l DEĞERLENDİRME Şek l 1. Akred tasyon ve yetk alma sürec şeması AKREDİTASYON KURUMU ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI YETKİLENDİRİLMİŞ ÇEVRE LABORATUVARI ÇEVRE ÖLÇÜM VE ANALİZLERİ YETERLİLİK BELGESİ AKREDİTASYON BELGESİ LABORATUVAR