Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 85. Sayı (Ağustos 2015)

60 Su ve Çevre Teknolojileri / Ağustos 2015 www.suvecevre.com MAKALE Şekl 1: AB üyesƒ ülkelerde, pƒyasa fƒyatlarına göre gayrƒ safƒ mƒllƒ hasılanın AB Katı Atık Dƒrektƒfƒ hedeflerƒne erƒşme oranına etkƒsƒ (2013, Lüksemburg harƒç) sında dünya k nc s ve fayansta dünya üçüncüsüdür. 2013’de toplam ihracat 167,6 milyar $’a, ithalat 242,9 milyar $’a çıkmıştır. İhracatın %45’i ve ithalatın %40’ı AB ülkeleri iledir. İhracat ve itha - lat arasındak makas, petrol ve doğal gaz ht yacının neredeyse tamamıyla thal yoluyla karşılanması zorunlulu- ğundan kaynaklanmaktadır. 1976 yılından beri 986 ve 890 km uzunluğundak paralel k boru hattıyla Kuzey Irak petrolü Ceyhan limanına akmaktadır. Bakü-Tiflis-Erzurum ve Tür - kiye-Yunanistan doğalgaz hattı 2007’de işletmeye alınmıştır. Mart 2006’dan beri Bakü-Tiflis-Ceyhan hattı vasıtası le günde b r m lyon fıçı c varında pet- rol Hazar Denizinden Ceyhan’a pom - palanmaktadır. Siyasi çevreler, Orta Asya’dan gelecek doğalgazı Türkiye üzerinden Avrupa’ya nakledecek proje - ler n yakında gerçekleşmes ht mal n n yüksek olduğunu fade etmekted rler. 2001 f nans kr z n aşmasının aka- b nde Türk ye ş md ye kadar hemen her yıl ekonom k alanda c dd gel şmeler kaydetm ş ve kamu borcunu takr ben %40’a indirebilmiştir. İki önemli dere - celend rme kurumu ülken n rat ng n n yatırım yapılab l r düzey ne er şt ğ n lan etm şt r. Son on senede üçe kat- lanan gayr saf m ll hasıla 2013 yılı ç n 821,8 m yar $ ve alış gücü par tes hesa- bıyla 1167 m lyar $ olarak ver lmekte, Türkiye’nin dünyanın on yedinci büyük ekonom s sayıldığı bel rt lmekted r. K ş başına senel k gayr saf m ll hasıla alış gücü bazında 15.300 $’a ulaşmıştır (2013). Hükümetin resmi hedefi, Tür - kiye Cumhuriyeti’nin yüzüncü kuruluş yılına denk gelen 2023’de gayri safi milli özgül hasılayı 25 000 $’a çıkartmaktır [8], [9]. AB, Türk ye çevre mevzuatının göz- den geçirilmesini 2009’da tamamlamış ve bu fasılda müzakerelere başlamıştı. Bu tar hten t baren hemen tüm lg l AB d rekt f ülke mevzuatına dah l ed - leb lm şt r. Katı atıkların toplanma düzey ülke sathında memnun yet ver c olup, atık- ların değerlend r lmeler konusu daha emekleme safhasındadır. Ülken n gene- linde olduğu gibi mesela İstanbul gibi 17 m lyon nüfusa sah p b r mega şeh rde b le kentsel atıkların büyük kısmı depo- lama yöntem yle bertaraf ed lmekte- dir. İlgili Bakanlık 2023 yılına kadar AB standartlarına uygun b r konuma gel n- mes n hedef almaktadır. Bunun ç n gerekl yatırım ht yacı 10 m lyar Avro c varında fade ed lmekted r [10], [11]. 6. Son söz Yedi yıldan beri yürürlükte olan AB Katı Atık Direktifi üye ülkelerin dönü - şümlü b r katı atık ekonom s hedef nde öneml yol almalarını mümkün kılmıştır. Fakat bu ülkeler arasında bu konuda halen yaşam standardına paralel yönde öneml farkların mevcud yet de doğru- dur. Ülkeler n refah düzey arttıkça AB