Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 88. Sayı (Kasım 2015)

Su ve Çevre Teknolojileri / Kasım 2015 49 www.suvecevre.com mel ğe göre, ham çamurun toprakta kullanılması yasaktır; stab l ze arıtma çamurunun kullanılmasında se bazı sınırlamalara uyulması gerekmekte- d r. Öncel kle stab l ze çamurun, doğal orman alanları le meyve ağaçları har ç olmak üzere toprakla temas eden ve ç ğ yenen meyve ve sebze ürünler - n n yet şt r ld ğ topraklarda kullanımı yasaktır. Arıtma çamurunun toprakta kullanılması, tüm koruma alanları le çme ve kullanma suyu tem n ed len yüzeysel su ve yeraltı suyu besleme havzalarında tamamen yasak olup, bu amaçlara h zmet etmeyen d ğer yüzey sularını çevreleyen 300 m’l k alanın dışında uygulama yapılmasına izin verilmektedir. Hayvan otlatma veya hayvan yemler n n hasadı yapılacak alanlarda se, söz konusu faal yetler le arıtma çamurunun uygulanması arasında geçen süren n en az 4 hafta olması öngörülmekted r. Bunlara la- veten arıtma çamurlarının, pH değeri 6’dan küçük olan, organ k madde çer ğ %5’ten fazla olan topraklarda ve taban suyu sev yes 1 m’den sığ der nl kte olan veya eğ m %12’y geçen alanlar le kumlu tekstürlü topraklarda kulla- nımı yasaklanmaktadır. Organ k madde çer ğ %40’tan daha az olan stab l ze arıtma çamurlarının da toprağa uygu- lanması yasaktır. Kapas tes 1.000.000 eşdeğer nüfusun üzer nde olan atıksu arıtma tes sler nde oluşan çamurların en az %90 katı madde değer ne kadar kurutulması esastır. Ancak tekn k ve ekonom k açıdan %50 yeterl görül- mekte. Atıkların Düzenl Depolanma- sına Da r Yönetmel k (ÇŞB, 2010): Bu yönetmel kte, Geç c Madde 4’te bahs geçen kr terler ve/veya Tehl kel Atıkların Kontrolü Yönetmel ğ Ek 2’de bel rt len Atıkların Düzenl Depolama Tes sler nde Depolanab lme Kr terler sağlandığı takd rde arıtma çamurlarının düzenl depolama tes sler nde berta- rafı mümkündür. Yönetmel ğ n arıtma çamurlarının düzenl depolanmasını düzenleyen (Geç c Madde 4) madde- s ne göre, Atık Yönet m Genel Esas- larına İl şk n Yönetmel k (ÇŞB, 2008) Ek IV uyarınca, tehlikesiz atık olarak sınıflandırılan arıtma çamurlarının ağır- lıkça en az %50 katı madde (KM) ht va etmes , ön şleme tab tutularak kötü kokunun g der lmes ve atığın kararlı hale get r lmes kaydıyla, Çözünmüş Organ k Karbon (ÇOK) l m t ne bakıl- maksızın II. Sınıf Düzenl Depolama Tes sler nde 01/01/2015 tar h ne kadar depolanab leceğ bel rt lmekted r. Kentsel Atıksuların Arıtımı Yönet- mel ğ (ÇŞB, 2006): Bu Yönetmel ğe göre, kentsel atıksu arıtma tes sler nden çıkan arıtma çamuru uygun şartlarda yen den kullanılab l r. Arıtma çamurları- nın şlenmes , ger kazanımı ve bertarafı le lg l olarak Atıksu Arıtma Tes sler Tekn k Usuller Tebl ğ Madde 17’de bel rt len hususlar gözet lmel d r (ÇŞB, 2010). Arıtma çamurlarının toprakta kullanımı ve/veya bertarafının, Evsel ve Kentsel Arıtma Çamurlarının Top- rakta Kullanılmasına Da r Yönetmel k’te bel rlenen standartlara ve yöntemlere uygun olarak yapılması esastır. Rehber Doküman/Yönetmelik/Direktif Adı Yürürlüğe Girdiği Tarih Toprak Kirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair Yönetmelik 08.06.2010/27605 Atıkların Yakılmasına İlişkin Yönetmelik 06.10.2010/27721 - Atıkların Yakılmasına İlişkin Direktif 2000/76/EC Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelik 26.03.2010/27533 - Düzenli Depolama Direktifi 99/31/EC Kentsel Atıksu Arıtımı Yönetmeliği 08.01.2006/26047 - Kentsel Atıksu Arıtımı Direktifi 91/271/EEC Atıksu Arıtma Tesisleri Teknik Usuller Tebliği 20.03.2010/25527 Toprak Kirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair Yönetmelik 08.06.2010/27605 Atık Yönetimi Yönetmeliği- (Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik, Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği yürürlükten kalkmıştır. Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği 02.04.2016 tarihinde yürürlükten kalkacaktır.) 02.04.2015/29314 - Atık Çerçeve Direktifi 2008/98/EC Evsel ve Kentsel Arıtma Çamurlarının Toprakta Kullanılmasına Dair Yönetmelik Taslağı-Evsel ve Kentsel Arıtma Çamurlarının Toprakta Kullanılmasına Dair Yönetmelik Şu anda ilgili kurumlardan görüş alma aşamasındadır. - Arıtma Çamurlarının Tarımda Kullanılması Sırasında Doğanın ve Toprağın Korunmasına Yönelik Arıtma Çamurları Direktifi 86/278/EEC Atıktan Türetilmiş Yakıt, Ek Yakıt ve Alternatif Hammadde Tebliği 20.06.2014 / 29036 Kompost Tebliği 05.03.2015 / 29286 Tablo 4. Türkiye ve AB’deki çamur/atık yönetimi mevzuatı