Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 90. Sayı (Ocak 2016)

30 Su ve Çevre Teknolojileri / Ocak 2016 www.suvecevre.com Brleşmş Mlletler İklm Değşklğ Zrveler Ben m çalışma alanım dışında olma- sına rağmen son yıllarda konuyu ve BM İkl m Değ ş kl ğ z rveler n n net celer n daha d kkatle tak p etmeye başladım. İlk (COP1), 1995 yılında Almanya’nın Berl n şehr nde yapılmış ve her yıl dünyanın farklı ülkeler nde gerçekleş- t r lm şt r. Bu toplantılarda, nsan faa- l yetler sonucu atmosferde artan sera gazlarının, sera etk s ne yol açtığı ve küresel ısınmaya sebep olduğu tartı- şılmakta ve bu sözleşmeye bağlı olarak küresel ısınma sorununa küresel ölçekte önlemler almaya ve çözüm get rmeye çalışılmaktadır. 2014 yılında Peru’nun başkent L ma’da yapılan 20. BM İkl m Değ ş kl ğ Z rves ’nde (COP20), yen b r küresel kl m paktına zem n hazırlayan anlaşma, gel şmekte olan ülkeler n küresel ısın- mayla mücadelede “ortak, ancak fark- lılaşmış sorumlulukları” bulunduğu fades ne yer ver ld kten sonra büyük zorluklarla kabul ed ld . B r öncek tas- lak, gel şmekte olan ülkeler n t razları neden yle redded lm şt . Katılan ülkeler, 2015 yılında Par s’tek Z rve’ye kadar ülkeler tarafından açıklanması gere- ken kl m eylem planlarının çalışmasını yürütmek ve 2015 yılında Par s’te tüm ülkeler tarafından kabul ed lecek ve 2020’de Kyoto Anlaşması’nın yer n alacak taslak b r anlaşma metn üze- r nde çalışma kararı vererek dağıldılar. Par s’te k hafta süren COP21, Taraf- lar İkl m Z rves ’nde 196 ülken n ona- yıyla küresel ısınmanın sonunu get re- cek hukuken bağlayıcı olan tar h Par s Anlaşması oyb rl ğ le kabul ed ld . 2020 yılında yürürlüğe g recek olan Yen İkl m Anlaşması le lg l olarak Fransa Cumhurbaşkanı Hollande, “12 Aralık 2015, nsanlık adına öneml b r gün. Herkes kend çıkarını düşünse, bu anlaşma mükemmel olamaz, ancak hep m z b r araya get ren gezegen ç n bu büyük b r başarı. Bugün ayrıca nsanlık ç n öneml b r yaşam mesajı” d ye konuştu. Dünyayı Kurtaracak Uzlaşma Par s Anlaşması’nın en öneml baş- lıkları şunlardır: • Ülkeler küresel sıcaklık artışını 2100 yılına kadar 2 sant grat derecen n oldukça altında tutmayı taahhüt edecek, hatta artışı 1.5 sant grat derecede sınırlandırmak ç n “çaba” sarf edecek. • Tüm ülkelerin karbon salımlarını azaltması öngörülüyor. Sera gazları em syonunun düşürülmes le lg l ulusal düzeydek planlar, beş yılda b r gözden geç r lecek. • Gelişmekte olan ülkeler, bu alandaki mücadele ç n yılda en az 100 m l- yon dolar fon aktarılacak. Bu rakam 2025 yılında yen den güncellenecek. Par s İkl m Anlaşması’nın b r başka büyük ekonom k etk s se enerj yatı- rımları üzer nde olacaktır. Fos l yakıtlara dayalı yatırımlar ve b lhassa kömüre dayalı yatırımlar çok daha r skl durum- dadır. Z ra katılan ülkeler, fos l yakıtların dönem n n sona ermes ve su, güneş, termal, rüzgar kaynaklı tem z enerj kullanılması gerekt ğ konusunda f k r b rl ğ ne varmışlardır. Ayrıca Par s’te karbon gazı salımını düşürecek ve kar- bon ayak z n azaltacak yen üret m teknoloj ler ve uygulamaları le çeş tl kotalara kadar b rçok tedb r tartışıl- mıştır. AB, 1990 sev yes ne göre 2030 t bar yle % 40’lık azaltım, ABD 2025 t bar yle 2005 sev yes ne göre % 28’l k azaltım taahhüt ett ler. Bu noktada Almanya’nın 2035 yılına kadar enerj ht yacının yüzde 60’ını tem z (yeş l) enerj den tem n etmey planladığını da b lg n ze sunmak ster m. Türkye’nn Anlaşma’ya Katkı Hedef Tüm dünya ülkeler n n bu anlaşmayı uygulaması beklenmekted r. Türk ye Kyoto Protokolü’nü son anda mzala- mış olmasına rağmen Par s Anlaşması çalışmalarında baştan t baren akt f ola- rak yer aldı. Par s’tek Z rve’ye Çevre ve Şeh rc l k Bakanı Fatma Güldemet Sarı başkanlığında 150 k ş l k b r heyet katıldı Par s’te B rleşm ş M lletler İkl m Değ ş kl ğ Çerçeve Sözleşmes 21. Taraflar Konferansı Üst Düzey Otu- rumunda konuşan Çevre ve Şeh rc l k Bakanı Fatma Güldemet Sarı, “İkl m değ ş kl ğ , günümüzde nsanoğlunun karşı karşıya bulunduğu en öneml problemlerden b r d r. İkl m değ ş k- l ğ n n olumsuz etk ler sınır ve gel ş- m şl k düzey tanımamaktadır. Küresel düzeyde ac l önlemler n alınması ve şb rl ğ n n güçlend r lmes gerekmek- ted r” ded . Bakan Sarı, f nansmanın, gel şm ş ülkeler n üstlenmes gerek- t ğ n vurguladı ve Türk ye’n n hızla kalkınan b r ülke olarak em syon azal- YORUM