Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 85. Sayı (Ağustos 2015)

42 Su ve Çevre Teknolojileri / Ağustos 2015 www.suvecevre.com ve EDTA ile karşılaştırılması Tablo 1’de sunulmuştur. Ekotoks ve Tokskolojk Ver Dissolvine GL’in en büyük avantajı, nsan toks s t ve çevresel kabul ed le- b l rl ğ ne st naden serg lem ş olduğu mükemmel özelliğidir. Dissolvine GL çevre ve nsanlar ç n tamamen güve- nilir bir üründür. GLDA’a ait tüm veri - ler İyi Üretim Uygulamaları ve OECD kılavuzları Organization of Economic Cooperation and Development, www. oecd.org/ ) baz alınarak oluşturulmuş- tur. Akut toks s te üzer ne en güncel OECD kılavuzu, limit testi olarak test maddesinin 100 mg/’i kabul etmiştir. Bu l m t değer üzer nde malzemen n her- hang b r toks k etk çermed ğ kabul ed lmekted r. Byolojk Bozunablrlk B r şelatın çevre dostu olarak kabul ed lmes n sağlayan en öneml gerek- l l klerden b r s , pek çok çevre koşul altında bozunabilir olmasıdır, ki GLDA zaten bu özell kler kolaylıkla karşıla- maktadır. Gerçekte GLDA, Amerika’da kentsel atık tesislerinde (June 2012 ACS Green Chemistry Conference, How a New Builder in ADW Deter - gent Became Read ly B odegradable: Widespread Microbial Adaption in the Field) kolaylıkla biyolojik bozunabi - l r olduğunu kanıtlayan tek güven l r şelattır. İyleştrlmş Temzlk-Sert Su İyonlarının Bağlanması Şelatların pek çok ürüne ve prosese lave ed lmes ndek asıl nedenlerden birisi, Ca 2+ ve Mg 2+ sert su yonları le kompleks oluşturmasıdır. İstenmeyen k reç oluşumu ve bulanıklığı önlemek ve formülasyonlarda k myasal b leşen- ler nü, örneğ n yüzey akt f maddeler n görevler n doğru b r şek lde sürdüreb l- mes ç n bu yonların bağlanması gere- kir. Pek çok formülasyon ve proses sert su yonları le reaks yona g rmeye çalı- şan b leşen çer r, bu nedenle şelatların d ğer b leşenlere göre bu yonlara karşı daha yüksek af n te çermes gerek r. Formülasyona küçük miktarlarda GLDA ilave edilmesi, ürünün stabilizas - yonuna ve üründe mevcut ya da ürün kontam nasyonuna neden olab lecek eser m ktarda metal yonların reaks - yonu le oluşab len bulanıklık veya renk değ ş m n önlemede yardımcı olur. Yüksek miktarlarda GLDA ilave edilmesi daha y tem zleme ve akt f maddeler n deakt vasyonunu önlemey sağlar. Dissolvine şelat ajanları, kireç çökel - mes n önlemes ne ek olarak, stenme- yen kireçleri gidermede de kullanılır. En çok karşılaşılan k reçler, karbonat, sülfat ya da oks tler şekl nde kals yum, bar- yum ve demirden oluşmaktadır. Diğer am nokarboks lat, fosfonat ve sükk nat- lar ile karşılaştırıldığında, Dissolvine GL CaC0 3 k rec n n g der lmes bakımın- dan en y kolay b yoloj k bozunab l r b r şelattır. Kşsel Bakım Ürünlernn Gelştrlmes ve Koruyucu ve Byostlern Etknlklernn İyleştrlmes Tem zleme şlem nde olduğu üzere, şelatlar, mevcut yüzey akt f maddeler n etk nl ğ n sağlamak ç n sert su metal yonlarını bağlamak amacıyla k ş sel bakım ürünler nde kullanılır. Şelatlar aynı zamanda ürün görünümü ve raf ömrünü y leşt rmek amacıyla da k ş - sel bakım ürünlerinde uygulanır. Eser m ktarda geç ş metal yonları oks jen le reaks yona g r p ürün bozunmasına neden olab l r. Bundan farklı olarak, şelatlar bakte- r yal büyüme ve kontam nasyona karşı ürünler koruyan b yoloj k koruyucula- rın etkinliğini artırır. GLDA gibi şelatlar hücre yüzeyinden Ca 2+ yonlarını eks- tra ederek/bağlayarak bakter hücre membran duvarını zayıflatır. Zayıflayan hücre duvarı koruyucu etk s ne karşı daha duyarlıdır. Bu şek l koruma aks - yonu gram negat f bakter lere karşı önlem almak için oldukça kritiktir. Dis - solvine GL ürünlerinin tümü Avrupa Kozmetik Yönetmeliği ile tamamen uyumludur. Şelatlarının koruyucuların etk s n sürdürmek amacıyla etk nl ğ n kanıt- lamak ç n değ ş k m ktarlarda koru- yucu, su sertl ğ çeren çözelt ser ler hazırlanmış, çeş tl bakter lerle mua- mele edilmiştir. Challenge test (zorlama test ) den len bu test hayatta kalab len bakter ler sayıca ölçer. l Ürün Miktar tayini (% a.) CaCO 3 Ca 2+ Cu 2+ Fe 3+ Mg 2+ Mn 2+ Zn 2+ Dissolvine GL-38 38 108 43 69 60 26 59 71 Dissolvine GL-47-S 47 134 54 85 75 33 73 88 Dissolvine GL-PD-S 80 227 91 145 125 55 125 150 NTANa3 %40 40 156 62 99 87 38 85 102 Dissolvine E-39 39 103 41 65 57 25 56 67 Tablo 1: mg metal/g Dissolvine GL (GLDA), Dissolvine E-39 (EDTA) ve NTANa3’ın metal iyon ve CaCO3 için şelatlama kapasiteleri Leke ve krler, Ca 2+ yon köprüler le tabak çanakların yüzeyne yapışkan gb yapışır. Şelatlar Ca 2+ yonları le kompleks oluşturarak leke/krlern gderlmesn sağlar. ÜRÜN