Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 84. Sayı (Temmuz 2015)

Su ve Çevre Teknolojileri / Temmuz 2015 29 www.suvecevre.com konusunda çözüm üretmek zorunda kalan yerel yönet mler, h be destekle- r n aramakta ve şlet m konularında çarey özel sektör le şb rl ğ nde bul- maktadırlar. Almanya ve Türk ye’de Katı Atık Değerler Kalkınmış ülkelerde sürdürüleb l r katı atık bertaraf yönet m konusuna örnek olarak Almanya’yı nceled ğ - m zde; - 82 m lyon nsanın katı atıkları kamu tarafından uzaklaştırılmaktadır. - Oluşan 50 m lyon Mg/sene katı atığın %35-40 yakma tes sler nde, %20’s kompost ve fermentasyon tes sler nde, %35’ ger kazanım tes sler nde, %5-10 mekan k b yoloj k tes slerde şlem görmekted r. - İnşaat atıkları dışında h çb r kentsel katı atık depolanmamaktadır. - 4 k ş l k b r a le yılda 100-250 euro katı atık bertarafı ç n ödeme yap- maktadır. - İmalatta oluşan 17 Mg/sene tehl kel atığın %21’ madde olarak kullanıl- maktadır. %16’sı k myasal ve f z ksel şlem görmekted r. %27’s tehl kel atık depolama tes sler ne, %2’s yer altı depolama tes sler ne, %24’ü ara depolama tes sler ne götürülmekte- d r. %10’da yakılmaktadır. - Bulaşıcı olan tüm hastane atıkları yakılmaktadır. Bunun dışında kalan- lar d ğer katı atıklar g b şlem gör- mekted rler. Kalkınmakta olan ülkelerde sür- dürüleb l r katı atık bertaraf yönet m konusuna örnek olarak Türk ye’y nce- led ğ m zde; - Türk ye’de 2014 yılı başında 3225 beled ye bulunmaktadır. Bu beled ye sayısını 16 büyükşeh r, 65 l, 914 lçe ve 2230 belde oluşturmaktadır. - 58 yerleş mde 80 düzenl depolama ve kompost tes s bulunmaktadır. 1078 beled yede 53.824.082 m lyon nüfusun oluşturduğu 27.766.673 ton katı atık burada bertaraf ed lmek- ted r. Kompost tes sler İstanbul, Antalya, Den zl , İzm r, Kuşadası (p lot tes s), Çanakkale (p lot tes s), Kütahya (p lot tes s), Amasya (p lot tes s) beled yeler nce kurulmuş- tur. B yometan zasyon tes sler se Ankara, Adana, Sakarya-Pamukova, Kocael beled ye tes sler nde bulun- maktadır. - TUİK 2012 ver ler ne göre oluşan çöpün %37,8’ vahş depolama, % 59,9 düzenl depolama tes sler ne gönder lmekted r. - Tehl kel atık bertaraf tes sler 313 olup, bunlar 33 yakma, 7 araz de depolama, 36 madde kazanımı tes - s d r. - Mevcut Çevre Tem zl k Verg s : 15-20 dolar/hane.yıl olup, katı atık ç n her- hang b r ödeme yapılmamaktadır. Türk ye’n n AB Üyel ğ yle Katı Atıklar le İlg l Çalışmalar Çevre ve Orman Bakanlığı tarafın- dan ülkem zle Avrupa B rl ğ arasında aday ülkel k görüşmeler n n başlaması ve çevre faslının açılması neden yle çevre konusunda yapılan çalışmalar hızlanmıştır. B rl ğe aday ülke olarak kabulümüz net ces nde, Türk ye’n n çevre konularının AB sev yes ne get - r lmes hedeflenm şt r. Bunu sağlamak ç n 2007-2023 yılları arasında çevre ç n 68 m lyar euro yatırım yapılması gerekmekted r. Bunun yüzde 22’s de Avrupa B rl ğ ’nce h be olarak ver lecekt r. 2007-2023 yılları arasında yapılacak toplam 68 m lyar euro çevre yatırımla- rının sektörlere dağılımına bakıldığında, su sektörünün yüzde 58, endüstr yel k rl l k sektörünün yüzde 25, katı atık sektörünün yüzde 16, hava sektörünün de yüzde 0,7 ve doğa koruma sektö- rünün yüzde 0,4 ağırlığa sah p olduğu görülmekted r. Yapılan çalışmalar kapsamında, “Atık Yönet m Eylem Planı (2008-2012)” yayınlanmıştır. Burada öngörülen planlama çalışmalarına göre beled ye- lerden entegre atık yönet m planlarını hazırlamaları stenmekted r. Bu planda ülkem z n 136 katı atık depolama bölge- s ne ayrılması kararlaştırılmıştır. Bu böl- gelerde yer alan beled yeler n b raraya gelerek “Beled ye B rl kler ” kurması öngörülmüştür. 2005 yılında hazırlanan “Avrupa B r- l ğ le Uyumlu Entegre Atık Yönet m ” projes nde organ k atık (b yobozunur) azaltımında, 2005 yılında düzenl depo- lama alanlarına gönder len organ k atık m ktarı baz alınarak depolanacak orga- n k atık m ktarının 2015 → % 25 2018 → % 50 2025 → % 65 oranında azaltılması öngörülmüştür. Düzenli Depolama Tesisleri (Belediye) (2015)