Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 87. Sayı (Ekim 2015)

Neden Pnömat k? TEKNOLOJİ P nömat kle otomasyon kont- rol teknoloj s , endüstr leşme sürec n n b r sonucu olarak, su şleme tes sler nde günümüzde daha çok kullanılmaya başlanmıştır. Festo dünya genel nde, özell kle pnömat k s stemlerde l der endüstr otomasyon tedar kç ler nden b r d r. Elektr k enerj s n n yanı sıra, basınçlı hava, endüstr de oldukça sık kullanı- lan k nc enerj kaynağıdır. Pnömat k enerj uzak mesafelere (boru hatları le) kolaylıkla taşınab l r ve kolaylıkla depolanab l r. Elektr ksel enerj ye naza- ran, basınçlı hava esnekt r. Basınçtak kolayca yapılab len b r artış, kuvvet ve torkun artışı le sonuçlanır. Elektr k kes nt ler nde b le basınçlı hava hala akt f olmaya devam eder. Aktüatörlerde basınçlı hava kullan- manın bazı öneml avantajları şunlardır; • Hava her yerde bulunabilir. Düşük f yatta üret l r, kolay depolanab l r ve dağıtımı ekom kt r. • Hava, ortalama sıcaklık değişimle - r ne karşı duyarsızdır. • Hava güvenilirdir ve patlamaya dayanıklılığı açısından deald r. Ayrıca aşırı yüklemeye karşı d renç- l d r. Hava ile çalışan teçhizatlar zarar gör - meden sab t durab lmes ç n yük- leneb l r. • Hava debisi, aktüatör hızlarını opti - m ze etmek ç n kolaylıkla kontrol ed leb l r. Önce Güvenl k • Yüksek voltaja gerek olmadığından güvenl teknoloj d r. • Saklama tanklarında depolanan basınçlı hava, arızalara karşı emn - yetl b r enerj d r. • Maksimum 10 bar’lık düşük basınç yeterl d r. • Yağ kullanımı yok, bu da su kaynak - larının k rlenmemes anlamına gelen tem z b r teknoloj d r. Su şleme endüstr s nde kullanılan pnömat k aktüatörler Su işleme endüstrilerinde kullanıl - makta olan k ana pnömat k aktüatör türü vardır: • Giriş valfi, su bendi, kanal havuzu ve cebr boruların kumandası ç n doğrusal pnömat k aktüatörler • Özellikle küresel, kelebek vanaların kumandası ç n tek-etk l veya ç ft etk l çeyrek dönüşlü pnömat k aktü- atörler Valfl şlemler açısından elektr k ve pnömat k aktüatörler n karşılaştırılması • Patlamaya dayanıklı alanlarda pnö - mat k kullanımı deald r. • Pnömatik aktüatörlerin hiç durmak - sızın çalışab leceğ kanıtlanmıştır. Öte yandan, elektriksel aktüatörler sadece aralıklı çalışmalar ç n kul- lanılab l r ve böylece sürekl kontrol çalışmaları ç n uygun değ ld r. • Pnömatik aktüatörler hizmet ömrü boyunca bakım gerekt rmez • Pnömatik aktüatörlerde aşırı yük - lenme durumu olmaz, oysa elektr k- sel aktüatörler tork l m t yüzünden durmaktadır. • Su ve atıksu teknolojisindeki valf şlemler n n çoğu açık/kapalı veya manuel modda şlet ld ğ ç n, pnö- mat k aktüatörler bu şlemler ç n daha ekonom kt r. • Pnömatik aktüatörlerin, basınçlı hava tedar k bağlantısı ve kontrolü le b rl kte şlem valfler ne monte ed llmes son derece kolaydır. • Pnömatikler temelde çok az bileşen çer r, t treş me karşı yüksek d rence sah pt r ve sağlamdır. • Tüm sistem düşünüldüğünde pnö - mat kler n ekonom k avantajları 34 Su ve Çevre Teknolojileri / Ekim 2015 www.suvecevre.com FESTO SAN. VE TİC. A.Ş.