Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 87. Sayı (Ekim 2015)

Su ve Çevre Teknolojileri / Ekim 2015 49 www.suvecevre.com Bugün esk uygulamalardan söz etmek mümkün değ ld r elbette. En azından zamanının ler görüşlü b r beled yes n n v zyonu le Beled ye İktisadi Teşekkülü olarak açıldığı, ama henüz lisansı bile olmadığı 1997’li yıl - lardan t baren laç sektörünün bertaraf partneri olan İZAYDAŞ, sektörün kana - yan yarasına derman oldu ve olmaya da devam ediyor. 18 yıldır sürekli ile - r ye g den şb rl ğ zaman zaman çeş tl aksaklıklar (kapas te dolulukları, arız duruş vb.) neden yle sekteye uğrasa da halen devam etmektedir. Yine Ekolojik Enerj f rması da uzun yıllar sektörün atıklarının bertarafı h zmet n verm şt r. Diğer taraftan ilaç sektörü, kendi mal yetler n de yasal zem nde aşağıya çekme gayret nde olduğunu her plat- formda d le get rmekte, her yıl b raz daha atık yönet m g der bütçeler n kısmaya gayret etmekted r. Buna para- lel olarak, ger kazanım sektöründek gel şmeler de başta ambalajlar olmak üzere b rçok madden n değerlend r - leb lmes ne, dolayısıyla ekonom k artı üretilmesine fırsat vermektedir. Sadece bl ster atıklarının ger kazanıldığı b r tesis Babaeski’de hizmete başladı bile. Atık yönet m nde, laç sektörünün olmazsa olmazı, zleneb l rl k, denetle- neb l rl k, proses n evrakta ve prat kte net tar f n de çeren en gen ş tanımıyla, güven l rl kt r. Z ra sektör bu konuda asla tav z vermemes gerekt ğ ne nan- dığı b rçok acı tecrübeye sah pt r. Geçmişte ve kısmen de bugün, ilaç sektörü atıklarını klas k yakma dışındak bertaraf metotları le bertaraf etmek üzere kabul eden f rmaların, h zmetle- r n bugün n speten azalarak sürdürme- ler n n altında, laç sektörüne verd kler güven artırarak devam ett rememeler yatmaktadır. Her sektörde olduğu gibi atık ber - taraf ş nde de rekabet n korunması ve teşv k ed lmes n n hem mevzuatın amacına uygunluk hem de f rmalara seçenek sunarak mal yetler n düşürme, aynı zamanda da rekabetç ortam neden yle h zmet veren bertaraf f r- malarının ver ml l kler n artırmaları fır- satı yakalamaları ya da buna mecbur kalmaları, p yasa ç n daha düzenley c b r rol oynayacaktır. Ülkem zdek kamusal kt sad şlet- meler n verd kler h zmet n b r kısmında veya tamamında rekabet p yasasının dışında kalarak verd kler h zmetler n ver ml l ğ n n ve şletme mal yetler n n ne kadarının pol t k mal yet olduğu ve bunun neden atık üret c ler nce öden- mek zorunda kalındığı sorusu da kabul ed leb l r b r cevabı hak etmekted r. Türkiye AB ilişkilerinde çevre poli - t kalarının öneml b r payı olduğunu b l yoruz. Bu kapsamda, yerl yabancı b rçok f rma ülkem zdek atık sektö- rüne ve özelde de laç sektörü atıklarına lg duymakta, bu atıkların mevcudun har c nde bertaraf yöntemler yle daha uygun mal yetlerle bertaraf ed lmes ne yönel k tekn k ve saha çalışmalarını yürütmekted r. Üzer nde çokça çalışılan ancak mal yetler n paylaşımı konusundak anlaşmazlıklar neden yle b r sürel ğ ne sümende tutulan evsel laç atıklarının ve eczanelerden kaynaklanan laç atık- larının bell b r d s pl n altında topla- nıp bertarafı le lg l sürec n, yakında yen den gündem m z meşgul edeceğ öngörüsüyle, sadece laç ve kozmet k sektör f rmalarınca üret len ve zaman zaman 5 bin ton/yıl miktarlara ulaşa - b len, dermokozmet k, gıda takv yeler vb. maddelerden kaynaklanan atıklarla bu m ktarın çok daha yukarılara çıka- bileceğini öngörmekteyiz. Diğer taraf - tan evlerden ve eczanelerden topla- nab lecek m adı geçm ş laç atıklarının sektöre yen g r şler heveslend receğ ortadadır. Bu kapsamda bertaraf yöntem n- den z yade laç sektörünün güven l rl k, denetleneb l rl k, zleneb l rl k ve şef- faflık beklent ler n karşılamaya aday yatırımcıların, güncel ve n speten yük- sek f yatlara, alternat f -elbette uygun- f yat uygulamalarıyla sektöre rekabet, canlılık ve çek düzen get receğ bek- lenmel d r. l