Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 85. Sayı (Ağustos 2015)

54 Su ve Çevre Teknolojileri / Ağustos 2015 www.suvecevre.com MAKALE b r kanun taslağı paket nde, b reyle- r n, haneler n, ş dünyasının ve resm makamların daha y b r atık yönet - m n ben msemeler sayes nde kaynak ver ml l ğ n artırmayı ve bu suretle top- lum düzey nde ger dönüşümü daha da gel şt rmey amaçlamaktaydı. Kom s- yon, taslağın yürürlüğe g rmes yle üye ülkelerde kentsel atıkların ger dönü- şüm oranının %70’e yükselmesini, böy - lece yarımm lyon yen şyer n n açılma- sını ve mutfak atıklarının azaltılmasıyla her hanen n senede 500 Avro tasarruf etmes n , karbond oks t em syonlarının da senede 146 megaton le 244 mega- ton arasında b r düşme kaydetmes n beklemekteyd . AK’nın bu yeni paketinin ana unsur - ları aşağıda bel rt ld ğ şek lde özetle- neb l r [2], [3]: - Kentsel atıkların ger dönüşüm oranı 2030’a kadar %70’e yükselmelidir. - 2030’a kadar kullanılmış ambalajın geri dönüşüm oranı asgari %80’e çıkmalıdır. - 2025 yılından t baren plast k, kağıt, metal, cam ve b yoloj k atık g b ger 1. Grş Ü ye ülkeler n katı atık mevzu- atları ç n kanun b r çerçeve teşk l etmes gayes yle 2008 yılında yürürlüğe g ren Avrupa B rl ğ (AB) Atık Çerçeve Direktifi Madde 5’te, oluşmasına mani olmak, yeniden kullanmaya hazırlamak, ger dönüşüm (organik maddelerin işlenmesini de içe - ren malzeme olarak değerlend rme), sair değerlendirme (mesela yakmak) ve bertaraf etmek başlıkları altında beş basamaklı b r h yerarş y mecbur kılmakta, ayrıca oluşmayan atığı en y atık olarak n telend rmekted r. Her nev atık pol t kasının hedef , atık üret m - n n ve atık yönet m n n nsan sağlığına ve çevreye yapacağı etk ler asgar ye nd rmekt r. Atık pol t kası, kaynak kul- lanımını azaltmayı amaçlamalı ve atık h yerarş s n n prat kte uygulanmasını teşv k etmel d r. H yerarş den sapmak sadece olumsuz tekn k f z b l te veya ekonom k uyumsuzluk g b durumlarda düşünüleb l r [1]. Atık Çerçeve Direktifi Madde 11’de, tüm üye ülkeler n 2015 yılına kadar kağıt, metal, plast k ve cam atıklarının ayrı toplanmasını sağlayacak s stem- ler hayata geç rm ş olmalarını ve 2020 yılına kadar da bu atıklar için %50 tuta - rında b r ger dönüşüm oranına er ş l- mesini öngörmektedir. Yakma tesisinin değerlend rme veya bertaraf etme ola- rak algılanması se tes s n enerj ver m- l l ğ ne bağlı kılınmaktadır. Katı atığın bertaraf ed lmes nden veya değerlend r lmes nden atık üre- t c s veya atık sah b sorumludur. Bu sorumluluk b r kamu kurumuna veya özel teşebbüs f rmasına devred leb l r. Masrafların karşılanması hususunda “müsebb b öder” prens b geçerl d r. Yani atığı üreten veya atığın güncel sah b veya atığın b r öncek sah b mas- rafları üstlenmekle yükümlüdür. 2. Avrupa Brlğ Komsyonu’nun Yen Katı Atık Dönüşüm Yönetm Paket Avrupa Birliği Komisyonu (AK), 02 Temmuz 2014’de kabul ettiği yeni Avrupa Brlğ Üyes Ülkelerde ve Türkye’de YaşamStandardı le Katı Atık Yönetm Arasındak İlşk PROF. DR.-ING. OKTAY TABASARAN Stuttgart Üniversitesi