Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 88. Sayı (Kasım 2015)

Proses Otomasyonunda Enerj Ver ml l ğ OTOMASYON E lektr k ve pnömat k teknoloj le- r n n, b rb rler karşısında sah p oldukları avantajlar nelerd r?.. nerj ver m , aslında yer ne get r lecek lg l göreve bağlı olarak ortaya çıkan b r sorudur. Uygulayıcı, elektr kl veya pnömat k b r sürücü teknoloj s veya bunların karışımından oluşan b r tek- noloj üzer nde karar vermeden önce, lg l görev n netleşt r lmes gerek r. İk adet aynı boyutlardak pnömat k ve elektr ksel sürücünün farklı görevlerde b rb rler yle karşılaştırılması yoluyla lg l avantajlar tesp t ed leb l r. Karşı- laştırmada, A noktasından B noktasına hareketler gerçekleşt r l r. Bu hareketler yaptırılırken, b rb rler nden tamamen farklı enerj tüket mler ortaya çıkar. Ek proses kuvvet uygulanmaksızın gerçekleşt r len hareket sırasında, 25 W gücünde b r elektr kl sürücüye, 78 W gücündek b r pnömat k sürücü ç n gereken enerj n n sadece üçte b r gere- kir. “Proses kuvvetiyle it” görevinde, her k teknoloj de 20 le 30 W arası b r enerj tüket m yle aşağı yukarı eş tt r. Ancak sürücüler n bell b r poz syonda kalmaları gerek rse, elektr kl sürücü- nün enerj tüket m 247 W sev yes ne fırlar. Bu oran, pnömat k b r sürücünün (11 W) tükett ğ enerj n n 22 katından daha fazladır. Enerj y , basıncı düşürmek ç n sadece b r an kullanan pnömat k sürücü, bu noktada daha avantajlıdır. Durma şlem ç n h çb r şek lde basınçlı hava gerekmez ve böylel kle de bu şlem, enerj mal yet ne neden olmaz. Buna karşın elektr kl sürücünün, seç - len poz syonda durab lmes ç n sürekl elektr ğe ht yacı vardır. Durma şlem ne kadar uzun sürerse, elektr kl sürücünün, pnömat k sürücüye kıyasla daha fazla enerj ye ht yacı olur. Elektr kl ve pnömat k tutucular ara- sındak karşılaştırma, benzer sonuçlar vermekted r. Karşılaştırma, doğru çözü- mün, görev n net b r şek lde tanımlan- masıyla ne kadar bağlantılı olduğunu göstermekted r. Tutma şlem n n enerj tüket m ncelend ğ nde, uygulamanın uzun çevr mler ve az sayıda tutma şlem n kapsaması hal nde, pnömat k tutucunun, elektr k tutucuya göre avan- tajlı olduğu görülüyor. Pnömatik tutucu - nun sürekl tutab lmes ç n sadece b r kez basınç gerek yor. Tutma süres nce, başka pnömat k enerj n n uygulanması gerekm yor. Tutma şlem boyunca elektr k enerj s ne ht yaç duyan elekt- r kl tutucunun, pnömat k tutucudan daha ver ml olab lmes ç n uygulama- nın, çok sayıda tutma şlemler çeren kısa çevr mlerden oluşması gerek r. Elektr ğ n avantajları, yüksek hız- larda ve strok uzunluklarında gerçek- leşen salt hareket görevler sırasında kend n göster r. Elektr kl sürücü tekno- loj s , esnek b r poz syonlama, değ şken dolaşım prof ller veya yüksek hızların gerekl olması durumlarında genell kle daha enerj tasarruflu b r şek lde kulla- nılab l r. Buna karşın, bas t b r handl ng veya yüksek güç yoğunluğu gerek - yorsa, pnömat k sürücü teknoloj s daha avantajlıdır. 56 Su ve Çevre Teknolojileri / Kasım 2015 www.suvecevre.com FESTO SAN. VE TİC. A.Ş. Pnömatik otomasyon teknolojisi hem ekonomik hem de çok güvenilir bir teknolojidir. Nakliyesi ve muhafazası kolay olduğu gibi elektriksel komponentlerden de daha rahat regüle edilebilir. Böylece, sadece basıncı yükselterek itme ve çekme kuvvetlerini artırmak, dönme momentlerini yükseltmek mümkündür.